Bouzer (personaj)

Bouzer (yaponca: クッパ, Hepbörn: Kuppa?, azərb. Kupa‎)[1] və ya Kral Kupa (ing. King Koopa) — "Nintendo" şirkətinin "Mario" franşizasında personaj və franşizanın əsas antaqonisti. Yaponiyada personaja Daymao (大魔王, Daimaō?, azərb. Böyük şeytan kral‎) titulu verilmişdir.[2] ABŞ-da personaja ilk vaxtlarda "Kupalar kralı Bouzer" (Bowser, King of the Koopas) və "Sehrbaz kral" (The Sorcerer King) deyə xitab edilirdi.[3] Bouzer tısbağayabənzər Kupa irqinin öndəridir və 1985-ci ildə satışa çıxarılmış "Super Mario Bros." videooyunundan bəri Marionun əzəli düşməni olmuşdur.

Bouzer
ing. Bowzer
yap. クッパ
Mario personajı
Bouzer "Super Smash Bros. Ultimate" videooyunu üçün hazırlanmış reklam əsərində.
Bouzer "Super Smash Bros. Ultimate" videooyunu üçün hazırlanmış reklam əsərində.
İlk görünmə Super Mario Bros. (1985)
Son görünmə Mario & Sonic at the Olympic Games Tokyo 2020 (2019)
Yaradan Shigeru Miyamoto
Canlandıran Kristopher Kollins/Patrik Pinni (King Koopa's Kool Kartoons)
Dennis Hopper (Super Mario qardaşları)
Səsləndirən
Doğum yeri Bouzerin krallığı
Məlumat
Tam adı Kral I Bouzer Kupa
Növü Kupa
Cinsi Kişi
Əlaqələri
Titul Lord Bouzer
Kral Bouzer
Usta Bouzer
Kral Kupa

Onun əsas hədəfləri Şahzadə Piçi qaçırmaq, Marionu məğlub etmək və Göbələk krallığını fəth etməkdir. O, debütündən bəri "Mario" franşizasının hər bir videooyununda görünür və adətən əsas antaqonist rolunu canlandırır. Bouzer Kenni Ceyms tərəfindən səsləndirilir. Animasiya və videooyunlara əlavə olaraq, o, 1993-cü ildə ekranlaşdırılmış "Super Mario qardaşları" filmində də olmuşdur. Burada o, Dennis Hopper tərəfindən canlandırılmışdır.

Konsepsiya və yaradılması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bouzer "Nintedo" dizayneri və prodüseri Şigeru Miyamoto tərəfindən yaradılmışdır. Miyamoto ilkin mərhələlərdə "Toei Animation" tərəfindən istehsal edilmiş "Böyük Alakazam" filmindəki Buğa kral personajına əsaslanaraq Bouzeri buğa kimi təsvir edirdi.[4] Buna baxmayaraq, "Nintendo" geymdizayneri Takaşı Tezuka personajın buğadan çox tısbağa bənzədiyini qeyd etmişdir. Miyamoto və Tezuka Bouzerin xarici görünüşünü dəqiqləşdirmək üçün birgə işləmək qərarını alırlar. Personaj tısbağayabənzər Kupa Trupa irqinin öndəri olduğundan onlar yeni bir təsvir üzərində işləməyə başladılar. Miyamoto persojanın axırıncı dizaynı barədə bunun Bouzeri "artıq babat göstərə bilər" demişdir.[5]

Miyamoto onu Daymao Kupa (大 魔 王 クッパ, Daimaō Kuppa?) adlandırmışdır. Kupa (yap. クッパ) sözü Koreya yeməyi olan qukbapın (kor. 국 밥) yapon dilindəki qarşılığıdır. Miyamoto Bouzerin adı üçün yenə Koreya yeməklərinin yapon dilindəki qarşılıqları olan Miyamoto Yukke (yap. ユッケ) və Bibinba (yap. ビビンバ) sözlərindən də istifadə etməyi düşünürdü.[6] Bouzerin Koreya dilindəki adı qukbaq yox, elə Kupadır (kor. 쿠파).[7] Personaj "Super Mario World" videooyununun satışa çıxarılmasına qədər ingilis dilində "Koopa" yox, "Kuppa" adlandırılırdı.[8][9]

Səs və təsvir

[redaktə | mənbəni redaktə et]

"Super Mario Sunshine" videooyununun satışa çıxarılmasına qədər Bouzerin səsi əsasən kompüter ilə yaradılmış bağırtılar, nəriltilər və qəhqəhələrdən ibarət idi. 2002-ci ildə "Super Mario Sunshine" videooyununun satışa çıxarılması ilə radio xadimi və səs aktyoru Skott Berns Bouzerin ilk səsli dialoqunu səsləndirmiş və daha bir neçə il onunla işləməyə davam etmişdir. 2005-ci ildə "Super Mario Strikers" videooyununun satışa çıxarılması ilə Kennet U. Ceyms Bouzerin yeni səs aktyoru olmuşdur. Ceymsin bu rolu öz boynuna almasına baxmayaraq, Bernsin köhnə səsyazmalarından da bir neçə il istifadə edilmişdir. Erik Nyusom personajı "Super Paper Mario" videooyununda səsləndirmişdir. Bəzi oyunlarda kompüterləşdirilmiş bağırtılardan hələ də istifadə edilir.

  1. Masahiro Sakuray. クッパ [Koopa] (yapon). Nintendo. July 3, 2007. April 18, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 1, 2020.
  2. キャラクター紹介 [Character introduction] (yapon). Nintendo. August 8, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 1, 2020.
  3. Super Mario Bros. Instruction Manual. Nintendo. 14.
  4. Oksford, Devid. "Iwata Asks: The Birth of Bowser" (ingilis). Ds.Kombo. September 17, 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 1, 2020.
  5. "Iwata Asks Volume 8- Flipnote Studios-An Animation Class 4.My First Project: Draw a Rug". May 25, 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  6. Yasuhiro, Naqata. "独占スクープ!宮本茂最新雑談 [Exclusive Scoop! Miyamoto Shigeru Latest Chat]". famitsu.com (yapon). Famitsu. 2000. October 10, 2000 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 1, 2020.
  7. "Characters in Mario Kart DS at Nintendo of Korea's website". nintendo.co.kr (ingilis). Nintendo. July 22, 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 1, 2020.
  8. Nintendo Entertainment Analysis and Development. Super Mario Bros. 3 (yapon). Famicom. Nintendo. October 23, 1988. Səhnə: ending.
  9. Nintendo Entertainment Analysis and Development. Super Mario World (yapon). Nintendo. November 21, 1990. Səhnə: ending.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]