Kiçik köstəbək

Kiçik köstəbək (lat. Talpa levantis) , (Soricomorpha) dəstəsindan bir Məməli növü.Bütün Qafqaz və Kiçik Asiyanın ona həmsərhəd olan ərazisi üçün Talpa levantis (kiçik köstəbək) endemikdir.

Kiçik köstəbək
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

21 - 67 qramlıq, bədəninin uzunluğu 82 – 125 mm, quyruğunun uzunluğu 17 – 37 mm, pəncəsi 12 – 19 mm olan kiçik heyvandır. Dərisinin rəngi qara-boz, qara ilə qonuru çalardadır..[3]

Qafqazda və Kiçik Asiyada məskən salmışlar. Azərbaycanda, bu növ Böyük Qafqazın Cənub makroyamaclarında və Alazan çayının hövzəsində qeyd olunmuşdur. Kiçik Qafqazda - Şəmkir, Murovdağ və Qarabağ dağ silsilələrinin Şimal yamaclarında geniş yayılmışdır. Göygöl ərazisində Ağstafaçay çaybasarında qeyd olunmuşdur. Böyük Qafqazda dəniz səviyyəsindən 600 – 2000 m hündürlüyündə rast gəlmək olar. Talış meşələrində və Lənkəran ovalığında dəniz səviyyəsinin 100 m hündürlüyündən başlayaraq 1700 m hündürlüyə qədər iri olmayan təcrid olunmuş koloniya şəklində yaşadıqları göstərilir.

Yaşayış yeri və həyat tərzi: Mezofil ekosistemlərdə məskən salırlar (xüsusilə meşə landşaftları). Kiçik köstəbəyin ekologiyası zəif öyrənilmişdir. İlboyu və günboyu fəaldırlar. Qidasında həşəratlar və yer soxulcanları üstünlük təşkil edir. Yaşama müddəti orta hesabla 6 ildir, yetkinlik dövrü 1.5 yaşına təsadüf edir. Balalama dövrü ildə bir dəfə erkən yazda olur. Embrionların sayı 2-dən 5-ə qədərdir.

1945-ci ildə Talış zonasının Viləşçay, Lerikçay, Vəşəruçayları boyunca yerləşən meşəliklərdə sutka ərzində hər 100 dişi köstəbəyə 3 - 4 köstəbək, 1976-cı ildə isə 2 - 3 fərd düşürdü. Hal-hazırda kiçik köstəbəyin sayı haqqında məlumat yoxdur.

  • Верещагин Н.К. Млекопитающие Кавказа. М - Л. : Из-во АН СССР, 1959. – 704 c. 2.
  • Депарма Н.К., О малом кроте: (Сообщение 2-е) //Бюл. МОИП. Отд. биол. 1961, Т. 66, вып.6. c. 51 - 60. 3.
  • Животный мир Азербайджана. Позвоночные. Баку: Элм, 2000. - 463 c. 4.
  • Соколов В.Е., Темботов А.К. Позвоночные Кавказа. Млекопитающие: насекомоядные. М.: Наука, 1989. -544 с.