(şəmsi-qəmər) сущ. солнце и луна (в восточной лит-ре: сравнение с лицом красавицы); şəms-qəmər üzlü луноликая
Tam oxu »...Ay (Şərq ədəbiyyatında gözəlin camalına təşbeh). Ey şəms-qəmər yüzlü, şirin dodağın duzlu; Vey şəhdü şəkər sözlü, didarına müştaqəm. Nəsimi. Camalınd
Tam oxu »[ər.] сущ. шаир. Рагъни-Варз (лит. гуьзелдин рагъ-варз хьтин иер ччиниз, акунриз тешпигь).
Tam oxu »...gün. O necə quş idi anasını əmər; Havada dövr edər, şəms ilə qəmər? Xəstə Qasım. Camalın xəcil elər, Şəms ilə mahı, müxtəsər. Aşıq Ələsgər.
Tam oxu »[ər.] 1. is. şair. Ay. Süzülən nurunu toplayıb qəmər; Girdi buludlara, qaraldı göylər. M.Rahim. Yırğalanır göy sularda; O gecələr qızı qəmər. N.Rəfibə
Tam oxu »Günəş. Şəms-qəmər (günəş və ay). Şərq ədəbiyyatında gözəlin camalına bənzətmə kimi işlənir. Bir bədən gördüm bu gün əl-ayağı yeddidi, Qırx səkkiz qana
Tam oxu »...* Axşam olcağın məşriqdə batdı şəms, doğdu qəmər... (“Qurbani”) 1. Açıq-qara. 2. Dialektlərdə sarımtıl madyana da q
Tam oxu »is. [ər.] mus. Azərbaycan klassik muğamlarından birinin adı. Səmayişəms oxumaq
Tam oxu »сущ. муз. “Семаи-шамс” (название одного из азербайджанских классических мугамов или отделов мугама “Шур”)
Tam oxu »Ay // aşıq şeirində və klassik ədəbiyyatda gözəl üz mənasında işlənir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bircə dindir Dəmirçioğlunun özünü, Şəmsü qəmər ki
Tam oxu »dan. bax qəhr. Uşaqların belə kədərli ağlamasını görüncə Gövhərə qəhər üz verirdi. Ə.Vəliyev.
Tam oxu »1. количество; 2. до, по; 3. около; 4. судьба, провидение, рок, фатум, предопределение;
Tam oxu »(Ağdaş, Dərbənd, Mingəçevir) 1. yandırmaq üçün tapdanıb qurudulmuş mal nəcisi (Ağdaş, Mingəçevir) 2. qoyun, keçi qığı (Dərbənd)
Tam oxu »(Qarakilsə, Ordubad) bax qajir. – Qəcər bizdə cücə-zad qoymur, daşıyıb aparır (Ordubad)
Tam oxu »(Salyan) bax qajır. – Qəçər yaman quşdu yırtıcı; – İkisini də di:rig: qəçər də, qəçil də
Tam oxu »...niyə ona qəhmər durursan? (Füzuli); – Qəhmər durmax yaxşı şeydi, əmə gərəx’ insaflı olasan (Qarakilsə)
Tam oxu »...qorxulu adamdır. Sənin kimi, mənim kimi fağırların onun kimi qəhmər çıxanı olmasaydı, indi bizim gözümüzə od salmışdılar. S.S.Axundov. Yeni dünya qur
Tam oxu »...уехать, покинуть какое-л. место, вынужденный покинуть. Mən burdan gedəri oldum я должен покинуть эти места 2. временно пребывающий где либо
Tam oxu »1 I сущ. количество, число. Nə qədər? какое количество (сколько?), istənilən qədər в неограниченном количестве, kifayət qədər в достаточном количестве
Tam oxu »...belə, qız; Yarı gücnən tapmışam; Ana doğmaz belə qız. (Bayatı). [Səlma:] İştə gümüş kəmər! Həm də yepyeni; Sonra yenə məmnun eylərəm səni. H.Cavid. B
Tam oxu »...axıtmaq üçün metal və ya saxsı boru. Neft kəməri. Su kəməri. Qaz kəməri. 2. zool. Soxulcanın bədəninin qabaq tərəfində qalınlaşmış hissə.
Tam oxu »...paylanan şirni, pul və s. [Toyda] o qədər xələt, o qədər nəmər yığıldı ki, hədsizhesabsız. “Koroğlu”. Xanım nəmər bağışladı; Ələsgər yazdı dəftərə. A
Tam oxu »...azaldıb və onu oxuyanları şövq və həvəsdən salmaqdan özgə bir səmər verməz. F.Köçərli.
Tam oxu »...baxımından eyniköklüdür. Axşam olcağın məşriqdə batdı şəms, doğdu qəmər, Yer üzünə qülqülə düşdü ki, oldu ta səhər, Bir hüsnü camal gördüm mən, ağlım
Tam oxu »...səs-küy, mərəkə. Axşam olcağın məşriqdə batdı şəms, doğdu qəmər, Yer üzünə qülqülə düşdü ki, oldu ta səhər, Bir hüsnü camal gördüm mən, ağlım itdi sə
Tam oxu »...Halva bişirib satan adam. Halvaçı qızı daha şirin. (Ata. sözü). …Şəms axırda bir şəhərə çatdı. Orada halvaçı şəyirdi oldu. (Nağıl).
Tam oxu »is. Pərtlik, məyusluq, əhval pozğunluğu. [Yusif:] Yox, Qəmər, bir də Camala rast gəlsəm, qanıqaralıq olacaq. S.Rəhman.
Tam oxu »...çəkilər. H.Cavid. 2. Həmişə öz təravətini saxlayan; həmişəcavan. [Qəmər xanım:] Rəhmətlik kişi də deyərdi ki, həmişəbaharsan, ay Qəmər! M.İbrahimov.
Tam oxu »“Evlənmək”dən f.is. O günün sabahı Şərifzadə və Qəmər xanımın şahidliyi ilə Zeynalın Mehribanla … evlənməsi zaqsda qeyd olundu. S.Hüseyn.
Tam oxu »is. Çuxa tikmək üçün parça. Qəmər şalı öz əri üçün çuxalıq toxumuşdu. Ə.Vəliyev. // sif. Çuxa üçün yararlı. Çuxalıq mahud.
Tam oxu »is. Vasvası adamın xasiyyəti, halı. [Qəmər:] Yox, siz qoca deyilsiniz ki. Mənə elə gəlir ki, sizin əsas xəstəliyiniz vasvasılıqdır. S.Rəhman.
Tam oxu »...ikinci yerdə olma. Gülşən bilirdi ki, bildir rayon yarışlarında Qəmər yüyürməkdə birincilik, tullanmaqda ikincilik qazanmışdır. Ə.Vəliyev.
Tam oxu »...qabaq tərəfi açıq və ya şüşələnmiş üstüörtülü balkon, artırma, eyvan. Qəmər verandanı səliqəyə saldıqca mahnının sözlərini təkrar edir. S.Rəhman.
Tam oxu »QANIQARALIQ – NİKBİNLİK Yox, Qəmər, bir də Camala rast gəlsəm, qanıqaralıq olacaq (S.Rəhman); Bu nikbinlik, bu cəsarət, bu inam sonsuz ilham mənbəyi o
Tam oxu »...bənd] Tilsimlənmiş, tilsimə salınmış, ovsunlanmış, ovsunlu. Qəmər vəzir də bilirdi ki, qız tilsimbənddi. Qızı əmisi oğlu ala bilməyəcəkdir. (Nağıl).
Tam oxu »...və atları sürmək üçün cilovla birləşdirilmiş uzun qayışlar. – Qoşa qəmər atlarımın vojlarını aldım əlimə. C.Məmmədquluzadə.
Tam oxu »...bu nə bədnamçılıqdır?! (Ü.Hacıbəyov); RÜSVAYÇILIQ Cahandar ağa: Qəmər, sən kişnəyəndə ürəyim dağa dönürdü. Şahə qalxıb fırlananda elə bilirdim yeri,
Tam oxu »...Kolabuynuz qoyun. – Yusif yəhərinin tərkində dolu xurcun olan qəmər madyanı tərpədib, kolabuynuz inəyi qabağına qataraq kəndə tərəf sürdü. Ə.Abasov.
Tam oxu »is. bot. İriyarpaqlı uzunboy zəhərli bir bitki. [Qəmər və Şamo] bir dəfə cır-cır bulağının kiçik şəlaləciyi altında baldırğandan dəyirman topu qayırıb
Tam oxu »...iş; tərbiyəçilik. [Cəbi:] Allah mənə o qədər ömür versin ki, Qəmər xanımın uşaqlarına lələlik edim. S.S.Axundov. ◊ Lələlik etmək məc. – yaltaqlanmaq.
Tam oxu »...Kolabuynuz qoyun. – Yusif yəhərinin tərkində dolu xurcun olan qəmər madyanı tərpədib, kolabuynuz inəyi qabağına qataraq kəndə tərəf sürdü. Ə.Abasov.
Tam oxu »...qaş-gözünü təbii görünəcək qədər zərif bir şəkildə düzəltdirmiş Qəmər xanım danışdı… M.İbrahimov.
Tam oxu »KABAB [Qəmər:] Zöhrə, dur, kabab hazırdır (S.S.Axundov); ŞİŞLİK Ov ətindən şişlik bişirmək üçün ətirli budaqlardan şişlər, ocaqlarda yaqut kimi qızara
Tam oxu »is. [fars.] Alt paltarı, köynəktuman, dəyişək. [Çingiz:] Qəmər, cəld çamadanı içəridən gətir, kitabları qoy, camaşırlarımı gətir. S.S.Axundov. [Ev xan
Tam oxu »...[ər.] bax dua 1-ci mənada. □ Dua-səna etmək – bax dua etmək (“dua”da). Şəms padşaha dua-səna edib xəzinənin üstünə gəldi, açarları alıb işə başladı.
Tam oxu »ARDIC (bot.) (ağac) Qəmər ardıcın yaşıl qanadlarına baxdı.. (S.Rəhimov); ƏR-ƏR [Əbülhəsən bəy:] Ətrafında ər-ər ağacları düzülmüş geniş xiyabanda bir
Tam oxu »...Q.Zakir. Zərbilə danışma, ay mələkmənzər; Adətdir nur alar şəmsdən qəmər. Şair Vəli.
Tam oxu »sif. Kabab bişirmək üçün yarayan. Kabablıq ət. – [Qəmər:] Əti kabablıq (z.) doğrayıb duzlayacaqsan. S.S.Axundov. [Mirzə Qulam:] Bizim bu oğlana bir dö
Tam oxu »...əhdi-peymanı; Hərcayidə namus, qeyrət, ar olmaz (Xəstə Qasım); TƏƏSSÜB [Qəmər:] Özgə qızı da olsa, yenə təəssüb sənin üstünə gələcək (M.İbrahimov); İ
Tam oxu »...həmişəki kimi öz fikrində baqi qaldı (Çəmənzəminli); HƏMİŞƏLİK [Qəmər:] Mən burada həmişəlik doktor işləməyəcəyəm (S.Rəhman); ƏBƏDİ (bax).
Tam oxu »