Поиск по словарям.

Qovunağacı (lat. Carica papaya) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin karikakimilər fəsiləsinin karika cinsinə aid bitki növü. Milyonlarla insanın qida rasionuna daxil olan və mamao, paupau, papayya, çörəkağacı adları ilə tanınan qovunağacı (yemişağacı) karika (lat. Carica) cinsindəndir. Sarımtıl-ağ rəngli çiçəkləri bir və ya iki cinsiyyətlidir. Meyvəsi sarı və ya sarımtıl yaşıl olub, forma və quruluşu qovunu xatırladır. Məşhur səyyah Vasko da Qama qovunağacının dadına baxaraq onu "Hindistan qızıl ağacı" adlandırmışdır. Qovunağacı həcmcə armuddan bir qədər böyükdür, sarı və narıncı rəngli qabığı olur. Tünd narıncı lətinin içində çoxlu xırda və bir qədər bibər dadı verən yeməli toxumları var. Floridada yerli əhali qovunağacının yarpağından paltarları yumaq üçün sabun kimi istifadə etdikləri üçün ştatda onu "zənci sabunu" adlandırırlar.

Apatiya (yun. απάθος — ehtirassızlıq) — laqeydlik halı, müəyyən hərəkətlərə meylin, marağın olmaması (çox vaxt ali sinir fəaliyyətinin pozulması nəticəsində olur). Stoiklərin etik təlimlərində Apatiya ehtirassızlıq, ruhi soyuqqanlıq, hisslərin zəkanın fəaliyyətinə maneə olmadığı vəziyyət kimi başa düşülür. Aşkardır ki, stoiklərə Şərq dini fəlsəfi baxışları, xüsusilə mütləq sükunətin insan ruhunun yüksək halı olan nirvana haqqında buddizm və caynizm təlimləri təsir göstərmişdir. Bundan başqa tibbdə də apatiya hallarından bəhs olunur. Məsələn qalxanabənzər vəzin hipofunksiyası zamanı miksedema xəstəliyi müşahidə olunur və bu xəstəliyin əlamətlərindən biri də apatiyadır. == Mənbə == Fəlsəfə Ensklopedik Lüğəti.

Malatya — Türkiyənin Malatya ilinin inzibati mərkəzi. Əhalisi 806.156 və səhəsi 12313 km².

Apata (yun.

Malatya döyüşü — 1473-cü il avqustun 1-də Malatyada Ağqoyunlularla Osmanlılar arasında döyüş baş verdi. Uzun Həsənin seçdiyi taktika nəticəsində Ağqoyunlu süvariləri Osmanlı qoşunlarının zərbə qüvvəsini aldadıb Fəratın sol sahilinə çəkildilər və II Mehmed məğlub oldu. Osmanlı sultanı zabitlərindən birini sülh bağlamaq üçün Ağqoyunlu hökmdarının yanına göndərdi. Lakin Ağqoyunlu hökmdarı bu təklifi qəbul etmədi və Tərcan istiqamətində hərəkətə başladı. == Tarixi == 1472-ci ilin baharında Osmanlılara qarşı müharibəyə başlamış Ağqoyunlu dövləti döyüş əməliyyatları keçirərək Tokatı, Qeysəriyyəni, Aksarayı və Akşehiri zəbt etdi və Qaramana daxil oldu. Lakin əsas qüvvələrdən ayrı düşmüş, yorğun Ağqoyunlu süvariləri Beyşehir gölü yaxınlığında ağır məğlubiyyətə uğradılar. Qışın düşməsi ilə əlaqədar olaraq hər iki tərəf əməliyyatı dayandırdı. II Mehmed Uzun Həsənə məktub göndərdi. 1473-cü ilin baharında ona qarşı səfərə çıxacağını bildirdi. 1473-cü ildə Fərat sahilində iki ordu qarşı-qarşıya gəldi.

Malatya ili — Türkiyədə il. == Əhalisi == Hazırda Malatyada 800 000 nəfər türk, 400 000 nəfər kürd, 1 500 nəfər yezit və 200 nəfər azərbaycanlı yaşayır. == Kənd təsərrüfatı == Malatyada banan, kələm, keşniş, kök, qarpız, balqabaq, pambıq bitkiləri becərilir. == Malatyalı məşhurlar == Kamal Sunal-məşhur türk aktyoru, Şaban ləqəbi ilə məşhurdur.

Vaqram Homeroviç Papazyan (18 (30) yanvar 1888, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası – 5 iyun 1968, Leninqrad, SSRİ) — erməni mənşəli Azərbaycan SSR xalq artisti (1933). 6 yanvar 1888-ci ildə İstanbul şəhərində anadan olub. Tbilisi, Bakı, İstanbul və Leninqrad şəhərlərindəki teatrlarda aktyor kimi çoxsaylı obrazlar yaratmışdır. 5 iyun 1968-ci ildə Leninqradda vəfat edib.

Apatiya – 2024-cü ildə buraxılmış Azərbaycan filmi. == Məzmun == Filmdə kasıb bir ailənin dramı təsvir edilmişdir. Ailə azyaşlı oğlunu narkoman dayısının yanında işləmək üçün məktəbdən uzaqlaşdırır. Həmçinin ailədə qətl hadisəsi baş verir. == Tənqid == Filmdə masturbasiya səhnəsinin çəkilməsi müəyyən tənqidlərə uğramışdır. Rejissor Hikmət Rəhimov bunu janrın tələbi olduğunu bildirmiş, tənqidləri seksual problemlərlə əlaqələndirmişdir. Kinotənqidçi Sevda Sultanova bu səhnəni tənqid edərək filmə baxmayacağını bildirmişdir. Rejissor Cavid Təvəkkül Hikmət Rəhimovun bu işi bacarmadığını bildirmişdir. Yazıçı İlham Əziz isə bu səhnəni cəsarətli adlandıraraq rejissor və yaradıcı heyəti alqışlamışdır.

Malatya qətliamı — 17–20 aprel 1978-ci il tarixlərində Türkiyənin Malatya şəhərində baş vermiş ələvilərə qarşı kütləvi zorakılıq hadisəsi. Qətliama o vaxtkı bələdiyyə sədri Həmid Fəndoğlunun öldürülməsi səbəb olmuşdur. Bundan sonra sünni islamçı qruplar şəhərin ələvi və solçu bölgələrinə girərək zorakılıq törətmişdilər. Qətliam nəticəsində 8 nəfər həlak olmuş, bir neçə yüz nəfər yaralanmış, minə yaxın bina dağıdılmışdır. Zorakılığın başlanmasından sonra minlərlə ələvi şəhəri tərk etmək məcburiyyətində qalmışdır. == Zəmin == 1973-cü ildə Türkiyədə keçirilən parlament seçkilərindən sonra Cümhuriyyət Xalq Partiyası (CHP) və Milli Qurtuluş Partiyası (MSP) Malatyanın ən böyük partiyaları olmuşdu. İslamçı partiya olan MSP sünni və sağçı qrupların dəstəyini almışdı, CHP ümumiyyətlə ələvi və solçu qruplar tərəfindən dəstəklənirdi. Bu çərçivədə şəhərdə sağ və solun ayrılması prosesi artmağa başlamışdır. Sol təşkilatlar qurulmağa və geniş yayılmağa başlamış, Kommunizm ilə Mübarizə Dərnəkləri, Boz Qurdlar və Basqınçılar Assosiasiyası kimi sağçı təşkilatlar böyümüşdür. Bu qütbləşmə 1977-ci ildə Türkiyədə keçirilən ümumi seçkilərdə də müşahidə olunmuş, burada MSP və Milliyyətçi Hərəkat Partiyasının əvvəlki illərdəki seçkilərdən xeyli çox səs almışdır.

Aşağı palata iki palatalı qanunverici orqanın iki palatasından biridir, digər palata isə yuxarı palatadır. Dünyanın bir çox qanunverici orqanında, yuxarı palatanın "aşağıda" rəsmi mövqeyinə baxmayaraq, aşağı palata daha çox gücə sahib olub. Aşağı palata adətən, iki otaqdan (kamera) daha böyükdür, yəni üzvləri daha çoxdur. Yalnız bir palatadan ibarət olan bir qanunverici orqan kimi təsvir olunur.

Emiliano Zapata (isp. Emiliano Zapata Salazar) - 1910-cu ildən etibarən, başlamış Meksika inqilabının lideri.

Frenki Zapata (fr. Franky Zapata) (d. 27 sentyabr 1978, Marsel) — Fransız ixtiraçı. "Flyboard Air" reaktiv uçan platforma Frenki Zapata tərəfindən yaradılıb.

Rodolfo Zapata və ya Rolo Zapata (d. 1 may 1966, Buenos-Ayres, Argentina) — Argentina Futbol Assosiasiyasının məşqçisi və keçmiş oyunçusu. Hal-hazırda Keniyanın "AFC Leopards" klubunun baş məşqçisidir. 1 may 1966-cı ildə Argentinanın Buenos-Ayres şəhərində anadan olmuşdur. Rodolfo Zapata futbolçu karyerasına Argentinanın 2-ci divizionu olan Primera B Nasionalda başlamışdır. O, burada qapıçı kimi "Hurakan", "Sportivo İtaliano", "Rasinq de Olavarria", "Klub Atletiko San Miguel" və "Cipolletti de Rio Negro" komandalarının heyətində meydana çıxmışdır, lakin ardıcıl diz zədələri səbəbiylə Zapata vaxtından əvvəl futbolçu karyerasına son qoymağa məcbur olur. O, 1990-cı ilin yanvar ayında Buenos-Ayres Bella Vista ərazisində Rolo Zapata Futbol Akademiyasını qurmuşdur. Bu Akademiya gənclər və yeniyetmələr üçün xüsusi təlim kompleksidir. Hal-hazırda Argentina və ABŞ-dakı elit futbol proqramlarından biridir. 2000-ci ilin iyun ayında Zapata Kanadada Alberta Futbol Assosiasiyasında məşqçilik etmişdir.

Sapata yarımadası (isp. Península de Zapata) - Kubanın cənub hissəsində, Matansas vilayəti ərazisində yerləşir. Yarımadada Sapata milli parkı yerləşir. Yarımadanın şərqində Batabano, şimalında Kazones (en), şərqində Donuzlar körfəzi, cənubda Ensenada de la Broa körfəzləri yerləşir.

Yuxarı palata — iki palatalı qanunverici orqanın (və ya üç palatalı qanunverici orqanın üç palatasından biri) biri, digəri isə aşağı palatadır. Rəsmi olaraq yuxarı palata olduğu üçün təyin edilən palata adətən daha kiçikdir və əksər hallarda aşağı evdən daha çox məhdud gücə malikdir. Ölkələrdəki üst palatalara misal olaraq Avstraliya Senatı, Braziliyanın Senado Federalı, Kanada Senatı, Fransa Sénatı, Almaniyanın Bundesratı, Hindistanın Racya Sabhası, İrlandiyanın Seanadı, Malayziyanın Devan Neqarası, Myanmarın Amyotha Hluttav, Hollandiyanın Eerste Kamer, Pakistanın Pakistan Senatı, Rusiyanın Federasiya Şurası, İsveçrə Dövlətlər Şurası, Birləşmiş Krallıq Lordlar Palatası və Amerika Birləşmiş Ştatlar Senatı. Yalnız bir palatadan ibarət olan bir qanunverici orqan (və buna görə nə yuxarı palata, nə də alt palatası var) bir palatalı olaraq təsvir edilmişdir.

Rusiya Federasiyasının İctimai Palatası - Rusiya Federasiyasının Dövlət Dumasının qəbul etdiyi 16 mart 2005 tarixli qanununa əsasən təşkil edilib. Bu qanuna görə Rusiya Federasiyası Prezidenti Palatanın 126 üzvündən 42 üzvünü təyin edir. Rusiya Federasiyasının İctimai Palatasının digər 86 üzvü isə ümumrusiya ictimai birlikləri (42 üzv) və regional və regionlararası birliklər (42 üzv) tərəfindən seçilirlər. Rusiya Federasiyasının İctimai Palatası aktual problemlerlər üzrə 12 komissiya və hər bir komissiya sədrinin iştirak etdiyi Rusiya Federasiyasının İctimai Palatasının Şurasından ibarətdir. Rusiya Federasiyası İctimai Palatasının və "Gənclər KİV-inin inkişafı mərkəzinin" birlikdə 31 mart 2011-ci ildə təşkil etdikləri "Modernləşdirmə və innovasion inkişaf: qlobal tərəfdaşlıq" mövzulu konfransda 200-dən çox gəncin təklifləri müzakirə olunub və müvafiq qərarlar qəbul olunub. Rusiya Federasiyasının İctimai Palatasının və İdman Nazirliyinin gənclər siyasəti şurasının birlikdə 31 mart 2011-ci ildə hazirladıqları yeni təkliflər müzakirə olunaraq qəbul olunub. Rusiyadakı Regionlararası İctimai Palataların 6.4.2011 tarixindəki plenar toplantisında Rusiyada sərmayə qoyuluşunun şəraitinin yaxşılaşmasına aid Rusiya Federasiyası Prezidentinin 10 təklifi müzakirə olunacaqdır. İctimai Palatada 16.2.2011 tarixində "Dayan, korrupsiya" adlı telefon xətti qurulubdur. Vətəndaçların korrupsiya faktları barədə verdikləri məlumatlar İctimai Palatanın hazırladığı "Müasir Rusiyada antikorrupsiya siyasətinin səmərəliliyi" hesabatının əsasını təşkil edəckdir.

SuperMassive və ya sporsorluq razılaşmasına əsasən Papara SuperMassive – 2015-ci ildə yaradılmış Türkiyə kiberidman klubu. "League of Legends", "Valorant", "PUBG Mobile", "Arena of Valor", "Fortnite" kimi komandaları mövcuddur. Klub 2015-ci ilin avqust ayında Hakan Baş, Kaan Karamancı, Alper Özdemir, Onur Aksu və Fırat İleri tərəfindən qurulmuşdur. 2021-ci ildə "Blaze Esports" klubu ilə birləşərək "SuperMassive Blaze" adını almışdır. 2022-ci ildə sponsorluq razılaşmasına əsasən "Papara SuperMassive" adlanmağa başlamışdır. "SuperMassive" 2016 mövsümünün qış splitində Türkiyə Çempionluq Liqasında yarışmağa başlamış və finalda "Beşiktaş" klubuna 3–1 hesabı ilə qalib gələrək ilk mövsümündə Türkiyə çempionu olmuşdur. Yay splitində isə normal liqanı birinci yerdə tamamlamış, finala çıxaraq "Dark Passage" klubuna 0–3 hesabı ilə uduzmuşdur. 2017 mövsümündə də komanda uğurlu çıxışına davam etmişdir. Qış splitində normal liqanı birinci yerdə tamamlamış, finalda "Crew Esports" klubuna 3–1 hesabı ilə qalib gələrək növbəti Türkiyə çempionluğunu qazanmışdır. Yay splitində normal liqanı ikinci yerdə tamamlamış, finala çıxaraq "Fenerbahçe" klubuna 0–3 hesabı ilə məğlub olmuşdur.

Palata 106 — Rövşən Ağayevin rejissorluğu ilə çəkilmiş Azərbaycan teleserialı. == Filmin heyəti == === Rollarda === İlkin Həsəni — Dr. Təbib Ramil Babayev — Dr. Rəftar Elşən Orucov — Dr. Tayfun Çolak İlkin Misgərli — Qəşəm Nicat Rəhimov — Dr. Vəfa Azər Baxşəliyev — Dr.

Malatya Ulu Məscidi — (Battalqazi Ulu Məscidi kimi də tanınır) Türkiyənin Malatya vilayətinin Battalqazi rayonunda şəhər divarları arasında yerləşən tarixi məsciddir. == Tarixi == Təxminən 1224-cü ildə Anadolu Səlcuqlu Sultanı I Əlaəddin Keykubad dövründə tikildiyi güman edilir. İrandakı Böyük Səlcuq İmperiyası Anadoluda məscid memarlıq ənənəsini təmsil edən bir nümunədir. Onun memarı Yakub Bin Ebubekirdir. Müxtəlif illərdə apardığı təmir nəticəsində onun ilkin memarlığında müəyyən dəyişikliklər baş vermişdir. 1273-1274-cü illərdə aparılan təmirlə binanın şimalına bir hissə əlavə edilmişdir. Sonuncu dəfə 1980-ci illərdə təmir olunub. Onun 2023-cü il fevralın 6-da baş verən zəlzələdə çökdüyü bildirilir.

Paata İmnadze (gürc. პაატა იმნაძე; 11 fevral 1953, Tbilisi, Gürcüstan SSR, SSRİ) — Gürcü immunoloq, professor, tibb elmləri namizədi, Xəstəliklərə Nəzarət və Xalq Sağlamlığı Milli Mərkəzinin baş direktorunun müavini, Luqar Tədqiqat Mərkəzinin rəhbəri. Paata İmnadze 1953-cü ilin 11 fevral tarixində Tbilisidə anadan olub. 1976-cı ildə Tbilisi Dövlət Tibb İnstitutunun pediatriya fakültəsini bitirib. 1979-1991-ci illərdə Tiflis Dövlət Tibb İnstitutunun Mikrobiologiya və İmmunologiya kafedrasında assistenti, 1991-1994-cü illərdə dosenti, 1989-1992-ci illərdə isə Epidemiologiya və Gigiyena Elmi Mərkəzinin direktor müavini olmuşdur. 1983-cü ildə "Yenidoğulmuş və körpələrin bağırsaq mikroflorası və immun vəziyyəti" mövzusunda dissertasiya müdafiə etmişdir. 2003-2006-cı illərdə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının Tropik Xəstəlikləri Tədqiqatları üzrə Koordinasiya Şurasının üzvü idi. 2004-cü ildən bəri Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının Tropik Xəstəliklərinin Tədqiqatı üzrə Avropa Regionunun İmmunlaşdırma Mütəxəssisləri Komitəsinin üzvüdür. 1992-ci ildən 2010-cu ilədək Xəstəliklərə Nəzarət Milli Mərkəzinin baş direktoru vəzifəsində çalışmışdır; 2010-2013-cü illərdə Elmi Şuranın rəhbəri olmuşdur; 2013-cü ildən bəri isə baş direktorun müavini vəzifəsində çalışır. 2005-ci ildən Tbilisi Dövlət Universitetinin səhiyyə kafedrasının tam professorudur.

Şaxta baba (rus. Дед Мороз və ya Дедушка Мороз; belar. Дзед Мароз; ukr. Дід Мороз; serb. Деда мраз; bolq. Дядо мраз; sloven. Dedek Mraz; mak. Дедо мраз; xorv. Djed Mraz ) — Yeni il bayramının əsas nağıl personajı.

Platya-de-Palma (kat. Platja de Palma, isp. Playa de Palma) — kurort qəsəbə və çimərlik. Malyorka adasının cənubunda 6 km məsafədə uzanır. Aralıq dənizi sahili boyunca S'Аrenal, Kan-Pastilya, Kan-Pere-Antoni, El-Kol-den-Rabassa, Les-Meraveles və El-Molinar kimi yaşayış məntəqləri yerləşir. Kotolonca Platya-de-Palma, ispanca isə Playa de Palma adlanır. Sahilinin 300—500 metri mehmanxana və otellərlə zəngindir. Hansı ki, burada 250 nəfərdən 50 min nəfərə qədəri ayarlamaq olar. Qış möhsümü çimərlikdə fəaliyyət göstərən barlar və otellər işini dayandırır.

Palata 106 — Rövşən Ağayevin rejissorluğu ilə çəkilmiş Azərbaycan teleserialı. İlkin Həsəni — Dr. Təbib Ramil Babayev — Dr. Rəftar Elşən Orucov — Dr. Tayfun Çolak İlkin Misgərli — Qəşəm Nicat Rəhimov — Dr. Vəfa Azər Baxşəliyev — Dr.

Palata 106 — Rövşən Ağayevin rejissorluğu ilə çəkilmiş Azərbaycan teleserialı. İlkin Həsəni — Dr. Təbib Ramil Babayev — Dr. Rəftar Elşən Orucov — Dr. Tayfun Çolak İlkin Misgərli — Qəşəm Nicat Rəhimov — Dr. Vəfa Azər Baxşəliyev — Dr.