ASSİMİLYASİYA

i. assimilation; səslərin ~sı dilç. assimilation of sounds; tam ~ wholly assimilation; yarımçıq ~ partially assimilation

ASRALLIQ
ASSİSTENT
OBASTAN VİKİ
Assimilyasiya
Assimilyasiya (biologiya) — bütün canlılara xas olan proses, maddələr mübadiləsində tərəflərdən biri. Assimilyasiya (sosiologiya) — sosiumun müəyyən hissəsinin itirilməsi.
Assimilyasiya (biologiya)
Assimilyasiya (yun. assimslatio) — bütün canlılara xas olan proses, maddələr mübadiləsində tərəflərdən biri. Assimilyasiya daha bəsit maddələrdən orqanizmi təşkil edən mürəkkəb maddələrin əmələ gəlməsidir. == Ümumi məlumat == Assimilyasiya prosesi enerji mənbəyi olan ehtiyatların toplanmasını, böyüməsini, inkişafını və orqanizmin təzələnməsini təmin edir. Bütün canlı təbiət üçün enerji mənbəyi günəş şüalarıdır. Yalnız avtotrof orqanizmlərdən olan yaşıl bitkilər fotosintez prosesində Günəş enerjisindən bilavasitə istifadə edir və qeyri üzvi birləşmələrdən üzvi birləşmələr (karbohidratlar, amin turşuları, zülallar və s.) yaradır.
Assimilyasiya (dilçilik)
Assimilyasiya və ya uyuşma — səs uyuşması səslərin sonluq və başlanğıc mərhələlərinin əsasında baş verir. == Təsnifi == Bir səs başqa səsə təsir göstərir, onu öz məxrəcinə uyğunlaşdırır. Məsələn: şəhərli–şəhərri, anlamaq–annamax və s. Səsin başqa səsə təsirinin nəticəsinə görə uyuşma iki cür olur: tam uyuşma, natamam uyuşma. Tam uyuşmada bir səs o biri səsi öz məxrəcinə çevirir. Məsələn: sönməz–sömməz, çıxarlar–çıxallar və s. Natamam uyuşmada bir səs o biri səsə təsir edib onu öz məxrəcinə yaxınlaşdırır. Məsələn: qızlar–qızdar, qaçdı–qaşdı və s. İstiqamətinə görə uyuşma iki cür olur: irəli uyuşma, geri uyuşma. İrəli uyuşmada əvvəl gələn səs sonrakı səsə təsir edir, öz məxrəcinə uyğunlaşdırır.
Assimilyasiya (sosiologiya)
Assimilyasiya (lat. "oxşatma", "uyğunlaşdırma") — bir xalqın digər xalqla öz dilini, mədəniyyətini və s.-ni itirmək yolu ilə qarışması. Təbii və zorakı assimilyasiya mövcuddur. Təbii assimilyasiya heç bir məcburiyyət edilmədən milli azlıqların uzun müddət aralarında yaşadıqları daha böyük millətlə tədricən qovuşması yolu ilə gedir. İmperiyalarda, o cümlədən Rusiya imperiyasında tabelikdə olan xalqların zorakı, məcburi assimilyasiyasından (ruslaşdırmadan) geniş istifadə edilirdi.
Dini assimilyasiya
Dini assimilyasiya — çoxluğu təşkil edən və ya dominant mədəniyyətin dini təcrübə və inanclarının azlığı təşkil edən və ya tabe vəziyyətində olan mədəniyyət tərəfindən mənimsənilməsi. Bu, mədəni assimilyasiyanın mühüm formasıdır. Dini assimilyasiya fərdlərin azlığı təşkil edən konfessiyasından dominant konfessiyaya dinidəyişdirməsini əhatə edir. Bu, həmçinin uşaqların dinini qəbul etmiş valideynləri tərəfindən dominant dinə indoktrinasiya olunmasını da əhatə edə bilər. Bununla belə, dini assimilyasiya dominant dini inanc sisteminin bir azlıq tərəfindən topdan qəbul edilməsini əhatə etməməlidir. Bu konsepsiya dominant mədəniyyətinkinə uyğun olaraq dini iştirak tezliyində dəyişiklikləri əhatə edəcək qədər genişdir. İmmiqrant qruplar arasında dini assimilyasiya dini inanc sistemlərində köklü dəyişikliklərdən daha çox bu cür kiçik dəyişiklikləri özündə birləşdirir.:134 Dil və milliyyət kimi mədəni assimilyasiyanın digər aspektlərindən kəskin fərqli olaraq, dominant mədəniyyətlər ümumiyyətlə immiqrantların dominant dini qəbul etmələrini gözləmirlər.:3 Bəzi tədqiqatçılar, məsələn, Vill Herberq immiqrantların mədəniyyətin digər aspektlərində tam mədəni assimilyasiyadan sonra belə, adətən öz dini mənsubiyyətlərini qoruyub saxlayacaqlarına dair əbədi dini plüralizm tezisini irəli sürmüşdülər.:368 :Buna baxmayaraq, bəzi dominant mədəniyyətlər dini assimilyasiya üçün bəzi tədqiqatçılara görə, dini təqib formasına çata biləcək ifrat dərəcədə təzyiq göstərə bilərlər. Bu təzyiqlər mədəni assimilyasiyanın digər, daha cəlbedici formalarını, məsələn, sekulyar sosial klub fəaliyyətlərinə üzvlük kimi azlıqların dini ayinlərində iştiraka ciddi şəkildə müdaxilə edəcək qədər vaxt aparan və ictimai yerlərdə azlıqların dini inanclarının ifadəsini çəkindirməklə həyata keçirilə bilər.
Yəhudilərin assimilyasiyası
Yəhudilərin assimilyasiyası (ivr. ‏התבוללות‏‎, Hitbolelut) — yəhudilərin yəhudi etnik, mədəni və ya qlobal birliyinin bir hissəsi olduğunu hiss etməyi dayandırdıqları sosial-mədəni proses. Assimilyasiya qarışıq evliliklərin müəyyən edilməsi nəticəsində cəmiyyətin mədəniyyəti, dini, milli və ya siyasi idealları ilə baş verir. Yəhudilərin tarixində kütləvi assimilyasiyanın bir neçə hissəsi məlumdur. Frankel, Jonathan; Zipperstein, Steven J. Assimilation and Community: The Jews in Nineteenth-Century Europe. Cambridge University Press. 1992.

Значение слова в других словарях