OSTEOMA

Osteoma — xoşxassəli sümük şişi. Sümük şişi digər sümükdə böyüdükdə "homoplastik osteoma" kimi tanınır. Digər toxuma üzərində böyüdükdə "heteroplastik osteoma" deyilir. Osteoma burun və paranazal sinusların ən çox rast gəlinən xoşxassəli neoplazmasıdır. Osteomaların səbəbi aydın deyil, lakin ümumi qəbul edilmiş nəzəriyyələr embrioloji, travmatik və ya yoluxucu səbəbləri müəyyən edir. Osteomalar Qardner sindromunda (yoğun bağırsağın popilozu) da baş verir. Böyük kraniofasiyal osteomalar nazofrontal kanalların tıxanması səbəbindən üz ağrısı, baş ağrısı və infeksiyaya səbəb ola bilər. Çox vaxt kraniofasiyal osteoma okulyar əlamət və simptomlarla (məsələn, ekzoftalmos) özünü göstərir. "Dərinin osteoması" — təəssüf ki, hazırda bunun nə vaxt baş verə biləcəyini müəyyən etmək mümkün deyil.

Osteoid osteoma — osteoblastlardan və osteoklastların bəzi komponentlərindən əmələ gələn xoşxassəli (xərçəngsiz) sümük şişi. Şiş bütün xoşxassəli sümük şişlərinin 9-10%-ni təşkil edir. Osteoid osteomaların ölçüsü 1,5 sm-dən az olur. Şiş bədəndəki hər hansı bir sümüyündə, lakin ən çox bud və ayağın uzun sümüklərində olur. Onlar bütün xoşxassəli sümük şişlərinin 10-12%-ni və bütün anormal sümük böyümələrinin 2-3 %-ni təşkil edir. Osteoid osteoma hər yaşda baş verə bilər, lakin ən çox 4-25 yaş arası xəstələrdə rast gəlinir. Kişilər qadınlara nisbətən təxminən 3 dəfə daha çox təsirlənir. Osteoid osteomanın ümumi simptomları bunlardır: gecə daha da pisləşən darıxdırıcı və ya kəskin ağrı adətən aspirin və ya digər ağrıkəsici dərmanlarla aradan qaldırılan ağrı axsaqlıq ağrılı skolioz və əzələ spastisitesi (şiş onurğada yerləşirsə) böyümənin pozulması (şiş sümük böyümə plitəsi ilə əlaqəli olduqda) əzələ atrofiyası əyri deformasiya siyatik kimi sinir simptomları (şiş onurğada yerləşdikdə) Ağrı — ən çox görülən simptomdır, ilkin olaraq reseptsiz ağrı dərmanları ilə aradan qaldırıla bilər. Xoşxassəli şiş daha da inkişaf etdikdən sonra ağrı dərman vasitəsi ilə aradan qaldırıla bilməz və yüngül və ya şiddətli şişlik meydana gəlməyə başlayır. Baxmayaraq ki, bəzi hallarda ağrı səviyyəsi illərlə davam edir və qeyri-steroid antiinflamatuar preparatların müntəzəm istifadəsi ağrıları aradan qaldırır.

Osteomalyasiya (ing. osteomalacia) – mənası sümüyün yumşalmasıdır. Bu zaman Vit. D defisiti ilə bağlı sümüklərin yumşalması baş verir. Keyfiyyət patologiyasıdır, yəni mineralizasiya pozulur, sümük toxumasının həcmi normal və ya artmış olur. Zərdabda fosfor və ya kalsiumun azalması və ya qanda mineralizasiyanın inhibitorlarının sirkulyasiyası ilə bağlıdır.