ЧӀАЛ

(-а, -а, -ар) 1. dil; nitq, danışıq tərzi, üslub; дидед чӀал ana dili; лезги чӀал ləzgi dili; рахунрин чӀал danışıq dili; чӀал чирун a) dil öyrənmək; b) dil öyrətmək; 2. şer, söz; чӀалар туькӀуьрун söz qoşmaq, şer qoşmaq; 3. söz, tapşırıq, buyuruq, əmr, göstəriş; чӀалаз килигун sözə baxmaq, deyilən sözə əməl etmək, sözə qulaq asmaq; 4. bəzi söz birləşmələrində tərcümə olunmur; им вуч лагьай чӀал я? bu nə deməkdir? bunun mənası nədir?; * чӀал авач bax гаф (гаф авач); чӀал авун bax чӀалун; чӀал акъатун a) sözə başlamaq, danışmağa başlamaq, dillənmək; b) dil açmaq, təzə-təzə danışmağa başlamaq (körpə uşaq haqqında); c) dili açılmaq, nitqi açılmaq; чӀал акъудун danışmağa məcbur etmək, dilləndirmək; чӀал атӀун a) susmaq, səsini kəsmək, sakit olmaq; b) susdurmaq, dilini bağlamaq, susmağa məcbur etmək; c) məc. qəti cavab vermək; чӀал кутун dan. adamı ölən bir şəxsə başsağlığı vermək, təsəlli vermək; чӀал кьун a) dili tutulmaq, nitqi tutulmaq; lal olmaq; b) susmaq, donub qalmaq; c) susdurmaq, dilini bağlamaq, susmağa məcbur etmək; чӀал сад авун dilbir olmaq, dilləşmək, əlbir olmaq, şərtləşmək, sözləşmək, razılaşmaq, qərarlaşmaq; чӀал хьун nəzər dəymə(k), nəzərə gəlmə(k); göz dəymə(k), gözə gəlmə(k); чӀал чир хьун a) dilini bilmək, baş açmaq; b) yolunu bilmək, üsulunu bilmək; чӀалав гъун a) dil vurmaq, dilə tutmaq, ələ almaq; b) razı salmaq, yola gətirmək; чӀалал атун a) dilə gəlmək, danışmağa başlamaq, danışmaq; b) məc. razı olmaq, razılaşmaq, razılıq vermək; чӀалал гъун a) bax чӀалав гъун; b) dilə gətirmək, danışdırmaq, dilləndirmək; чӀалан алим dilçi, dilşünas; чӀалан илим dilçilik, dilşünaslıq; чӀалан пай qram. nitq hissəsi; чӀалар ахъаюн a) yamsılamaq, təqlid etmək; b) yamsılayıb hirsləndirmək, təqlidini çıxarmaq; чӀал(ар) галкӀун a) dili dolaşmaq, dili topuq çalmaq, çaşmaq; b) pəltək olma, pəltəklik; чӀал-чӀалав татун tövşümək, təngnəfəs olmaq, nəfəsi kəsilmək.