Поиск по словарям.

Apeyron [yun.apeyron] — əbədi hərəkətdə olan, sonsuz, qeyri-müəyyən, keyfiyyətsiz materiyanı ifadə etmək üçün Anaksimandrın tətbiq etdiyi anlayış. Yunan dilindən Avropa dillərinə keçmişdir, hərfi mənada sonsuz, hüdudsuz deməkdir. == Mənbə == Adilə Nəzərova, “Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti”.

Dəlibəng (lat. Datura) — bitkilər aləminin quşüzümüçiçəklilər dəstəsinin quşüzümükimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Haqqında == Dəlibəng - Qaragilə fəsiləsinə aid olan birillik bitkidir. Gövdəsinin uzunluğu 1 metrdir. Yarpaqları iri, yumurtavari formadadır. Meyvəsi tikanlı qutu formasında olub şara oxşayır, toxumu qara-qonur qəhvəyi rəngdə olub böyrəyə bənzəyir. Dəlbəng başlı-başına buraxılmış, çürümüş torpaq və peyinlə zəngin olan torpaqda, bağça və bostanda bitir. Tərkibində atropin, hiostiamin skopalamin alkaloidləri vardır. Bitkinin bütün hissələri, xüsusilə meyvələri daha kəskin zəhərlidir. Körpə heyvanlar üçün təhlükəlidir.

Neyron — sinir sisteminin quruluş vahidi. == Neyronun quruluşu == Dendrit, Akson, Ranvier buğumcuğu, telodendrit şaxələri, Şvann qişası, Hüceyrə cismi, nüvə == Çoxçıxıntılı ya çoxqütblü – multipolyar sinir hüceyrəsi == Neyron sinir sisteminin morfo-fizioloji və ya histo-fizioloji quruluş və genetik vahidi hesab olunur. XIX əsrin axırlarında meydana çıxmış bu nəzəriyyəyə neyron nəzəriyyəsi (R. Kaxal) deyilir. Bəzi müəlliflərin fikrincə neyronlar bir-birilə neyrofibrillər vasitəsilə rabitədədir, yəni neyrofibrillər qırılmadan bir neyrondan digər neyrona keçir. Bu nəzəriyyəyə neyrofibrilyar ya neyropil nəzəriyyə deyilir. Bu nəzəriyyə düzgün hesab edilmir. Neyron nəzəriyyəsinə görə sinir sistemi ayrı-ayrı neyronlardan təşkil olunmuşdur. lakinqeyd etmək lazımdır ki, neyronların arasında həmişə müəyyən bir əlaqə yaranır. Deməli neyronlarda olan müstəqillik şərtidir. Sinir sistemi bölünmüşdür və eyni zamanda tamdır.

Apşeron rayonu (rus. Апшеронский район) — Rusiya Federasiyası, Krasnodar vilayətinin tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Apşeronsk şəhəridir. == Coğrafiyası == Apşeron rayonu Krasnodar diyarının cənub hissəsində yerləşir və qərbdə Tuapse rayonu, şimalda Beloreçenski rayonu, şərqdə Adıgey Respublikası, şimal-qərbdə Qoryaçı Klyuç şəhər dairəsi və cənubda Soçi şəhər dairəsi ilə həmsərhəddir. Rayonun sahəsi 2443.2 km²-dir. Rayonun ərazisi Böyük Qafqazın qərb kənarındakı orta hündürlükdə dağlar zonasına daxil edilmişdir. Alçaq dağlıq zonada mütləq hündürlük 100–500 m-dir. Apşeron rayonu cənub və cənub-şərqində nisbətən kiçik bir hissəsini yüksək relyef formaları olan yüksək dağlar (1000–1500 m) tutur. == Tarixi == 2 iyun 1924-cü ildə Cənub-Şərq vilayətinin Maykop dairəsinin tərkibində mərkəzi Apşeronskaya kəndi olan Apşeronsko-Xadıjenski rayonu qurulur. Buraya Kuban-Qara dəniz diyarının Maykop bölməsinin ləğv edilmiş Apşeron, Xadıjen və Quriyan volostlarının əraziləri daxil edilmişdir.

İri dazı (lat. Hypericum ascyron) — dazı cinsinə aid bitki növü.

Kapetron və ya Kapetrou döyüşü — müasir Türkiyənin şimal-şərqində Həsənqala/Pasinlər adlanan ərazidə Bizans-Gürcü ordusu ilə Səlcuq türkləri arasında 1048-ci ildə baş vermiş döyüşdür. Bu düzənlik ərazi o dövrdə Kapetron adlanırdı. Bu döyüş şahzadə İbrahim Yınal rəhbərliyi altında səlcuqluların Bizans torpaqlarına əsas hücum əməliyyatlarının kulminasiyasıdır. Faktorların kombinasiyası göstərir ki, nizami Bizans ordusu türklərə qarşı müəyyən dezavantaja sahib idi: yerli tematik orduların ləğv edilməsi il bərabər, nizami ordunun böyük hissəsi Balkan yarımadasına Leo Tornikiosun qaldırdığı üsyanı yatırmaq üçün göndərilmişdi. Nəticədə Bizans komandanları Aaron və Katakalon Kekaumenos türklərə qarşı necə mübarizə aparmaq lazım olduğu məsələsində fikir birliyinə gələ bilmirdilər. Kekaumenos təcili formada önləyici hücum təşkil etməyin tərəfdarı ikən, Aaron qüvvə azlığına görə həlledici döyüşdən yayınmanın və kömək qüvvələrin gəlməsini gözləmənin tərəfdarı idi. İmperator IX Konstantin sonuncu variantı üstün tutdu və gürcü hökmdarı IV Liparitin köməyə gələcəyi vaxta qədər həlledici döyüşdən yayınmağı əmr etdi. Bu türk ordusuna ətraf Bizans ərazilərini yağmalamaq və istədikləri zaman həlledici hücuma keçmə imkanı verdi. Böyük maliyyə və ticarət mərkəzi olan Artse türklər tərəfindən ələ keçirildi və yağmalandı. Gürcülər gəldikdən sonra birləşdirilmiş Bizans-Gürcü ordusu Kapetronda (müasir Türkiyədə Həsənqala) döyüşə başladılar.

Amberak (fr. Ambeyrac, oks. Ambairac) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Vilnöv kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Vilfranş-de-Ruerq. INSEE kodu — 12007. Kommuna təxminən Parisdən 490 km cənubda, Tuluza şəhərindən 110 km şimalda, Rodezdən isə 55 km qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 179 nəfər təşkil edirdi. == Görməli yerləri == Kambulan qəsri (XVI əsr).

Ark (fr. Arques, oks. Arcas) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Pon-de-Salar kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12010. Kommuna təxminən Parisdən 510 km cənubda, Tuluza şəhərindən 135 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 19 km qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 123 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 83 yaşda (15-64 yaş arasında) 71 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 12 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 85.5%, 1999-cu ildə 61.8%).

Arvyö (fr. Arvieu, oks. Arviu) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Kassan-Beqones kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12011. Kommuna təxminən Parisdən 520 km cənubda, Tuluza şəhərindən 120 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 19 km cənubda yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 861 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 498 nəfər əmək qabiliyyətli insan (15-64 yaş) arasında 366 nəfər iqtisadi cəhətdən, 132 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 73.5%, 1999-cu ildə 70.6%).

Averon fr. Aveyron, oks. Avairon — Fransa cənubunda Oksitaniya regionunun departamentlərindən biri. Sıralama nömrəsi 12. İnzibati mərkəz - Rodez. Əhalisi 288,364 nəfərdir (departamentlər arasında 78-ci yer, 2010-cu ilin məlumatları). == Coğrafiya == Ərazi ərazisi 8735 km²-dir. Departament dağlıq ərazidə yerləşir, ən yüksək nöqtə Maiyebio zirvəsi (1469). == Tarix == Averon 1790-cı ilin mart ayında yaradılmış ilk 83 departamentlərindən biridir. == İstinadlar == Франция, Монако.

Balzak (fr. və oks. Balsac) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Marsiyak-Vallon kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12020. Kommuna təxminən Parisdən 500 km cənubda, Tuluza şəhərindən 120 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 12 km şimal-qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 586 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 376 nəfər (15–64 yaş) arasında 309 nəfər iqtisadi fəal, 67 hərəkətsiz (fəaliyyət göstərici 82,2%, 1999-cu ildə 77,3%) idi.

Barbara Peyton(ing. Barbara Lee Payton), qızlıq soyadı Redfild (ing. Redfield; 16 noyabr 1927, Klokey, Minnesota, ABŞ — 8 may 1967, San-Dieqo, Kaliforniya, ABŞ) — amerikalı aktrisadır. == Həyatı == Barbara Peyton 16 noyabr 1927-ci ildə ABŞ-nin Minnesota ştatının Klokey şəhərində anadan olmuşdu. Barbara Peyton dörd dəfə ailə həyatı qurmuşdu. Yeganə oğlu Con Li Peyton 14 mart 1947-ci ildə dünyaya gəlib. Barbara Peyton 8 may 1967-ci ildə ABŞ-nin Kaliforniya ştatının San-Dieqo şəhərində vəfat edib.

Belkastel (fr. Belcastel, oks. Bèl Castèl) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Marsiyak-Vallon kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12024. Kommuna təxminən Parisdən 500 km cənubda, Tuluza şəhərindən 115 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 20 km şimal-qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 228 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 132 yaş arasında (15-64 yaş arasında) 90 nəfər iqtisadi fəal, 42 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 68,2%, 1999-cu ildə 69.0%).

Bugatti Veyron – Bugatti firmasının, Bugatti Veyron adlananVeyron 16.4 modeli. Dünyanın ən yüksək üçüncü sürətinə (1. SSC Aeron-412 km/sa, 2. 9ff 409 km/sa) çata bilən (407 km/sa.), ən çox ikinci mühərrik gücünə sahib (1001 bg) və ən bahalı (1.5 milyon Avro) ardıcıl istehsal halındakı avtomobili. Veyron, adını, Bugatti yarış pilotu və 24 saatlıq Le Mans Yarışını 1939da qazanan Pierre Veyrondan alıb. Ferdinand Porschenin nəvəsi dövrün Volkswagen Ümumi Müdiri Ferdinand Piechin 2001 Cenevre Avtomobil Sərgisində dünyanın ən sürətli, ən güclü və ən bahalı avtomobilini çıxarmaq üzrə söz verməsiylə başlayan Bugatti Veyron proyekti, 2003-cü ildə istehsala hazır hala gəldi. Eyni il, dünyanın ən çətin yarışlarından biri Laguna Secada edilən test sürüşləri əsnasında vasitənin yoldan çıxması səbəbiylə istehsalın dayandırılmasına qərar verildi. Ferdinand Piechin 2003-cü ildə təqaüdə çıxmasının ardından, yeni Müdir Köməkçisi Bernd Pischetsrieder proyektin başına Tomas Bscheri gətirdi. Bscher, təxminən bir il içində performansı bir az daha aşağı amma testlərdə aşmayan bir Bugatti Veyron inkişaf etdirdi. 2003 və 2005 model Bugatti Veyronlar 0'dan 100 kilometrə 2,5 saniyədə çıxa bilməkdədirlər.

Burnazel (fr. Bournazel, oks. Bornasèl) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Rinyak kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12031. Kommuna təxminən Parisdən 490 km cənubda, Tuluza şəhərindən 125 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 27 km şimal-qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 343 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 194 yaşda (15-64 yaş arasında) 139 nəfər iqtisadi cəhətdən, 55 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 71.6%, 1999-cu ildə 71.1%).

Bussak (fr. Boussac, oks. Bossac) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Barakvil-Sovter kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12032. Kommuna təxminən Parisdən 510 km cənubda, Tuluza şəhərindən 110 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 19 km cənub-qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 531 nəfər təşkil edirdi. == İdarəetmə == == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 287 nəfər arasında (15–64 yaş arasında) 229 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 58 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 79,8%, 1999-cu ildə 73,8%).

Buyak (fr. Bouillac, oks. Bolhac) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Kadenak-Qar kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Vilfranş-de-Ruerq. INSEE kodu — 12030. Kommuna təxminən Parisdən 480 km cənubda, Tuluza şəhərindən 125 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 45 km şimal-şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 427 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 239 yaşda olan (15-64 yaş arasında) 177 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 62 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 74.1%, 1999-cu ildə 67.6%).

Esen (fr. Ayssènes, oks. Aissenas) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Sen-Rom-de-Tarn kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Miyo. INSEE kodu — 12017. Kommuna təxminən Parisdən 540 km cənubda, Tuluza şəhərindən 120 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 36 km cənub-şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 217 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 127 nəfərin (15–64 yaş arasında) 87-i İqtisadi aktiv, 40-ı fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 68,5%, 1999-cu ildə bu 72,7%).

Esten (fr. Estaing, oks. Estanh) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Esten kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12098. Kommuna təxminən Parisdən 480 km cənubda, Tuluza şəhərindən 145 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 25 km şimalda yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 607 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 342 nəfər əmək qabiliyyətli insan (15-64 yaş) arasında 247 nəfər İqtisadi fəal, 95 nəfər hərəkətsizdir (fəaliyyət göstərici 72.2%, 1999-cu ildə 67.5%).

Faye (fr. Fayet, oks. Faiet) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Kamares kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Miyo. INSEE kodu — 12099. Kommuna təxminən Parisdən 570 km cənubda, Tuluza şəhərindən 125 km şərqdə, Rodezdən isə 70 km cənub-şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 273 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 166 nəfərin (15-64 yaş arasında) 103 nəfəri İqtisadi aktivlik, 63 nəfər hərəkətsizdir (fəaliyyət göstərici - 62.0%, 1999-cu ildə - 61.9%).

Fuassak (fr. və oks. Foissac) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Kadenak-Qar kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Vilfranş-de-Ruerq. INSEE kodu — 12104. Kommuna təxminən Parisdən 490 km cənubda, Tuluza şəhərindən 115 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 50 km qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 423 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 238 nəfər əmək qabiliyyətli insanlar arasında (15-64 yaş arasında) 186 nəfər İqtisadi fəal, 52 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 78.2%, 1999-cu ildə 79.5%).

Kalmon (fr. Calmont, oks. Caumont de Plancatge) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Kassan-Beqone kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12043. Kommuna təxminən Parisdən 520 km cənubda, Tuluza şəhərindən 115 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 13 km cənubda yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 1942 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 148 nəfər arasında (15-64 yaş arasında) 100 nəfər iqtisadi fəal, 48 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 67,6%, 1999-cu ildə bu 67.7%).

Kastane (fr. və oks. Castanet) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Barakvil-Sovter kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12059. Kommuna təxminən Parisdən 510 km cənubda, Tuluza şəhərindən 105 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 24 km qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 573 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 315 nəfər arasında (15–64 yaş arasında) 244 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 71 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi — 77,5%, 1999-cu ildə 63,0%).

Kombre (fr. və oks. Combret) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Sen-Sernen-syur-Rans kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Miyo. INSEE kodu — 12069. Kommuna təxminən Parisdən 560 km cənubda, Tuluza şəhərindən 105 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 60 km cənubda yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 297 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 163 nəfər arasında (15-64 yaş arasında) 117 nəfər iqtisadi fəal, 46 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 71,8%, 1999-cu ildə 67,6%).

Krespen (fr. Crespin, oks. Crespinh) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Salveta-Peyrale kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12085. Kommuna təxminən Parisdən 530 km cənubda, Tuluza şəhərindən 95 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 33 km cənub-qərbdə yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 268 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 160 nəfər arasında (15-64 yaş arasında) 118 nəfər iqtisadi fəal, 42 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 73,8%, 1999-cu ildə 64.9%).