Поиск по словарям.

Əbül Abbas Abdullah ibn Məhəmməd (ərəb. أبو العباس عبد الله بن محمد السفّاح‎) və ya Əs-Səffah (ərəb. السفّاح‎) (722, Humeyma[d] – 754, Əl-Anbar, Abbasilər xilafəti) — İlk Abbasi xəlifəsi. Hümeymə qəsəbəsində dünyaya gəldi. Doğum tarixiylə bağlı 718–726-cı illər arasında müxtəlif tarixlər verilsə də, 722-ci ildə doğulduğu güman edilir. Əməvilərə qarşı tərtiblənən çevrilişin banisi Məhəmməd ibn Əlinin oğlu olan Əbül Abbas, uşaqlıq və gənclik illərini doğulduğu Hümeymə qəsəbəsində ailəsiylə birlikdə keçirdi. Böyük qardaşı İmam İbrahim, Əməvi xəlifəsi II Mərvan tərəfindən həbs edilmədən öncə qardaşı Əbül Abbası ailəsinin varisi elan etdi. Abbasi birliklərinin Kufəyə girməsindən bir ay sonra — 749-cu ilin oktyabrında Əbül Abbas ailəsiylə birlikdə Kufəyə gəldi. Ancaq şəhərdə heç xoş qarşılanmadı. Belə ki, şəhərin hakimi və gizli Əməvi tərəfdarı olan Əbu Sələmə çevrilişi gecikdirməyə çalışırdı.

Şəffaf çömçəxul (lat. Benthophilus ctenolepidus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin xulkimilər dəstəsinin xullar fəsiləsinin çömçəxul cinsinə aid heyvan növü. Orta və Cənubi Xəzər regionunda yayılmışdır. Uzunluqları 38—65 mm, çəkisi isə 1,2 - 6,7 q arasında dəyişir. Xəzər dənizi: Abşeron yarımadasından Astaranın cənubuna qədərki sahil ərazisi.

Əmir əl-Səffar — əslən iraqlı Amerika cazmeni Əmir əl-Səffar əslən iraqlıdır. 1977-ci ildə Çikaqonun yaxınlığında, ABŞ-nin İllinoys ştatında anadan olub. Məktəb illərindən musiqi ilə məşğul olub, Çikaqonun De Paul Universitetində təhsil alıb. Sonra Nyu-Yorkda yaşayıb, cazı sevib. Truba alətində məşhur Daniel Barenboym və Sesil Teylorla konsertlər verib. Caz kompozisiyaları bəstələyib. Bacısı Dina əl-Səffar və onun həyat yoldaşı Tim Murla birlikdə "Salam" muğam üçlüyünü yaradıb. ABŞ dövlətinin ayırdığı qrantla Azərbaycan Milli Konservatoriyasında 3 ay muğam sənətini öyrənib.

Osman ibn Əffan (ərəb. عثمان بن عفان الأموي القرشي‎; 574, Məkkə – 656, Mədinə) — 644–656-cı illərdə üçüncü Rəşidi xəlifəsi. Fil hadisəsindən 6 il sonra Taifdə dünyaya gəldi. Qureyşin ən varlı tacirlərindən olan atası Əfvan cahiliyyət dövründə dünyasını dəyişdi. Anası Ərva binti Qüreyz Rəsulallahın bibisi Ümmü Hakim Bəyza binti Əbdülmüttəlibin qızıdır. Mənsub olduğu Əməvi (Üməyyə) qəbiləsinin soyu Əbdümənaf ibn Quseydə Həzrəti Peyğəmbərin nəsəbilə birləşir. Rəsuli-Əkrəmdən altı yaş kiçikdir. Gənclik dövründə atasının yanında ticarətlə məşğul olan Osman, İslamdan əvvəl Məkkənin önəmli tacirlərindən biri idi. İslami dəvətin ilk mərhələsində Əbu Bəkrin vasitəsilə Rəsulallahın yanına gedərək müsəlman oldu və ilk on müsəlman arasında yer aldı. Əşrafdan olması səbəbilə İslamı qəbul etməsi Qureyş qəbiləsi içində əks-səda doğurdu.

Osman ibn Əffan (ərəb. عثمان بن عفان الأموي القرشي‎; 574, Məkkə – 656, Mədinə) — 644–656-cı illərdə üçüncü Rəşidi xəlifəsi. Fil hadisəsindən 6 il sonra Taifdə dünyaya gəldi. Qureyşin ən varlı tacirlərindən olan atası Əfvan cahiliyyət dövründə dünyasını dəyişdi. Anası Ərva binti Qüreyz Rəsulallahın bibisi Ümmü Hakim Bəyza binti Əbdülmüttəlibin qızıdır. Mənsub olduğu Əməvi (Üməyyə) qəbiləsinin soyu Əbdümənaf ibn Quseydə Həzrəti Peyğəmbərin nəsəbilə birləşir. Rəsuli-Əkrəmdən altı yaş kiçikdir. Gənclik dövründə atasının yanında ticarətlə məşğul olan Osman, İslamdan əvvəl Məkkənin önəmli tacirlərindən biri idi. İslami dəvətin ilk mərhələsində Əbu Bəkrin vasitəsilə Rəsulallahın yanına gedərək müsəlman oldu və ilk on müsəlman arasında yer aldı. Əşrafdan olması səbəbilə İslamı qəbul etməsi Qureyş qəbiləsi içində əks-səda doğurdu.

Mərc əl-Səffar və ya Mərc əl-Suffar döyüşü, eyni zamanda Şaqhab döyüşü də adlandırılmaqdadır. 22 aprel 1303-cü ildə Məmlük ordusu ilə Elxani ordusu arasında müasir Suriyanın Kisve adlı məntəqəsi yaxınlığında baş vermişdir. Bu yer Dəməşqin cənubunda yerləşməkdədir. Döyüş həm İslam tarixində, həm də müasir dövrdə digər müsəlmanlara qarşı mübahisəli cihad və özü də döyüşə qatılan İbn Teymiyyənin Ramazan<nowiki>dakı bağlı fətvaları səbəbindən təsirli olmuşdur. Döyüş, Elxanilər üçün fəlakətli məğlubiyyət ilə nəticələndi, beləliklə də Elxanilərin Levanta hücumlarına son qoydu. 1218-ci ildə Xarəzmi işğal etdikdən sonra monqolların bir sıra zəfərləri onlara tez bir zamanda İranın böyük bir hissəsinə,, həmçinin İraqda Abbasilər sülaləsinə və Kiçik Asiyanın Rum Səlcuq Sultanlığına nəzarət etmə imkanı təmin etdi. Kilikiya çarlığı və Gürcü çarlığı kimi vassal hakimliklərdən də ordu toplayan Elxani ordusu 1258-ci ildə Abbasilərin paytaxtı olan Bağdadı yağmaladılar. Bunun ardıyca 1260-cı ildə Hələb və Dəməşq də ələ keçirildi. Lakin həmin ilin sonrakı hissəsində monqol ordusu özlərinin ilk böyük məğlubiyyətini aldılar. Əyn Cəllud döyüşündə Məmlük ordusuna məğlub olan Elxanilər Dəməşq və Hələbdən çıxmağa, Fərat çayından şərqə doğru geri çəkilməyə məcbur oldular.

Xənnas — rejissor Elvin Abdulla tərəfindən 2017-cı ildə çəkilən Azərbaycan tammetrajlı bədii qorxu janrlı filmi. Azərbaycanın ilk qorxu (mistik,triller) filmi. == Məzmun == Ad gününü rayonda anasının yanında qeyd edən İlkin günlərlə gördüyü eyni yuxunun təsiri altında qalaraq, anasının qadağalarına məhəl qoymayıb babası və atasının naməlum səbəblərdən yoxa çıxdığı evə getmək istədiyini deyir. Həmin yuxuda İlkinin babası o evdə kimnənsə gizlənməyə çalışıb,onu köməyə çağırır. İlkinlə bərabər həyat yoldaşı və dörd dostu həmin evə baş çəkirlər. İlk baxışdan köhnə və atılmış məkan təəssüratı bağışlayan ev getdikcə öz qonaqlarını vahiməyə salır. İlkinin gözünə görünən molla meyitləri bu evdə dəhşətli bir hadisənin baş verməsinə dair işarə olur. Filmin gedişatında dostlar bu evin cinlərin məskəni olduğunu aşkar edir və məlum olur ki,bu cinlər İlkinin babasından başlayaraq nəslindəki bütün kişiləri öldürürmüş. Bunlara səbəb isə babasının sovet vaxtı bir qrup dindar insanları qətlə yetirməsi olub. Bu lənəti götürməyə çalışan dostlar həmin mollaların sümüklərini tapır və onları basdırmağa səy göstərir.Paranormal hadisələrlə onlara mane olan qara qüvvələr dostların gecəsini kabusa çevirir...

Neffa (əsl adı Covanni Pellino, it. Giovanni Pellino 7 oktyabr 1967, Skafati, Kampaniya) — tanınmış İtalyan müğənnisi. Neffa 7 oktyabr 1967-ci ildə İtaliyanın Skafati şəhərində doğulub.

Məcməül-Xəvas - Sadiq bəy Əfşarın Çağatay türkcəsində yazdığı təzkirə əsəri. Ərəbcə “möhtərəm insanların toplaşdığı yer” mənasını verən “Məcməül-Xəvas” adlanan təzkirə müqəddimə, 8 fəsil və xətimədən ibarətdir. Sadıq bəy Əfşarın təzkirəsi Özbək şairi Əlişir Nəvayinin “Məcalisün-Nəfayis” adlı əsəri ilə həm üslub həm dil baxımından oxşarlıq göstərsə də, ondan fərqli olaraq burada fəsillər “məclis” yox “məcmuə” adlanır. Ümumilikdə 11 nüsxəsi olan əsər ilk dəfə hicri 1327/ 1948-ci ildə Təbriz Universitetinin müəllimlərindən biri olan Əbdür-Rəsul Xəyyampur tərəfindən fars dilinə tərcümə edilmiş, orijinal türkcə mətni ilə birlikdə çap edilmişdir. Bu nəşrdə əsərdəki türkcə şeir nümunələri tərcümə olunmayıb. “Məcməül-Xəvas”ın ikinci tərcüməsi məşhur Azərbaycan filoloqu Əkrəm Bağırovun Bakıda nəşr etdirdiyi kitabdır. Bu araşdırmada Təbriz Milli Kitabxanasındakı külliyyat nüsxəsi (Külliyyat-ı Sadiqi-i Əfşar) əsas götürülmüş və sözügedən nüsxə Xəyyampurun Təbrizdə nəşr olunmuş kitabı ilə müqayisə edilərək müqayisəli mətn kimi oxucuya təqdim edilmişdir. Əsərin yalnız tərcüməyi-hal hissələri müəllif tərəfindən Azərbaycan türkcəsinə çevrilmiş, türk və fars şeir nümunələri isə Azərbaycan-latın əlifbasına köçürülmüşdür. Görkəmli Azərbaycan şairi, xəttatı, rəssam-naqqaşı, musiqi-şünası Sadiq bəy Əfşar həm də təzkirəçi idi. Sadiq bəy Əfşar hicri 940-cı ildə (miladi 1533-1534) Səfəvi dövlətinin paytaxtı Təbriz şəhərinin Vicuyə (Vərci) məhəllləsində anadan olmuşdur.

Xənnas — rejissor Elvin Abdulla tərəfindən 2017-cı ildə çəkilən Azərbaycan tammetrajlı bədii qorxu janrlı filmi. Azərbaycanın ilk qorxu (mistik,triller) filmi. Ad gününü rayonda anasının yanında qeyd edən İlkin günlərlə gördüyü eyni yuxunun təsiri altında qalaraq, anasının qadağalarına məhəl qoymayıb babası və atasının naməlum səbəblərdən yoxa çıxdığı evə getmək istədiyini deyir. Həmin yuxuda İlkinin babası o evdə kimnənsə gizlənməyə çalışıb,onu köməyə çağırır. İlkinlə bərabər həyat yoldaşı və dörd dostu həmin evə baş çəkirlər. İlk baxışdan köhnə və atılmış məkan təəssüratı bağışlayan ev getdikcə öz qonaqlarını vahiməyə salır. İlkinin gözünə görünən molla meyitləri bu evdə dəhşətli bir hadisənin baş verməsinə dair işarə olur. Filmin gedişatında dostlar bu evin cinlərin məskəni olduğunu aşkar edir və məlum olur ki,bu cinlər İlkinin babasından başlayaraq nəslindəki bütün kişiləri öldürürmüş. Bunlara səbəb isə babasının sovet vaxtı bir qrup dindar insanları qətlə yetirməsi olub. Bu lənəti götürməyə çalışan dostlar həmin mollaların sümüklərini tapır və onları basdırmağa səy göstərir.Paranormal hadisələrlə onlara mane olan qara qüvvələr dostların gecəsini kabusa çevirir...

Abdullah ibn əl-Əftas (d.? - ö.1045) — Əftasilər dövlətinin qurucusu (1022-1045). == Həyatı == Bərbərilərdən Miknasə qəbiləsinə mənsubdur. Kurtubanın şimalındəkı Fahsülbəllutda doğulmuşdu. Atasının adı Məhəmməd ibn Məsləmə (İbn Əftas) idi. Kurtuba Əməvi xəlifələrindən II Hakəmin azad edilmiş qulu olub Batalyevsdə müstəqil bir əmirlik quran Sabur onu özünə xələf seçdi. Saburun 10 şaban 413-cü (8 noyabr 1022-ci) ildə ölümünə görə əl-Mənsur ləqəbiylə başa keçən Abdullah, Batalyevsdə Əftasilər xanədanını qurdu. Hökmdarlığının ilk illəri barış içində keçdi. Ancaq Abbadilərin qurucusu Qadi Məhəmmədin Bəcanı ələ kəçirərək torpaqlarını genişlətmək istəməsi, Abdullah ibn əl-Əftas ilə aralarının açılmasına səbəb oldu. Kadi Məhəmmədin oğlu İsmail ilə Karmunə (Carmona) əmiri Məhəmməd əl-Birzalinin birləşik qüvvələri Abdullahın oğlunun komanda etdiyi Əftasi ordusunu məğlub edincə, oğlu Məhəmməd əl-Əftas əsir alınaraq Karmunəyə göndərildi.