сущ.; -или, -иле; -илер, -илери. -илера хашпара тир гьал.
сущ.; -ди, -да; -ар, -ри,. -ра гзаф хашариз, гзаф аллагьриз икрамдай, къуллугъдай диндин терефдар кас
прил. Чаз~ лугьудай; «Урусри... Элкъуьрда куь мискӀинарни тевлейриз, И дуьньяда хашперес дин тун патал»
сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера хашперес тир гьал. Хашпересвал хьиз кьабулиз инсанвал Гъизва, Шамил, жанабийри гиман вал; И
хун глаголдин формайрикай сад. Кил. ХУН.
нугъ., сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра инсандиз вич дуьньядиз акъудай дишегьли. Синоним: диде.
сущ.; хци, хце; рухваяр, рухвайри, рухвайра 1) диде-бубадиз чпин эркек аял. Къул ацӀай рухваяр хьуй, Рак ацӀай шаламар хьуй, Хадайбур рухваяр х
сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера хва тир гьал. Вичихъ сивин авачиз, ада стхадин аял Нажмудин хвавиле кьабулна тербияламишзавай
шиир, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра цавун тагъдал марфадин стӀаларни ракъинин нур акахьна, арадиз къведай гьар жуьредин рангарин шикил
обр., нугъ. жуван тай касдив рахадайла, яркӀи нугъатда эркекри ишлемишдай гаф. Йоъ! Я хвайди, бес недачни! Цавай аватна, тум галатна, сиве гьатд
сущ.; -ула, -ула; -улар, -улари, -улара 1) яд фин патал са тӀимил дериндиз эгъуьннавай чил. Халкь лукӀариз элкъуьриз алахънавай
сущ. -ди, -да, - ар, -ри, -ра бахчайриз никӀериз яд гудайди. Хвал такур хваларбанди кака хайи вечрен къакъра яда
сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера бахчайриз, никӀериз яд гудай пешекарвал. Хваларбанвал хъсан я, хуьре хвалар аваз хьайитӀа
сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра чпин арада мукьвавилин алакъаяр авай хьтин танишар. [Эфенди] - Чи хванахва Малла Ферзали атанавай, ада ана хьайи
сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера хванхва(яр) тир гьал. Хванахвавал бубайрилай рухвайрал, яни несилдилай несилдал фидай
нар. хванахвавилин алакъаяр авай гьалда, хванахвавилин алакъаяр авайди хьиз. Хванахвавилелди эгечӀна, къайи къаяб хьиз хкечӀна
сущ,; -а, -а; -ар, -ари, -ара диши балкӀан. И пуд вацран къене вун гьуьлел алад. Анал са хвар экъечӀда, вуна адакай нек ацана хкваш
сущ.; -утуни, -утуна; -утар, -утари, -утара тарцел жедай ири цил авай цуру-ширин емиш. Руша таран хилелай са шумуд хват атӀана
- ухуни, -ухуна; -вахар, -вахари, -вахара тини ишинун, фу тун патал кӀарасдикай раснавай къен авай къаб
- ухуни, -ухуна; -вахар, -вахари, -вахара еке къван. ЧӀехи вацӀу, вири дере зурзурзавай, зурба къванер-хвахвар
рах., сущ.; -а, -а; -ар, -ари. -ара гъвечӀи эркек аял, хва (адакай кӀанивилелди рахадайла) Шулу хьана аялар
* хваш-беш авун гл.; ни мугьмандиз атанвайдаз вич хуш тирди къалурна, жузун-качузун авун. Ахпа хваш-беш, жузун-качузун авуна, аш-затӀ гъана фекьидин
межд " Вун атун заз (чаз) хуш я" манадин гаф. - Хвашгелди, мугьман! - лагьана; кьведани зи гъил кьуна
хуьн глаголдикай хьанвай причастидин форма. Кил. ХУЬН.
хуьн глаголдин алатай вахтунин Ӏ форма. Кил. ХУЬН.
сущ.; -уьни, -уьна; -ер, -ери, -ера кӀерецдин хъире алудайла, къене авай лацу затӀ. КицӀи сараривди кӀерец хана, хъиреяр гадриз хвехвер жакьвадайла
фарс, сущ.; кьадардин, падежрин формаяр авач шад тир гьал. И геренда кӀвализ мугьман атана. Хвеш хтана, чим хтана пелел зи
прил. хвеш ктканвай. Синоним: шад. Антоним: пашман. * хвеши хьун гл., вуж шад гьалдиз атун. Рушаз, сикӀ акурла, хвеши хьана
сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера хвеши тир гьал. Надежда Михайловнадик са гьихьтин ятӀани хвешивал квай
нар. хвешивал хас яз. Хвешивилелди кӀвалахдайда шадвилелди уьмуьрни тухуда. Р. Синоним: шадвилелди, хвешидаказ, хвешиз
нар. хвешивал себеб яз. -... ам гьарамзада я, ам хвешивиляй шехьзавайди я. Ам абурун адет я. Гь. Гь
нар. хвеши гьисс кваз. Хвешидаказ башламишай кар хвешивал кваз ая. Р. Синонимар: шадвилелди, шаддаказ, хвешивилелди, хвешиз
нар. хвеши яз. Винелай хвешиз акваз къене шелар авайди я. Р. Синонимар: шадвилелди, шаддаказ, хвешивилелди, хвешидаказ
нар. хвеши гьалда аваз. ЦӀару куьрпе кӀелни къужахда кьуна, зун, гуьгъуьна хебни аваз, хвешила хуьруьз хквезвай, - ихнхилатазава Маневра
сущ.; -ди, -да; -ар. -ри. ~ра яру цуьк ахъайдай салан набатат ва адан тум. Министрди къейд авурвал, опийдин хвешвеш гьасилунал гъатта гьукуматдин
сущ.; -ипе, -ипе; -ипер, -ипери, -ипера майишатда герек йис, нек, як къачун патал хуьзвай гъвечӀи крчар алай кӀвалин гьайван
сущ.; -иве, -иве; -ивер, -ивери, -ивера гардандин кьам галай пад. Гамишдин хев акъатнавай. Р. 2) гардан кьазвай парталдин пай
( ХИВЕЛАНГ, ХИВЕЛГАН нугъ. ) сущ.; -ди, -да; -ар, -ри. -ра арабадик квай, цана авай гьайвандин хев акъат тавурай лагьана кутадай хъуьтуьл лит
нугъ., сущ. диде.
кил ХЕЙЛИН
|| ХЕЙЛИН фарс, нар. кьадардиз гзаф. Хейлах вахт алатайдалай кьулухъ дере ацӀанвай циф дагъдин ценеривай хкаж хьана
араб, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра 1) садакьа. Гатуз жеда квев дамахар, Ахьайиз межлисра махар, гьар йифиз аквадай ахвар Жеда квез хейрат, фекьия
фарс, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра кӀвалин чилелай кул элядайла, зирзибил кӀватӀдай лопатка хьтин къаб
сущ.; -иле, -иле; -илер, -илери, -илера 1) тарцин тандилай экъечӀнавай яргъи пай. За чӀемерук расзава хел атӀана
Ӏ араб, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра кьилдин, масадбур авачир чка. КӀанди хелветда Кьведни гуьзел яр
прил. масадбур авачир, кьилдин тир. Дагълара, тамара, хелвет дерейра вичи гайи зиянрал рази тахьана, са кьуз им лап хуьруьн мукьув атана
нар. масадбур авачиз, кьилди, тек яз. Яр ацукьна кӀвале хелвет... - Зардин кифер хразва. Е. Э. Эй, зи гуьзел
сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера хелвет тир гьал.
нар. хелвет гьал хас яз. Синоним: хелветдиз, чинеба, чинебадаказ.
нар. хелвет яз. Евадихъ галаз хевлетдиз амукьай вахтара Гитлера адаз Гѐтедин ва Шекспиран шиирар хуралай кӀелдай