Ələşgird (türk. Eleşkirt) — Ağrı ilinin ilçəsi.
Ələşgird | |
---|---|
39°47′53″ şm. e. 42°40′28″ ş. u.HGYO | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 1.820 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Ələşgird adı köhnə erməni mənbələrində Alaşkert olaraq adı çəkilir. Ancaq erməni mənbələri bu adı, dövrün ilçə mərkəzi olan Topraqqala kəndi üçün istifadə etmişdir. Çünki tarixdə Ələşgird ilçəsi, Urartu qalası ilə əhatə olunmuşdur. Osmanlı mənbələrində, Şəmsəddin Saminin Kamus-ül Alam'ın kitabında, ilçə mərkəzini Alaşkerd olaraq istifadə edir. Digər tərəfdən bölgədə Axısqa türkləri və azərbaycanlılar yaşayır. Kürdlər, rayon mərkəzini də əhatə edən Zêtka düzənliyini Elajgir adlandırırlar.
İlçəyə bağlı 3 şəhər, 61 kənd və 8 məhəllədən ibarətdir. 1926-cı ilə qədər rayon mərkəzinin indi kənd statusu daşıyan Topraqqala tərəfində olduğu deyilir. Əlverişli təbii şəraiti olan Ələşgird ərazisində insanlar qədim zamanlardan bəri məskunlaşmışlar.
Kürd, türk, erməni, azərbaycanlı xalqların min illər boyu yaşadığı Ələşgird, Osmanlı dövründə birlikdə kosmopolit yaşam mədəniyyətinin inkişaf etdiyi bir yaşayış məntəqəsi olmuşdur. Ələşgirddə bu zəngin mədəniyyətlərin birləşməsindən ibarət olan yemək mədəniyyəti bu gün çox zəngindir. Mətbəxin əsas tərkibi ət, yerli ədviyyatlar, kərə yağı və bulqurdur. Bir növ ayran şorbası olan Qrar, Ələşgirddə fərqli hazırlanır və yerli ədviyyatlarla zənginləşdirilir. Ələşgird mətbəxi elə də ağır deyil, çox sayda göyərtidən hazırlanır və fərqli quruluşa malikdir. Ələşgird eyni zamanda cical adlanan trikotaj pendiri ilə də məşhurdur. Ən məşhur yeməklər Keşkek, Gıra və Cılbırdır.
İnsanların əksəriyyəti türklər və kürdlərdir. Ələşgirddəki türklər ümumiyyətlə 1993 müharibəsi sonrası və Dünya müharibəsindən sonra bölgədə məskunlaşmış Axısqa türkləri, qarapapaqlar və azərbaycanlılardır.