n 1. kənar, qıraq (kitabda, əl yazısında); the ~ of the page səhifənin kənarı; 2. kənar, qıraq; to sit on the ~ of the lake gölün kənarında / qırağında oturmaq; road ~s yolun qıraqları; 3. çətinlik
Achillea marginata
Adi boymadərən (lat. Achillea millefolium) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin boymadərən cinsinə aid bitki növü.
== Botaniki xarakteristikası ==
Çoxillik, ot bitkisi olub, gövdəsinin hündürlüyü 20-50 sm, düzqalxan, budaqlanan, dəyirmi, nazikşırımlı, yuxarı budaqcığındakı yarpaqları qısalmışdır. Yarpaqları növbəli, xətti-neştərvari, ikiqat lələkşəkilli yarılmış, iki-üçqat kəsilmiş seqmentli və demək olar ki, kürəkşəkilli, sonluğu xətti formalıdır. Kökümsov yarpaqları saplaqlı uzunluğu 35-50 sm-dir. Kökləri nazik, sürünəndir. Çiçəkqrupu kiçik, çoxsaylı olub, gövdənin zirvəsində mürəkkəb çiçəkqrupunda formalaşan, kənarları ağ dilşəkilli (bəzən çəhrayı) daxili çapıqlı olmaqla, sarı rənglidir. Qalxanşəkilli çiçəklərinin uzunluğu 4 sm-ə (çiçək səbətciyinin əsası) bərabərdir. Hər bir səbətcik kənar dişicikli, (əsasən sayı 5 olan), orta boruşəkilli, ikicinsli (3-30 qədər sayı olan), 5 erkəkcikli və aşağı yumurtalıqlı çiçəklərdən ibarətdir. Çiçəyin əsası qabarıq olmaqla, çiçək yatağı bölünmüşdür.
Aechmea marginalis
Aechmea marginalis (lat. Aechmea marginalis) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin bromeliyakimilər fəsiləsinin exmeya cinsinə aid bitki növü.
Agaloma marginata
Euphorbia marginata (lat. Euphorbia marginata) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin südləyənkimilər fəsiləsinin südləyən cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Agaloma marginata (Pursh) Á.Löve & D.Löve
Dichrophyllum marginatum (Pursh) Klotzsch & Garcke
Dichrophyllum variegatum (Sims) Klotzsch & Garcke
Euphorbia bejariensis DC.
Euphorbia leucoloma Raf.
Euphorbia marginata var. uloleuca Engelm. & A.Gray
Euphorbia variegata Sims
Lepadena leucoloma (Raf.) Raf.
Lepadena marginata (Pursh) Nieuwl.
Tithymalus marginatus (Pursh) Cockerell
Tithymalus marginatus f. inornata Daniels
Tithymalus marginatus var. tetramerus Cockerell
Tithymalus variegatus (Sims) Haw.
Agave americana var. marginata
== Sinonim ==
Agave altissima Zumagl.
Agave americana subsp. americana
Agave americana var. americana
Agave americana var. marginata Trel.
Agave americana var. mediopicta Trel.
Agave americana var. picta (Salm-Dyck) A.Terracc.
Agave americana f.
Banksia marginata
Banksia marginata (lat. Banksia marginata) — bitkilər aləminin proteyaçiçəklilər dəstəsinin proteyakimilər fəsiləsinin banksiya cinsinə aid bitki növü.
Bidens marginata
Əyilən yatıqqanqal (lat. Bidens cernua)— üçbarmaq cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
== Bidens cernua var. bidens (L.) Farw. ==
Bidens cernua f. cernua
Bidens cernua var. coreopsis Pursh
Bidens cernua var. discoidea Wimm. & Grab.
Bidens cernua var.
Bulbophyllum marginatum
Bulbophyllum marginatum (lat. Bulbophyllum marginatum) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.
Callitriche marginata
Callitriche marginata (lat. Callitriche marginata) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin bağayarpağıkimilər fəsiləsinin callitriche cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Callitriche marginata var. torreyana Hegelm.
Cattleya trianae var. marginata
Cattleya trianae (lat. Cattleya trianae) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinin kattleya cinsinə aid bitki növü.
1936-cı ildən Kolumbiyanın milli gülü kimi seçilib.
== Sinonimləri ==
Cattleya bogotensis Linden
Cattleya kimballiana L.Linden & Rodigas
Cattleya labiata var. ernestii Sander
Cattleya labiata subsp. massangeana Rchb.f.
Cattleya labiata var. trianae (Linden & Rchb.f.) Regel
Cattleya trianae var. alba L.Linden & Rodigas
Cattleya trianae f. alba (L.Linden & Rodigas) M.Wolff & O.Gruss
Cattleya trianae var.
Dichrophyllum marginatum
Euphorbia marginata (lat. Euphorbia marginata) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin südləyənkimilər fəsiləsinin südləyən cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Agaloma marginata (Pursh) Á.Löve & D.Löve
Dichrophyllum marginatum (Pursh) Klotzsch & Garcke
Dichrophyllum variegatum (Sims) Klotzsch & Garcke
Euphorbia bejariensis DC.
Euphorbia leucoloma Raf.
Euphorbia marginata var. uloleuca Engelm. & A.Gray
Euphorbia variegata Sims
Lepadena leucoloma (Raf.) Raf.
Lepadena marginata (Pursh) Nieuwl.
Tithymalus marginatus (Pursh) Cockerell
Tithymalus marginatus f. inornata Daniels
Tithymalus marginatus var. tetramerus Cockerell
Tithymalus variegatus (Sims) Haw.
Eclipta marginata
Anthemis bornmuelleri (lat. Anthemis bornmuelleri) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin anthemis cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Acmella lanceolata Link ex Spreng.
Amellus carolinianus Walter
Anthemis abyssinica J.Gay ex A.Rich.
Anthemis abyssinica var. abyssinica abyssinica
Anthemis cotula Blanco [Illegitimate]
Anthemis cotula var. hierosolymitana Eig
Anthemis cotula subsp. lithuanica (DC.) Tzvelev
Anthemis cotula-foetida Crantz
Anthemis cotuloides Raf. ex DC.
Anthemis galilaea var. brachyota Eig
Anthemis galilaea var.
Eucalyptus marginata
Eucalyptus marginata (lat. Eucalyptus marginata) — mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü.
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
"Eucalyptus marginata". FloraBase. Department of Environment and Conservation, Government of Western Australia.
Euphorbia marginata
Euphorbia marginata (lat. Euphorbia marginata) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin südləyənkimilər fəsiləsinin südləyən cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Agaloma marginata (Pursh) Á.Löve & D.Löve
Dichrophyllum marginatum (Pursh) Klotzsch & Garcke
Dichrophyllum variegatum (Sims) Klotzsch & Garcke
Euphorbia bejariensis DC.
Euphorbia leucoloma Raf.
Euphorbia marginata var. uloleuca Engelm. & A.Gray
Euphorbia variegata Sims
Lepadena leucoloma (Raf.) Raf.
Lepadena marginata (Pursh) Nieuwl.
Tithymalus marginatus (Pursh) Cockerell
Tithymalus marginatus f. inornata Daniels
Tithymalus marginatus var. tetramerus Cockerell
Tithymalus variegatus (Sims) Haw.
Euphorbia marginata var. uloleuca
Euphorbia marginata (lat. Euphorbia marginata) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin südləyənkimilər fəsiləsinin südləyən cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Agaloma marginata (Pursh) Á.Löve & D.Löve
Dichrophyllum marginatum (Pursh) Klotzsch & Garcke
Dichrophyllum variegatum (Sims) Klotzsch & Garcke
Euphorbia bejariensis DC.
Euphorbia leucoloma Raf.
Euphorbia marginata var. uloleuca Engelm. & A.Gray
Euphorbia variegata Sims
Lepadena leucoloma (Raf.) Raf.
Lepadena marginata (Pursh) Nieuwl.
Tithymalus marginatus (Pursh) Cockerell
Tithymalus marginatus f. inornata Daniels
Tithymalus marginatus var. tetramerus Cockerell
Tithymalus variegatus (Sims) Haw.
Hedera marginata
Adi daşsarmaşığı (lat. Hedera helix) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin araliyakimilər fəsiləsinin daşsarmaşığı cinsinə aid bitki növü.
== Təbii yayılması ==
Təbii halda Qərbi Avropada meşələrdə bitir.
== Botaniki təsviri ==
Hündürlüyü 25 m-ə çatır. Həmişəyaşıl sarmaşan bitkidir. Yarpaqları növbəli düzülüşlü, sadə və ya mürəkkəb olub, qalın dərivaridir, tünd-yaşıl və parlaqdır. Birillik zoğlarda olan yarpaqlar beşdilimlidir, yaşlı yarpaqları isə bütövdür. Çiçəkləri qalxanvari çətirdə, başlıqda və ya salxımda yerləşir, beş üzvlüdür, ləçəkləri beşdir, meyvəsi giləmeyvədir. Payızda çiçəkləyir. Uc qələmləri ilə və ya zoğlarla çoxaldılır.
Lepadena marginata
Euphorbia marginata (lat. Euphorbia marginata) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin südləyənkimilər fəsiləsinin südləyən cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Agaloma marginata (Pursh) Á.Löve & D.Löve
Dichrophyllum marginatum (Pursh) Klotzsch & Garcke
Dichrophyllum variegatum (Sims) Klotzsch & Garcke
Euphorbia bejariensis DC.
Euphorbia leucoloma Raf.
Euphorbia marginata var. uloleuca Engelm. & A.Gray
Euphorbia variegata Sims
Lepadena leucoloma (Raf.) Raf.
Lepadena marginata (Pursh) Nieuwl.
Tithymalus marginatus (Pursh) Cockerell
Tithymalus marginatus f. inornata Daniels
Tithymalus marginatus var. tetramerus Cockerell
Tithymalus variegatus (Sims) Haw.
Luzuriaga marginata
Luzuriaga marginata — Çili və Argentinanın cənub hissələri, eləcə də Folklend adaları üçün endemik olan Luzuriaga cinsinə aid bitki növü. Növün nümayəndələri 3 metr hündürlüyə qədər böyüyür və 22 mm-ə qədər uzunluğunda solğun, yaşıl yarpaqlara malikdir. Bitkinin ətirli çiçəkləri təxminən 20 mm diametrindədir və yayda açır. Çiçəkləri diametrləri 10 mm-ə qədər olan tünd-bənövşəyi giləmeyvələr müşahidə edir.
== Taksonomiya ==
Luzuriaga marginata ilk dəfə 1883-cü ildə Corc Bentam və Cozef Huker tərəfindən Genera Plantarum-da təsvir olunmuşdur.
Nausithoe marginata
Nausithoe marginata (lat. Nausithoe marginata) — nausithoe cinsinə aid heyvan növü.
Nelumbium marginatum
Fındıqcalı şanagüllə və ya Hind lotusu(lat. Nelumbo nucifera) — şanagüllə cinsinə aid bitki növü.
Neoseiulus marginatus
Neoseiulus marginatus (lat. Neoseiulus marginatus) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin hörümçəkkimilər sinfinin mesostigmata dəstəsinin phytoseiidae fəsiləsinin neoseiulus cinsinə aid heyvan növü.
Portulaca marginata
Dirrik pərpərəni (lat. Portulaca oleracea) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pərpərənkimilər fəsiləsinin pərpərən cinsinə aid bitki növü.
== Kulinariyada ==
Azərbaycan mətbəxində dirrik pərpərəni geniş istifadə olunur. Kükü və adi qayğanaqla və marinad halında yeyilir. Hələ SSRİ çağında marinadlaşdırılmış halda başqa respublikalara, ayrı-ayrı ölkələrə ixrac olunurdu.
