İranın İsrailə zərbələri (2024)

İranın İsrailə zərbələri və ya "Doğru vəd" əməliyyatı (fars. وعده صادق‎‎)[18] — İran və onun dəstəklədiyi silahlı qruplaşmalar tərəfindən İsrailə qarşı 13 aprel 2024-cü ildə başlayan[19] və ertəsi gün, 14 apreldə başa çatan[20] raket və dron zərbələri. Bu, İran-İsrail münaqişəsi başlayandan bəri iki ölkə arasında ilk birbaşa hərbi qarşıdurmadır.

İranın İsrailə zərbələri
İsrail-İran münaqişəsi, İsrail–Həmas müharibəsi
Tarix 13–14 aprel 2024[1]
Yeri İsrail, İordan çayının qərb sahili, İordaniya, İraq və Suriya
Vəziyyəti

Davam edir
Hər iki tərəf də qələbə qazandığını iddia edir.[2]

  • İranın əməliyyatda uğursuzluğu və İsrailin müdafiədə uğuru; İsrail hərbi obyektlərinə cüzi ziyan dəymişdir (İsrail və ABŞ-nin iddiası)[3][2]
  • İranın əməliyyatda uğuru, hədəf İsrailin hərbi obyektləri əhəmiyyətli dərəcədə zədələnib (İranın iddiası)[2]
Münaqişə tərəfləri
Komandan(lar)

İran Əli Xamenei
İran İbrahim Rəisi
İran Məhəmməd-Rza Qarai Aştiani
İran Məhəmməd Baqiri
İran Hüseyn Salami
İran Əmir Əli Hacızadə
Əbdülmalik Husi
Həsən Nəsrullah

İsrail Benyamin Netanyahu
İsrail Yoav Qalant
İsrail Herzi Halevi
İsrail Rafi Milo
İsrail Tomer Bar
İsrail Daniel Haqari
ABŞ Co Bayden
ABŞ Devid Allvin
ABŞ Maykl Kurilla
Böyük Britaniya Rişi Sunak
Böyük Britaniya Qrant Şepps
Böyük Britaniya Entoni Radakin
Böyük Britaniya Riçard Knayton
İordaniya II Abdullah
Fransa Emmanuel Makron
Fransa Sebastyen Lekornu
Fransa Terri Burkhard

İtkilər

bilinmir

Ən azı 32 mülki şəxs yaralanıb.[11][12]
7 raket Negevdəki Ramon Hərbi Hava Bazasına zərər vurub.[13]

Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

14 aprel səhər saatlarında İran İsrailə qarşı əməliyyatın başa çatdığını elan edib. O, hücumu "qanuni və haqlı özünümüdafiə aktı" hesab edib. ABŞ, Rusiya və müxtəlif KİV ümumi əməliyyatı uğursuz kimi qiymətləndirir. İsrail BMT Təhlükəsizlik Şurasının təcili iclasını tələb edib. İsrail hava məkanını açıb, Ben Qurion hava limanı fəaliyyətini bərpa edib. Ardınca İsrail ordusu sakinlərə sığınacaqları tərk etməyə icazə verib.

BMT Təhlükəsizlik Şurası İsrailin çağırışı ilə fövqəladə iclas keçirib.

Arxa plan

[redaktə | mənbəni redaktə et]

7 oktyabr 2023-cü ildə İranın dəstəyi ilə silahlı HƏMAS təşkilatı İsrailin cənubunda 1200 nəfərin ölümü ilə nəticələnən hücum həyata keçirdi.[21] İsrail buna cavab olaraq indiyədək 33 mindən çox insanın ölümü ilə nəticələnən və İranın İsraili Qəzzada fələstinlilərə qarşı soyqırım törətməkdə ittiham etdiyi Qəzza zolağında davam edən işğala başladı.[22][23]

Oktyabrın 7-dən sonra İranın dəstəklədiyi Livandakı Hizbullah müvəkkili İsrailin şimalına hücum etməyə başladı.[24] Döyüş başlayandan bəri Hizbullah ilə İsrail arasında 4400-dən çox zorakılıq hadisəsi qeydə alınıb[25] və münaqişə başlayandan bəri təxminən 100 min israilli İsrailin şimalından təxliyə edilib.[26]

2024-cü il aprelin 1-də İranın Suriyanın Dəməşq şəhərindəki səfirliyinin yanında yerləşən İran konsulluğunun binasına İsrail hava hücumu nəticəsində İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun Qüds Qüvvələrinin yüksək rütbəli komandiri briqada generalı Məhəmməd Rza Zahidi və daha 7 nəfər də daxil olmaqla 16 nəfər həlak olub. Hücumdan qısa müddət sonra İran qisas alacağına söz verib[27] və hava zərbələrinin bu hadisəyə cavab olaraq həyata keçirildiyi bildirilir.[28] İran binanın səfirlik binasının bir hissəsi olduğunu, İsrail isə bunun İran İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun istifadə etdiyi və səfirliyin hasarlanmış binasının kənarında yerləşdiyini iddia edir.[29][30] Bir çox ölkə və beynəlxalq təşkilatlar hücumu pisləyib.

Hücumdan bir neçə həftə əvvəl ABŞ, Fransa, Almaniya və Böyük Britaniya İranı İsrailə hücum etməməsi ilə bağlı xəbərdar etmiş və belə bir hücumun böyük eskalasiya olacağını və Qərbin İrana qarşı hərbi müdaxiləsinə səbəb ola biləcəyini iddia etmişdi.[31][32][33] İrana İsrail tərəfindən belə bir hücumun İsrailin İran ərazisinə birbaşa hərbi müdaxiləsinə səbəb ola biləcəyi barədə xəbərdarlıq edilmişdi.[34] Səudiyyə Ərəbistanı, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Oman və Küveytin ABŞ-ın İrana mümkün hücum üçün öz torpaqlarında yerləşən bazalarından istifadə etməsinin qarşısını almaq üçün addımlar atdığı bildirilir.[35][36] 2024-cü il aprelin əvvəlində İran İsveçrə səfirliyi (ABŞ-ın İrandakı Maraqlar Bölməsi) vasitəsilə ABŞ-yə mesaj göndərərək, İsrailin mümkün hücumunda dəstək verəcəyi təqdirdə, ABŞ-ın bölgədəki hərbi bazalarına hücum edəcəyi ilə hədələyib.[37][38][39] Hüseyn Əmir Abdullahiyanın sözlərinə görə, hücumdan 72 saat əvvəl ABŞ hərbi bazalarının yerləşdiyi region ölkələri İran tərəfindən gözlənilən İran hücumu ilə bağlı məlumatlandırılıb.[40][41]

Hadisələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

13 aprel

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İran 13 aprel 2024-cü il axşam saatlarında İsraili hədəf alan pilotsuz təyyarə və raket hücumu həyata keçirib.[42][43][44] Washington Post-un məlumatına görə, hücum 200-dən çox raket və drondan ibarət olub[45][46][47][48] və İranın İRNA xəbər agentliyinin məlumatına görə, bunlar arasında ballistik raketlər də var.[49]

Yayımlanan videolardan bəziləri Shahed 136 pilotsuz uçan aparatlarından istifadə edildiyini göstərir.[50]

Amerika rəsmiləri və İsrailin Kanal 12 telekanalının məlumatına görə, Amerika və Britaniya döyüş təyyarələri İrana məxsus qeyri-müəyyən sayda pilotsuz uçan aparatı vurub.[51] "The Wall Street Journal" adı açıqlanmayan fransız rəsmilərinə istinadən yazıb ki, Fransa öz dəniz qüvvələrini İsrailə kömək etmək üçün yerləşdirib.[52]

İlk hesabatlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hücumun ilk dəqiqələrində İsrail rəsmiləri təxminən 100 pilotsuz təyyarənin buraxıldığını,[53] ABŞ rəsmisi isə İraq, Suriya, Livan və Yəməndən 400–500 pilotsuz təyyarə və raketin atılacağını, lakin onların əksəriyyətinin İrandan gələcəyini təxmin edirdi.[54] Hücum davam edərkən, ABC News İsrailin yalnız hərbi obyektlərinin hədəf alındığını bildirib.[55]

14 aprel

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hizbullah İsrailin Colan təpələrindəki hava hücumundan müdafiə zonasına onlarla "Qrad" raketi atdığını açıqlayıb. Qruplaşma hücumun yerli vaxtla gecə yarısından az sonra baş verdiyi bildirib.

Yerli vaxtla səhər saat 2:00 radələrində Yerusəlimdə partlayış səsləri eşidilib, İsrail, İordan çayının qərb sahili və Ölü dənizdə hava hücumu sirenləri səslənib. Partlayışların Dəmir Qübbənin müdaxiləsi, yoxsa raket hücumları nəticəsində baş verdiyi bilinmir.[56] Təl-Əviv və nüvə obyektinin yerləşdiyi Dimona da hədəfə alınıb.[57] Arad bölgəsində 10 yaşlı bədəvi qız müdaxilə zamanı qəlpəyə tuş gəlməsi nəticəsində ağır xəsarət alıb,[58] həmçinin yeddi yaşlı qız uşağı ağır yaralanıb.[59] Ən azı 31 nəfər mühafizə olunan yerlərə gedərkən aldığı xəsarətlər və ya narahatlıq səbəbindən müalicə olunub.

İordaniyanın paytaxtı Ammanda yaşayan sakinlər şəhərin səmasında parıltı gördüklərini bildiriblər.[60]

Tasnim Xəbər Agentliyinin məlumatına görə, əsas hədəflərdən biri İsrailin İran konsulluğuna hücumu həyata keçirdiyi aviabaza olub.[61] Digər hədəflər arasında İsrailin cənubundakı Ramon aviabazası da var.[62] Mənbə hədəflərin vurulduğunu əks etdirən videoları dərc edib.[61]

Reaksiyalar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
ABŞ prezidenti Co Bayden və onun milli təhlükəsizlik administrasiyası Situasiya Otağında hücumu qiymətləndirir.

Misir, İraq, İordaniya, Livan, Suriya, Küveyt və İsrail hücumlara cavab olaraq öz hava məkanını bağlasa da, İraq, İordaniya və İsrail tezliklə öz hava məkanını yenidən açıb.[63][64] İran isə hava məkanı yalnız VFR uçuşları üçün bağlı saxlayıb.[65][66][67][68] Misir hava hücumundan müdafiə sistemlərini yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirib.[69] KİV-in məlumatına görə, İordaniya fövqəladə vəziyyət elan etməyib.[70] İran İordaniyanı İsrailə mümkün hər hansı dəstək verməmək barədə xəbərdarlıq edib.[71] Böyük Britaniya İranın İsrailə hücumunu "düşüncəsiz" kimi qınayıb.[72] Kanada da hücumu pisləyib, ABŞ isə İsrailin müdafiəsinə dəstək verəcəyini bildirib.[73] ABŞ-ın Qüdsdəki səfirliyi təhlükəsizlik xəbərdarlığı yayaraq işçilərini növbəti xəbərdarlığa qədər sığınacaq axtarmağa çağırıb.[74] Səudiyyə Ərəbistanı təmkinli olmağa çağırıb və bildirib ki, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurası regionda sülh və təhlükəsizliyin qorunması üçün məsuliyyəti öz üzərinə götürməlidir.[60]

İranın müxtəlif şəhərlərində və Qəzza zolağında[75] hücumlara dəstək məqsədilə nümayişlər keçirilib.[76]

İsrail

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İsrailin müdafiə naziri Yoav Qalant bildirib ki, İsrail ordusu hücumu müvəffəqiyyətlə dayandırıb.[77] İsrail İranın cavab tədbirinə "əhəmiyyətli cavab" verəcəyini vəd edib.[78]

Amerika Birləşmiş Ştatları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

ABŞ prezidenti Co Bayden istirahət gününü yarımçıq kəsərək təhlükəsizlik qrupu ilə məsləhətləşmələr üçün təcili olaraq Delaver ştatındakı iqamətgahından Ağ Evə qayıdıb.[79] O, İranın hücumunun uğursuz olduğunu, İsrailin qələbə qazandığını bildirib.[80][81] ABŞ-ın Qüdsdəki səfirliyi əməkdaşlarını növbəti xəbərdarlığa qədər sığınacaq axtarmağa çağıran təhlükəsizlik xəbərdarlığı yayımlayıb.[82] Bayden Netanyahu ilə telefon danışıqları zamanı Vaşinqtonun İrana qarşı hücum əməliyyatlarında iştirak etməyəcəyini bildirib.[83][84] ABŞ-ın müdafiə naziri Lloyd Austin İsraildən İrana hücum etməyi planlaşdırdığı təqdirdə Birləşmiş Ştatlara əvvəlcədən məlumat verməsini istəyib.[85]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Banco, Erin. "Iran launches drone attack against Israel". Politico. 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  2. ↑ 1 2 3 "Israel says attack 'failed,' Iran claims 'success'". Middle East Monitor (ingilis). 14 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  3. ↑ Baker, Peter. "Biden Seeks to Head Off Escalation After Israel's Successful Defense". New York Times. 14 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  4. ↑ 1 2 "Houthi rebels fire drones toward Israel from Yemen, says security agency". The Times of Israel. 14 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  5. ↑ 1 2 "Hezbollah says it launched dozens of rockets at IDF air defense headquarters". CNN World (ingilis). 13 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  6. ↑ 1 2 3 4 "حمله چهاروجهی و پیچیده ایران به اسرائیل – تسنیم". خبرگزاری تسنیم | Tasnim (fars). 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  7. ↑ 1 2 "U.S. Shoots Down Number of Iranian Drones". The Wall Street Journal (ingilis). 13 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  8. ↑ 1 2 "Over 100 drones intercepted outside Israeli territory: Report "Israeli army radio reports that over 100 drones were intercepted outside Israeli territory with assistance from the US and UK."". Al Jazeera (ingilis). 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  9. ↑ 1 2 "Jordan said it shot down dozens of Iranian drones". Reuters (ingilis). 13 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  10. ↑ "France Deploys Navy to Defend Israel". The Wall Street Journal (ingilis). 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  11. ↑ "Magen David Adom: Ten-year-old boy seriously wounded in attack on southern Israel". Ha'aretz. 14 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  12. ↑ "Live updates: Explosions seen over parts of Jerusalem amid air sirens around Israel". NBC News (ingilis). 14 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  13. ↑ "At least 7 missiles hit Israeli Ramon airbase". Mehr News Agency. 14 April 2024. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  14. ↑ 1 2 "Institute for the Study of War". Institute for the Study of War. 2022-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
  15. ↑ Fabian, Emanuel. "IDF: 99% of the 300 or so projectiles fired by Iran at Israel overnight were intercepted". The Times of Israel. 14 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  16. ↑ Fabian, Emanuel. "Iran fires some 300 drones, missiles at Israel in first-ever direct attack; 99% downed". The Times of Israel. 14 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  17. ↑ "France Deploys Navy to Defend Israel". The Wall Street Journal (ingilis). 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  18. ↑ "Israel getting punished with 'Operation Truthful Promise'". Tehran Times (ingilis). 13 April 2024. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  19. ↑ "Иран начал атаку на Израиль. Запущены десятки дронов". 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  20. ↑ "Иран не будет продолжать операцию в отношении Израиля". Lenta.RU (rus). 2024-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
  21. ↑ "The 9 children still held hostage in Gaza, yet to be freed under truce deal". The Times of Israel. December 13, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 13, 2024.
  22. ↑ Frankel, Julia. "Half a year into the war in Gaza, here's a look at the conflict by the numbers". AP News. 5 April 2024. 11 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  23. ↑ Hafezi, Parisa. "Iran accuses Israel of seeking 'genocide' with Gaza siege". Reuters. 12 October 2023. 2023-10-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
  24. ↑ "US Sees Imminent Missile Strike on Israel by Iran, Proxies". Bloomberg.com (ingilis). 10 April 2024. 12 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  25. ↑ Jones, Seth G.; Byman, Daniel; Palmer, Alexander; McCabe, Riley. "The Coming Conflict with Hezbollah". CSIS (ingilis). 21 March 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  26. ↑ Shirbon, Estelle. "Dangerous stasis on Israel's northern border leaves evacuees in limbo". Reuters. 11 January 2024. 2024-02-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
  27. ↑ Wintour, Patrick. "Iran vows revenge after two generals killed in Israeli strike on Syria consulate". The Guardian. 2 April 2024. 1 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 April 2024.
  28. ↑ "Israel Says Iran Launched Drones at Its Territory in Retaliatory Strike". The New York Times. 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  29. ↑ Fabian, Emanuel. "Iran's top commander in Syria killed in airstrike; Tehran blames Israel, vows revenge". The Times of Israel. April 1, 2024. April 10, 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 13, 2024.
  30. ↑ Bob, Yonah Jeremy. "Strategic blow: Alleged Israeli airstrike takes out Iranian general in Damascus". The Jerusalem Post. 1 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  31. ↑ "French President Macron to Knesset Speaker Ohana: 'We warned Iran against attacking Israel'". The Jerusalem Post (ingilis). 11 April 2024. 12 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  32. ↑ Eichner, Itamar; Azulay, Moran. "Western powers to Iran: 'Do not attack Israel'". Ynetnews (ingilis). 11 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  33. ↑ "Foreign ministers of Germany, UK pressure Iran not to attack Israel". The Jerusalem Post (ingilis). 11 April 2024. 12 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  34. ↑ "Biden says he expects Iran to attack Israel 'sooner rather than later' as US moves troops". USA TODAY (ingilis). 12 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  35. ↑ "Gulf states warn US not to launch strikes on Iran from their territory or airspace". Middle East Eye (ingilis). 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
  36. ↑ "Biden issues one word message to Iran as Gulf nations warn US ahead of possible attack on Israel". Hindustan Times (ingilis). 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  37. ↑ "سرلشکر باقری: عملیات «وعده صادق» با موفقیت کامل انجام شد" [Major General Bagheri: Operation "Wadeh Sadiq" was a complete success]. Tasnim News Agency (fars). 14 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  38. ↑ "ארה"ב ביקשה מישראל לקבל עידכון מוקדם ולקיים התייעצות לפני מתקפה נגד איראן" [The US asked Israel to receive an early update to hold consultations before an attack against Iran]. Walla (ivrit). 12 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  39. ↑ "Iran warns U.S. to stay out of fight with Israel or face attack on troops". 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  40. ↑ "امیرعبداللهیان: ۷۲ ساعت قبل از حمله به همسایگان اطلاع دادیم" [Amir Abdollahian: We informed the neighbors 72 hours before the attack] (fars). 14 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  41. ↑ "امیرعبداللهیان: از ۷۲ ساعت قبل از عملیات، به همسایگان و کشور‌های منطقه اطلاع دادیم" [Amir Abdollahian: We informed the neighbors and countries of the region 72 hours before the operation]. Fararu (fars). 13 April 2024. 16 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  42. ↑ Hendrix, Steve; Lamothe, Dan; Horton, Alex. "Iran-Israel drone missile attack". The Washington Post. 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 April 2024.
  43. ↑ "Iran launches direct attack on Israel; dozens of attack drones dispatched". Haaretz (ingilis). 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  44. ↑ Picciotto, Rebecca. "Iran has launched drone attacks at Israel, IDF military says". CNBC (ingilis). 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  45. ↑ Hendrix, Steve; Lamothe, Dan; Horton, Alex. "Iran-Israel drone missile attack". The Washington Post. 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 April 2024.
  46. ↑ "Iran launches direct attack on Israel; dozens of attack drones dispatched". Haaretz (ingilis). 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  47. ↑ "Iran launched dozens of drones toward Israel". The Jerusalem Post (ingilis). 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  48. ↑ Ravid, Barak. "Iran launched drone attack on Israel, U.S. and Israel officials say". Axios. 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  49. ↑ IrnaEnglish. "In an interview with IRNA, an informed source announced the firing of #Iran's first batch of ballistic missiles at targets deep in the occupied territories" (Tweet). 13 April 2024. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  50. ↑ "حمله ایران به اسرائیل آغاز شد / پهپاد شاهد ۱۳۶ در آسمان دیده شد". www.khabaronline.ir (fars). 13 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  51. ↑ Williams, Dan; Hafezi, Parisa. "Iran launches drone attack at Israel, expected to unfold over hours". Reuters. 13 April 2024. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  52. ↑ "France Deploys Navy to Defend Israel". WSJ (ingilis). 2024-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  53. ↑ "Israel estimates more than 100 drones launched by Iran, Israeli military official says". CNN (ingilis). 2024-04-13. 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  54. ↑ "Israel-Gaza live updates: Iran begins retaliatory attack against Israel". ABC News (ingilis). 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  55. ↑ "Israel says Iran only targeted military sites". ABC News (ingilis). 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  56. ↑ "US says it has downed some Iran-launched attack drones en route to Israel". AP News (ingilis). 2024-04-13. 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  57. ↑ "Blasts heard above Israel after Iran launches drone attack – live". The Guardian. 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  58. ↑ "Первая кровь: во время иранского обстрела тяжело ранен мальчик". Детали. 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  59. ↑ "Iran launches retaliatory attack on Israel with hundreds of drones, missiles". Reuters.
  60. ↑ 1 2 "Iran launches dozens of drones toward Israel: Live updates". CNN (ingilis). 13 April 2024. 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
  61. ↑ 1 2 "فیلمهای اصابت موشک‌ها و پهپادهای ایران به سرزمین‌های اشغالی - تسنیم". خبرگزاری تسنیم | Tasnim (fars). 2024-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
  62. ↑ "آتش‌سوزی گسترده در نقب اسرائیل به دنبال اصابت موشک‌های ایران - تسنیم". خبرگزاری تسنیم | Tasnim (fars). 2024-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
  63. ↑ Yerushalmy, Jonathan; Yang, Maya; Yerushalmy (now), Jonathan; Yang (earlier), Maya. "Israeli military says 99% of Iran's 300 drones and missiles intercepted; Biden denounces 'unprecedented' attack – live". the Guardian (ingilis). 14 April 2024. ISSN 0261-3077. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  64. ↑ "Iran-Israel attack live: Iran launches drones at Israel in retaliatory attack". BBC News (ingilis). 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  65. ↑ "Lebanon Closes Its Airspace to All Aircraft". MTV Lebanon (ingilis). 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  66. ↑ "Israel reports minor damage to military base after 'limited number' of Iran missiles fall on its territory – live | Iran | The Guardian". amp.theguardian.com. 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
  67. ↑ "Israel to Close Airspace in Preparation for Iranian Attack". The Wall Street Journal (ingilis). 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  68. ↑ "BREAKING: Iraq, Syria and Jordan close airspace amid Iranian strike on Israel". www.intellinews.com (ingilis). 2024-04-13. 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  69. ↑ "Egyptian air defense on high alert, military sources say". The Times of Israel (ingilis). 14 April 2024. 16 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  70. ↑ "Jordan denies declaring state of emergency". en.royanews.tv (ingilis). 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  71. ↑ Rowlands, Adam Muro,Virginia Pietromarchi,Edna Mohamed,Nils Adler,Lyndal. "Iran says drone, missile attack launched against Israeli territory". Al Jazeera (ingilis). 2024-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  72. ↑ "Sunak condemns Iran's 'reckless attack' on Israel in 'strongest terms'". The Independent (ingilis). 2024-04-13. 2024-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-13.
  73. ↑ "Sirens, explosions heard over Israel as Iran launches drones and missiles". CBC. 13 April 2024. 13 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 April 2024.
  74. ↑ "Iran launches dozens of drones and ballistic missiles against Israel". The Guardian. 2024-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
  75. ↑ "Palestinians in Gaza celebrate Iran attacks on Israel | Fox News Video". Fox News. 2024-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-14.
  76. ↑ "Thousands gather in Iran in show of support for attack on Israel". France 24. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  77. ↑ "Gallant: IDF halted the attack impressively, the campaign still hasn't ended". The Times of Israel (ingilis). 14 April 2024. 15 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  78. ↑ "'Senior Israeli official' pledges 'significant response' to Iran". The Times of Israel (ingilis). 14 April 2024. 15 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  79. ↑ "US shoots down Iranian drones bound for Israel". BBC. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  80. ↑ Ravid, Barak. "Scoop: Biden told Bibi U.S. won't support an Israeli counterattack on Iran". AXIOS. 11 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  81. ↑ "Biden tells Netanyahu tonight was a win, nothing of "value" hit in Israel, US official says". CNN (ingilis). 14 April 2024. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  82. ↑ "Iran launches dozens of drones and ballistic missiles against Israel". The Guardian. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  83. ↑ "US won't back Israel counterattack – reports". The Times of Israel. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  84. ↑ "Scoop: Biden told Bibi U.S. won't support an Israeli counterattack on Iran". Axios. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.
  85. ↑ "US wants advanced notice should Israel attack Iran – report". The Times of Israel. 14 April 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 April 2024.