Deşat

Deşat (alb. Vargmali i Deshatit, mak. Дешат) — AlbaniyaŞimali Makedoniya sərhəddində yerləşən dağ massivi.[2] Massiv özünün dik zirvələri ilə tanınır.

Deşat
mak. Дешат alb. Vargmali i Deshatitsq
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 2369[1]
Hündür nöqtəsi Velivar
Yerləşməsi
41°38′ şm. e. 20°31′ ş. u.HGYO
Ölkə Albaniya, Şimali Makedoniya
Deşat xəritədə
Deşat
Deşat
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ümumi məlumat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Deşat massivi Şar — Korab — Deşat — Stoqovo — Karaorman dağ silsiləsinin bir hissəsidir. Ərazinin ən yüksək zirvəsi Velivardı. Onun hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 2369 metrdir. Digər hündür zirvələr Krçin (2345 m), Deli-Senisa (2179 m) və Suva-Varadır (2140 m). Deşat silsiləsi şimaldan Korab silsiləsi ilə, qərbdən və şərqdən Qara Drin, Radika çaylarının vadiləri ilə həmsərhəddir. Radika çayı Deşat massivini Bistra və Stoqovo massivlərindən ayırır. Massiv şimaldan cənuba doğru uzanaraq Radika və Qara Drin çaylarının birləşdiyi yerdə, Şimali Makedoniya şəhəri Debar və Debar gölü yaxınlığında bitir.[3] Əraziyə ən yaxın Albaniyanın şəhəri Peşkopiyadır; eləcə də Velivar və Krçin zirvələrinin ətəyində Makelara kəndi yerləşir.

Massivin Şimali Makedoniya ərazisində olan hissəsi Mavrova Milli Parkına daxildir. Dağlar əsasən meşə örtüyü ilə örtülüdür, zirvələrə yaxın ərazilərdə alp çəmənlikləri üstünlük təşkil edir.[4] Meşələrində daha çox fıstıq ağacına rast gəlinir. Şam, küknar, əsməqovaq və dağ ağçaqaynı da var. Otyeyən heyvanlardan maral, qaban, cüyür, qarapaça, yırtıcılardan isə ayı, canavar, vaşaqtülkü geniş yayılıb.

Deşat massivi pleystosen epoxasının buzlaşmasına məruz qalmış.[5] Ərazidə buzlaq relyef formalarına rast gəlinir: karmorenlər. Silsilə bir çox dərin yarğanlarla kəsilib. Bir neçə buzlaq gölü mövcuddur. Sahəsi 4000 m² olan Lokuv gölü turistlərin ən sevimli yeridir. Göl massivin şimal-şərqində, dəniz səviyyəsindən 1560 metr yüksəklikdə yerləşir.

  1. Kabo, Mevlan. Gjeografia Fizike e Shqipërisë (1.2). Tiranë: Qendra e Studimeve Gjeografike. 1991. 592.
  2. Pandi Geço: Shqipëria: pamje fiziko-ekonomike. Tekst për Fakultetin e histori-filologijsë dhe Fakultetin ekonomik. Mihal Duri 1959, OCLC 28127519, S. 14 (eingeschränkte Vorschau in der Google-Buchsuche).
  3. Perikli Qiriazi: Gjeografia fizike e Shqipërisë. Neuausgabe Auflage. Shtëpia botuese e librit universitar, Tirana 2006, ISBN 99927-0-397-0, S. 189.
  4. Македонска енциклопедија, т. 1. Македонска академија на науките и уметностите. Скопие, 2009. с. 459–460. ISBN 978-608-203-023-4
  5. Природа Югославии Arxivləşdirilib 2022-05-26 at the Wayback Machine. 1955