Benyamin Netanyahu

Benyamin Netanyahu (ivr. ‏בנימין נתניהו‏‎; 21 oktyabr 1949[1][2][…], Tel-Əviv[1]) — 1996–1999-cu illərdə və 2009–2021-ci illərdə İsrailin doqquzuncu baş naziri vəzifəsində çalışmış israilli siyasətçi, tarix professoru.

Benyamin Netanyahu
ivr. ‏בנימין נתניהו‏‎
18 iyun 1996 – 6 iyul 1999
ƏvvəlkiŞimon Peres
SonrakıEhud Barak
31 mart 2009 – 13 iyun 2021
ƏvvəlkiEhud Olmert
SonrakıNaftali Bennett
Knesset üzvü[d]
21 noyabr 1988 – 13 iyul 1992
İsrailin xarici işlər naziri[d]
6 noyabr 2002 – 28 fevral 2003
ƏvvəlkiAviqdor Liberman
SonrakıAviqdor Liberman
İsrailin xarici işlər naziri[d]
18 dekabr 2012 – 11 noyabr 2013
Knesset üzvü[d]
13 iyul 1992 – 17 iyun 1996
Knesset üzvü[d]
17 iyun 1996 – 4 mart 1999
Knesset üzvü[d]
4 mart 1999 – 7 iyun 1999
Knesset üzvü[d]
7 iyun 1999 – 6 iyul 1999
Knesset üzvü[d]
17 fevral 2003 – 17 aprel 2006
Knesset üzvü[d]
17 aprel 2006 – 24 fevral 2009
Knesset üzvü[d]
24 fevral 2009 – 5 fevral 2013
Knesset üzvü[d]
5 fevral 2013 – 9 iyul 2014
Knesset üzvü[d]
9 iyul 2014 – 31 mart 2015
Knesset üzvü[d]
31 mart 2015 – 30 aprel 2019
Knesset üzvü[d]
30 aprel 2019 – 3 oktyabr 2019
Knesset üzvü[d]
3 oktyabr 2019 – 16 mart 2020
Knesset üzvü[d]
16 mart 2020 – 6 aprel 2021
Knesset üzvü[d]
6 aprel 2021 – 15 noyabr 2022
İsrailin dini işlər naziri[d]
18 iyun 1996 – 7 avqust 1996
İsrailin dini işlər naziri[d]
12 avqust 1997 – 22 avqust 1997
İsrailin dini işlər naziri[d]
20 yanvar 1998 – 25 fevral 1998
Knesset üzvü[d]
Vəzifədədir
15 noyabr 2022-ci ildən
Vəzifədədir
29 dekabr 2022-ci ildən
ƏvvəlkiYair Lapid
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı בנימין נתניהו[4]
Doğum tarixi 21 oktyabr 1949(1949-10-21)[1][2][…] (75 yaş)
Doğum yeri
Partiya
Təhsili
Fəaliyyəti siyasətçi, diplomat, dövlət xadimi, hərbi qulluqçu, siyasi publisist[d], politoloq
Atası Benzion Netanyahu
Uşaqları 3[3]
Dini İudaizm
Hərbi xidmət
Mənsubiyyəti İsrail
Qoşun növü İsrail Silahlı Qüvvələri
Döyüşlər
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi İsrailin dövlət quruluşu
Təltifləri Cənubi Xaç ordeni
İmzanın şəkli
netanyahu.org.il
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Benyamin Netanyahu Zeev Jabotinskinin şəxsi katibi olan Benzion Netanyahu (Malikovskinin) və Tsiliya Netanyahu (Legal) Litva köçkünləri ailəsində doğulub. Benyamin ailənin ikinci oğludur. Onun boyük qardaşı Yonatan (Yoni) Netanyahu İsrailin Milli Qəhrəmanıdır. Entebbe əməliyyatı zamanı yəhudilərin girovdan azad edilməsi zamanı öldürülüb. Kiçik qardaşı olan İdo Netanyahu isə həkim-radioloq və yazıçıdır.

1950–1960-cı illərdə onun ailəsi alternativ olaraq həm İsraildə, həm də ABŞ-də yaşayıblar. 1967-ci ildə ABŞ-də orta məktəbi bitirdikdən sonra Benyamin həqiqi hərbi qulluğunu keçmək üçün İsrailə qayıdır. Xidmətini Qərargah nəznində yerləşən Sayeret Matkal diversiya-keşfiyyat elit hərbi birliyində keçir. O bir sıra düşmən ərazilərində gizli hərbi əməliyyatlarda iştirak edir. Həmçinin 9 may 1972-ci ildə Sabena aviaşirkətinə məxsus olan təyyarənin Fələstin terrorçularindan azad edilməsi əməliyyatı zamanı 2 dəfə yaralanıb. 1972-ci ildə Kapitan rütbəsində hərbi xidmətini başa vurduqdan sonra o, ABŞ-yə ali təhsil almaq üçün geri qayıtmalı olur.

Fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1975-ci ildə Massaçusets Texnologiya İnstitutunda memarlıq üzrə bakalavr dərəcəsi alır. 1977-ci ildə Sloan School of Managementə magitsr-menecment dərəcəsi alır və daha sonra Harvard Universitetində siyasətşünaslıq elmi dərəcəsi almışdır. Tələbəlik illərində Benyamin Boston Consultingdə işləmişdir. 1973-cü ildə Yom Kippur Müharibəsi zamanı Binyamin təhsilini yarımçıq saxlayıb İsrailə qayıdır. Burda o bir müddət mebel şirkətində marketinq üzrə top-menecer vəzifəsində çalışır. Bununla paralel olaraq J.Netanyahu adına bir anti terror İnstitutu yaradır və beynalxalq konfranslar təşkil edir. O aralarda bir sıra tanınmış İsrail siyasətçiləri ilə tanış olur. Onlar arasında İsrailin ABŞ-də səfiri olan Moşe Arens də var idi. Benyamin 1982-ci ildə onun müavini vəzifəsində bir yerdə çalışmışdılar.

Yaradıcılığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Benyamin Netanyahunun məqalələri "Nyu-York Tayms", "Vaşinqton Post", "Los-Anceles Tayms", "Le Monde", həftəlik nəşr olunan "Time" və başqa qəzetlərdə dərc olunmuşdur. Siyasi mövzularda bir neçə kitabın müəllifidir. Terror üzrə Beynəlxalq İnstitutunun (Jonathan İnstitutu) banisi, ABŞ-də İsrail baş konsulu (1982–1984), Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (1984–1988) səfiri, xarici İşlər nazirinin müavini (1988–1990), Baş Nazirin Aparatında nazir müavini (1990–1992), və " Likud " partiyasının sədri (1993) olmuşdur. Benyamin Netanyahu üç dəfə evli olmuşdur. İlk həyat yoldaşı Miriam Veyzmannı (hal-hazırda Qalen) Bostonda (ABŞ) işləyərkən görüb və o nikahdan bir qızı Noa dünyaya gəlib. 1982-ci ildə ikinci dəfə Fleyer Keyslə evlənib. Hətta nikaha görə Keys iudaizmi qəbul etməyə məcbur olub. Baxmayaraq ki, atası yəhudi olub. 1991-ci ildə Benyamin üçüncü dəfə məşhur İsrail müəlliminin qızı Sara Ben Artzi ilə evlənir. Bu nikahdan Bibinin iki oğlu dünyaya gəlir: Yair və Avner.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 חה"כ בנימין נתניהו. Knesset.
  2. ↑ 1 2 Benjamin Netanjahu // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  3. ↑ https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-5024958,00.html.
  4. ↑ מאחורי אשת הצללים: סיפור חייה של אם ראש הממשלה.