Поиск по словарям.

Ruspərəstlik (rus. русофильство - русо və q.yun. φιλέω — sevirəm) — Rusiyaya, rus mədəniyyətinə, adamlarına və ya tarixinə ehtiram və sevgi. Slavyan ölkələrdən yanaşı, Avropanın başqa ölkələrində mövcud olan ruspərəstlik kütləvi mədəniyyət tərəfindən yaradılmış steriotiplərindən ("ənənəvi rus qonaqpərvərliyi", "rus incəliyi", və s.) gəlir. Rus mentaliteti haqqında kitab müaəllifi olan, Robert Aleksandr deyib ki, sitat: Mən rusları onların dramatik, emosional xarakerlərinə görə sevirəm. Onlar sevməkdən qorxmurlar, zərər almaqdan qorxmurlar, şişirtməkdən və ya impulsiv şəkildə hərəkət etməkdən qorxmurlar. Fransa və Böyük Britaniyadaki mədəni ruspərəstlik 1917-ci ilin inqlabından əvvəl başlamışdı. Onun mənbəyi Çar və ya Sovyet Rusiyasının siyasi reallıqları yox, Fyodor Dostoyevski və Anton Çexov kimi yazıçıların tərəfindən təsvir edilmiş "rus ruhu" idi. Britaniyada bu ruspərəstlik 1912 və 1922 illərin arasında mövcud idi və Roberta Rubenştein fikirinə görə o, Britaniya modernizminə və özəlliklə Virciniya Vulf kimi yazarlara təsir etmiş. Yunanıstanda XIX əsrin sonundan başlayaraq mövcud olan ruspərəstlik rusların pravoslavlığı ilə bağlıdır.

Bütpərəstlik – təbiətin cisim və əşyalarını ilahiləşdirən, ibtidai dinlərin (animizm, fetişizm, totemizm, şamanizm və s.) zəminində yaranmış dini etiqad. Bütpərəstlik müxtəlif formalarda təzahür etmiş, müasir dinlərin əmələ gəlməsi ilə tədricən aradan çıxmışdır. Lakin onun ünsürləri həmin dinlərdə qalmışdır.

Səxavətli bütpərəst — xristian teologiyasında Məsihi tanımayan, lakin yüksək əxlaqlı həyat sürən, xilas olacaq bütpərəstlər. "Məsihdən əvvəl xristianlar" ideyası erkən xristianlıqda (xüsusən, İsgəndəriyyə Klement və Etirafçı Maksim arasında) müşahidə olunsa da, antik mədəniyyətin müəyyən bir şəkildə yenidən nəzərdən keçirilməsindən sonra orta əsrlərdə formalaşmışdır. 1545-ci il Trident şurası tərəfindən tərtib edilmiş katexizis, Akvinalı Fomanın fikrinə əsaslanaraq, səxavətli bütpərəstlərin ruhlarının cəhənnəmlə cənnət arasında yerləşdiyini və Məsihin cəhənnəmə enməsi zamanı cəhənnəm əzablarından azad edildiyini iddia etmişdir. Səxavətli bütpərəstlər anlayışı təkcə katolik ənənəsi ilə məhdudlaşmır. Yunanıstan, Rusiya və bəzi digər ölkələrdəki pravoslav kilsələrində qədim şairlərin və filosofların əllərində tanrı haqqında fikirlərə və ya Məsih haqqında peyğəmbərliklərə yaxın kəlamlar olan kitabçaların təsvirləri var. Məsələn, Moskva Kremlinin Blaqoveşşeniye kafedralının freskalarında Aristotel, Fukidid, Ptolemey, Zenon, Plutarx, Platon, Sokrat, Vergili və digər qədim mədəniyyət xadimlərinin oxşar təsvirləri var.