Malqobek rayonu
Malqobek rayonu (inquş Магӏалбика район)[3] — Rusiya Federasiyası, İnquşetiya Respublikasının tərkibindəki inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Malqobek şəhəridir (rayonun tərkibinə daxil deyil)
| Malqobek rayonu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Магӏалбика шахьар | |||||
 | |||||
|
|||||
|
43°24′58″ şm. e. 44°41′30″ ş. u.HGYO |
|||||
| Ölkə | |||||
| İnzibati mərkəz | Malqobek[1] | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Sahəsi |
|
||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
|
||||
.svg) |
|||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Coğrafiya
[redaktə | mənbəni redaktə et]Rayon İnquşetiya Respublikasının şimal hissəsində yerləşir. Şimal və qərbdən Şimali Osetiya (cənub qərbdən Mozdok və Pravoberejnı rayonları), qərbdən Çeçenistan Respublikası (Nadterek rayonu) və İnquşetiyaya daxil olan Sunja rayonu, cənubdan isə Nazran rayonu və Qarabulaq şəhər dairəsi ilə həmsərhəddir. Rayonun şimal hissəsində, Şimali Osetiya sərhədində, Respublika əhəmiyyətli Maqlobek şəhəri yerləşir. Üstəlik ayrıca şəhər dairəsini təşkil edir. Şəhər dairədinə Maqlobek şəhərinfən başqa Maqlobek-Qors neft yataqları və neftemalını təşkil edən əhalinin cəmləşdiyi qəsəbələr daxildir. Rayon ərazisinin ümumi sahəsi 640 km²-dir.
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Malqobek rayonu 23 yanvar 1935-ci ildə Çeçen-İnquş Muxtar Vilayətinin İcrayə komitəsinin qərarı ilə təşkil olunmuşdur[4]. Sonradan ləğv edilmiş rayon Psedax və Açaluk rayonlarının tabeçiliyinə verilir.
Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respiblikasında aparılan çox saylı təşkil işləri zamanı Maqlobek rayonu RSFSR Mərkəzi İcraiyə komitəsinin qərarı ilə 12 yanvar 1965-ci ildə yenidən təşkil edilir. Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respiblikası 1991-1992-ci illərdə bölünərkən Malqobek rayonu İnquşetiyanın tərkibində daxil edilir.
İnzibati rayon statusu Maqlabek rayonu yalnız 2009-cu ildə alır[5]. Elə həmin zaman rayon ərazisində 12 inzibati kənd sovetliyi təşkil edilir.
Əhali
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Milli tərkib
Siyahıya alınmaların nəticələri:
| Siyahıyaalınma ili | 1989[6] | 2002[7] | 2010[8] |
|---|---|---|---|
| inquşlar | 20 226 (78,50 %) |
45 989 (74,64 %) |
40 729 (85,29 %) |
| çeçenlər | 4 102 (15,92 %) |
12 917 (20,96 %) |
6 195 (12,97 %) |
| türklər | ... | 770 (1,25 %) |
402 (0,84 %) |
| ruslar | 1 164 (4,52 %) |
466 (0,76 %) |
130 (0,27 %) |
| digərləri | 272 (1,06 %) |
1 475 (2,39 %) |
298 (0,62 %) |
| ümumi | 25 764 (100,0 %) |
61 617 (100,0 %) |
47 754 (100,0 %) |
İnzibati-ərazi vahidliyi
[redaktə | mənbəni redaktə et]
Malqobek rayonun tərkibinə daxil olan 12 kənd tipli yaşayış məntəqəsi 12 inzibati kənd sovetliyində birləşir:
Aki-Yurt kənd sovetliyi - Aki-Yurt
Vejarin kənd sovetliyi -Vejarin
Yuxarı Açaluki kənd sovetliyi - Yuxarı Açaluki
Voznesenskaya kənd sovetliyi - Voznesenskaya
Zuyazikov-Yurt kənd sovetliyi - Zuyazikov-Yurt
İnarki kənd sovetliyi - İnarki
Aşağı Açaluki kənd sovetliyi - Aşağı Açaluki
Yeni Redant kənd sovetliyi - Yeni Redant
Saqopşi kənd sovetliyi - Saqopşi
Orta Açaluki kənd sovetliyi - Orta Açaluki
Yujnoe kənd sovetliyi - Yujnore Açaluki
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 3 http://www.gks.ru/free_doc/2016/oktmo/tom4_oktmo.rar.
- ↑ "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2024 года"..
- ↑ "Матенаькъан Илез. Йоккхача паччахьалкхен тӏехьлен хоржамаш // Сердало, 20.03.2018". 2019-03-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-29.
- ↑ "История Малгобекского района". 2019-07-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-13.
- ↑ "Закон РИ от 23 февраля 2009 года № 5-РЗ «Об установлении границ муниципальных образований Республики Ингушетия и наделении их статусом сельского поселения, муниципального района и городского округа»". 2015-02-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-13.
- ↑ "Этнокавказ. Национальный состав населения Ингушетии по переписям 1926—2010 годов". 2011-05-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-13.
- ↑ "Этнокавказ. Национальный состав Малгобекского района Ингушетии по переписи 2002 года". 2021-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-13.
- ↑ "Том 4. Таблица 04-04. Население Ингушетии по национальности и владению русским языком". 2016-03-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-01-09.
