Поиск по словарям.

Akasiya (lat. Acacia) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Ağac bitkisi olub, latınca "Acacia" adlanır. "Akaki" yunan sözü olub, bu ad Teofrast və Dioskoridin mülahizələrinə görə Misirdə olan "tikanlı ağac" adlanan "Akasiya torsilisin" adından götürülmüşdür. Azərbaycanın rayonlarında çox vaxt bitkini paxlalarının kənarının şirin olması və bal arılarını cəlb etdiyinə görə "balverən bitki" adlandırırlar. Dekorativ əhəmiyyətə malikdir. Çiçəklərinin tərkibində qatı, sarı rəngli və xoş ətirli efir yağı olduğuna görə ətriyyat sənayesində geniş istifadə olunur. Yaşıllaşdırma və bəzək-bağçılıqda böyük əhəmiyyət kəsb edir. MNB-da kolleksiyada becərilir. == Sinonimləri == Acaciopsis Britton & Rose Bahamia Britton & Rose Delaportea Thorel ex Gagnep.

Dimitr Atanasov (23 sentyabr 1953, Silistra[d] – 10 dekabr 2014) — Bolqarıstan yazıçı-dramaturqu, şairi, jurnalisti və tənqidçisi. == Həyatı == Dimitr Atanasov 23 sentyabr 1953–cü ildə doğulub. Veliko Tirnovo "Kiril və Metodiy" Universitetində Bolqar filologiyası fakültəsini bitirib. Plovdivdə yaşayır. Jurnalist kimi fəaliyyət göstərir. Bolqarıstan Yazıçılar Birliyi, Bolqarıstan Aktyorlar Birliyi (Dramaturgiya seksiyasının) və Bolqarıstan Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür. Plovdivdəki Bolqar Yazarlar Dərnəyinin sədridir. Əsərləri rus, serb, alman, fransız və ingilis dillərinə tərcümə olunub.

Dimitri Jeltov (tam adı: Dimitri Stepanoviç Jeltov, erz. Дмитрий Степанович Желтов, rus. Дмитрий Степанович Желтов; 1890, Napolnoye[d], Simbirsk quberniyası[d] – 1961, Bişkek) — partiya işçisi. == Bioqrafiyası == Dmitri Stepanoviç Jeltov 1890-ci ildə Napolnoe Alatır kəndində (indiki Pores rayonu) anadan olmuşdur. 1910-cu ildə Pores müəllimlər seminariyasını bitirmişdir. Bundan sonra kənd məktəbində fəaliyyət göstərir. Vətəndaş müharibəsinin iştirakçısıdır. 1914-cü ildə orduya çağırılmışdsır. 1918-ci ildə Komunist partiyası Alatır qəza komitəsində fəaliyyət göstərmişdir. 1921-24-ci illərdə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Mordoviya katibi işləmişdir.

Dmitri İvanoviç Kipiani (gürc. დიმიტრი ივანეს ძე ყიფიანი, 14 aprel (26), 1814, Mereti, Tiflis quberniyası - 24 oktyabr (5 noyabr) 1887, Stavropol, Rusiya imperiyası) - gürcü siyasətçisi, publisist, yazıçı və tərcüməçisi. == Həyatı == O dövrdə artıq Rusiya imperiyasının bir hissəsi olan Mereti kəndində (Qori yaxınlığında) knyaz ailəsindən törəyən bir ailədə dünyaya gəlmişdir. 1830-cu ildə 1-ci Tiflis zadəgan məktəbini bitirib, sonra onun əsasında yaradılan gimnaziyada müəllim işləyib. 1832-ci ildə Gürcüstanın müstəqilliyi məqsədi ilə gürcü zadəganlarının çar hakimiyyətinə qarşı çevrilişdə iştirak etmışdir. Buna görə Voloqda şəhərinə sürgün edildi və burada qısa müddət qqubernator dəftərxanasında çalışmışdır. 1837-ci ildə Dmitri Kipianiyə Gürcüstana qayıtmağa icazə verildi. O, burada dövlət qulluğuna girdi və 1864-cü ilə qədər qubernatorluqda müxtəlif vəzifələrdə çalışdı. 1861-ci ildə, təhkimçiliyin ləğv etmək islahatı zamanı, Dmitri Kipianiyə Gürcü zadəganları ilə danışıqlar aparmaq və Gürcüstanda təhkimçiliyin ləğv edilməsinin şərtlərini hazırlamaq həvalə edildi. 1862-ci ildəki Kipianinin planına görə, kəndlilər torpaq almadı, ancaq torpaq sahiblərinə kirayə haqqı ödəməli oldular.15 mart 1864-1870-ci illərdə Tiflis zadəganlarının, sonra 12 avqust 1885-ci ildən 6 avqust 1886-cı ilədək - Kutaisi əyalətlərinin lideri idi.

Dmitri Stepanoviç Kodzokov (doğum adı — Lukman Kodzokov, Лэкъумэн Къуэдзокъуэ; 1818 – 1893) — Kabardalı ictimai xadimi. == Həyatı == Dmitri Kodzakov Dağ-Qafqaz eskadronu, leyb-qvardiyasında xidmət edən Maqomet Kodzakovun oğludur. 1820-ci illərin sonlarından Moskvada, Aleksey Xomyakovun ailəsində böyüyür. 1834-cü ildə məzunu olduğu professor Pavlovun xüsusi internat məktəbinə göndərilir. 1838-ci ildə Moskva Universitetinin Fəlsəfə Fakültəsinin 1-ci (Tarixi və Filologiya) bölməsini bitirir (Moskva Universitetini bitirən ilk Kabardalı). Burada "Qafqazın Təsviri" əsəri tələbə yazı müsabiqəsində birinci yerlərdən birini tutur. 1839-cu il iyulun sonunda Kodzokov Şimali Qafqaza, vətəninə qayıdır. Burada Kodzokov nümunəvi təsərrüfatların təşkili planlarını: dağlıların görə və mənimsəyə bildikləri kənd təsərrüfatının mütərəqqi formalarınını, yeni yiyələndikləri sənətkarlıq sahələri, onu övladlığa götürən valideynləri Xomyakovlara yazdığı məktublarda Avropa ev tikmə bacarıqları və məişət rahatlığı planlarını hazırlamağa başladı. Kodzokov Qafqaza gəldiyi ilk gündən at yetişdirməyə maraq göstərdi. Hələ 1840-cı ildə Xomyakovlar ailəsinə yazdığı məktubda qeyd edirdi: "Kunaklardan mənə bağışlanan atlardan, mal-qaradan və qoyunlardan təsərrüfat sakinləri üçün nümunəvi təməl qoymaq niyyətindəyəm.

Dmitri Kramarenko (12 sentyabr 1974, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) — sovet və azərbaycanlı futbolçu. Qapıçı mövqeyində çıxış etmişdir. Hazırda Neftçi PFK qapıçılar üzrə məşqçisidir. Sovet futbolçusu Sergey Kramarenkonun oğludur. == Bioqrafiyası == Bakının Neftçi klubunun yetirməsidir. İlk əvvəllər müdafiəçi mövqeyində məşqlərə qatılsada sonradan qapıçı olmuşdur. Profesional şəkildə Bakının Dinamo GOHM FK 1991-ci ildə debüt etmişdir. Növbəti il Azərbaycan Yüksək Liqasında Neftçi klubunun şərəfini qorumuşdur. 1993-cü ildə Moskvanın Dinamo klubundan təklif alır. Qapıçı bunu müsbət qarşılasa da Neftçi futbolçunu həvəssiz buraxmalı olur.

Dmitri Nazarov (4 aprel 1990, Tayınşa[d]) — Azərbaycanlı futbolçu. Almaniyanın 3-cü Liqa təmsilçisi "Ertsqebirqe Aue" komandasında çıxış edir. Dimitri Nazarov həmçinin 2014-cü ildən Azərbaycan yığmasının uğurları üçün çalışır. Azərbaycan yığmasında 35 oyunda meydana daxil olan Dimitri Nəzərov 8 qol vurub. == Həyatı == Dimitri Nəzərov 4 aprel 1990-cı ildə Qazaxıstanın Tayınşa şəhərində anadan olub. Babası əslən azərbaycanlı olan Dimitri Nəzərov, 1 yaşı olanda ailəsi ilə birgə Almaniyaya köçüb. == Komanda karyerası == === Karlsrue FK === == Nəticələri == == Azərbaycan yığması karyerası == 2014-cü ilin may ayında Dimitri Nəzərov, Berti Foqts tərəfindən Amerika Birləşmiş Ştatları ilə oyun üçün Azərbaycan yığmasının heyətinə çağırıldı. 27 may 2014-cü ildə ABŞ-yə qarşı baş tutan yoldaşlıq oyununda, 60-cı dəqiqədə Vaqif Cavadovun əvəzinə meydana daxil olaraq Azərbaycan yığmasında debüt etdi. Dimitri Nəzərov 9 sentyabr 2014-cü ildə Bolqarıstana qarşı keçirilən UEFA Avro 2016-nın seçmə mərhələ oyununda 35 metrədən möhtəşəm qol vuraraq Azərbaycan yığmasında birinci qolunu vurdu. 2015-ci ildə Dimitri Nəzərov UEFA Avro 2016-nın seçmə mərhələsində Malta ilə baş tutan və Serbiyaya qarşı keçirilən yoldaşlıq oyunda qol vurdu.

Dimitri Ovçarov (2 sentyabr 1988) — Almaniyanı təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Dimitri Ovçarov Almaniyanı 2008-ci ildə Pekin şəhərində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 9-cu pillənin, Komanda turnirində isə gümüş medalın sahibi olub. Daha sonra Dimitri Ovçarov Almaniyanı 2012-ci ildə London şəhərində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə və Komanda turnirində bürünc medalarlın sahibi olub. Dimitri Ovçarov Almaniyanı 2016-cı ildə Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 5-ci pillənin sahibi olub.

Dimitri Şevardnadze (gürc. დიმიტრი შევარდნაძე; 1 dekabr 1885 – 1937, Tbilisi) — gürcü rəssamı, sənət kolleksiyaçısı və İosif Stalin repressiyaları zamanı Böyük təmizləmə qurbanı ziyalı. == Həyat == Gürcüstanın qərbində, o zaman Rusiya İmperiyasının bir hissəsi olan Quriya əyalətində kiçik bir kənd olan Baxvidə anadan olub, Sankt-Peterburq və Münhen rəssamlıq akademiyalarında təhsil alıb. Gürcüstana qayıtdıqdan sonra o, 1916-cı ildə Gürcüstan Rəssamları Assosiasiyasını yaradıb və ona rəhbərlik edib. O, həmçinin Milli İncəsənət Qalereyasının (1920) və Tbilisi Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının (1922) yaradılmasına kömək etmişdir. O, bir sıra opera və teatr tamaşalarını, kinofilmləri bəzəyib, Tbilisi Dövlət Universitetinin rəsmi loqosunu tərtib edib. Həmçinin orijinal gürcü çapının, poçt markalarının və əskinaslarının dizaynını hazırlayıb. == Üsyan == 1937-ci ildə Gürcüstanın kommunist başçısı Lavrentiy Beriya Tiflisdəki orta əsr Metexi kilsəsini dağıtmaq niyyətində idi, lakin Dimitri Şevardnadzenin başçılıq etdiyi bir qrup gürcü ziyalısının inadkar müqaviməti ilə qarşılaşdı. Beriya müqavimətə cavab olaraq bildirir ki, hazırkı kilsə yerinə onun miqyaslı maketini insanların görə bilməsi üçün muzeydə saxlamaq kifayətdir. Daha sonra isə Şevardnadzeyə özəl olaraq bildirir ki, kilsəni xilas etmək səylərindən əl çəksə onu gələcək muzeyin direktoru təyin edəcəklər.

Dimitris Pelkas (26 oktyabr 1993) — Yunanıstanlı futbolçu. Fənərbaxça klubunun Yarımmüdafiəçisidir. == Futbol Kariyerası == === Paok === PAOK Saloniki-nin alt qruplarında futbolçuluq üçün təhsil almışdır. Pelkas, debutu 2 Avqustda Avropa Liqasında Apostolos Giannou ilə birlikdə gələn Bnei Yehuda-ya qarşı etdi. İlk peşəkar qolunu Bnei Yehuda ilə evdə 4-1 qazandıqda vurdu. Liqada 3 sentyabr 2012-ci ildə Atromitos ilə oyuna çıxdı. 22 Avqust 2013-cü il tarixində Pelkas, Futbol Liqasında oynayan PAOK FK-dan icarə əsasında Apollon Kalamarias ilə bir illik müqavilə imzaladı. 14 qol vuran və 10 məhsuldar ötürmə verən Pelkas klubun ən yaxşı futbolçularından biri idi. 7 iyul 2014-cü ildə Pelkas, Portuqaliyanın Primeira Ligasında oynayan PAOK FK-dan icarəyə götürərək Vitória ilə yeni bir illik müqavilə imzaladı. Vitória ona oyun zamanına zəmanət verdi və Pelkas bir çox oyunda fərq yaratdı.

Solunlu Dimitri və ya Fessalonikili Dimitri (yun. Δημήτριος της Θεσσαλονίκης), həmçinin Dimitri Mirotçets (yun. Δημήτριος ο Μυροβλύτης; ən tezi 270 və ən geci 281, Saloniki – təq. 306, Saloniki) — xristian müqəddəs, böyük əzabkeş kimi qarşılanır. İmperator Maksimian dövründə təqibə məruz qalmışdır.

Məməd Nuri Dəmirağ (1886, Sivas – 13 noyabr 1957, İstanbul) — Türk iş adamı, siyasətçi. Türkiyə Respublikası Dövlət Dəmiryolları tikintisinin ilk mütəxəssislərindən biri. Türkiyənin 10 min km-lik dəmiryolu şəbəkəsinin 1250 km-lik hissəsinin tikintisini reallaşdırmış və bu səbəblə Mustafa Kamal Atatürk tərəfindən "Dəmirağ" soyadı verilmişdir. Respublika dövrünün saylı zənginləri arasına girmiş və xeyriyyəçiliyi ilə tanınmış bir iş adamıdır. Türkiyədə ilk təyyarə zavodunun quruluşu, ilk siqaret kağızı istehsalı, ilk yerli paraşüt istehsalı kimi böyük işləri həyata keçirən, İstanbul boğazı üzərində körpü inşa edilməsi, Kebana böyük bir anbar edilməsi düşüncələrini ilk dəfə gündəmə gətirən adamdır. Xüsusilə aviasiya sənayesində müvəffəqiyyətləri ilə xatırlanır.Türkiyə Respublikasının ilk müxalifət partiyası olan Milli İnkişaf Partiyasının qurucusudur. == Həyatı == 1886-ci ildə, Sivasın Divriği mahalında dünyaya gəldi. Möhrdarzadə Ömər bəyin oğludur, anasının adı Aişə xanımdır. Üç yaşında ikən atasını itirdi, anası tərəfindən böyüdüldü. Orta məktəbii Divriği Rüştiyə məktəbində tamamladıqdan sonra məktəbdəki müvəffəqiyyəti səbəbiylə müəllim köməkçisi olaraq bir müddət öz məktəbində işlədi.

Solunlu Dimitri və ya Fessalonikili Dimitri (yun. Δημήτριος της Θεσσαλονίκης), həmçinin Dimitri Mirotçets (yun. Δημήτριος ο Μυροβλύτης; ən tezi 270 və ən geci 281, Saloniki – təq. 306, Saloniki) — xristian müqəddəs, böyük əzabkeş kimi qarşılanır. İmperator Maksimian dövründə təqibə məruz qalmışdır.

Solunlu Dimitri və ya Fessalonikili Dimitri (yun. Δημήτριος της Θεσσαλονίκης), həmçinin Dimitri Mirotçets (yun. Δημήτριος ο Μυροβλύτης; ən tezi 270 və ən geci 281, Saloniki – təq. 306, Saloniki) — xristian müqəddəs, böyük əzabkeş kimi qarşılanır. İmperator Maksimian dövründə təqibə məruz qalmışdır.

Müqəddəs Dimitri Kilsəsi ( rus. Свя́то-Дими́триевский храм) — Novocherkasskda Rus Pravoslav kilsəsi. Müqəddəs Dimitriyə həsr olunmuşdur. Kilsə şəhər qəbiristanlığında yerləşir və buna görə bəzən Müqəddəs Dimitri qəbiristanlığı kilsəsi adlanır. == Tarixi == 1810-cu ilin payızında, şəhər qəbiristanlığının yerində Müqəddəs Dimitrinin taxta bir kilsəsi təqdis edildi. Bu taxta kilsə 1861-ci ilə qədər mövcud idi. Don kazağı Ataman Çomutov və Novoçerkassk arxiyepiskopu Conun təşəbbüsü ilə 1857-ci ildə taxta kilsənin yerində yeni bir daş kilsənin inşaatı başladı. İnşaat Don kazakları və müxtəlif tacirlər tərəfindən maliyyələşdirilmiş və 1859-cu ildə tamamlanmışdır. Layihənin memarı məşhur memar İvan Valpred idi.1901-ci ildə kilsənin tərkibində bir kilsə məktəbi açıldı və hələ də fəaliyyətini davam etdirir. Burada həmçinin bir vaxtlar Birinci Dünya Müharibəsində həlak olmuş kazakların xatirəsinə həsr olunmuş bir ibadətgan da var idi.Qəbiristanlıqda I Pyotr və Aleksey Kaledin dövründən bəri Don kazaklarının ilk seçilmiş Atamanı (məzarı qorunub saxlanılmamışdır); Don tarixçisi V. Suxorukov; Atamanın oğlu Çomutov və başqaları dəfn olunmuşdur.

Çadır-Lunqa Dimitri monastırı — Qaqauziyanın Çadır-Lunqa şəhərində yerləşən Rus Pravoslav Kilsəsinin Kahul və Komrat yeparxiyasının monastırı. == Tarixi == 1972-ci ilin sentyabr ayında Sovet hakimiyyəti şəhərin mərkəzində yerləşən Müqəddəs Dimitri kilsəsini partlatmışdır. 14 yaşlı Dimitri Kirioqlo xarabalıqların altından sağ qalan iki ikona çıxarda bilmişdir.1980-ci illərin sonlarında Dimitri Kirioqlo Moskva Ruhani Akademiyasını bitirib Çadır-Lunqaya geri qayıtdı. 1988-ci ildə əhalidən yüzlərlə imza toplayaraq məbəd tikmək üçün SSRİ Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinə müraciət etdi. Ərizə qəbul edildi, lakin torpaq mərkəzdə deyil, şəhərdən kənarda, qəbiristanlığın yaxınlığında verildi. Yeni tikilmiş məbədin divarlarını Dimitri qızı Kseniya ilə birlikdə boyadılar. Dimitri həmçinin 17-ci əsr Balkan oyma tərzində ikonostas eskizlərini hazırlamışdır, hansıları ki sonra ukraynalı ustalar düzəltmişdilər.7 oktyabr 2000-ci ildə Rus Pravoslav Kilsəsinin Müqəddəs Sinodu Müqəddəs Dimitri kilsəsini monastıra çevirməyə qərar verdi. 27 iyul 2009-cu ildə rahibə Elisaveta (Popova) monastırın başçısı təyin edildi.2014-cü ildə monastır kompleksi torpaq sürüşməsi təhlükəsi ilə üz üzə qaldı. Bu zaman monastır kompleksin ətrafındakı ərazini möhkəmləndirmək üçün rəhbərlik təxminən 400 min ley xərclədi, lakin üç il sonra, 2017-ci ilin yazında beton dirəklər uçuruldu və monastır yenidən dağıdılmaq təhlükəsi altında qaldı. 2017-ci ilin sonunda monastırın ətrafındakı yarğan yenidən gücləndirildi, bu dəfə proses Qaqauziya hakimiyyətinin dəstəyi ilə həyata keçirildi.2019-cu ilə olan məlumata əsasən, monastırda 20 nəfər yaşayırdı.