Vladimir Komarov

Vikipediyada bu soyadlı müxtəlif adamlar haqqında məqalələr var, bax: Komarov.

Vladimir Leontyeviç Komarov (rus. Влади́мир Лео́нтьевич Комаро́в; 1 (13) oktyabr 1869[2][3][…], Sankt-Peterburq[4][6] – 5 dekabr 1945[4][2][…], Moskva[4]) — Rusiya botaniki və coğrafiyaşünası.

Vladimir Leontyeviç Komarov
rus. Влади́мир Лео́нтьевич Комаро́в
Doğum tarixi 1 (13) oktyabr 1869[2][3][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 5 dekabr 1945(1945-12-05)[4][2][…] (76 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Elm sahələri botanika, coğrafiya, Botaniki coğrafiya[1]
Elmi dərəcələri
İş yerləri
Təhsili
Üzvlüyü
Mükafatları Sosialist Əməyi Qəhrəmanı
"Lenin" ordeni 4-cü dərəcəli "Müqəddəs Vladimir" ordeni 2-ci dərəcəli "Müqəddəs Anna" ordeni 2-ci dərəcəli "Müqəddəs Stanislav" ordeni 3-cü dərəcəli "Müqəddəs Anna" ordeni 3-cü dərəcəli "Müqəddəs Stanislav" ordeni
"Stalin" mükafatı
Medal "In memory of the 300th anniversary of Romanov dynasty"
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Canlı təbiətin sistematiki
Tədqiqatçı, botanika taksonlarını təsnif edən. Beynəlxalq Botaniki Adlandırma Kodeksində bu ad qısaldılmış şəkildə belə göstərilir: «Kom.».
Bu cür taksonlar IPNI saytında
Şəxsi səhifə IPNI saytında

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Akademik Vladimir Leontyeviç Koma­rov 13 oktyabr 1869-cu ildə Peterburqda (in­diki Sankt-Peterburq) hərbçi ailəsində anadan olmuşdur. Peterburq Universite­tinin Fizika-riyaziyyat fakültəsinin Təbiət tarixi bölməsini bitirmişdir (1894).

V.L.Komarov botanika ixtisası üzrə ma­gistr (1902), elmlər doktorluğu elmi də­rə­­cəsini (1911) almış, Peterburq Universiteti və başqa ali məktəblərdə tədris işi aparmışdır (1903-1906). Rusiya Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü (1914), həqi­qi üzvü (1920), vitse-prezidenti (1930-1936), SSRİ Elmlər Akademiyasının prezi­denti (1936-1945) seçilmişdir.

V.L.Komarov botanika elminin sistematika, floristika, filogeniya, bit­ki coğra­fiyası və s. sahələrində bir çox elmi yeniliklər etmişdir. Asiya qitə­sinin bütün­lüklə Rusiya hissəsi, Monqolustan və Çinin bitkiliyini, sistematik tərkibini ətraflı öyrənmişdir. Uzaq Şərqin bir çox vilayətlərindən başqa, Sayana və Baykalətrafını, daha sonra bütün Sibiri və Yakutiyanın geniş ərazilərini xarakterizə etmişdir. Ümu­mən Uzaq Şərqə aid 222 növ onun tərəfindən təsvir edilmiş, bioloji xüsu­siyyətləri göstərilmişdir. V.L.Komarov bitkilər aləminin təkamülünə, coğrafi yayıl­masına, filogenetik sisteminin qurulmasına aid nəzəri fikirlər irəli sürmüş, flora və bitki örtüyünün meri­dio­nal zonallığı, filogenetik sıralar haqqında yeni nəzəriyyələr yaratmışdır.

V.L.Komarov elmin, xüsusilə botanika elminin görkəmli tarixçisi idi. O, bitki sistematikasının əsasını qoymuş K.Linney, I.-B.Lamark, bitki fiziologiyası sahəsində görkəmli alim K.A.Timiryazev və başqalarının bitki sistematikası, filogeniyası, fizio­logiyası haqqında elmi işlərini analitik təhlil etmiş, fikirlərinə münasibət bildirmiş, üstünlüklərini göstərmiş və bu sahə­lərdə aparılacaq tədqiqatların istiqamətlərini vermişdir. O, floranın tarixini bərpa etməklə, müxtəlif floristik komplekslərin mövcud olduqları şərait, iqlim, materik və dənizlərin konfiqurasiyalarının təsiri altında dəyişən miqrasiyası nöqteyi-nəzərindən dərk edilməsinin mümkün oldu­ğunu iddia edirdi.

V.L.Komarov 400-dən çox elmi əsərin, o cümlədən Çin, Monqolus­tan, Mancu­riya, Kamçatka, Sibir və digər floraların tədqiqinə həsr olunmuş 10 cildlik “Seçilmiş əsərlər”in müəllifidir. Çoxsaylı floristik işlərində V.L.Ko­marov təyin etdiyi yeni növlərin təsvirini vermişdir. 2 cildlik “Опре­де­литель растений Дальневосточ­ного края” (həmmüəlliflə) əsərində (1931; 1932) 1966 növ bitkinin təsviri verilmişdir. Bunlardan 146-sı V.L.Ko­marov tərə­findən kəşf edilmişdir. 1934-cü ildə onun nəzəri ideyaları və səyi nəticəsində baş redaktoru olduğu 20 cildlik «Флора СССР» əsərinin nəşri təşkil edilmiş və 13 cildi alimin sağlığında dərc olunmuşdur.

V.L.Komarov 1943-cü ildə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına layiq görülmüş, 3 Lenin ordeni və müxtəlif medallarla təltif edilmiş, 1-ci dərəcəli Stalin mükafat­ları (1931, 1932) laureatı olmuşdur. Onun təşəbbüsü ilə 1932-ci ildə təşkil olu­nan SSRİ EA Uzaq Şərq filialı və Botanika İnstitutu hazırda alimin adını daşıyır. Şərqi Asiyanın öyrənilməsində ölçüyəgəlməz xidmətinə görə Rusiya Coğrafiya Cəmiyyəti tərəfindən N.M.Prjevalski adına mükafata layiq görül­müşdür. “Флора Маньчжурии” (3 cild) əsərinə görə o, Rusiya EA tərəfin­dən akademik Ber mükafatına, Botaniki coğrafiya Beynəlxalq Akademi­yasının (Fransa) meda­lına layiq görülmüşdür.

V.L.Komarov 1945-ci ildə Azərbaycan EA-nın fəxri (xarici) üzvü seçilmişdir.

V.L.Komarov 5 dekabr 1945-ci ildə vəfat etmişdir.

Komarov tərəfindən təsnif edilmiş bitki cinsləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Komarovun şərəfinə adlandrılan

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bitki taksonları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Heyvan növləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
  2. ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  3. ↑ 1 2 Историческая энциклопедия Сибири (rus.). / под ред. В. А. Ламин Новосибирск: 2009. ISBN 5-8402-0230-4
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 Комаров Владимир Леонтьевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  5. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Geltman D. V. Владимир Леонтьевич Комаров: краткий биографический очерк, Vladimir Leontyevich Komarov: a short biography (ing.). // Историко-биологические исследования 2020. Vol. 12, Iss. 4. P. 12–37. ISSN 2076-8176; 2500-1221 doi:10.24411/2076-8176-2020-14002
  6. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Бубырева В. А., Гельтман Д. В. В.Л. Комаров и Санкт-Петербургский университет, Vladimir L. Komarov and St. Petersburg University (rus.). // Историко-биологические исследования 2020. Т. 12, вып. 4. С. 68–94. ISSN 2076-8176; 2500-1221 doi:10.24411/2076-8176-2020-14004
  7. ↑ 1 2 3 4 Собисевич А. В., Самокиш А. В. Академик Комаров и его время (к 150-летию со дня рождения В.Л. Комарова), Academician Komarov and his time (toward the 150th anniversary of the birth of V.L. Komarov) (rus.). // Историко-биологические исследования 2020. Т. 12, вып. 4. С. 129–136. ISSN 2076-8176; 2500-1221 doi:10.24411/2076-8176-2020-14008
  8. ↑ 1 2 Рожнов В. В., Найденко С. В. История биологической науки в истории академического здания на Ленинском проспекте в Москве, The history of biological science in the history of the academic building on Leninsky Prospekt in Moscow (rus.). // Историко-биологические исследования 2021. Т. 13, вып. 1. С. 7–23. ISSN 2076-8176; 2500-1221 doi:10.24411/2076-8176-2021-11001
  9. ↑ "Nebria (Eonebria) komarovi Semenov et Znojko, 1928". 2014-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-04-20.