Поиск по словарям.

Markiz (fr. marquis, ing. marquess, it. marchese, Latınca marchisus və ya marchio, alm. Markgraf‎) — Qərbi Avropa zadəgan titulu. İyerarxiyaya görə hersoq və qraf titularının arasındadır. İngiltərədə hersoqların böyük oğlu markiz titulu daşıyır.

Markiz adası (tatar. Маркиз утравы) — Kuybışev su anbarında balaca bir ada. Ərazisi 2013- cü ildən Kazan şəhərinin Vaxitov əyalətinə (əvvəllər Tatarıstan Respublikasına) daxildir. Volqa çayının sağ tərəfində Kazan şəhərinin limanının sahilində yerləşir. Ada bütünlükdə meşə ilə örtülmüşdür. Sahilyanı ərazilərin bir hissəsi qumla, qalan ərazilər isə bataqlıqlarla örtülmüşdür. Ada da demək olar ki, heç bir tikinti işləri aparılmır. Yalnız 2003-cü ildən adada həlak olmuş yatçıların şərəfinə qoyulmuş heykəl durur. == Tarixi == 1956-1958-ci illərdə Markiz adası altında su anbarının doldurulmasına qədər ada daha geniş ərazini əhatə edirdi. İlk vaxtlardan mövcud olan Markiz adası demək olar ki, tamamiylə su altında qalmışdır.

Markiz de Lafayet (Fransızca [maʁki də la fajɛt]; 6 sentyabr 1757[…] – 20 may 1834, Keçmiş I arondisman[d]) — fransız aristokrat, siyasətçi. Həm Amerikanın həm də Fransanın milli qəhrəmanı hesab olunur. == Erkən həyatı == 6 sentyabr 1757-ci ildə, Chavaniac, Fransa, Gilbert du Motyer-də doğulan Markiz de Lafayet, Mişel du Motyer və Marie de La Rivière-nin oğlu idi. Uzun müddətdir yaranmış bur hərbi ailə, yüz il müharibəsi dövründə Orleanların mühasirəsi zamanı Janna Dark ilə xidmət etmişdi. Fransız ordusunda polkovnik olan Mişel Yeddi İl Müharibəsində mübarizə aparmış və 1759-cu ilin avqustunda Minden döyüşündə cannonball tərəfindən öldürülmüşdü. Anası,atası və babası tərəfindən yetişdirilmiş gənc marquis, Collège du Plessis və Versailles Akademiyasında təhsili üçün Parisə göndərilmişdi. Parisdə Lafayetin anası öldü. Hərbi təhsil almaq üçün o, 1771-ci il 9 aprel tarixində Qəyyum Musketeatrlarında ikinci bir leytenant vəzifəsinə gətirildi. Üç il sonra 1774-cü il aprelin 11-də Marie Adrienne François de Noailles ilə evləndi. Adrienne'nin çöhrəsi sayəsində Noailles Dragoons Regimentində kapitan üçün bir təqdimat aldı.

Donasyen Alfons Fransua de Sad (fr. Donatien Alphonse François de Sade; 2 iyun 1740[…], Paris – 2 dekabr 1814[…], Sen-Moris, tarixdə Markiz de Sad (fr. marquis de Sade [maʁˈki də sad] kimi qalmışdır) — fransız zadəgan, yazıçı və filosof. Dünya ədəbiyyatında qalmaqallı romanlar müəllifi və sadizmin banisi kimi tanınır. Markiz erotik ədəbiyyatın əhəmiyyətli yazıçılarındandır, əsasən sərt pornoqrafik yazılar yazmışdır. Təxminən ömrünün 29 ilini həbsxanada, 13 ilini ağıl xəstəxanasında keçirmişdir və ən əhəmiyyətli əsəri "Sodomun 120 günü"nü həbsxanada yazmışdır. Bir digər əhəmiyyətli əsəri də "Justine"dir. Sadizmin mənşəyinin onun yazdıqlarına söykəndiyi bilinir. Yazılarında əxlaqı, qanunu, dini elementləri nəzərə almadan həddindən artıq azadlığı (hətta əxlaqsızlığı) və ən yaxşının zövq olduğunu müdafiə edirdi. Markis 32 il fərqli həbsxanalarda və ağıl xəstəxanasında həbs edildi: on il Parisdə (on ili Bastilledə keçdi), bir ay Conciergeriedə, iki il qalada, bir il Madelonnettesdə, üç il Bicêtredə, bir il Sainte-Pélagiedə və 13 il Charenton ağıl xəstəxanasında.

Selina Markez (d. 16 iyul 1999) — Salvadorlu üzgüçü. Selina Markez Salvadoru 2017-ci ildə XXXVII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında təmsil etdi. Selina Markez birinci dəfə Dünya Çempionatına 2017-ci ildə qatıldı. O, Budapeştdə baş tutan XXXVII Su idman növləri üzrə Dünya Çempionatında qadınlar 200 m arxası üstə stilində, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 2:22.73 saniyəlik nəticəsi ilə 33 üzgüçü arasında 30-cu oldu və yarımfinala vəsiqə qazana bilmədi.

Vladimir Markin (rəssam)

Alman markı (alm. Deutsche Mark‎, qısaca DM, eləcə də danışıq dilində D-Mark) — Almaniya Federativ Respublikasının avroya qədər, yəni 1948-2002-ci illərdə istifadə etdiyi pul vahidi.

Mariz Kemal (erz. Маризь Кемаль; 13 avqust 1950, Maloye Maresevo[d], Mordoviya MSSR[d]) - Erzyan şairi, yazıçı. 1996-cı ildən Rusiya Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. == Bioqrafiya == Raisa Stepanovna Kemaykina, 1950-ci il avqustun 13-də, Çamzinski rayonunun Maloe Maresevo kəndində, indiki Mordoviya Respublikasında, kəndli ailəsində anadan olub. 1965-ci ildə, kənd məktəbində səkkizinci sinifi bitirdikdən sonra Bolşemaresevskaya orta məktəbində iki il oxudu. Mordoviyanın Oqarev Universitetinin filologiya fakültəsini bitirmiş, rus dili və ədəbiyyatı müəllimi kimi ixtisaslaşmışdır. 1972-ci ildən 1975-ci ilədək öz doğma kənd məktəbində müəllim kimi çalışmışdır. Rus ədəbiyyatında kifayət qədər saat yox idi və gənc müəllimə əlavə olaraq alman və erzyan dilini öyrətmək təklif edildi. Raisa, ixtisası olmayan Öz ana dilində tədris etməkdən imtina etdi, lakin sonradan erzyan dili və folkloru ilə maraqlanmağa başladı. 1975-ci ilin yazında Saranska köçdü və iki il Erzyan Pravda qəzetinin müxbiri kimi fəaliyyət göstərdi.

Marki-Aloniya — mərkəzi Kiprdə tarixdən əvvəlki dövrə aid yaşayış məskəni. 1990–2000-ci illərdə burada La Troba Universitetindən Devid Frankel və Cennifer Vebb tərəfindən qazıntılar aparılmışdır. Qazıntılar Marki-Aloniyada erkən Tunc dövründən Orta Tunc dövrünə qədər yaşayışın olduğunu göstərmişdir. Bu, dövrün ən geniş qazıntı sahəsidir və Filiya mədəniyyətinin inkişafı üçün dəlillər təqdim edən yaşayış məskənləri arasında ən uzunmüddətli yaşayışa malik olmuş yeganə məntəqədir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == D. Frankel and J.M. Webb, 2006. Marki Alonia. An Early and Middle Bronze Age Settlement in Cyprus. Excavations 1995–2000. Studies in Mediterranean Archaeology CXXIII:2. Sävedalen.

Vladimir Nikolayeviç Markin (Tam adı: rus. Влади́мир Никола́евич Ма́ркин; 8 may 1959, Bolşevo[d], Moskva vilayəti) — Rusiya pop müğənnisi, sahibkar, bəstəkar, söz yazarı. Özü Rusiya Federasiyası Kommunist Partiyasının üzvü olmasa da, 2012-ci ildən həmin partiyadan Moskvanın Vıxino-Julebino rayonu yerli məclisinin üzvüdür. Hazırda Moskva Energetika İnstitutunun Mədəniyyət evinin direktorudur.

Saat Qülləsi və ya Torre dell'Orologio ( it. Torre dell'orologio - Venesiyada Müqəddəs Mark meydanının şimal hissəsində bina, erkən İntibah dövrünə aid memarlıq abidəsi. Şəhərin ən məşhur görməli yerlərindən biridir. Bina bir saat qülləsi və hər iki tərəfdən daha qısa hündürlüklü tikililərdən ibarətdir. Qüllə, prokuraturanın şərq tərəfinə birləşir. Qala və saat, saatın mexanizmində sonralar ciddi dəyişikliklər edildiyinə baxmayaraq XV əsrin son onilliyinə aid edilirlər. Qüllə üçün yer elə seçilmişdi ki, saatlar laquna sularından görünsün və hər kəsə Venesiyanın zənginlik və şöhrətini göstərsin. Qüllənin ilk iki mərtəbəsi şəhərin əsas küçəsinə - siyasi və dini mərkəz olan San-Marko meydanını ticarət və maliyə mərkəzi olan Rialto ilə birləşdirən Merçeriya küçəsinə - çıxan monumental arka yaradırlar. Bura hal-hazırda Venesiya muzeyləri ictimai fondu tərəfindən idarə edilən 11 yerdən biridir. Qüllənin zirvəsindəki terasda, bellərinə, zəngi çalan şarnirlər bərkdilmiş iki böyük bürünc heykəl yerləşir.

Bosniya və Herseqovina markı (Bosniyaca, Xorvatca and Serbcə: konvertibilna marka, Kiril: конвертибилна марка) — Bosniya və Herseqovinanın valyutasıdır. Valyuta 100 feninqə bölünür. Valyutanın abreviaturası KM (latınca) və ya КМ-dir (kirilcə). 200 mark əsginas yalnız bir variantda hazırlanır və bütövlüklə Bosniya və Herseqovina üçün unikaldır. 50 feninqs əsginas 31 mart 2013-cü ildə, 1 mark əsginas 31 mart 2009-cu ildə, 5 mark əsginas isə 31 mart 2010-cu ildə dövriyyədən çıxarılıb. == Tarixi və etimologiyası == Valyuta 1995-ci ildə Deyton sazişi ilə yaradılıb və 1998-ci ildə Bosniya və Herseqovina valyutası kimi Serbiya Respublikası dinarı Xorvat kunasını və Bosniya və Herseqovina dinarını əvəz edib. Valyutanın adı alman dilində olan Mark və Pfeninq sözlərindən gəlir. == Sikkələr == 1998-ci ilin dekabrında 10, 20 və 50 nominalında sikkələr təqdim olunub. Sonralar isə 1,2 və 5 maraka sikkələr təqdim olunub. Sikkələr Bosniyalı dizayner Kənan Zekic tərəfindən tərtib olunub və Llantrisantda Kral sikkəxanasında zərb olunub.

Mardin — Türkiyənin Mardin ilinin inzibati mərkəzi.

Marker — özünün mürəkkəb mənbəsi olan qələm və adətən keçə kimi bir məsaməli, preslenmiş liflərdən hazırlanmış bir ucu var

Marksizm — sinif münasibətləri və sosial konflikti anlamaq üçün tarixi inkişafın materialist interpretasiyasını istifadə edən sosioiqtisadi analiz metodudur, həmçinin sosial transformasiyanı təhlil etmək üçün dialektik perspektivdir. 19-cu əsr Alman filosofları Karl Marks və Fridrix Engelsin əsərlərindən başlanğıcını götürür. Marksizm zaman keçdikcə müxtəlif qollara və düşüncə məktəblərinə çevrildiyinə görə hazırda qəti bir marksist nəzəriyyə yoxdur. Bəzi marksist düşüncə məktəbləri klassik marksizmin digər aspektlərini rədd edərkən və ya dəyişdirərkən müəyyən cəhətlərinə daha çox diqqət yetirir. Bəzi məktəblər ziddiyyətli nəticələrə gətirib çıxardan marksist anlayışları və qeyri-marksist anlayışları birləşdirməyə çalışdılar. Tarixi və dialektik materializmin bütün marksist düşüncə məktəblərinin təməl konsepsiyaları kimi tanınmasına doğru bir hərəkətin olduğu iddia edilmişdir. Bu fikir tarixin yalnız istehsal üsulu ilə deyil, həm də şüur və iradə ilə müəyyənləşdiyini iddia edən Ernesto Laklau və Şantal Muf kimi bəzi postmarksistlər tərəfindən rədd edilir. Marksizm antropologiya, arxeologiya, sənət nəzəriyyəsi, kriminologiya, mədəniyyətşünaslıq, iqtisadiyyat, təhsil, etika, kino nəzəriyyəsi, coğrafiya, tarixşünaslıq, ədəbiyyatşünaslıq, media tədqiqatları, fəlsəfə, siyasi elm, elm, psixologiya, elm araşdırmaları, sosiologiya, şəhərsalma və teatr da daxil olmaqla bir çox sahəyə nüfuz edərək qlobal akademiyalara böyük təsir göstərmişdir. == İcmal == Marksizm insanın maddi ehtiyaclarını ödəmək üçün tələb olunan maddi şərtləri və iqtisadi fəaliyyətləri təhlil edərək hər hansı bir cəmiyyət daxilindəki sosial fenomeni izah etməyə çalışır. Marksizm görə, iqtisadi təşkilat forması və ya istehsal üsulunu daha geniş ictimai münasibətlər, siyasi qurumlar, hüquq sistemləri, mədəni sistemlər, estetik və ideologiyalar daxil olmaqla bütün digər sosial fenomonlərə təsir göstərir.

Martin — ad. Bu soyadı olanlar Vilyam Martin — ingilis təbiətşünası. Bu adı olanlar Martin Haynriş Klaprot — Alman kimyaçısı. Martin Val — Danimarka botaniki.

Mərküz (digər adı: Marğız) — qədim əkinçilik aləti Tarlanın əkinə hazırlanmasında, arx və ləklər arasında tirələrin çəkilməsində işlədilirdi. Əsasən, dördkünc, qismən oval formalı dəmir tiyədən, ağac sapdan və tiyənin üz tərəfindəki iki dəmirhalqadan ibarətdir. Dəmir halqalara kiçik ağac parçasına bağlanmış kəndir keçirilir və iki nəfər tərəfindən işlədilirdi. Azərbaycanda (xüsusilə, Naxçıvan diyarında) qədimdən geniş yayılmış Mərküzdən hazırda həyətyanı təsərrüfatlada istifadə edilir. Cavadov Q.C., XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın əkinçilik alətləri,Bakı,1979 Naxçıvan Ensiklopediyası. Bakı. 2002. səh. 319. ISBN 5-8066-1468-9.

Mərkəz (şahmat) — Şahmat termini. Mərkəz (qəzet) — Azərbaycanda qəzet.

Narkoz(q.yun. νάρκωσις — uyuşmaq) — yuxunun baş verdiyi, şüurun itirilməsi, skelet əzələlərinin rahatlaşması, bəzi reflekslərin azalması və ya sıradan çıxması, ağrı həssaslığının yox olması ilə müşayiət olunan, mərkəzi sinir sisteminin süni şəkildə induksiya edilmiş geri qaytarıla bilən süni vəziyyətidir. Bütün bunlar, müəyyən bir xəstənin fərdi xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq və tibbi prosedurun növündən asılı olaraq anestezioloq tərəfindən seçilən optimal doza və birləşməsi olan bir və ya daha çox ümumi anesteziyanın tətbiqi ilə baş verir. Narkoz vəziyyəti şüurun itirilməsi, həssaslığın (ilk növbədə ağrı) və refleks reaksiyalarının yatırılması və skelet əzələlərinin tonusunun azalması ilə mərkəzi sinir sisteminin geri dönən depressiyası ilə xarakterizə olunur. Narkoz üçün vasitələr həyəcanın mərkəzi sinir sisteminə neyronlararası (sinaptik) ötürülməsini maneə törədir. Eyni zamanda, afferent impulsların ötürülməsi pozulur, kortikal-subkortikal əlaqələr, ara, orta və onurğa beyni funksiyası dəyişir, bu da anesteziyanın inkişafına səbəb olur. Mərkəzi sinir sistemi və müxtəlif morfofunksional təşkilatın müxtəlif səviyyələrdə sinaptik formalaşması anestezik agentləri eyni dərəcədə həssas deyil. Bu, narkoz üçün dərmanların təsirinin mərhələlərini izah edir. "Narkoz" termini bədənin ümumi anesteziyasına aiddir. Yerli (yerli) ağrısızlaşdırma haqqında danışarkən, "yerli anesteziya" və ya lokal anesteziya termini istifadə olunur.

Qarpız (lat. Citrullus) — bitkilər aləminin balqabaqçiçəklilər dəstəsinin balqabaqkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Əkilmə ərazisinə görə bostan deyil, bağça bitkisi sinfinə aiddir. Çinin paytaxtı Pekin şəhərində Dünyada yeganə Qarpız muzeyi yerləşir. Muzeydə 600-dən çox qarpız və yemiş növləri, qarpız və yemişlərin şəkilləri sərgilənir, lakin eksponatlar həqiqi deyil, süni materialdan hazırlanmışdır. Qarpız təxminən 92% sudan ibarətdir, buna görə də isti gündə yemək çox təravətləndiricidir. Dünyada ən çox qarpız istehsal edən ölkə Çin, ondan sonra Türkiyə və İrandır. Qarpız ənənəvi olaraq yay aylarında pikniklərdə və digər açıq hava toplantılarında yeyilir. Bəzi ölkələrdə qarpızdan içkilər hazırlanır, məsələn, Meksikada agua fresca və dünyanın digər yerlərində "smoothies". Qarpız isti və günəşli iqlimlərdə yetişdirilən isti mövsüm məhsuludur, böyüməsi üçün bol su tələb olunur.

Qartiz — Qubadlı rayonu ərazisində dağ. Bərgüşad sıra dağlarının cənub-şərq qurtaracağında zirvədir. Hündürlüyü 1277 m. Oronim qart (daş növü) və üz (örtük) komponentlərindən düzəlib, “qart daşı ilə örtülmüş” mənasındadır.

Bupivakain, Karbostezin xiral amid tip yerli keyləşdirici preparat. Ləng təsir göstərən və uyun müddət təsirə malik olan yerli keyləşdirici. Təsir müddəti 12 saata qədər davam edə bilir. Bupivakain adətən spinal və peridural anesteziyalarda geniş istifadə edilir. Onun uzunmüddətli təsirə malik olduğu üçün bir saatdan artıq davam edən cərrahi əməliyyatlar üçün aparılan regional anesteziyalarda daha məqsədəuyğun sayılır. Onun toksikliyi yüksək olduğu üçün təsadüfi vena daxili inyeksiyası, dozası artıq olduqda toxumadan intensiv qana rezorpsiyası baş verərsə kəskin ürək ritminin pozğunluğuna – bradikariyaya və urək durmasına səbəb ola bilir. Bupivakain ya karbostezinin hiperbar (ağır), hipobar (yüngül) və izobar (normal) məhlul formasında tibbdə xüsusən də anesteziologiyada tətbiq edilir.

Dazı (lat. Hypericum) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin dazıkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Ellen Barkin (ing. Ellen Rona Barkin; d. 16 aprel 1954, Bronks, Nyu-York) — Emmi mükafatı almış Qızıl Qlobus mükafatına namizəd olmuş ABŞ aktrisası. Kimyəvi maddə satan ata və xəstəxana idarəçisi olan ananın övladı olan Barkin, yəhudi ailəsində anadan olmuşdur. Barkin, Manhetten liseyinin "Səhnə Sənətləri Fakültəsi"ndə təhsil almışdır. Daha sonra "Hunter Kolleci"ndə tarix və teatr təhsili alan sənətkar, antik tarix mövzusunda peşəkarlaşmaq istəyərkən aktyorluq təhsili almağa başlamışdır.

Giorqos Merkis (yun. Γιώργος Μερκής; 30 iyul 1984[…], Limasol, Limasol rayonu[d]) — Kipr futbolçusu, futbol üzrə Kipr çempionatında çıxış edən "APOEL" FK-nın və Kipr milli futbol komandasının müdafiəçisi. == Karyera == === Apollon Limassol === Merkis "Apollon Limassol" akademiyasının yetirməsidir. O, 2001/2002 mövsümündə, 17 yaşında debüt etmişdir. Karyerasının böyük əksəriyyətini "Apollon"da keçirmiş və burada bir çempionluq, iki kubok və bir super kubok qazanmışdır. Klubda on beş il çıxış etdikdən sonra onun müqaviləsi 12 yanvar 2016-cı ildə qarşılıqlı olaraq ləğv edilmişdir. === APOEL === Merkis 12 yanvar 2016-cı ildə başqa bir Kipr klubu olan "APOEL" ilə 18 aylıq müqavilə imzalamışdır. O, 17 yanvar 2016-cı ildə "Enosis Neon Paralimni" ilə ev oyununda rəsmi debüt etmişdir. Oyun 3:0 hesablı qəbələ ilə başa çatmışdır. O, "APOEL"də ilk qolunu 2 aprel 2016-cı ildə keçmiş komandası "Apollon Limassol"a qarşı vurmuşdur.

Herbert Markuze (alm. Herbert Marcuse‎; 19 iyul 1898[…], Berlin – 29 iyul 1979[…]) — Frankfurt məktəbinin görkəmli nümayəndələrindən, Vilhelm Rayx və Erix Frommdan sonra Freydo-Marksizm nəzəriyyəsinin banilərindən biridir. 1968-ci il Paris baharının ilhamvericilərindəndir. "Birölçülü insan", "Eros və bəşəriyyət", "Əksinqilab və qiyam", "Şüur və inqilab", "Sovet marksizmi: tənqidi təhlil", "Psixotəhlil və siyasət", "Qurtuluş haqqında esse" və bir çox başqa kitabların müəllifidir.

Kodi Martin — Koul Sprousun "Zak və Kodinin əla həyatı" və Zak və Kodinin gəmidəki macəraları seriallarındakı baş roludur. == Həyatı == Zak Martin əkiz qardaşı Kodidən 10 dəqiqə əvvəl "Joseph's Hospital in Seattle" xəstəxanasında 20 fevral 1993-cü ildə dünyaya gəlmişdir. Buna baxmayaraq onun doğulduğu tarix dəqiq məlum deyil. "Zak və Kodinin əla həyatı" serialının epizodlarına deyilir ki, Zak və Kodi 23 sentyabr 1992-ci ildə doğulub. Epizodlardan birində Zak etiraf edir ki, onun valideynləri İsveç əsillidirlər.