BİRGƏYAŞAYIŞ
сущ. общежитие (совместное существование, общественный быт; нормы и уклад общественной жизни). Birgəyaşayış normaları нормы общежития, birgəyaşayış qaydaları правила общежития
Birgəyaşayış
Birgəyaşayış və ya birgəmövcudluq — eyni zamanda və kifayət qədər yaxınlıqda mövcud olan şeylərin bir-birinə zərər vermədən, bir-birinə təsir göstərə biləcək xüsusiyyəti. Termin, xüsusən də bu qruplar arasında antipatiya və ya zorakılıq tarixi varsa, tez-tez birlikdə yaşayan müxtəlif inanclı insanlara münasibətdə istifadə olunur.
Bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə ola bilən müxtəlif aspektlərin eyni vaxtda mövcud olduğu bütün sistemlərin bir xüsusiyyətində birgəmövcudluq müşahidə edilə bilər. Bir mənbənin iddia etdiyi kimi, "hətta molekulyar səviyyədə mövcudluq həmişə artıq birgəmövcudluq". Cansız varlıqlar eyni məkanda bir neçə növ bu cür şeylərin mövcud olduğu yerdə birlikdə mövcud olanlar kimi də xarakterizə edilə bilər, bu termin Marsda müxtəlif növ dyunlardan və kosmos sıx nüvə ulduz qrupları ilə eyni bölgədə mövcud olan qara dəliklər kimi bir-birindən fərqli şeylər üçün istifadə edilmişdir.
Birgəyaşayış münaqişənin tamamilə olmamasını tələb etmir, lakin "eyni vaxtda banal gərginliyin və maraqların toqquşmasının mövcudluğu"nu ehtiva edə bilər. Beləliklə, "birgəyaşayışın minimal səviyyəsi qanuni kanallar vasitəsilə həyata keçirildiyi təqdirdə rəqabətə və hətta münaqişələrə uyğundur".
Dinc birgəyaşayışın beş prinsipi
"Dinc birgəyaşayışın beş prinsipi" (çin. 和平共处五项原则) və ya "pança şila" (hind. पंचशील ) — 1954-cü ildə Hindistan ilə Çin arasında imzalanmış müqavilə.
Çin və Hindistan arasında 1949-cu ildə Tibetlə bağlı başlayan münaqişədən sonra 1954-cü ildə Hindistan–Çin Tibet sazişinin imzalanması ilə münasibətlər normallaşmışdı. Hindistan Tibeti Çinin bir hissəsi kimi tabımışdır. Bu müqavilə "pança şila" (dinc birgəyaşayışın) adlanan beş prinsipi elan etmişdir:
Ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə qarşılıqlı hörmət.
Qeyri-aqressivlik.
Daxili işlərə qarışmamaq.
Bərabərlik və qarşılıqlı fayda.
Dinc birgəyaşayış.