HÖKMRANLIQ

akimiyyətin həyata keçirilməsini səciyyələndirən anlayış. H.-ın həyata keçirilməsi insti-tutisonal forma alır və cəmiyyətdə H. edən və tabe olan qruplara parçalanmasını, həmçinin xüsusi idarəetmə aparatının ayrılmasını nəzərdə tutur, hərçənd hakimiyyət resurslarına malik olmayan şəxs (qrup), bir qədər məhdud çərçivədə olsa da, öz biliyinə, bacarığma, nüfuzuna arxalanaraq H. edə bilər. M.Veber hakimiyyəti və H.-ı fərqləndirərək qeyd edir ki, H. hakimiyyəti qabaqlayır. H. anlayışında belə bir faktın ehtimalı qeyd olunur ki, hakimiyyət əmri obyektin itaət etməsi ilə qarşılaşır. Veberə görə H.-ın üç tipi mövcuddur: 1) ənənələrə, əxlaqa, müəyyən davranış adəti ilə şərtlənən, demokratik (ağsaqqallar şurası), patriarxal (tayfa rəhbərlərinin hakimiyyəti), irsi (monarxın hakimiyyəti) və sonuncunun bir növü olan sultanlıq kimi tanınan ənənəvi H.; 2) xarizmatik H.; 3) idarə edən və tabe olan arasındakı münasibətlərin tənzimlənməsinə yönəlmiş, könüllü şəkildə müəyyən edilmiş hüquqi normaların qəbul olunmasına əsaslanan leqal (rasional - bürokratik) H.
HİMN
HÖKUMƏT
OBASTAN VİKİ
Hökmranlıq qəzeti
Hökmranlıq qəzeti (Osmanlı Türkcəsi:حاكميت مل 10) yanvar 1920-ci ildə Ankarada Müstəqillik Döyüşü zamanı Mustafa Kamal Paşa-nın başçılıq etdiyi Anadolu və Rumeli Hüquqları Müdafiə Birliyinin nümayəndə heyətinin nəşr orqanı olaraq nəşrinə başladı türkcə qəzetdir.Sivas Konqresindən sonra milli mübarizə hərəkatının yayım orqanı olaraq Missiya Heyətinin nəzarəti altında Sivasda çıxarılan Will-i Milliye’nin davamıdır. Əvvəlcə həftədə iki dəfə nəşr olunan qəzet 6 fevral 1921-ci ildən gündəlik nəşr olunmağa davam edir. Milli Mübarizə dövrü qəzetlərinin lideri və əsas xəbər mənbəyidir.Mustafa Kamal Paşa qəzetdə köşə yazarı idi. Müstəqillik Döyüşünün qələbəsindən və Cümhuriyyət elan edildikdən sonra Cümhuriyyət Xalq Partiyasının yarı rəsmi nəşr orqanı olaraq həyatını davam etdirən Hakimiyet-i Milliye 1934-cü ildə Ulus adlandırıldı. Heyət Sivasdan ayrılıb Ankaraya gəldikdən sonra, mübarizənin vəziyyəti haqqında ictimaiyyətə və xarici dünyaya məlumat vermək və milli mübarizənin lehinə təbliğat aparmaq üçün Ankarada yeni bir qəzet nəşr etmək qərarına gəldi. Qəzetin adı; Sivasda Will-i Milliye'yi yaydığı üçün "Hakimiyet-i Milliye için" olaraq təyin olundu.Həftədə iki gün və dörd səhifə nəşr olunmağa başlayan qəzetin ilk nömrələri Ankara qubernatorluğunun aşağı qatında olan Vilayət mətbəəsində nəşr olundu. Vilayət Mətbəəsinin bütün maşınları və işçiləri Hakimiyet-i Milliyəyə verildi. Qəzetin ofisi Ulus meydanında Vəli Xanda yerləşirdi.Qəzetin məsul direktoru Rəcəb Zühtü bəy və baş redaktor Nizaməddin Nazif idi. Heyət üzvü Hakkı Behiç bəy məqalələrin yayılması və yayımlanması ilə maraqlandı. Mustafa Kamalın Hakkı Behiçə verdiyi öz düşüncələri var digər məqalələr bir-bir araşdırıldı.

Значение слова в других словарях