Belavia

Belaviya (belar. Белавія) — Belarusa məxsus olan milli aviasiya şirkəti. Qərargahı Minsk məhərində yerləşir. 1996-cı ildə təşkil edilmişdir. Minsk Beynəlxalq Hava Limanından beynəlxalq reyslər həyata keçirir. Bütöv adı «Belaviya avia» Açıq Səhmdar Cəmiyyəti[2].

Yakutiya Avia Şirkəti
Loqonun şəkli
IATA
R3 		ICAO
SYL 		Çağırış adı
Belarus Avia
Təsis olunub 5 mart 1996
Mərkəz hava limanı Minsk Beynəlxalq Hava Limanı
Donanma ölçüsü 28 (+3 sifariş olunub)[1]
Təyinat məntəqələri 46
Qərargahı Belarus Belarus, Minsk
Saytı belavia.by
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Şirkət yaxın və uzaq ölkələrdə 17 nümayəndəliyi mövcuddur. Son zamanlar ilbəil sərnişin daşımada artım müşahidə edilir. Əgər 2010-cü ildə sərnişinlərin sayı 968 000 nəfər idisə 2013-ci ildə sərnişinlərin sayı 1,613 milyona çatmışdır.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Belarus mülki aviasiyasının tarixi 7 noyabr 1933 ildən başlayır. Bu il ilk terminal istifadəyə verilir. Növbəti ildə Minskə Po-2 markalı 3 təyyarə eniş edir. 1936-cı ildə ilk dəfə Moskvaya təyyarə reysi təşkil edilir. 1940 ilin yayında Belarus istiqamətində uçuşların sayı 8 çatır.

1961-ci ildən 1983-ci ilə Belarus hava donanması mülki aviasiyanın tərkibində olur. Bu illərdə An-10, 1964 ildə Tu-124, 1973-cü ildə isə Ту-134А tipli təyyarələrlə təmin edilir. 1983 ildə Minsk mülki aviasiya texniki bazasına Tu-154 gətirilir.

SSRİ dağıldıqdan isə mülki aviasiya müstəqil Belarusun nəzfinə keçir.

«Belavia» Milli Şirkəti 5 mart 1996-cı ildə təşkil edilir. 1995—1997 illərdə Larnaka, London, Pekin, Roma və İstanbul reysləri açılır.

İstiqamətlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Boeing 737—500
Ту-154М
Embraer-175
Canadair CRJ-200ER
Canadair CRJ-100ER

2015-ci ilin oktyabrına olan məlumata görə «Belavia» şirkətinin bir başa reysləri:

Şəhər Ölkə Hava limanı Xüsusiyyətlər
Əbu-Dabi Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri Abu-Dabi hava limanı Etihad Airways
Alma-Ata Qazaxıstan Almatı hava limanı 29 aprel 2015 il
Amsterdam Niderland Sxipxol hava limanı
Astana Qazaxıstan Astana hava limanı
Aşqabad Türkmənistan Türkmənbaşı adına hava limanı
Bakı Azərbaycan Bakı hava limanı
Barselona İspaniya Barselona hava limanı
Batumi Gürcüstan Batumi hava limanı
Beyrut Livan Bayraq hava limanı
Belqrad Serbiya Belqrad Minsk — Budapeşt — Belqrad
Berlin Almaniya Berlin-Şenefeld hava limanı
Budapeşt Macarıstan Budapeşt hava limanı Minsk — Budapeşt — Belqrad
Varşava Polşa Varşava hava limanı LOT Polish Airlines
Vyana Avstriya Vyana hava limanı Austrian Airlines
Vilnüs Litva Vilnüs hava limanı
Hannover Almaniya Hannover hava limanı
Yekaterinburq Rusiya Kolsovo hava limanı Mövsümü
İrəvan Ermənistan Evartnos hava limanı
Cenevrə İsveçrə Cenevrə hava lmanı
Kalininqrad Rusiya Xrabrovo hava limanı
Kiyev Ukrayna Brispol hava limanı
Kostanay Qazaxıstan Nərimanovka hava limanı Mövsümü
Krasnodar Rusiya Paşkovski hava limanı
Kutaisi Gürcüstan Kutaisi hava limanı Mövsümü
Larnaka Kipr Larnaka hava limanı
London Böyük Britaniya Hatvik hava limanı
Mançester Böyük Britaniya Mançester hava lmanı
Milan İtaliya Malpensa hava limanı
Moskva Rusiya Domodedovo hava limanı
Nissa Fransa Nissa Lazur Sahili hava limanı
Odessa Ukrayna Odessa hava limanı
Pavlodar Qazaxıstan Pavlodar hava limanı Mövsümü
Palanqa Litva Palanqa hava limanı Mövsümü
Paris Fransa Şarl-de-Qoll hava limanı
Praqa Çexiya Praqa hava limanı
Riqa Latviya Riqa hava limanı Air Baltic
Roma İtaliya Leonardo da Vinçi adına hava limanı
Sankt-Peterburq Rusiya Pulkovo hava limanı
Soçi Rusiya Soçi hava limanı
İstanbul Türkiyə Atatürk adına hava limanı
Stokholm İsveç Stokholm-Arlanda hava limanı
Tiflis Gürcüstan Şota Rustaveli hava limanı
Tehran İran İmam Xomeyni adına hava limanı
Tel-Əviv İsrail Ben-Quiron hava limanı
Franfurt Almaniya Franfurt hava limanı
Xarkov Ukrayna Xarkov hava limanı
Helsinki Finlandiya Helsinki-Vantaa hava limanı

29 aprel 2015 ildə Belavianın Minsk-Alma-Ata reysi açılır[3].

25 oktyabr 2015 ildə Odessaya hər il təkrarlanacaq mövsümü reyslər təşkil edilir[4].

2016-cı ildən isə çarter reysləri planlaşdırılır:[5]

Şəhər Ölkə Hava limanı Uçuş yeri
Alikante İspaniya Alikante hava limanı Minsk
Antalya Türkiyə Antalya hava limanı Minsk
Araksos Yunanıstan Araksos hava limanı Minsk
Afina Yunanıstan Elefterios Venizelos hava limanı Minsk
Burqas Bolqarıstan Burqas hava limanı Qomel, Qrodno, Minsk, Moqilyev
Varna Bolqarıstan Varna hava limanı Minsk
Zakintos Yunanıstan Zskintos hava limanı Minsk
İzmir Türkiyə Adnan Menderes adına hava limanı Minsk
İraklion Yunanıstan Nikos Kazancakis hava limanı Minsk
Kerkira adası Yunanıstan İoannais Kapodistriya hava limanı Minsk
Rodos Yunanıstan Diaqoras hava limanı Minsk
Saloniki Yunanıstan Makedoniya hava limanı Minsk
Siciliya İtaliya Kataniya hava limanı Minsk
Tenerife İspaniya Tenerife-Cənub hava limanı Minsk
Tavit Monteneqro Tivat hava limanı Qomel, Minsk
Xurqada Misir Xurqada hava limanı Minsk

Təyyarə arsenalı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

16 oktyabr 2003-ci ildə Belavia şirkəti lizinqlə Boeing 737-500 təyyarəsini alır. İkinci təyyarə «Belavia» şirkətinə 2004-ci ilin aprelinə alınmışdır. 2015 ilə olan məlumata görə «Belavia» şirkətinin təyyarə arsinalı[6][7][8][9][10]:

Şəkil Təyyarənin tipi Ümumi Sərnişin sayı Mühərrik Qeydiyyat
Biznes sinif İqtisadi. sinif Nəticə
Boeing 737-300 9 0
0 		145
148 		145
148 		2x CFMI CFM56-3B1
2x CFM56-3B2
2x CFM56-3C1 		EW-254PA, EW-282PA, EW-283PA 737-308
Boeing 737-500 6 8
8
0 		112
115
138 		120
123
148 		2x CFM56-3B1
2x CFM56-3C1 		EW-250PA, EW-252PA, EW-253PA, EW-251PA, EW-290PA, EW-294PA Boeing 737-505 — 1 təyyarə
Boeing 737-524 — 3 судна
Boeing 737-5Q8 — 2 судна
Boeing 737 Next Generation 2 0 189 189 EW-437PA, EW-438PA 3 təyyarə 2016[11] ildə daxil olacaq.
Boeing 737 1 VIP 2x CFM56-7B27 EW-001PA Boeing 737-8EV (BBJ2) WL, Belarus hökuməti tərəfindən istifadə edilir.
Bombardier CRJ 100ER 1 10 40 50 2x GE CF34-3A1 EW-100PJ
Bombardier CRJ-200 4 0 50 50 2x GE CF34-3B1 EW-276PJ, EW-277PJ, EW-303PJ
[1] Bombardier Challenger 850 (VIP) 1 0 VIP VIP 2x GE CF34-3B EW-301PJ Belarus hökuməti tərəfindən istifadə edilir
Ту-154М 3 ?
0 		?
167 		131
167 		3x Д-30КУ-154-II EW-85703, EW-85706, EW-85741, EW-85748, EW-85815 EW-85815 Belarus hökuməti tərəfindən istifadə edilir.
Embraer 175 2 12 64 76 2x GE CF34-8E EW-340PO & EW-341PO İlk dəfə Minsk 17 sentyabr 2012, ikinci — 28 oktyabr 2012
Embraer 195 2 11 96 107 2x GE CF34-10E EW-399PO & EW-400PO İlk dəfə Minsk 30 aprel 2014, iknci — 10 may 2014 (dəyişdirilmiş Boeing 737-500)

Müştərək şirkətlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

«Belavia» ilə müştərək şirkətlər[12]:

Qəza

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Ən böyük qəza 14 fevral 2008-ci ilə təsadüf edir. Bu qəza zamanı göyərtəsində 18 sərnişin və 3 ekipaj üzvü olur. Bu uçuşda sərnişinlər Rusiya, Ermənistan, Belarus və Ukrayna vətəndaşları olmuşdur. Bütün ekipaj və sərnişinlər xilas edilmişdir. İtki olmamışdır.
  • Digər insident isə 6 yanvar 2003-ci ildə Yak-40 nasazlıq səbəbindən Çexiya sərhəddini keçmişdir. İki qırıcının müşahiyyəti ilə hava limanına endirilmişdir.
  • 7 mart 2011-ci ildə təyyarə Borispol hava lmanına qəza enişi etmişdir. Təyyarə Kiyev-Minsk istiqamətində uçuş həyata keçirirdi[15]
  • 12 avqust 2011 Soçi hava limanına qəza enişi həyata keçirilmişdir. Batumi- Minsk istiqamətli uçuş həyata keçirilərkən məcburi eniş texniki nazaqlıq ucbatından həyata keçirilmişdir[16]
  • 4 aprel 2012-ci ildə Minsk-2 hava limanına qəza enişi həyata keçirilmişdir. Minsk - Aşqabat istiqamətində uçuş həyata keçililirdi. 96 sərnişin və 8 ekipaj üzvündən ibarət olmuşdur. İnsanlar arasında xəsarət alan olmamışdır[17].

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Hava donanmasının potensialı". 2017-02-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  2. ↑ "Milli şirkət olan «Belaviya» yeni hüquqi status aldı". 2014-02-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  3. ↑ "БЕЛАВИА Minsk-Alma-Ata reysi". 2016-09-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  4. ↑ "Открытие рейса Минск-Одесса поспособствует увеличению товарооборота Южной Украины и Беларуси - генконсул" (rus). Белорусское телеграфное агентство. 2015-10-25. 2022-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-10-30.
  5. ↑ "Программа чартерных рейсов". www.charter.by. 2016-05-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-16.
  6. ↑ "AVIA.RU: Пресс-релизы". 2023-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  7. ↑ "Fleet age Belavia". 2010-09-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  8. ↑ http://www.belta.by/en/news/econom?id=474506[ölü keçid]
  9. ↑ "Belavia". 2010-06-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  10. ↑ "CH-Aviation". 2010-10-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  11. ↑ ""Белавиа" активно работает над ребрендингом" (rus). Белорусское телеграфное агентство. 2015-10-28. 2022-06-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-10-30.
  12. ↑ "Müştərək şirkətlər". 2016-10-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  13. ↑ "«Belavia» və Etihad Airways şirkəti müştərək müqavilə imzalanmışdır". 2016-10-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  14. ↑ "Belavia və «Severstal» şirkəti müştərək müqavilə imzalanmışdır". 2013-11-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  15. ↑ Самолет «Белавиа» загорелся через 20 минут после вылета из Киева Arxivləşdirilib 2011-03-09 at the Wayback Machine (rus.)
  16. ↑ "Səbəb texniki nasazlıqdır". 2011-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.
  17. ↑ "Belavia Minskə qəza enişi etmişdir". 2023-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-20.