Kaman 99 əməliyyatı

Bu məqalədəki məlumatların yoxlanıla bilməsi üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. Lütfən, məqaləyə etibarlı mənbələr əlavə edərək onu təkmilləşdirməyə kömək edin. Mənbəsiz məzmun problemlər yarada və silinə bilər. Problemlər həll edilməmiş şablonu məqalədən çıxarmayın. Daha ətraflı məlumat və ya məqalədəki problemlərlə bağlı müzakirə aparmaq üçün məqalənin müzakirə səhifəsinə diqqət yetirə bilərsiniz.

Kaman 99 əməliyyatı (Yay 99) — İraqın bir gün əvvəl endirdiyi, və İran-İraq müharibəsini başlayan, gözlənilməz zərbəsinə cavab olaraq İranın HHQ əməliyatı.

20 sentyabr 1980 ildə İraq İranın strateji obyektlərinə kütləli zərbə endirdi. 1:45 İraqın 6 MİQ 23 təyyarəsi Əhvaz yanındakı İran aviabazasına bomba zərbəsi endirdilər. Saat yarım sonra İraq MiQ-23 -ləri Tehranın beynəlxalq Mehrabad hava limanına hücum etdilər, eyni vaxtı başqa təyyarələr İranın başqa 8 vacib strateji obyektinə zərbə endirdilər.

Lakin İran Altıgünlük müharibənin təcrübəsini nəzərə almışdı və onun təyyarələrinin əksəriyəti beton sığınacaqlarda gizlədilmişdi. İraqlıların hücumu bir neçə qalxma-enmə zolağında yarğan əmələ gətirmişdi. Hücumdan sonra İran HHQ cavab zərbəsi hazırlamağa başladılar ki, bu zərbə ertəsi gün endirildi.

23 sentyabr 1980-ci ildə İranın, Mark 82,Mark 83 və Mark 84 bombaları və AGM -65 Maverick raketləriilə silahlanmış Fantom F-4 təyyarələri, Həmədan aviabazasından göyə qalxdılar.

Havada əlavə yanacaq doldurulandan sonra Fantomlar İraq paytaxtı Bağdada çatdılar və əl-Kut, əl-Rəşid və əl-Habbaniya aviabazalarına basqın etdilər. Daha 8 F-4 Tehrandan uçdu və yenə də əL-Rəşid aviabazasına hücum etdi.

Təbrizdən uçan İranın 58 Northrop Grumman F-5 təyyarəsi, İraqın Mosuldakı aviabazasına hücum etdi. Mosulun basqınından sonra 50 F-5 təyyarəsi, güclü zədələnən, Nəsiriyyə aviabazasına basqın etdilər. İranın 146 F-4 və F-5 təyyarələri İraqı bombalayanda, İranın daha 60 Grumman F-14 Tomcat təyyarəsi, mümkün İraq cavabından İranın hava məkanını müdafiə etmək üçün havaya qalxdılar.

İranın bu F-14 təyyarələri İraqın 2 MiQ-21 və 3 MiQ-23 qırıcısını vura bildilər, İranın bir F-5 qırıcısı isə İraqın Su-20 təyyarəsini vurdu.

İraqın MİQ -23-ü İranın 2 ədəd F-5 qırıcısını, İraqın MİQ -21 qiriidis isə İranın daha iki F-5 qırıcısını vurdular. Eləcə də iraqlılar səhvən C-125 zenit raketi ilə öz İlyuşin İL-76 təyyarəsini vurdular. İraq hücuma yaxşı hazırlaşmışdı, çünki hücum vaxtı İraq təyyarələrinin əksəriyyəti başqa ərəb ölkələrinə sığındılar və qorundular.

• -Iran strikes back in Operation Kaman 99 (ingil.) Arxivləşdirilib 2016-04-14 at the Wayback Machine