Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutu

Arxeologiya və Antropologiya İnstitutuAzərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının strukturuna daxil olan elmi təşkilat.[1]

AMEA Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu
Ümumi məlumatlar
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Tipi elmi-tədqiqat institutu
Yaradılıb 1993-cü il
Digər məlumatlar
Direktor Fərhad Quliyev
Ünvan 115 AZ1073, Hüseyn Cavid prospekti, 115, Bakı, Azərbaycan
Sayt arxeologiya.az

İnstitut 8 iyul 1993-cü ildə yaradılmışdır. 1974-cü ildə Tarix İnstitutunun müvafiq şöbələri əsasında institutun nəzdində Arxeologiya və Etnoqrafiya Sektoru yaradılmış, 1993-cü ildən isə həmin Sektor Azərbaycan EA tərkibində müstəqil Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutuna indiki Arxeologiya və Antropologiya İnstitutuna çevrilmişdir.[2] 2024-cü il 19 yanvar tarixindən isə institutun adı Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin Qərarı ilə Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu kimi təsdiq olunmuşdur.[3]

İnstitutun rəhbərləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
İllər Direktor
1993–2005 Arif Abbasov
2005–2021 Maisə Rəhimova
2021–2023 Abbas Seyidov
2023 Fərhad Quliyev

Əsas elmi istiqamətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İnstitutun fəaliyyətinin əsas məqsədi arxeologiyaantropologiya elmləri sahəsində Azərbaycanın zəngin maddi-mədəni irsinin öyrənilməsinə yönəlmiş fundamental elmi tədqiqatların təşkili və aparılması olduğu üçün institutun əsas fəaliyyət istiqamətləri buna uyğun müəyyənləşdirilmişdir. İnstitut Azərbaycan arxeologiyasının tarixi və nəzəriyyəsi, sosial və fiziki antropoloji tədqiqatlar, məhkəmə arxeologiyası, numizmatikepiqrafik tədqiqatlar, Xəzər arxeologiyası, daş, tunc, dəmir dövrü arxeologiyasının müxtəlif problemləri, antik və ilk orta əsrlər, İslam dövrü arxeologiyası, Alban dövrü arxeologiyası istiqamətləri üzrə tədqiqatlar aparır.[4]

Struktur bölmələri[5]

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Daş dövrü şöbəsi
  • Neolit və Xalkolit dövrü arxeologiyası şöbəsi
  • Tunc dövrü arxeologiyası şöbəsi
  • Orta və son Tunc dövrü arxeologiyası sektoru
  • Dəmir dövrü arxeologiyası şöbəsi
  • Antik dövr və Alban arxeologiyası şöbəsi
  • İlk orta əsrlər dövrü arxeologiyası şöbəsi
  • İslam dövrü arxeologiyası şöbəsi
  • Etnoarxeologiya şöbəsi
  • Məhkəmə arxeologiyası şöbəsi
  • Xəzər arxeologiyası şöbəsi
  • Numizmatika və epiqrafika şöbəsi
  • Antropologiya şöbəsi
  • Arxeoloji irsin tarixi və nəzəriyyəsi şöbəsi
  • Yeni tikili sahələrinin arxeoloji tədqiq şöbəsi
  • Çöl tədqiqatlarının monitorinqi və qiymətləndirilməsi şöbəsi
  • Elmi fond və ekspozisiya şöbəsi
  • Arxeoloji texnologiya və ölçü-layihə şöbəsi
  • Arxeoloji abidələrin qeydiyyatı və pasportlaşdırılması şöbəsi
  • Fiziki antropologiya laboratoriyası
  • Traseoloji və eksperimental arxeoloji laboratoriya
  • Sədr: T.ü.f.d. Fərhad Eldar oğlu Quliyev
  • Sədr müavini : T.e.d. Zaur Həsən oğlu Həsənov
  • Katib: T.ü.f.d. Ellada Abubəkir qızı

Üzvləri:

  • Tarix elmləri doktoru, professor Cəfərov Əsədulla Qüdrət oğlu
  • Tarix elmləri doktoru, professor Cəbiyev Qafar Cəfər oğlu
  • Tarix elmləri doktoru, professor Seyidov Abbas Qadir oğlu
  • Antropologiya elmləri doktoru, professor Məmmədli Əliağa Əyyub oğlu
  • Tarix elmləri doktoru, professor Müseyibli Nəcəf Ələsgər oğlu
  • Tarix elmləri doktoru, professor Məmmədov Arif Məhəmməd oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Quliyev Akif Arif oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Əliyev Təvvəkkül Rəsul oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Aşurov Səfər Hüseyn oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Ağayev Qəhrəman Hüseyn oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Alməmmədov Xəqani İmran oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Cəlilov Bəxtiyar Məzahim oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent İbrahimli Bəhlul İmran oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Mustafayev Mikayıl Mübariz
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Hüseynov Müzəffər Maqsud oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Əliyev Taleh Vasif oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Alışov Natiq Əbülfət oğlu
  • Tarix elmləri doktoru, professor Cəfərov Hidayət Fərrux oğlu
  • Tarix elmləri doktoru, dosent Mahmudova Vəfa Əzbər qızı
  • Tarix elmləri doktoru, dosent Dostiyev Tarix Meyrut oğlu
  • İqtisadiyyat üzrə fəlsəfə doktoru Şıxəliyev İlqar Yavər oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Qasımov Pərviz Paşa oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Eminli Ceyhun Tofiq oğlu
  • Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Cəfərova Elmira Bahadur qızı
  • Babayev Faiq İlyas oğlu
  • Mustafayeva Nigar Vüqar qızı

Əsas elmi nəticələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Arxeologiya və Antropologiya İnstitutunun arxeoloqlarının uzun illər ərzində apardıqları tədqiqatlar nəticəsində Azərbaycanın ən qədim insan məskənləri, erkən əkinçilik mədəniyyətləri, yaşayış məskənləri, tunc dövrünün yaşayış yerləri, şəhər tipli yaşayış məskənləri, yüzlərlə qəbir abidələri, antik və orta əsrlərə aid şəhərləri və başqa istiqamətlər üzrə əhəmiyyətli elmi nəticələr əldə edilmişdir.[7]

  • QARABAĞIN NEOLİT DÖVRÜ ABİDƏLƏRİNDƏ APARILMIŞ SON ARXEOLOJİ TƏDQİQATLAR[8]
  • İMARƏT KOMPLEKSİNDƏ APARILMIŞ ARXEOLOJİ TƏDQİQATLAR[9]
  • GÖYTƏPƏ NEOLİT DÖVRÜ YAŞAYIŞ YERİ[10]
  • TÜLÜ ALBAN KİLSƏSİ[11]
  • POLUTƏPƏ QƏDİM YAŞAYIŞ YERİ[12]
  • MENTEŞ QƏDİM YAŞAYIŞ YERİ[13]
  • HACIƏLƏMHANLI QƏDİM YAŞAYIŞ YERİ[14]
  • MUNCUQLUTƏPƏ NEKROPOLU[15]
  • ŞƏMKİR ŞƏHƏR YERİ[16]
  • XUDUTƏPƏ ÇOXTƏBƏQƏLİ YAŞAYIŞ YERİ
  • II PLOVDAĞ NEKROPOLU VƏ YAŞAYIŞ YERİ
  • QALATƏPƏ ŞƏHƏR YERİ
  • ÜZƏRLİKTƏPƏ QƏDİM YAŞAYIŞ YERİ[17]

AMEA

Arxeologiya və Etnoqrafiya Muzeyi

Arxeologiya

Arxeoloji qazıntı

  1. "Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu". science.gov.az.
  2. "İnstitutun yaranma tarixi". arxeologiya.az.
  3. "Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Abbasqulu Ağa Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun, Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutunun adlarının dəyişdirilməsi və Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2022-ci il 30 sentyabr tarixli 374 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş "Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının strukturu"nda dəyişiklik edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı (19 yanvar 2024-cü il)" (az.). azertag.az. 2024-01-20. 2024-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-20.
  4. arxeologiya.az. "Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu". arxeologiya.az.
  5. "Arxeologiya və Antropologiya İnstitutu". arxeologiya.az.
  6. "Elmi şura" (PDF). arxeologiya.az. (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  7. "Ekspedisiyalar". arxeologiya.az. (#invalid_param_val)
  8. "QARABAĞIN NEOLİT DÖVRÜ ABİDƏLƏRİNDƏ APARILMIŞ SON ARXEOLOJİ TƏDQİQATLAR". arxeologiya.az.
  9. "İMARƏT KOMPLEKSİNDƏ APARILMIŞ ARXEOLOJİ TƏDQİQATLAR". arxeologiya.az.
  10. "GÖYTƏPƏ NEOLİT DÖVRÜ YAŞAYIŞ YERİ". arxeologiya.az.
  11. "TÜLÜ ALBAN KİLSƏSİ". arxeologiya.az.
  12. "POLUTƏPƏ QƏDİM YAŞAYIŞ YERİ". arxeologiya.az.
  13. "MENTEŞ QƏDİM YAŞAYIŞ YERİ". arxeologiya.az.
  14. "HACIƏLƏMHANLI QƏDİM YAŞAYIŞ YERİ". arxeologiya.az.
  15. "MUNCUQLUTƏPƏ NEKROPOLU". arxeologiya.az.
  16. "ŞƏMKİR ŞƏHƏR YERİ". arxeologiya.az.
  17. "ÜZƏRLİKTƏPƏ QƏDİM YAŞAYIŞ YERİ". arxeologiya.az.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]