Поиск по словарям.

Simsiz lokal şəbəkə (ing. wireless local area network; qısaca "Wireless LAN" və ya "WLAN") — ev, məktəb, kompüter laboratoriyası, yataqxana və ya ofis binası kimi məhdud ərazidə yerli şəbəkə (LAN) yaratmaq üçün simsiz rabitədən istifadə edərək iki və ya daha çox cihazı birləşdirən simsiz kompüter şəbəkəsi. Bu istifadəçiləri əhatə dairəsində hərəkət etmək və şəbəkəyə bağlı qalmaq imkanı ilə təmin edir. Simsiz lokal şəbəkə həmçinin şəbəkə keçidi vasitəsilə internetə daha genişmiqyaslı qoşulma potensialına malikdir. IEEE 802.11 standartlarına əsaslanan simsiz lokal şəbəkələr dünyada ən çox istifadə edilən kompüter şəbəkələridir. Bunlar adətən Wi-Fi adlanır və bu, "Wi-Fi Alliance"a məxsus ticarət nişanıdır. Onlar notbuk kompüterləri, printerləri, smartfonları, veb televizorları və oyun cihazlarını simsiz ruter ilə birləşdirən ev və kiçik ofis şəbəkələri üçün istifadə olunur. Restoranlarda, kafelərdə, otellərdə, kitabxanalarda və hava limanlarında ruter vasitəsilə təmin edilən qaynar nöqtələr istehlakçılara portativ simsiz cihazlarla internetə daxil olmaq imkanı verir. Havay Universitetinin professoru Norman Abramson dünyanın ilk simsiz kompüter rabitəsi şəbəkəsi olan "ALOHAnet"i yaratmışdı. Sistem 1971-ci ildə fəaliyyətə başlayıb.

Barri Şarpless (28 aprel 1941, Filadelfiya, Pensilvaniya[…]) — amerikalı kimyaçı, kimya üzrə iki dəfə Nobel mükafatı laureatı: 2001-ci il üçün (½ mükafat) Ryoci Noyori və Uilyam Noulz ilə birlikdə "Əczaçılıq sənayesində istifadə edilən tədqiqatlar üçün — redoks reaksiyaları üçün xiral katalizatorların yaradılması"; 2022-ci il üçün (mükafatın 1/3) Caroline Bertozzi və Morten Möldahl ilə birlikdə "Klik kimyası və bioortoqonal kimyanın inkişafı üzrə işlərə görə". B. Şarpless tarixdə Frederik Sangerdən (1958 və 1980 il) sonra kimya üzrə iki Nobel mükafatına layiq görülən ikinci alim oldu. Birinci mükafat xüsusilə alkenlərin enantioselektiv epoksidləşməsinin kəşfinə görə verilmişdir. Bu reaksiya onun şərəfinə Şarpless enantioselektiv epoksidləşmə reaksiyası kimi adlandırılmışdır. == Bioqrafiyası == Barri Şarpless 28 aprel 1941-ci ildə Filadelfiyada anadan olub, o, həkim-cərrah Edvin Dallett Şarpless (1911–2004 il) və Evelyn Şarplessin (əslən Anderson, 1916–1978il) oğlu idi. Filadelfiyada Quaker məktəbində oxumuş, burada alman dilini mənimsəmişdir[6]. 1968-ci ildə Stanford Universitetində fəlsəfə doktoru dərəcəsi almışdır. ABŞ Milli Elmlər Akademiyasının üzvü (1985il).

Simsiz tətbiqi proqram protokolu və ya Naqilsiz Qoşulma Protokolu - (ing. Wireless Application Protocol — abbr. WAP) — mobil telefonları, peycerləri və başqa daşınan qurğuları e-poçt və mətn əsaslı veb-səhifələrə təhlükəsiz giriş ilə təmin etmək üçün standart. 1995-ci ildə Unwired Planet şirkəti (sonra Phone.com və ən sonda Openware adlandı) CDMA və s. bu tip əlaqə şəbəkələri üçün HDML (Handheld Device Markup Language) dilinin bazasında yaradılmış bir protokol təklif edir. WAP (Wireless Application Protocol) haqqında ilk söhbətlər mobil bazarın liderlərindən olan Ericsson, Motorola və Nokia şirkətləri və bu problemin əsasını qoyan Unwired Planet şirkəti 1997-ci ildə birləşib WAP Forum yaratmaq qərarına gəldikdən sonra yayılmağa başlayır. 1998-ci ilin yanvarında WAP Forum (www.wapforum.org Arxivləşdirilib 2006-06-10 at the Wayback Machine) təsis edilir. XX əsrin sonunda mobil əlaqə və internet kimi fenomenləri birləşdirmək ideyasını hamı alqışla qarşılayır. Yarım il ərzində bir çox irihəcmli mobil şəbəkə və telefon sahəsində çalışan şirkətlər bu layihənin iştirakçıları oldular. Hal-hazırda 500-dən çox şirkət bu konsorsiuma üzvdür.

DECT (ing. Digital Enhanced Cordless Telecommunications, azərb. Rəqəmsal təkmilləşdirilmiş simsiz telekommunikasiya‎) — əsasən simsiz telefon sistemlərinin yaradılması üçün istifadə edilən standart. O, Avropada yaranıb və 900 MHz CT1 və CT2 kimi əvvəlki simsiz telefon standartlarını əvəz edərək ümumi standart olub. Təkçə Avropada deyil, Avstraliya, Asiya və Cənubi Amerikanın əksər ölkələrində də bu standart qəbul edilib. ABŞ-nin radiotezlik qaydalarına görə Şimali Amerika bu standartı qəbul edə bilmədi. Nəticədə DECT 6.0 adlı bir az fərqli tezlik diapazonundan istifadə edən DECT variasiyası inkişaf etdirilib. Bu, sözügedən qurğuları hətta eyni istehsalçıdan başqa sahələrdə istifadə üçün nəzərdə tutulmuş sistemlərlə uyğunsuz hala salır. DECT, Şimali Amerika xaricində istifadə edildiyi əksər ölkələrdə digər standartları demək olar ki, tamamilə əvəz etdi. DECT standartına əksər istehsalçıların tətbiq etdiyi sadə telefon imkanları üçün ümumi qarşılıqlı fəaliyyət profili olan "generic access profile" (GAP) daxildir.

Karles Puçdemon (kat. Carles Puigdemont i Casamajó; 29 dekabr 1962[…], Amer[d]) — Katalan siyasətçi və jurnalist. 2019-cu ildən bu yana Avropa Parlamentinin üzvü kimi fəaliyyət göstərir. Cironanın keçmiş bələdiyyə başçısı olan Puçdemon, Kataloniyanın müstəqillik bəyannaməsindən sonra İspaniya hökuməti tərəfindən vəzifəsindən uzaqlaşdırıldığı zaman 2016-dan 2017-ci ilədək Kataloniyanın 130-cu prezidenti vəzifəsində çalışıb. Respublika Üçün Milli Çağırış partiyasının həmtəsisçisi, Kataloniya üçün birlikdə seçki ittifaqının lideri və Kataloniya üçün Birlik partiyasının qurucusudur. Amerika və Cironada təhsil aldıqdan sonra, 1982-ci ildə müxtəlif yerli nəşrlər üçün yazdı və "El Punt" qəzetində baş redaktor oldu. 1999–2002-ci illərdə Kataloniya Xəbər Agentliyinin direktoru və 2002–2004-cü illərdə Cirona Mədəniyyət Evinin direktoru vəzifəsində çalışıb. Puçdemonun ailəsi Kataloniya müstəqillik hərəkatının dəstəkçisi idilər. Puçdemon 1980-ci ildə Kataloniya Avropa Demokratik Partiyasının sələfi olan milliyyətçi Kataloniya Demokratik Konvergensiyasına qoşularaq siyasətə başladı. 2006-cı ildə Cirona seçki dairəsindən Kataloniya Parlamentinə üzv seçildikdə siyasətdə karyera qurmaq üçün jurnalistikadan getdi.

Ser Çarles Valdsteyn (30 mart 1856, Nyu-York, Nyu-York ştatı – 21 mart 1927, Neapol) — arxeoloq və Birləşmiş Ştatları təmsil edən güllə atıcısı. Birləşmiş Ştatları 1896 Afina Olimpiadasında təmsil edib. Çarles Valdsteyn 1856-cı ilin 30 mart günündə Birləşmiş Ştatların Nyu-York şəhərində anadan olub. 1927-ci ilin 21 mart tarixində isə İtaliyanın Neapol şəhərində ömrünün 70-ci yaşında vəfat edib. Çarles Valdsteyn 1896-cı ildə Yunanıstanın Afina şəhərində I Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Çarles Valdsteyn hərbi tüfənglə atəşaçma yarışlarında mübarizə aparsa da medalçılar sırasına düşə bilmədi.