Поиск по словарям.

Teyde vulkanı (isp. Teide) — Tenerife adasında vulkan, İspaniya ərazisinin ən yüksək nöqtəsi. Hündürlüyü — 3718 metr, Atlantik okeanının dərinliyindən nisbi hündürlüyü — 7500 metr, okeanın ən hündür zirvəsi. Tenerife adası dünyada həcminə görə üçüncü vulkanik adadır.

Sargocentron tiere (lat. Sargocentron tiere) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin holosentrkimilər dəstəsinin holosentrlər fəsiləsinin sargocentron cinsinə aid heyvan növü.

October Tide — Katatonia qrupunun üzvləri vokalist Jonas Renkse və gitaraçı Fred Norrman tərəfindən 1995-ci ildə Stokholmda yaradılan İsveç metal musiqi qrupu. VIC Records ilə müqavilə imzalayan qrup, 1997-ci ildə "Rain Without End" adlı ilk debüt studiya albomu çıxarıldı. Bundan iki il sonra, Avantgarde Music albom şirkəti ilə müqavilə imzalayaraq, qrupun 1999-cu ildə "Grey Dawn" adlı ikinci albom çıxdı. Bu albom üçün vokala A Canorous Quintet qrupundan Mårten Hansen dəvət edilmişdir. Bu albom qrupu tanınmağa və məşhurlaşmağa imkan yaradaraq dinləyicilər tərəfindən müsbət dəyərləndirildi. Buna baxmayaraq Jonas və Fred qrup üçün nə müsahibə vermək istədilər, nə də ki konsertlərə qatılmadılar.

Тiete (port. Rio Tietê) — Braziliya ərazisindən axan çay. Uzunluğu 1150 km təşkil edir. Çayın mənbəyi 1120 metr hündürlükdə Serra-du-Mar zirvəsindən başlayır. Salepolis şəhəri yaxınlığında, Atlantik okean sahilindən 22 km aralıda yerləşir. Çay San-Paulu ştatı ərazisindən axaraq Parana çayına tökülür. Coğrafi xəritələrə çay ilk dfə 1748-ci ildə salınmışdır. Tupi dilində Tiet sözü «əsl çay» mənasını verir. Çayda gəmiçilik inkişaf etdirilmişdir. Turistlər üçün turlar təşkil edilir.

Niğdə — Türkiyənin Niğdə ilinin inzibati mərkəzi.

Teyde vulkanı (isp. Teide) — Tenerife adasında vulkan, İspaniya ərazisinin ən yüksək nöqtəsi. Hündürlüyü — 3718 metr, Atlantik okeanının dərinliyindən nisbi hündürlüyü — 7500 metr, okeanın ən hündür zirvəsi. Tenerife adası dünyada həcminə görə üçüncü vulkanik adadır.

Tilda (isp. tilde,lat. titulus — imza, yazı) — dalğalı şəklində bir neçə mətbəə nişanının adıdır. Əksər dillərdə sətirüstü tilda n və m hərflərində istifadə edilir. Orta əsrlərdə yazılarda tilda işarəsi sətirin üstündə tez-tez yazılırdı. Fərqli dillərdə istifadə edilən tilda işarəsi: ñ — ispan dilində yumşaq "n" səsinin yazılışı üçün istifadə edilir; õ — Eston dilində [ı] və [o] səsləri arasında fərqli bir səs ifadə edir.

Tidey ( q.yun. Τυδεύς ) — qədim yunan mifologiyasında personaj, Kalidonlu Eney və Peribeyanın oğlu, Diomedin atası. Yeddilər Fivə qarşı kampaniyasının liderlərindən biri olmuşdur. Bu personajın adı "İliada"da (4, 375-400; 5, 800-815) və Esxilin "Yeddilər Fivə qarşı" (2,380-415-ci epizodlar) əsərlərində çəkilir. Arqonavtdır.

Eduardo Riedel (5 iyul 1969, Rio-de-Janeyro) — Braziliya Sosial Demokratiya Partiyasına bağlı olan braziliyalı siyasətçi və iş adamı. == Həyatı == 2022-ci ildə Braziliyada keçirilən seçkilərdə Mato Grosso do Sul qubernatoru seçilib.

Kaede Nakamura (d. 3 avqust 1991) — Yaponiya qadın futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 3 oyun keçirib.

Pide — Türk və Orta Şərq mətbəxlərində məşhur olan yastı bir çörək növüdür. Pide somun çörəklər kimi gündəlik süfrələrdə istifadə edilməsinin yanında kabab salonlarının imtina edilməz çörəyidir. Dönər, Adana kababı, İskəndər kababı kimi kabab yeməklərinin üzərinə dördbucaqlı şəklində kəsilmiş parçalar halında qoyularaq xidmət edilər. Pide xüsusilə Ramazan aylarında iftar və sahur süfrələrində seçilən bir çörək növüdür.

Rede (alm. Rhede‎) — Almaniyanın Şimali Reyn-Vestfaliya torpağının Münster inzibati dairəsində şəhər. Sahəsi 78.65 km2, əhalisi 19293 nəfərdir (2006).

Side (türk. Side) — Türkiyənin müasir Antalya ilinin Aralıq dənizinin cənub-qərb sahilində, Antalya şəhərindən 70 km şərqdə və Manavqat şəhərindən təxminən 7 km qərbdə yerləşən antik şəhər. Hal-hazırda Side məşhur turizm kurortudur və inzibati cəhətdən Manavqat bələdiyyə rayonu (ilçe) tərkibində mikrorayon (məhəllə) təşkil edir. Şəhər Əhdi-Ətiqdə Sid adı ilə xatırlanır. Strabonun yazdığına görə Side eramızdan əvvəl 7-ci əsrdə Anadolunun Kima şəhərindən gələn mühacirlər tərəfindən köhnə yaşayış məntəqəsinin yerində qurulan və Anadoluda bilinən ən qədim yunan koloniyalarından biri idi. Yerli Anadolu dilində "Yan" sözü "nar" mənasını verirdi – filoloji araşdırmalar bu sözün nə yunan, nə də Finikiya kökünə malik olduğunu göstərmişdir. Nar burada bolluq rəmzi sayılırdı. Kolonizasiyaya uğradıqdan sonra Side sakinləri yerli Side dilində danışıb yazmağa davam edirdilər, bunu eramızdan əvvəl III–II əsrlərə aid arxeoloji qazıntılar zamanı aşkar edilmiş Side yazıları sübut edir. Buradan belə nəticəyə gəlmək olar ki, Kimadan Sideyə gələn kolonistlər yerli dili qəbul edib istifadə etməyə başladılar.Makedoniyalı İsgəndərin Anadoluya yürüşündən bəhs edən Arrian əsərində Sideyə gələn yunanların öz ana dilini unudub, əvvəllər bilmədikləri yerli ləhcədən istifadə etməyə başladığını qeyd etməsi də bunu təsdiq edir. Eramızdan əvvəl VI əsrdə Side şəhəri bütün Pamfiliya kimi Lidiya padşahlarının hakimiyyəti altına düşdü və eyni əsrdə sonrakı Lidiya çarlığının dağılmasından sonra bütün Pamfiliya ilə birlikdə Əhəmənilər dövlətinin tərkibinə daxil oldu.

Nəşrlər Time (jurnal) — həftəlik informasiya jurnalı. Mahnılar Time (İzabo) — 2012 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi mahnısı Big Time — C. C. Catch tərəfindən 1989-ci ildə ifa edilmiş mahnı Remember the Time — Maykl Ceksonun mahnısı.

Elektrotexnika və Radioelektrotexnika Mühəndisləri İnstitutu (Institute of Electrical and Electronics Engineers, IEEE) – rabitənin fiziki səviyyəsini və OSI/ISO modelinə uyğun olan lokal şəbəkədə kanalın səviyyəsini göstərən IEEE 802 standartının işləyib hazırlanması sayəsində məşhurlaşmış mühəndis gəlişdirmələri və elektronika sahəsində peşəkarların təşkilatı. 1963-cü ildə ABŞ-nin IAEE və IRE cəmiyyətlərinin birləşməsi nəticəsində yaranıb. 160 ölkədə 400 000-dən çox üzvü var. Texniki konfranslara, simpoziumlar və seminarlara təşkilatçılıq və sponsorluq edir, böyük nəşr və təhsil fəaliyyəti ilə məşğul olur. 1 yanvar 1963-cü ildə radioelektronika və elektrotexnika üzrə standartların hazırlanması sahəsində dünya lideri, texnika sahəsi üzrə mütəxəssislərin beynəlxalq qeyri-kommersiya assosiasiyası olan Elekrotexnika və Elektronika Mühəndisləri İnstitutunun (IEEE – Institute of Electrical and Electronics Engineers) əsası qoyulmuşdur. IEEE 1912-ci ildə yaradılmış Radiotexniklər İnstitutu (ing. Institute of Radio Engineers) və 1884-cü ildə yaradılmış nun (ing. American Institute of Electrical Engineers) birləşdirilməsi nəticəsində meydana gəlmişdir. IEEE-nin əsas məqsədi elektrotexnika, elektronika, kompüter texnikası və informatikada elmi fəaliy-yətin təşkili və inkişafı üçün mütəxəssislərə informasiya və maddi dəstəyin verilməsi, onların nəticələrinin cəmiyyətin xeyrinə istifadəsi, həmçinin IEEE-nin üzvlərinin peşəkarlıq səviyyəsinin yüksəldilməsidir. IEEE və onun qurucu təşkilatlarının tanınmış başçıları Elihu Tomson (AIEE, 1889–1890), Aleksandr Graham Bell (AIEE, 1891–1892), Charles Proteus Steinmetz (AIEE, 1901–1902), Robert H. Marriott (IRE, 1912), Lee De Forest (IRE, 1930), Frederick E. Terman (IRE, 1941), Villiam R. Hevlett (IRE, 1954), Ernst Veber (IRE, 1959; IEEE, 1963) və İvan Getting (IEEE, 1978).

Maks Tilke (6 fevral 1869, Vrotslav, Sileziya[d] – 2 avqust 1942, Berlin) — Almaniya rəssamı və etnoqrafı. 1912–1913-cü illərdə Qafqaza səyahət etmişdir. O, yerli xalqların milli geyimləri haqqında məlumat verən çox sayda rəsm əsərinin müəllifidir. == Əsərləri == Tilke, Max Karl. “Orientalische Kostüme in Schnitt und Farbe.” Berlin: E. Wasmuth, 1922. Tilke, Max Karl. indiana.edu “Oriental Costumes Their Designs and Colors.” Berlin: E. Wasmuth, 1922. Tilke, Max Karl. “National Costumes from East Europe, Africa and Asia.” New York, Hastings House, 1978. Tilke, Max Karl.

One Piece (ワンピース, Wan Pīsu, azərb. Van Pis‎) — Eyiçiro Odanın manqası və onun əsasında yaradılmış eyni adlı anime. Manqa Weekly Shonen Jump jurnalında 1997-ci ilin iyulun 19-dan seriallaşır. Fəsilləri 105 tankobon cildə yığılmışdır. Eyiçiro Odanın saytında elan olub ki, bu manqa Ginnesin Rekordlar Kitabına "bir müəllifin yaratdığı ən çox nüsxə satan bir komiks seriayası" kimi düşdü. 2014-cü ilin dekabr ayına kimi dünyanın 30-dan çox ölkəsində onun 320 milyon 866 min nüsxəsi çap olunub, bu onu tarixdə ən yaxşı satılan manqa edir. One Piece dünyasının əhalisi insanlar, balıq insanları, miklər (humanoid heyvanlar) və s. ağillı varlıqlardan ibarətdir. Onun əsas hissəsi Red Layn (赤い土の大陸（レッドライン）, Reddo Rain) adlı bu dünyanın tək qütbü olan nəhəng dağ sistemi ilə ayrılan iki okeandan ibarətdir. Red Layna perpendikulyar axan Qrand Layn (偉大なる航路（グランドライン）, Gurando Rain) dənizibu okeanları daha bir dəfə dörd dənizə bölür: Nors Blu (北の海（ノースブルー）, Nōsu Burū), İst Blu (東の海（イーストブルー）, Īsuto Burū), Vest Blu (西の海（ウェストブルー）, Uesuto Burū) və Saus Blu (南の海（サウスブルー）, Sausu Burū).

Pinus taeda (lat. Pinus taeda) — şamkimilər fəsiləsinin şam ağacı cinsinə aid bitki növü.

Tinder fırıldaqçısı (ing. The Tinder Swindler) — 2 fevral 2022-ci ildə Netflix-də yayımlanan ingilis istehsalı sənədli film. Film Tinder tətbiqi vasitəsilə qadınları aldadan israilli cinayətkar Simon Leviev haqqındadır. Doğum adı Şimon Hayut olan Simon Leviev Tinder adlı tanışlıq proqramında özünü almaz kralı olaraq tanınan Rusiya yəhudisi Lev Levievin oğlu olaraq təqdim etdi. Tinder-də tanış olduğu qadınları şam yeməyinə aparıb onlara müxəlif hədiyyələr alaraq özünü həqiqətən almaz kralının oğlu olduğuna inandırdı. Hətta qadınları şəxsi təyyarələrlə tətilə apardı. Möhtəşəm həyata sahib imiş kimi davranan Hayut tanış olduğu bütün qadınlara onu öldürmək istəyən düşmənləri olduğundan bəhs etdi. Qadınlara söhbət tətbiqləri vasitəsi ilə mühafizəçisinin düşmənləri tərəfindən yaralandığına dair saxta şəkillər göndərdi. Təhlükəsizlik məqsədi ilə öz kartından pul xərcləyə bilmədiyini və bu səbəblə geri qaytarmaq şərti ilə qadınlardan kart və nağd pul aldı. Bu üsulu bütün qurbanlarında istifadə etdi.

Andreas Titse (alm. Andreas Tietze‎; 26 aprel 1914, Vyana – 22 dekabr 2003, Vyana) — avstriyalı türkoloq, türk dili və xalq ədəbiyytaı mütəxəssisi, lüğətşünas. == Həyatı == Andreas Titse həmin vaxt Avstriya-Macarıstan imperiyasının paytaxtı olan Vyanada sənət tarixçiləri olan yəhudi bir ailədə anadan olub və ilk və orta təhsilini burada alıb. 1932–1937-ci illərdə Vyana Universitetində tarix (xüsusilə Şərqi və Cənub-Şərqi Avropa tarixi) və xarici dillər üzrə təhsil almışdır. Vyana Şərq Dilləri Məktəbində türk, ərəb və fars dillərini öyrənmişdir. O, karyerasına 1938–1958-ci illərdə Hitler rejimindən sığındığı İstanbul Universitetində və 1958–1971-ci illərdə Los-Ancelesdəki Kaliforniya Universitetinin Yaxın Şərq Dilləri və Mədəniyyətləri Fakültəsində çalışaraq davam edib. Türkiyədə və ABŞ-də onilliklər keçirdikdən sonra Andreas Titse nəhayət 1973-cü ildə türkologiya professoru kimi Vyana Universitetinə qayıdıb. O, 1984-cü ildə təqaüdə çıxana qədər Yaxın Şərq Tədqiqatları kafedrasında professor vəzifəsində çalışıb. O, 2003-cü il dekabrın 22-də Vyanada vəfat edib, 2004-cü il yanvarın 7-də isə həmin şəhərdəki Neustift qəbiristanlığında dəfn edilib. == Fəaliyyəti == 1940-cı ildən yerli və xarici jurnallarda müasir türk və Osmanlı ədəbiyyatı, türk dilinin tədrisi və dilçiliklə bağlı məqalə və kitablar dərc etdirməyə başlayıb.

Le-Tinye (fr. Le Tignet) — Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunun, Fransanın cənub-şərqində yerləşən kommun, Dənizkənarı Alplar departamenti, Qrass dairəsi, Qrass-1 kantonu . Mart 2015-ci ilə qədər kommun inzibati olaraq ləğv edilmiş Sen-Valye-de-Tye kantonunun (Qrass dairəsi) bir hissəsi idi. Kommunanın sahəsi 11,26 km², əhalisi — 3024 nəfərdir (2006) artım tendensiyası ilə: 3225 nəfər (2012), əhalinin sıxlığı — 286,4 nəfər / km²-dir. == Əhalisi == 2011-ci ildə əhalinin sayı — 3182 nəfər təşkil edirdi, 2012-ci ildə isə — 3225 nəfər.

Titse sindromu (ing. Tietze´ s syndrome), xondrit qabırğa (ing. costochondritis) – əvvəlcədən qısamüddətli qızdırmadan sonra qabırğa qığırdaqlarının döş sümüyü kənarına birləşdiyi (xüsusi ilə II–IV qabırğanın sol kənarı) yerdə ağrılı şişkinlik yaranır.

Andreas Titse (alm. Andreas Tietze‎; 26 aprel 1914, Vyana – 22 dekabr 2003, Vyana) — avstriyalı türkoloq, türk dili və xalq ədəbiyytaı mütəxəssisi, lüğətşünas. == Həyatı == Andreas Titse həmin vaxt Avstriya-Macarıstan imperiyasının paytaxtı olan Vyanada sənət tarixçiləri olan yəhudi bir ailədə anadan olub və ilk və orta təhsilini burada alıb. 1932–1937-ci illərdə Vyana Universitetində tarix (xüsusilə Şərqi və Cənub-Şərqi Avropa tarixi) və xarici dillər üzrə təhsil almışdır. Vyana Şərq Dilləri Məktəbində türk, ərəb və fars dillərini öyrənmişdir. O, karyerasına 1938–1958-ci illərdə Hitler rejimindən sığındığı İstanbul Universitetində və 1958–1971-ci illərdə Los-Ancelesdəki Kaliforniya Universitetinin Yaxın Şərq Dilləri və Mədəniyyətləri Fakültəsində çalışaraq davam edib. Türkiyədə və ABŞ-də onilliklər keçirdikdən sonra Andreas Titse nəhayət 1973-cü ildə türkologiya professoru kimi Vyana Universitetinə qayıdıb. O, 1984-cü ildə təqaüdə çıxana qədər Yaxın Şərq Tədqiqatları kafedrasında professor vəzifəsində çalışıb. O, 2003-cü il dekabrın 22-də Vyanada vəfat edib, 2004-cü il yanvarın 7-də isə həmin şəhərdəki Neustift qəbiristanlığında dəfn edilib. == Fəaliyyəti == 1940-cı ildən yerli və xarici jurnallarda müasir türk və Osmanlı ədəbiyyatı, türk dilinin tədrisi və dilçiliklə bağlı məqalə və kitablar dərc etdirməyə başlayıb.

İrina Vilde (ukr. Іри́на Ві́льде əsl adı Darina Dmitryevna Makaqon ukr. Дарина Дмитрівна Макогон; 5 may 1907, Çernovtsı, Avstriya-Macarıstan – 30 oktyabr 1982, Lvov, Ukrayna SSR, SSRİ) — UNESCO tərəfindən XX əsrin və II minilliyin məşhur adamları siyahısına daxil edilmiş Ukrayna sovet yazıçısı. İrina Vilde 1907-ci il mayın 5-də Çernovtsıdə müəllim, şair və yazıçı Dmitri Makoqonun ailəsində anadan olub. Vilde bir il Çernivtsi şəhərinin gimnaziyasında təhsil alıb. 1923-cü ildə ailəsi ilə birlikdə Stanislavov (indiki İvano-Frankivsk) şəhərinə köçüb. Orada atası müəllim işləməyə davam edib. Stanislavda ailə şəhərin ən böyük küçələrindən birinin - Vovçinetskanın yaxınlığında yerləşən Potiçnı küçəsində yaşayırdı. İrina burda yerli gimnaziyada oxuyub. Vilde Lvov Universitetinin humanitar fakültəsini bitirdikdən sonra (1928-1933) Kolomyada müəllim, sonra isə “Qadınların taleyi” (ukr.

Ciddə (ərəb. جدة‎) — Səudiyyə Ərəbistanının ikinci böyük şəhəri və maliyyə paytaxtı. Əhalisi 3,8 milyon nəfərdir (2009).

Girdə — Azərbaycan Respublikasının Ağsu rayonunun Xanbulaq kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Tarixi == Dağ yaylasındadır. Kənd yaxınlığındakı Girdə dağın adı ilə adlandırılmışdır.

Niğdə — Türkiyənin Niğdə ilinin inzibati mərkəzi.

Tikmə — müxtəlif növ sap, parça, muncuq, pilək və s. bədii materiallardan istifadə edilməklə tikiş tikmək üsulu ilə toxuma. Qədim ənənələrə malik olan Azərbaycan tikmə sənətinin təsvir vasitəsi olduqca zəngin və rəngarəngdir. Buraya müxtəlif növ sap, parça, muncuq, pilək və s. bədii materiallar daxildir. Tikmə sənətində ən çox rəngli ipək saplar işlədilir. Lakin keçmişdə bu məqsədlə qızıl və gümüşdən kəsilmiş incə tellərdən, ağac qabığı və fil sümüyündən hazırlanmış lövhəciklərdən, metal piləklərdən hətta qiymətli daşqaşdan da geniş istifadə edilmişdir. Tikmə sənəti əsrlər boyu qadınların sevimli məşğuliyyəti olmuşdur. Yalnız xırda əmtəə istehsalı səviyyəsinə yüksələndən sonra onunla kişilər də məşğul olmağa başlamışdır. Azərbaycan tikmələri barədə məlumata IX–XI əsr ərəb müəlliflərinin və klassik şairlərin (Nizami, Füzuli) əsərlərində rast gəlirik.

Tirmə (fars. ترمه‎) əsasən İranın İsfahan əyalətində istehsal olunan əl ilə toxunmuş parça növüdür. Müasir dövrdə Yəzd tirməsi gözəlliyinə görə dünyada daha məşhurdur. Yəzd tirmənin dizayn, istehsalat və marketinq mərkəzi kimi mühüm rola malikdir. Tirmə toxumaq üçün uzun lifli yaxşı yun lazımdır. Tirmə toxumaq incə, diqqətli və vaxt aparan prosesdir. Yaxşı toxucu bir günə 25-30 santimetr məhsul istehsal edə bilər. Əsasən tirmənin toxunma prosesi zamanı istifadə olunan fon rəngləri qırmızı, yaşıl, narıncı və qaradır. Tarixdə bir çox şəxs tirməyə olan vurğunluğundan bəhs etmişdir. Yunan tarixçiləri fars toxumalarının gözəlliyini şərh etmiş, çinli səyyah Huanq Tesank isə tirməyə heyran qalmışdır.

Tuado — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Əhalisi 457 nəfərdir. Oykonim talış dilindəki tıı (tut) və do (ağac) sözlərindən ibarət olub (-a mənsub, bildirir), “tut ağacı” mənasındadır. Görünür, kəndin salındığı ərazidə və ya yaxınlığında çoxlu tut ağacı olduğu üçün belə adlanmışdır. 25 oktyabr 2011-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin qərarı ilə Tuado və Köhnə Gəgir kəndləri Gəgiran kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindən ayrılaraq, mərkəzi Tuado kəndi olmaqla Tuado kənd inzibati ərazi dairəsi yaradılmış və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidlərinin Dövlət reyestrinə daxil edilmişdir.

Tında (rus. Тында) — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər, Amur vilayətinə daxildir.

Əbədə — türk və tatar mifologiyasında ağac cini. Meşələrdə yaşayır. İnsanlara zərər verməz. Yaşlı bir qadın görümündədir. Meşələrdə yerlərdəki qurumuş ağac yarpaqlarından gələn çıtırtılar onun ayaq səsləridir. (Eb/Əb) kökündən törəmişdir. Ebe sözcüyü yaşlı qadın mənasındadır. Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.) Mifologiya ilə əlaqədar olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Girdə (fars. گرده‎) — İranın Ərdəbil ostanının Nəmin şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 379 nəfər yaşayır (103 ailə).

Girdə evkalipt (lat. Eucalyptus globulus) — bitkilər aləminin mərsinçiçəklilər dəstəsinin mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Təbii halda Avstraliyanın Viktoriya, Yeni Cənubi Uels ştatları, Tasmaniya, Yeni Zelandiya, Cənubi Amerika, Kaliforniya və Çinin cənubunda yayılmışdır. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 70 m-ə çatan, bozumtul və ya mavi-ağ rəngli, hamar gövdəli ağacdır. Gövdənin aşağı hissəsi istisna olmaqla qalan hissəsində qabığı uzun, nazik, lentşəkilli qopub tökülür. Cavan zoğlarında yarpaqlar üzbəüz, oturaq, boz və ya külvari-ağ rəngli, ürək və ya yumurtavari formalı, ucu daralmış olub, 7-16 sm uzunluqdadır. Yetkin yarpaqları isə növbəli düzülüşlü, saplaqlı və dərivari, cavan yarpaqlardan iki dəfə qalın və dörd dəfə uzundur. Rəngi tünd yaşıl olub, neştərvari və ya qılıncvari, 15-30 sm uzunluqda və 3-4 sm enindədir. Ağımtıl və ya qırmızı çiçəkləri tək və ya 2-3-ü bir yerdə olmaqla, oturaq və ya qısa ayaqcıq üzərində yerləşir. Çiçək yatağı və qapağı tükcüklü, üzəri mavi-ağ rəngli, muma oxşar təbəqə ilə örtülüdür.

Girdə topalaq (lat. Cyperus rotundus) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin topalaqkimilər fəsiləsinin topalaq cinsinə aid bitki növü.

Girdə xul (lat. Neogobius melanostomus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin xulkimilər dəstəsinin xullar fəsiləsinin xul cinsinə aid heyvan növü. Başqa növlərdən bədəninin xarakter quruluşuna görə fərqlənir. == Morfoloji əlamətləri == Baş və bədəni dəyirmi və bir qədər qısaldılmış formadadır. Dodaqları bir qədər ətli formadadır. Alnının eni gözünün diametrinə bərabərdir. Ağzı kiçikdir və gözün ön kənarına qədər çatmır. Qarun üzgəci anusa qədər çatır. Birinci bel üzgəcində böyük qara ləkə olur. Burnu kütdür.

Girdə zəravənd (lat. Aristolochia rotunda) — zəravəndkimilər fəsiləsinin zəravənd cinsinə aid bitki növü.

Güləbətin (tikmə) (türk. Altınişi, Telkırma, Bartın işi, türkm. akqayma, sarıqayma ) - qızılı və ya gümüşü saplardan, habelə onlara bənzədilən materiallardan qatışığı olan saplardan istifadə edilməklə icra edilən tikmə növüdür. == Tarixçə == Ən qədim tikmə növlərindən biridir. Uzmanların fikrincə, Orta Asiyada əmələ gəlib. Azərbaycanda isə daha çox Təbriz, Bakı, Şamaxı, Naxçıvan və s. şəhərlərində inkişaf etdirilmişdir. Ən qiymətli Şamaxı sənətkarlarının güləbətin tikmələri idi . Xurşudbanu Natəvanın ecazkarlığı ilə gözoxşayan tikmələri o vaxtlar Rusiyada təşkil olunmuş müxtəlif miqyaslı sərgilərdə uğurla nümayiş etdirilib. 1882-ci ildə keçirilən Ümumrusiya sərgisinin Qafqaz şöbəsində göstərilən sənət nümunələri arasında şairənin incə zövqlə hazırladığı tikmə də olub.