Əhməd Həmdi Tanpınar ədəbiyyat muzey-kitabxanası

Əhməd Həmdi Tanpınar ədəbiyyat muzey-kitabxanası (türk. Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesi) — Türk yazıçısı Əhməd Həmdi Tanpınarın (1901-1962) adına ədəbiyyat muzeyi və arxivi. Muzey İstanbulda yerləşir, Türkiyə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən yaradılıb. Açılışı 2011-ci il noyabrın 12-də reallaşıb.[1][2][3][4].

Əhməd Həmdi Tanpınar ədəbiyyat muzey-kitabxanası
türk. Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesi
Muzeyin binasının xarici görünüşü
Muzeyin binasının xarici görünüşü
Xəritə
Əsası qoyulub 12 noyabr 2011
Açılış tarixi 12 noyabr 2011
Təsisçi Türkiyə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi
Mövzu Əhməd Həmdi Tanpınar
Ölkə  Türkiyə
Yerləşir Gülhanə parkı
Ünvan Gülhanə parkı, Fateh, İstanbul
41°00′39″ şm. e. 28°58′41″ ş. u.

Muzey, XIX əsrdə inşa edilmiş "Alay Köşkü" tarixi binasında, Topqapı sarayı kompleksinin bir hissəsi olan Gülhanə parkının yaxınlığında yerləşir.[3][4][5][6][7] Osmanlı sultanları əvvəllər bu binada yeniçəri paradlarına ev sahibliyi edirdilər.[5][7] 1910-cu illərdən bəri Gözəl Sənətlər Dərnəyi tərəfindən istifadə olunur.[7] 1928-ci ildən 1940-cı illərin sonlarına qədər binada Türk Dili və Ədəbiyyatı Dərnəyi üzvlərinin iclasları keçirilirdi.[5][6][7]

Muzeyin təsviri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Zirzəmidə iki otaq və bir vestibül var.[7] Birinci mərtəbədə keçmiş taxt otağı, iki salon və üç otaq yerləşir.[7] Zirzəmi hazırda kafeyə çevrilmişdir.[3] O, ədəbiyyat sahəsində mükafat almış kitablardan ibarət sərginin yer aldığı "Yazıçılar Kafesi" kimi tanınır.[1][2] Üst mərtəbədə İstanbulda anadan olan türk yazıçılarına həsr olunmuş 50-yə yaxın guşə var. Burada bəzi yazıçı və şairlərin bəzilərinin büstləri qoyulmuşdur.[2] Büstü qoyulan yazıçılar arasında Əhməd Həmdi Tanpınardan əlavə Yəhya Kamal Bəyatlı, Nazim Hikmət, Nejip Kysakürek, Əziz Nesin, Orxan Pamuk, Aişə Kulin, Zülfü Livaneli və Doğan Hyzlanın adlarını qeyd etmək olar.[1][5][7]

Muzey-kitabxana həmçinin türk yazıçılarının və şairlərin müzakirələri üçün bir yerdir. Burda ədəbiyyat sahəsində mükafatlar da təqdim olunur.[5][6] Muzeydəki kitabxanada İstanbul haqqında minə yaxın kitab və əsər vardır.[1][2][3][5][7] Üstəlik burda digər sənət sahələri ilə bağlı 100-ə yaxın müxtəlif dövri nəşrin sayı da daxil olmaqla səkkiz minə yaxın kitab saxlanılır. Həm də muzeydə vaxtaşırı sənət sərgiləri keçirilir.[7]

Türkiyənin mədəniyyət və turizm naziri Ərtoğrul Günayın açıqlamasına görə, bu muzey Türkiyənin yeddi bölgəsində yerləşən yeddi ədəbiyyat kitabxana muzeyi şəbəkəsindən biridir. Digər altı muzey sırasına - Ankaradakı Mehmet Akif Ərsoyun Ədəbiyyat Muzeyi-Kitabxanası, Diyarbəkirdə Əhməd Arifin Ədəbiyyat Muzeyi-Kitabxanası, Adanadakı Qaracaoğlanın Ədəbiyyat Muzeyi-Kitabxanası, Ərzurumdakı Ərzurumlu Əmrahın Ədəbiyyat Muzeyi-Kitabxanası, Attila İlhanın İzmirdəki Ədəbiyyat Muzeyi-Kitabxanası və nəhayət Trabzonda Bedri Rahmi Eyüboğlunun Ədəbiyyat Muzeyi-Kitabxanası daxildir.

  1. 1 2 3 4 "İstanbul's Tanpınar Literature Museum-Library opens". tr:Today's Zaman. 2011-11-13. 2014-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-23.
  2. 1 2 3 4 "Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müzesi açıldı" (türk). Sabah. 2011-11-14. 2014-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-23.
  3. 1 2 3 4 "Tanpınar Edebiyat Müzesi açıldı" (türk). Haber 7. 2011-11-13. 2014-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-23.
  4. 1 2 "İstanbul Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesi 12 Kasım 2011 Cumartesi günü, saat 16.00'da, Açılıyor" (türk). T.C. Kültür ve Turizm Baknalığı. 2014-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-23.
  5. 1 2 3 4 5 6 "Tanpınar museum and library: Shrine for Turkish literature". tr:Hürriyet Daily News. 2014-02-21. 2014-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-23.
  6. 1 2 3 "Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesi" (türk). Edebiyat Kültür. 2014-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-23.
  7. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Inan, Faysal. "Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesi" (türk). 2014-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-23.