Makedoniya Respublikasının Dövlət Gerbi — Makedoniya Respublikasının müstəqilliyi rəmzidir. Makedoniya Respublikasının gerbində ənənəvi Makedon xalq təsvirlərinin naxışlarla bəzəkli bir lent ilə bağlandığı, buğda, tütün yarpaqları və xaşxaş meyvələri ləyəni şəklindəki iki sarılmış çələng kürəsi təsvir edilmişdir. Yumurtavari çərçivənin mərkəzində bir dağ, göl və günəşin doğuşu təsvir olunub[1]. Makedoniya Respublikasının milli gerbinin xüsusiyyətləri, azadlığı simvolikləşdirən, günəşin doğuşu, Şar dağları[2], Lyuboten[2] adlı bir zirvəyə və ya Korab Dağı[3], Vardar çayı, Oxrid gölünə malikdir[2][3]. Gerb ayrıca tiryək xaşxaş meyvələrə malikdir. Bu xaşxaş XIX əsrin ilk yarısında Osmanlı İmperiyası tərəfindən Makedoniyaya gətirildi[4]. 2009-cu ilin Noyabr ayının 16-a qədər, gerbin yuxarı hissəsində beş guşəli qırmızı ulduz da təsvir edilirdi. Milli parlament, bu ünsürü qaldırmağı təklif etdi. Bu təklif, səs verənlərin 80-i lehinə, 18-i isə qarşı olmaqla qəbul edildi. beş guşəli qırmızı ulduzu ehtiva edən gerb, Yuqoslaviya Federativ Respublikasının (YSFR) üzvü olmasından qısa bir müddət sonra, 1946-ci ildən bəri istifadə edilir.
Şimali Makedoniya gerbi | |
---|---|
mak. Државниот грб на Република Северна Македонија alb. Stema Shtetërore e Republikës Maqedonisë së Veriut | |
Detallar | |
Armiger | Makedoniya Respublikası |
Təsis edilib | 1947 |
Təsdiq edilib | 2009 |
Gerbin lövhəsi | Makedoniya Respublikası milli emblemi, buğda, tütün yarpaqları və xaşxaş meyvələrinin iki qövslü çələng qaşığından meydana gəlir. Lent ənənəvi Makedon xalq motivlərindən və naxışlarla ilə bəzədilmişdir. Yumurtavari çərçivənin ortasında bir dağ, bir göl və günəşin doğuşu təsvir edilmişdir. Bu qurğular "ölkənin zənginliyini, mübarizəni və azadlığını" ifadə edir. |
İlk variantı | |
Digər variantlar | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Gerb, YSFR gerbinə söykənir və Makedoniyanın tarixi gerbləri ilə bir əlaqəsi yoxdur. Belarusun və Makedoniya Respublikası, sosializm simvolundan istifadə etməyə davam edən az saydakı Avropa ölkələrindən biridir.
Hal-hazırdakı gerb, 1946-cı ilin İyul ayının 27-də Makedoniya Xalq Respublikası Məclisi tərəfindən qəbul edilənin yenidən işlənmiş halıdır. 1946-cı ildə hazırlananın orijinal halı, gələcək bir Bütöv Makedoniyanı yeni bir Balkan Federasiyasının parçası olaraq simvolikləşdirmək üçün Makedoniyanın bir parçası olan Pirin Dağlarını təmsil edirdi. Gerb, Vasili Popoviç-Çiço tərəfindən hazırlanmışdır[5]. Yuqoslaviya 1948-ci ildə SSRİ-dən ayrıldıqdan sonra, SSRİ Bolqarıstanı və Albaniyanı Yuqoslaviya ilə bir Balkan Federasiyası qurmağa məcbur etmədi və belə bir federasiyası parçası olan Bütöv Makedoniya anlayışı artıq həqiqi deyildi.[6]
Qəbulundan iki gün sonra, bu qurğunun simvolizmi Nova Makedonija (Yeni Makedoniya) qəzetində belə təsvir edildi:
Makedoniya Xalq Respublikasının [gerbi], Makedon xalqının azadlığının və qardaşlığının və Makedon torpaqlarının zənginliyinin simvoludur. Beş guşəli ulduz, Makedon xalqının azadlıq qazandığı Milli Qurtuluş Müharibəsini simvolikləşdirir. Mərkəzdə, keçmişdə Milli Qurtuluş Müharibələrinin mərkəzi olan ən yüksək Makedon dağı olan Pirin dağı yerləşir. Gerbdə göstərilən çay Vardar çayı, respublikanın ən məşhur Makedon çayıdır. Pirin və Vardar eyni zamanda Makedoniyanın bütün hissələrinin birliyini və xalqımızın milli birlik üçün ideal olduğunu simvolikləşdirir.
Nəzarət edilən bu versiya, 1946-cı ilin Dekabr ayının 31-dən etibarən Makedoniya Xalq Respublikası Konstitusiyası tərəfindən qəbul olunub.[7]