Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Antiteza
Antiteza (yun. άντίθεσις – qarşı –qarşıya qoyma) – bədii ədəbiyyatda və natiqlik sənətində üslub vasitəsi; bədii təsiri gücləndirmək məqsədi ilə əks mənalı fikirlərin, anlayış və obrazların qarşı-qarşıya qoyulması (məs., Hökmüylə, qəsdilə nə deyir zaman? Uçurur bir yandan, qurur bir yandan – B. Vahabzadə). Antitezalar açıq şəkildə ifadə olunan kontrastlardır. Bu özünü antonimlərdə daha çox büruzə verir. Qədim və orta əsrlər ədəbiyyatında geniş istifadə olunmuşdur. Antitezadan əsərin adında da istifadə olunur: “Eşq və intiqam”, S.S.Axundov; “Qılınc və qələm”, M.S.Ordubadi.
Antitezis
Antitezis (q.yun. ἀντίθεσις "antitesis" — qarşı qoyma; lat. antithesis "antitezis") — fəlsəfi məntiqdə inkişaf prosesində əsas müddəanın inkarı; tezisə qarşı irəli sürülən fikir, hökm; tezisin ziddinə yürüdülən mühakimə; Antitezis Hegel triadasının ünsürlərindən biridir. Tezis irəli sürülən müddəadırsa, antitezis bu iddianın qarşısına irəli sürülən fikir, iddiadır. == Mənbə == Adilə Nəzərova, “Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti”.
Antitel
Antitel — immun sisteminin plazma hüceyrələri tərəfindən ifraz olunan, patogenlərin (bakteriyaların, göbələklərin, çoxhüceyrəli parazitlərin) və virusların hüceyrələrini, həmçinin zülal zəhərlərini və bəzi digər yad maddələri zərərsizləşdirmək üçün nəzərdə tutulmuş qan plazmasının iri qlobulyar zülallarıdır. Hər bir antitel bədənin özündə olmayan patogenin unikal elementini — antigeni, və bu antigenin daxilində — onun müəyyən bir hissəsini, epitopunu tanıyır. Patogenlərin səthindəki antigenlərə bağlanaraq atitellər onları ya birbaşa zərərsizləşdirə bilər, ya da yad hüceyrələri və ya virus hissəciklərini məhv etmək üçün immun sisteminin digər komponentlərini, məsələn, komplement sistemi və faqositləri cəlb edə bilər. İmmunoqlobulin (Ig) kimi də tanınan bir antitel (Ab), patogen bakteriya və viruslar kimi yad obyektləri müəyyən etmək və zərərsizləşdirmək üçün immun sistemi tərəfindən istifadə edilən böyük Y-formalı zülaldır. Antitel antigen adlanan unikal patogen molekulu tanıyır. Antitelin hər bir "Y" ucunda antigen üzərində xüsusi bir epitop (açarın analoqu) üçün spesifik paratop (kilid analoqu) var ki, bu da iki strukturun bir-birinə dəqiq şəkildə bağlanmasına imkan verir. Bu bağlama mexanizmindən istifadə edərək, antitel mikrob və ya yoluxmuş hüceyrəni immun sisteminin digər hissələrinin hücumu üçün qeyd edə bilər və ya onları birbaşa zərərsizləşdirə bilər (məsələn, virusun onun işğalı üçün lazım olan hissəsini bloklamaqla). İmmunitet sisteminin milyonlarla fərqli antigeni tanıması üçün antitelun hər iki ucunda antigen bağlayan yerlər eyni dərəcədə müxtəlifdir. Bunun əksinə olaraq, antitel qalığı nisbətən sabitdir. Bu, yalnız antitelun sinfini və ya izotipini müəyyən edən bir neçə variantda baş verir: IgA, IgD, IgE, IgQ və ya IgM. Antitelər immunoqlobulin super ailəsinə aid olan qlikoproteinlərdir.