Поиск по словарям.

Ssilla ( q.yun. Σκύλλα q.yun. Σκύλλα, Latın transliterasiyasında Ssilla, lat. Scylla ) və Xaribda ( q.yun. Χάρυβδις q.yun. Χάρυβδις, Xaribdida transkripsiyası məqbuldur) - qədim yunan mifologiyasından dəniz bədheybətləri. Qədim yunan eposunda Xaribda hər şeyi udan dərin dənizin təcəssümüdür (etimoloji cəhətdən Xaribda "burulğan" mənasını verən leksemə qayıdır, baxmayaraq ki, bu sözün başqa şərhləri də var). Odissey əsərində Xaribda dəniz tanrısı kimi təsvir edilmişdir. Ən qədim mifoloji nağıllarda Xaribda demək olar ki, heç bir rol oynamırdı; sonralar onun Poseydon və Geyanın qızı olduğu deyilirdi. Müxtəlif mifoqrafiya mənbələrində Ssila hesab olunur: Forki və Hekatanın qızı; ya da Forbant və Hekatenin [ ] qızı; Triton və Lamianın qızı (Lamiyanın qızı Stesixorun dediyinə görə ); Tifon və Yexidnanın qızı; Poseidon (Deim) və Kratayidanın qızı; Tritonun qızı; və ya Poseydon və ya Qayanın qızı .

Moryanka (lat. Clangula) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

Marabda, Gürcüstanda kənd. Kənd paytaxt Tbilisidən 23 km cənubda, Marneuli şəhərinin isə bir neçə kilometr şimalında yerləşir. 2007-ci il, noyabr 21-də Marabda kəndində Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu xəttinin tikintisinin təməli qoyulub. Hər üç ölkənin prezidentlərinin iştirakı ilə Gürcüstanın Marabda stansiyasında açılış mərasimi keçirilib.

Haridi (ivr. ‏יהדות חֲרֵדִית‏‎) və (ərəb. حريدية‎) — və ya ultra-pravoslav yəhudilik, modernizmdən fərqli olaraq, ənənələrə və Halaxa əmrlərə ciddi riayət etməsi ilə tanınan pravoslav yəhudilik təriqəti daxilində yəhudiliyin bir cərəyanıdır. Onun üzvləri tez-tez ultra-pravoslav adlanır, lakin "ultra-pravoslav" termini bir çox tərəfdarları tərəfindən aşağılayıcı hesab olunsa da Haridi yəhudiləri özlərini ən dindar və həqiqi yəhudi qrupu hesab edirlər, baxmayaraq ki, bu, digər yəhudilər tərəfindən münaqişəli hesab edilir. Haridi uşaqları məktəbdə əsasən Tövrat və Təlmud oxuyurlar. Oğlanlar yetkinlik çağında və hətta ömürlərinin sonuna qədər vaxtlarının çoxunu bu dini mətnləri öyrənməyə sərf etməlidirlər.

Arida (lat. Arida) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Növləri == Arida arizonica (R.C.Jacks. & R.R.Johnson) D.R.Morgan & R.L.Hartm. Arida blepharophylla (A.Gray) D. R. Morgan & R. L. Hartm. Arida carnosa (A. Gray) D. R. Morgan & R. L. Hartm. Arida coulteri (A. Gray) D. R. Morgan & R. L. Hartm. Arida crispa (Brandegee) D. R. Morgan & R. L. Hartm. Arida mattturneri B.L.Turner & G.L.Nesom Arida parviflora (A. Gray) D. R. Morgan & R. L. Hartm. Arida riparia (Kunth) D. R. Morgan & R. L. Hartm.

Moryanka (lat. Clangula) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinə aid heyvan cinsi.

Marabda döyüşü — 1625-ci ilin 30 iyununda və ya 1 iyulunda baş vermiş döyüş. Səfəvi ordusu gürcü ordusunu məğlub etmişdir. Bu döyüş eyni ildə baş vermiş Martqopi döyüşündən sonra baş vermişdir. == Arxa plan == Döyüş 1625-ci ildə baş vermiş Kartli-Kaxetiya üsyanı zamanı baş vermişdir. Bu üsyan I Teymurazın Səfəvilərə qarşı ikinci üsyanı idi. I Şah Abbas üsyanı yatırmaq üçün İsa xan Səfəvini böyük ordu ilə Gürcüstana göndərmiş və onu Gürcüstandakı Səfəvi ordusunun komandanı təyin etmişdir. Həmçinin Qafqazdakı digər Səfəvi sərkərdələrinə İsa xana kömək etməyi əmr etmişdi. Səfəvi ordusuna həmçinin Şirvan, İrəvan, şimali və mərkəzi İran bəylərbəyliklərinin qoşunları da daxil idi. I Şah Abbas isə hərbi əməliyyatı Cənubi Azərbaycandakı düşərgəsindən idarə edirdi. == Hazırlıq == 1625-ci ilin iyununda Səfəvi ordusu Gürcüstan ərazisinə daxil oldu və Algeti çayının yaxınlığındakı Marabda ovalığında düşərgə saldı.

Ahrida zirvəsi (bolq. връх Ахрида, ‘Vrah Ahrida’ \'vr&h a-'hri-da\) — Antarktidanın Elsuort dağlarına daxil olan, 3100 m hündürlüklü qaya zirvəsidir. Zirvə Embree buzlağından cənub-şərqdə yerləşmişdir və dağ silsiləsinə daxildir. Sentinel dağlarının şimal mərkəzində yerləşmişdir. Zirvə Bolqarıstandakı Şərqi Rodof dağlarındakı zirvənin adını daşıyır. == Yerləşməsi == Ahrida zirvəsi 78°01′48″ c. e. 86°06′46″ q. u. koordinatlarında yerləşmişdir.

Fukusaburo Harada — keçmiş Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 2 oyun keçirib.

Toyokiçi Harada (原田豊吉, Harada Toyokiçi, 1 yanvar 1861, Edo[d] – 2 dekabr 1894) – Yaponiya geoloqu və paleontoloqu. O, Yaponiyanın ilk müasir geoloqu hesab olunur. "Yaponiya geologiyasının atası" olan Edmund Naumanın tələbəsi və davamçısı olmuşdur. Toyokiçi Harada 1859-cu ildə Yaponiyanın Edo şəhərində doğulmuşdur. 1874-cü ildə təhsil almaq məqsədilə Almaniyaya getmiş və Friburq Universitetində geologiya, mineralogiya və paleontologiya dərsləri almışdır. 1880-ci ildə Almaniyanın Heydelberq Universitetində paleontologiya sahəsində ixtisaslaşmışdır. Alp dağlarında geoloji tədqiqatlarla məşğul olduqdan sonra 1883-cü ildə Yaponiyaya qayıtmış və Daxili İşlər Nazirliyinə daxil olmuşdur. Harada Tokio Universitetində geologiya üzrə professor olmuş, eləcə də, fosillər haqqında dərslər demişdir. O, bir çox geoloji tədqiqat aparmış və Yaponiyanın geoloji mənşəyini öyrənməyə çalışmışdır. Edmund Nauman ilə Yaponiyanın geoloji quruluşu haqqında debatlar aparmışdır.

Yoşito Harada (原田淑人, Harada Yoşito, 5 aprel 1885, Tokio – 23 dekabr 1974) – Yaponiya arxeoloqu və tarixçisi. Yoşito Harada 1885-ci ildə Yaponiyanın Tokio şəhərində doğulmuşdur. O, Tokio Universitetində Asiya tarixi sahəsi üzrə dərəcə əldə etmiş və universitetin fakültəsinə qoşulmuşdur. Saytobaru qəbirlərində aparılan qazıntı işlərində iştirak etdikdən sonra 1921–23-cü illərdə ABŞ və Avropada arxeologiya üzrə təhsil almışdır. Harada mədəniyyət tarixi tədqiqatları ilə məşğul olmuş, Uzaq Şərqdə arxeologiya elmini inkişaf etdirmək məqsədilə 1925-ci ildə arxeoloq Kosaku Hamada ilə birlikdə Uzaq Şərq Arxeologiya Cəmiyyətini qurmuşdur. O, Muyan kimi Han sülaləsinə aid qala ərazilərində, Bohay dövlətinin şərq paytaxtında, Çinin Koreya yarımadasında yerləşən Lolan mahalında qazıntı işləri apararaq Mərkəzi Asiya, Han və Tan sülalələri aid geyimləri, eləcə də, aksessuarları tədqiq etmişdir. "Kan rikuço no fukuşoku" (1937, "Han və Altı sülalənin geyim və aksessuarları") "Toa kobunka kenkyu" (1940, "Şərqi Asiya mədəniyyəti üzrə tədqiqatlar") Kodansha Encyclopedia of Japan (ingiliscə). III cild (G–I). Tokio: Kodansha. 1983.

Həmidə Candubi (ərəb. حميدة جندوبي‎) (22 sentyabr 1949, Tunis – 10 sentyabr 1977, Marsel Penitensiar mərkəzi[d]) — Qərbi Avropada edam edilən sonuncu şəxs və Qərb ölkələrində başı kəsilərək edam edilən sonuncu şəxs. Tunisli mühacir olan Candubi 21 yaşlı Elizabet Buketə işgəncə verməkdə və onu öldürməkdə təqsirli bilinib. O, 1977-ci il sentyabrın 9-da prezident Valeri Jiskard d'Estenqə əfv edilməsi barədə xahişi rədd edildikdən sonra xahişi mənfi cavab aldıqdan az sonra gilyotinlə edam edilib. 1981-ci ildə Fransua Mitteran prezident seçildikdən sonra Fransada ölüm hökmü ləğv edildi.

Grevillea acuaria (lat. Grevillea acuaria) — bitkilər aləminin proteyaçiçəklilər dəstəsinin proteyakimilər fəsiləsinin qrevilleya cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Hakea acuaria (F.Muell. ex Benth.) Christenh. & Byng === Heterotipik sinonimləri === Grevillea aculeolata S.Moore Grevillea aculeolata var.

Nə? Harada? Nə zaman?, qısaca NHN (rus. Что? Где? Когда?, qısaca ЧГК) — 1975-ci ildə SSRİ-də yaranan və hal-hazırda Rusiyada və MDB məkanında populyar olan intellektual oyun. Televiziya və "idman" versiyaları mövcuddur. Komandaların onlara verilmiş suala məhdud vaxt ərzində cavab tapmaq qabiliyyətində yarışdıqları bu oyunda məqsəd rəqibləri ilə müqayisədə daha çox suala düzgün cavab tapmaqdır. Oyunun televiziya versiyası 4 sentyabr 1975-ci ildə, tanınmış televiziya xadimi Vladimir Voroşilov və onun həyat yoldaşı Nataliya Stetsenko tərəfindən SSRİ-də yaradılmışdır. NHN-in idman versiyası 1989-cu ildə yaranmış və televiziya versiyasına nəzərən daha kütləvi xarakter almışdır.

Hal-hazırda yaşayan yüz dahi (ing. Top 100 living geniuses) — Creators Synectics konsaltinq şirkəti tərəfindən hazırlanan, Böyük Britaniyanın Daily Telegraph qəzeti tərəfindən 28 oktyabr 2007-ci ildə dərc edilmiş və indiyədək dünyanın diqqətində olan siyahı. == Siyahının liderləri == 1-2. Albert Xoffman (kimyaçı, İsveçrə) — 27 bal 1-2. Tim Berners-Li (kibernetik, Böyük Britaniya) — 27 bal 3. Corc Soros (maliyyəçi və filantrop, ABŞ) — 25 bal ... 5-6. Nelson Mandela (siyasətçi, Cənubi Afrika Respublikası) — 23 bal ... 12-14. Əli Cavan (alimi, ABŞ) — 20 ...

Əfqanıstan müharibəsi — 2001-ci ildə ABŞ-nin Əfqanıstana hücumundan sonra günümüzə qədər Əfqanıstanda davam edən münaqişələri əhatə edir. 27 may 2014 tarixində ABŞ prezidenti Barak Obama, ABŞ qoşunlarının döyüş missiyasının il sonuna qədər başa çatacağını açıqlamışdır. Geriyə 9,800 nəfərlik bir qrup qalacaq, Əfqan qüvvələri maarifləndiriləcək və məsləhət veriləcək ancaq 2015 tarixindən etibarən koalisiya qüvvələri qara toqquşmalarına qoşulmayacaq. Obama həmçinin 2016-cı ilin sonuna qədər bütün Amerika qoşunlarının ölkədən çəkiləcəyini açıqlamışdır. Ortaq Xüsusi Hərəkat Komandanlığının Taliban və Əl-Qaidəyə qarşı mübarizə edəcəyi və qrupların özlərinə etibarlı bölgələr yaratmasının qarşısına keçiləcəyi bildirilmişdir. NATO silahlı qüvvələrini geri çəkməsindən sonra Taliban, Əfqan təhlükəsizlik qüvvələrinə hücum etməyə davam etmişdir. 2015-ci ilin may ayında Künduz vilayətinin çöllüklərində toqquşmalar intensivləşib. Xalq köç etməyə başlamış və bu bölgəyə uçuşlar ləğv edilmişdir. 22 İyunda Kabildə parlament binası hücuma məruz qalmışdır. Avqust ayında isə biri amerikalı əsgər olmaqla cəmi 50 nəfər, təlim düşərgəsinə hücum nəticəsində həyatını itirmişdir.

Qəzzədə müharibə və ya HƏMAS–İsrail müharibəsi — 2023-cü ilin 7 oktyabr tarixində Həmasın başçılıq etdiyi fələstinli silahlı qruplar tərəfindən Qəzzə zolağından İsrailə qarşı başladılmış genişmiqyaslı hücum əməliyyatları ilə başlayan müharibə. Qəzza-İsrail səddini aşan silahlılar qısa zamanda Qəzzə sərhəd keçid məntəqələrinin yaxınlığında yerləşən yəhudi yaşayış məntəqələrinə və şəhərlərinə müxtəlif təyinatlı hücumlar təşkil ediblər. Hücum HƏMAS-ın nəzarətindəki Qəzza zolağından İsrailə qarşı ən azı 3000 raketdən ibarət raket zərbəsi ilə başladı. Paralel olaraq, təxminən 2500 fələstinli yaraqlı Qəzza-İsrail səddini aşaraq, hərbi bazalara hücum edib və qonşu İsrail icmalarında mülki əhalini qətlə yetirib. Ən azı 1400 israilli öldürüldü, o cümlədən musiqi festivalında 260 nəfər qətlə yetirildi. Silahsız mülki girovlar və əsir götürülmüş İsrail əsgərləri qadın və uşaqlar da daxil olmaqla Qəzza zolağına aparıldı. Qəfil hücum İsrailin əks hücumu ilə qarşılandı və İsrail bir gün sonra HƏMAS-a rəsmi olaraq müharibə elan etdi. Həmas tərəfindən başladılmış hərbi toqquşmalara "Əl-Əqsa fırtınası" əməliyyatı adı verilmişdir. 7 oktyabr tarixində baş tutan toqquşmalar 1948-ci ildə baş vermiş Ərəb-İsrail müharibəsindən sonra İsrail ərazisindəki ən şiddətli döyüşlər kimi tarixə keçmişdir. Döyüş əməliyyatları hadisə günün səhər saatlarında İsrailə qarşı raket hücumları və minik avtomobillərində silahlanmış yaraqlılarn İsrail ərazilərinə daxil olması, ətrafdakı yəhudi yaşayış məntəqələrinə və İsrail Silahlı Qüvvələrinə mənsub hərbi bazalara bir necə xaotik hücumlarla başlayıb.

Sudanda toqquşmalar - 2023-cü ilin 15 aprel tarixində günorta saatlarından etibarən əsasən ölkə paytaxtı Xartum şəhərində Sudan Silahlı Qüvvələri və Çevik Dəstək Qüvvələri arasında başlamış hərbi toqquşmalar. Döyüşlər hərbiləşdirilmiş Çevik Dəstək Qüvvələrinin (RSF) əsas hökumət obyektlərinə hücumları ilə başlayıb. İlk olaraq Xartumda partlayışlar və atışma səsləri eşidilib. Sudan Silahlı Qüvvələrinə rəhbərlik edən ölkənin faktiki lideri Abdel Fattah al-Burhan və Çevik Dəstək Qüvvələrinin komandanı Mohamed Hamdan Dagalo arasında Sudan televiziyasının qərargahına, Prezident Sarayına, Xartum Beynəlxalq Hava Limanına və ordu rəisinin rəsmi iqamətgahına nəzarət etmək uğrunda şiddətli döyüşlər baş verib. Hər iki tərəf sözügedən obyektlərdəki nəzarətin özlərinə aid olduğunu elan ediblər. BMT-nin Ümumdünya Ərzaq Proqramının (ÜƏP) üç əməkdaşı Sudanda xüsusi təyinatlı qüvvələrlə ordu birləşmələri arasında toqquşmalar zamanı həlak olub. Bunun ardınca Ümumdünya Ərzaq Proqramı xüsusi təyinatlı qüvvələrlə ordu birləşmələri arasında toqquşmaların davam etdiyi Sudanda fəaliyyətini dayandırıb. Sudanın etnik və dini müxtəlifiliyi ölkədə hər zaman silahlı toqquşmaların baş verməsinə zəmin hazırlamışdır. Qiymətli resuslara nəzarət üzərində başlayan ilk toqquşmalar oturaq fermerlər və köçəri çobanlar arasında baş vermişdir. Kənd təsərrüfatı Sudan iqtisadiyyatında və gündəlik həyatında mühüm yer tutmaqdadır.

Tikanlı lantana (lat. Lantana camara) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin minaçiçəyikimilər fəsiləsinin lantana cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Vətəni Amеrikadır (trоpik və subtrоpikləri). == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 1,5-3 m-ə çatan, 4 tilli zоğları оlan, üzəri хırda tikanlarla örtülü kоldur. Yarpaqları оval və ya yumurtavari, bоz-yaşıl rəngli, üzbəüz düzülüşlü, kənarları dişlidir. Bir kоl üzərində оlan sarı, çəhrayı, qırmızı, bənövşəyi, narıncı rəngli хırda çiçəklər çətirşəkilli çiçək qrupuna yığılmışdır. Maydan оktyabra qədər çiçəkləyir. Mеyvələri isə ardıcıl оlaraq avqustdan dеkabra qədər yеtişir. Tохumlarla və yarım оduncaqlaşmış qələmlə çохaldılır. == Ekologiyası == Bitki işıq və istisеvən, rütubətə tələbkardır.

Tikanlı lantana (lat. Lantana camara) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin minaçiçəyikimilər fəsiləsinin lantana cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Vətəni Amеrikadır (trоpik və subtrоpikləri). == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 1,5-3 m-ə çatan, 4 tilli zоğları оlan, üzəri хırda tikanlarla örtülü kоldur. Yarpaqları оval və ya yumurtavari, bоz-yaşıl rəngli, üzbəüz düzülüşlü, kənarları dişlidir. Bir kоl üzərində оlan sarı, çəhrayı, qırmızı, bənövşəyi, narıncı rəngli хırda çiçəklər çətirşəkilli çiçək qrupuna yığılmışdır. Maydan оktyabra qədər çiçəkləyir. Mеyvələri isə ardıcıl оlaraq avqustdan dеkabra qədər yеtişir. Tохumlarla və yarım оduncaqlaşmış qələmlə çохaldılır. == Ekologiyası == Bitki işıq və istisеvən, rütubətə tələbkardır.

Poa pratensis (lat. Poa pratensis) — qırtıckimilər fəsiləsinin qırtıc cinsinə aid bitki növü. Paneion pratense (L.) Lunell Poa agassizensis B.Boivin & D.Löve Poa alpigena subsp. sobolevskiana (Gudoschn.) Tzvelev Poa anceps (Gaudin) Hegelm. Poa anceps var. breviculmis Hook.f. Poa angustifolia Elliott [Illegitimate] Poa angustifolia subsp. anceps (Gaudich.) K.Richt. Poa angustifolia var. anceps (Gaudin) K. Richt.

Eucalyptus coolabah (lat. Eucalyptus coolabah) — bitkilər aləminin mərsinçiçəklilər dəstəsinin mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Heterotipik sinonimləri === Eucalyptus coolabah var. arida Blakely Eucalyptus coolabah subsp. arida (Blakely) L.A.S.Johnson & K.D.Hill Eucalyptus coolabah subsp. excerata L.A.S.Johnson & K.D.Hill Eucalyptus gymnoteles L.A.S.Johnson & K.D.Hill Eucalyptus raveretiana var.

Eucalyptus coolabah (lat. Eucalyptus coolabah) — bitkilər aləminin mərsinçiçəklilər dəstəsinin mərsinkimilər fəsiləsinin evkalipt cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Heterotipik sinonimləri === Eucalyptus coolabah var. arida Blakely Eucalyptus coolabah subsp. arida (Blakely) L.A.S.Johnson & K.D.Hill Eucalyptus coolabah subsp. excerata L.A.S.Johnson & K.D.Hill Eucalyptus gymnoteles L.A.S.Johnson & K.D.Hill Eucalyptus raveretiana var.

Cenevrə dirçəyi (lat. Ajuga genevensis) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin dirçək cinsinə aid bitki növü. == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillikdir. Gövdəsi düz, 15-40 (60) sm hündürlükdə, hər tərəfi xovlu-tüklü, sadədir. Yarpaqları hər iki tərəfdən tüklü, kökətrafı yarpaqlar uzunsov-belvari, tərsyumurtavari və ya belvari-tərsyumurtavari, iri dairəvi dişli, saplağa daralan, çiçək əmələ gələnə yaxın quruyan, aşağı və orta yarpaqlar adətən uzunsov, yuxarı yarısında dairəvi-dişli, qaidə hissəsinə doğru pazvari daralan, oturaq; sonuncu yarpaqlar yumurtavari, üç bölümlü və ya üç dişlidir. Çiçəkləri 4-6 (8) sayda çiçək köbələrində, gövdənin uc hissəsində sünbülşəkilli çiçəkqrupunda toplanandır. Tac mavi, bəzən ağ və ya çəhrayıtəhər rənglidir. Fındıqcalar dəyirmi və torvari-qırışlıdır. == Yayılması == BQ qərbi, BQ şərqi, BQ Quba sahəsinin, Samur-Dəvəçi ovalığının, Qobustanın rayonlarında arandan orta, nadir hallarda yuxarı dağ qurşağına kimi yayılmışdır. Çəmənlərdə, kolluqlarda, çay kənarı, talalarda, bağçalarda, əkin sahələrində, suvarma kanalları boyunca, alaqlı yerlərdə bitir.

“Nə? Harada? Nə zaman?” Məcəlləsi (rus. Кодекс спортивного “Что? Где? Когда?”) — “Nə? Harada? Nə zaman?” intellektual oyununun gedişində yaranan əksər vəziyyətləri və oyunun təşkilinin təfərrüatlarını tənzimləyən metodik vasitə və qaydalar külliyatı. Məcəllə intellektual oyunlar hərəkatının əlaqələndirici beynəlxalq təşkilatı olan “Nə? Harada?