Поиск по словарям.

Maşın yığımı hissələrin və düyümlərin maşının təyinatına cavab verən, müəyyən olunmuş ardıcıllıqla birləşməsi və bərkidilməsidir. Məmulun təşkiledici hissələrinin söküləbilən və sökülməyən birləşməsinə düyüm deyilir. Düyümün əsas xarakteri onun başqa elementlərdən yığılmasıdır. Düyümə daxil olan iki və daha artıq hissələr birləşməsinə altdüyüm deyilir. Altdüyümlər dərəcələrinə görə fərqlənirlər. Ən yüksək dərəcəli altdüyüm yalnız bir hissədən ibarət olur. Yığmanın başlandığı hissə və ya düyüm baza elementi adlanır. →Maşınqayırmada yığmaya sərf olunan əməktutumu məmulun ümumi əməktumunun 25÷30%-ni təşkil edir. Fərdi və kiçik seriyalı istehsalda isə daha çox çatdırma işləri tələb olunduğundan bu nisbət 40÷45%-ə qədər qalxa bilir. == Təsnifatı == Maşınqayırmada yığma ümumi və düyüm olaraq iki qrupa bölünür.

İyirmi / Yirmi — say sistemində Sayaqlardan biridir. On doqquzdan sonra, iyirmi birdən Qabaq gəlir. == Riyaziyyatda == === Əsas hesablamalarda === === Say sistemində === İyirmi / Yirmi Sayaqi — mürəkkəb ədəd olmaqla yanaşı həm də cüt ədəddir. Belə ki, 1, 2, 4, 5, 10 və 20 ədədlərinə qalıqsız bölünür. == Elmdə == == Dində == === Qurani-Kərimdə === Ya Peyğəmbər! Möminləri döyüşə həvəsləndir (təşviq et). İçərinizdə iyirmi səbirli kişi olsa, iki yüz kafirə, yüz səbirli kişi olsa, min kafirə qalib gələr. Çünki onlar (həqiqətən, Allahın möminlərə olan köməyini) anlamayan bir tayfadır!

İyirmi altı — say sistemində saylardan biridir. İyirmi beşdən sonra, İyirmi yeddidən əvvəl gəlir. == Riyaziyyatda == === Əsas hesablamalarda === === Say sistemində === İyirmi altı ədədi — mürəkkəb ədəd olmaqla yanaşı həm də cüt ədəddir.

İyiirmi beş — say sistemində ədədlərdən biridir. İyiirmi dörddən sonra, İyiirmi altıdan əvvəl gəlir. == Riyaziyyatda == === Əsas hesablamalarda === === Say sistemində === İyirmi beş ədədi — mürəkkəb ədəd olmaqla yanaşı həm də tək ədəddir.

İyirmi bir — say sistemində ədədlərdən biridir. İyirmidən sonra, iyirmi ikidən əvvəl gəlir. == Riyaziyyatda == === Əsas hesablamalarda === === Say sistemində === İyirmi bir ədədi — mürəkkəb ədəd olmaqla yanaşı həm də tək ədəddir.

İyirmi doqquz — say sistemində ədədlərdən biridir. İyirmi səkkizdən sonra, otuzdan əvvəl gəlir. == Riyaziyyatda == === Əsas hesablamalarda === === Say sistemində === İyirmi doqquz ədədi — sadə ədəd olmaqla yanaşı həm də tək ədəddir.

İyirmi dörd — say sistemində ədədlərdən biridir. İyirmi üçdən sonra, iyirmi beşdən əvvəl gəlir. == Riyaziyyatda == === Əsas hesablamalarda === === Say sistemində === İyirmi dörd ədədi — mürəkkəb ədəd olmaqla yanaşı həm də cüt ədəddir.

İyirmi iki — say sistemində ədədlərdən biridir. İyirmi birdən sonra, iyirmi üçdən əvvəl gəlir. == Riyaziyyatda == === Əsas hesablamalarda === === Say sistemində === İyirmi iki ədədi — mürəkkəb ədəd olmaqla yanaşı həm də cüt ədəddir.

İyirmi səkkiz — say sistemində ədədlərdən biridir. İyirmi yeddidən sonra, İyirmi doqquzdən əvvəl gəlir. == Riyaziyyatda == === Əsas hesablamalarda === === Say sistemində === İyirmi səkkiz ədədi — mürəkkəb ədəd olmaqla yanaşı həm də cüt ədəddir.

İyirmi yeddi — say sistemində ədədlərdən biri. İyirmi altıdan sonra, İyirmi səkkizdən əvvəl gəlir. == Riyaziyyatda == === Əsas hesablamalarda === === Say sistemində === İyirmi yeddi ədədi — mürəkkəb ədəd olmaqla yanaşı həm də tək ədəddir.

İyirmi üç — say sistemində ədədlərdən biridir. İyirmi ikidən sonra, İyirmi dörddən əvvəl gəlir. == Riyaziyyatda == === Əsas hesablamalarda === === Say sistemində === İyirmi üç ədədi — sadə ədəd olmaqla yanaşı həm də tək ədəddir.

== Məzmun == Kinolent Azərbaycanda pambıq yığımında texnikadan-pambıqyığan kombayndan istifadə olunmasından, bunun əmək məhsuldarlığına böyük təsirindən danışır. == Film haqqında == Film Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin sifarişi ilə çəkilmişdir. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Teyyub Axundov Ssenari müəllifi: Əfqan Əsgərov, M.Qədimova Operator: Teyyub Axundov Səs operatoru: Sabir İsgəndərov == Sponsor == Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 170-179.

Peykər xan İyirmi Dörd — XVI əsrin sonları XVII əsrin əvvəllərində Səfəvi imperiyası üçün xidmət etmiş Qızılbaş tayfa başçısı. Fəaliyyətinin əsas hissəsi Cənubi Qafqazla bağlıdır. O, bu zaman Bərdənin və Kaxetiyanın hakimi vəzifəsində xidmət etmişdir. Sonuncu vəzifəsindən Şah Abbas dövründə 1625-ci ildə Gürcü üsyanı ilə getmişdir. == Canişinliyi == Gələcəkdə xan olacaq Peykər xan İyirmi Dörd tayfasının başçısı kimi Qarabağda hakimiyyət uğrunda Qacar tayfası ilə rəqabətdə idilər. Şah II İsmayılın əmri ilə Peykər xan bəylərbəyi təyin olunması üçün öz qohumu və Qarabağ bəylərbəyisi olan Yusif xan Şahverdi Ziyadoğlunu, onun anasını, qardaşlarını qətlə yetirdi. Lakin II Şah İsmayıl vəzifəni rəqib Qacar tayfası mənsubuna verdi.Peykər xan 1608-ci ildə Şah Abbas tərəfindən Bərdənin hakimi təyin edildi. 1620-ci ildə vəzifəsi daha da yüksəldi və şahın tam hakimiyyəti altına almaq istədiyi Kaxetiyanın hakimi təyin edildi. Bundan sonra şahın əmri ilə o, gürcü kraliyyət ailəsindən olan Fatma Sultan Bəgüm ilə evləndi. Fatma Sultan Bəgüm Kartli çarı II Luarsabın bacısı idi və şah onu qardaşını edam etdirdikdən sonra öz hərəmindən qovmuşdu.Kaxetiyaya göndərildikdən sonra Peykər xan Qarlanquç qalasına yerləşdi və qalanın ətrafında gözəl evlərlə və hamamlar tikdirdi.

İyirmi altıncı simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 30 mart 1773-cü ildə tamamlanmışdır. == Ümumi == Simfoniya aşağıdakı səciyyəvi xüsusiyyətlərə malikdir: İtalyan bir uvertura üslubundadır, hissələr təkrarlanmır; Birinci hissə: tərəzinin bir açarından digərinə (məsələn, E düz majordan F minor qədər) kəskin bir ahəngdarlıq, dinamikada kəskin dəyişiklik, melodik bir mövzunun olmaması; Hissələr arasında güclü ziddiyyətlər: sürətli, mexaniki, enerjili (ilk hissə) - yavaş, kədərli (ikinci hissə) - sürətli, melodik, xoşbəxt (üçüncü hissə); == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir. Molto presto, 4/4 Andante, 2/4 Allegro, 3/8 === Birinci hissə: Molto Presto === === İkinci hissə: Andante === === Üçüncü hissə: Allegro === == Notlar və ədəbiyyat == Ноти на IMSLP Dearling, Robert: The Music of Wolfgang Amadeus Mozart: The Symphonies Associated University Presses Ltd, London 1982 ISBN 0-8386-2335-2 Kenyon, Nicholas: The Pegasus Pocket Guide to Mozart Pegasus Books, New York 2006 ISBN 1-933648-23-6 Zaslav, Neal:Mozart's Symphonies: Context, Performance Practice, Reception OUP, Oxford 1991 ISBN 0-19-816286-3 E Symphony düz böyük, K. 184 : Score və tənqidi hesabat ilə New Mozart Edition Wolfgang Amadeus Motsart: Eb KV-də Simfoniya 184. Bärenreiter Study Scores Cild 72; Bärenreiter-Verlag, Kassel 1986, 22 səh (Yeni Motsart nəşri). W. Meves: WA Motsart simfoniyaları. Kolleksiya Litolff No. 168.

İyirmi beşinci simfoniya 17 yaşlı Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1773-cü ilin oktyabr ayında yazılmış, iyirmi dördüncü simfoniyanın tamamlanmasından cəmi iki gün sonra, 5 oktyabrda Zalsburqda tamamlanmışdı. Simfoniyanın İlk hissəsi Miloş Formanın "Amadey" filmindəki açılış musiqisi olaraq məşhurdur. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir. Allegro con brio, 4/4 Andante, 2/4 Menuetto və Trio, 3/4 Allegro, 4/4 === Birinci hissə: Allegro con brio === === İkinci hissə: Andante === === Üçüncü hissə: Menuetto === === Dördüncü hissə: Allegro === == Mənbə == W. A. Mozart: Symphonie No. 25 K. 183 Sol Mineur. Heugel et Cie, P. H. 193, Paris 1952 (Taschenpartitur; aktuelle Ausgaben sind z. B. bei den Verlagen Eulenburg oder Philharmonia erschienen). W. Meves: Symphonies de W. A. Mozart. Collection Litolff No. 168.

İyirmi birinci simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1772-ci ilin avqustunda yazılmışdır və ehtimal ki, bir Milan müştərisi üçün nəzərdə tutulmuşdur. Simfoniyanın ifa müddəti 18 dəqiqədir. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir.

== Məzmun == Elmi-kütləvi filmdir. Burada məşhur pambıqçı Bəsti Bağırova tərəfindən tətbiq edilən iki əllə pambıq yığma üsulu haqqında danışılır. == Film haqqında == Film saxlanılmayıb. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: İvan Tartakovski Operator: Mirzə Mustafayev == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 57.

== Məzmun == Elmi-kütləvi filmdir. Burada məşhur pambıq ustası Qüdrət Səmədovun iki əllə pambıq yığmasından, onun iş üsulundan söhbət gedir. == Film haqqında == Film saxlanılmayıb. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: İvan Tartakovski Operator: Mirzə Mustafayev == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 57.

Mığırlı - Gürcüstan Respublikasının Bolnisi rayonunun tabeçiliyində kənd. == Tarixi == == Fiziki-coğrafi mövqeyi == == Əhalisi == === Görkəmli şəxsiyyətləri === Zakir Məhərrəmov — Texnika elmləri namizədi, AzTU-nun “Tətbiqi informatika” kafedrasının dosenti.

Sığırlı — Azərbaycan Respublikasının Kürdəmir rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == == Toponimikası == Sığırlı oyk. Kürdəmir r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd, d.y. stansiyası. Şirvan düzündədir. Yaşayış məntəqəsi XIX əsrin 80-ci ilərində yaranmışdır. Kənd keçmişdə maldarlıqla məşğul olan sığırlı elinin qışlaq yeri olmuşdur. Şamaxı r-nunun Çuxuryurd kəndinin ərazisi isə onların yaylağı idi. == Coğrafiyası və iqlimi == Rayon mərkəzindən 22 km cənub-şərqdə Şirvan düzündədir. == Əhalisi == 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 6130 nəfər əhali yaşayır.

XXI sülalə - Qədim Misir tarixində üçüncü aralıq dövrə aid edilən sülalə. == Ümumi məlumat == XX sülalədən hökmdar III Ramzes hakimiyyətini möhkəmləndirmək üçün din xadimləri ilə yaxınlaşır. Kahinlər firondan geniş səlahiyyətlər və var-dövlət alırlar. Nəticədə onlar çox güclənərək artıq mərkəzin siyasəsitindən yayınmağa başlayırlar. III Ramzesdən başlayaraq Misirdə bölünmə gedikcə güclənir, mərkəzi hakimiyyət zəifləyir. Bu isə öz növbəsində ayrı-ayrı bölgələrin müstəqilləşməsinə şərait yaradır. Tebesdəki Amon məbədi baş kahini o qədər güclənmişdi ki,artıq firona tabe olmurdu. Din xadimlərinin gücü baş kahin Amenhotepin zamanında daha da artır. Sonuncu firon XI Ramzesin hakimiyyəti dövründə baş kahin Herihor bütün vacib dövlət vəzifələrini əlində cəmləşdirmişdi. Artıq din xadimləri fironlarla yox, tanrı ilə insanlar arasında vasitəçi rolunu oynayırdı.

İyirmi doqquzuncu simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1774-cü ildə 6 apreldə tamamlanmışdır. Bir sıra müəlliflərin fikrincə, Motsartın bu simfoniyası geniş şöhrət qazanan ilk simfoniyalarından biridir. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir. Allegro moderato, 2/2 Andante, 2/4 Menuetto və Trio, 3/4 Allegro con spirito, 6/8 === Birinci hissə: Allegro moderato === === İkinci hissə: Andante === === Üçüncü hissə: Menuetto === A-Dur, 3/4-Takt, 32 + 22 Takte === Dördüncü hissə: Allegro con spirito === == Mənbələr == Wolfgang Amadeus Mozart: Sinfonie A-Dur KV 201. Ernst Eulenburg Ltd. No. 546, London / Mainz ohne Jahresangabe (Taschenpartitur) W. Meves: Symphonies de W. A. Mozart. Collection Litolff No. 168. Henry Litolff´s Verlag, Braunschweig ohne Jahresangabe (Ausgabe von ca.

İyirmi dördüncü simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1773-cü ilin oktyabr ayında yazılmışdır, italyan simfoniya tipinə uyğundur. Hazırda simfoniyanın əlyazması Berlində Preusisscher Kulturbesitz kitabxanasında saxlanılır. Simfoniyanın ifa müddəti təxminən 8-10 dəqiqədir. == Quruluşu == Simfoniya 3 hissədən ibarətdir. Allegro spiritoso, 4/4 Andantino grazioso, 2/4 Allegro, 3/8 === Birinci hissə: Allegro spiritoso === === İkinci hissə: Andantino grazioso === === Üçüncü hissə: Allegro === == Mənbə == Jean Massin və Brigitte Massin , Motsart , Fayard , coll. "Musiqinin əsasları",1 st Sentyabr 1990, 1270 səh. ( ISBN 2-213-00309-2 ) , səh. 697 François-René Tranchefort (istiqamət), Simfonik Musiqi Bələdçisi , Paris, Fayard , kol. "Musiqinin əsasları",1998-ci il( 1 st ed. 1986), 896 səh.

İyirmi ikinci simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1773-cü ildə yazılmışdır. O zaman gənc bəstəkarın 17 yaşı var idi. 1773-cü ilin mart ayından 1774-cü ilin noyabr ayınadək olan dövrdə Volfqanq Amadey Motsart Zalsburqda doqquz simfoniyanı yazmışdır. Bu əsər də həmin simfoniyalardan biridir. Motsartın bu simfoniyanı kimin və ya hansı səbəbdən bəstələdiyi məlum deyil. Mümkündür ki, o, italyan himayədarları arzusuna uyğun hərəkət etmişdir və ya tanınmaq məqsədi ilə özünü Zalsburq zadəganlarına təqdim etmək niyyətində olmuşdur. Simfoniyanın ifa müddəti təxminən 9 dəqiqədir. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir.

XXII sülalə - Qədim Misir tarixində üçüncü aralıq dövrdə hakimiyyətdə olmuş sülalə. == Ümumi məlumat == XX sülalənin süqutu ilə Qədim Misirdə yeni padşahlıq dövrü bitdi. Üçüncü aralıq dövrdə Misirdə sosial-iqtisadi vəziyyət pisləşmiş və ölkədə mərkəzi hakimiyyət dağılmışdı. Tebes və ətraf torpaqlarda Amon məbədinin baş kahini, Nil deltasında isə XXI xanədan hökmdarlıq edirdi. II Psusennesin ölümündən sonra liviyalı I Şeşonk Nil deltasında taxtı ələ keçirdi və yeni sülalənin əsasını qoydu. Onlar buna qədər Bubastis şəhərində yaşayırdılar. I Şeşonk oğlu I Osorkonu II Psusennesin qızı ilə evləndirdi. Bu izdivac I Şeşonkun fironluğunu möhkəmləndirmək məqsədi daşıyırdı. Müəyyən bir dövrdə şimali torpaqları XXII, XXIII, XXIV sülaləri arasında bölünür. Birincilər yalnız Tanis və ətraf əraziləri idarə edirdilər.

İyirmi səkkizinci simfoniya Volfqanq Amadey Motsartın "Zalsburq simfoniyaları"nın sonuncusudur. Bu simfoniyanın yazılma tarixi dəqiq müəyyənləşdirilməmişdir. Ehtimal olunur ki simfoniya noyabr 1774 və ya 1773-cü illərdə bəstələnmişdir. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir. Allegro spiritoso, 3/4 Andante, 2/4 Menuetto və Trío, 3/4 Presto, 2/2 === Birinci hissə: Allegro spiritoso === === İkinci hissə: Andante === === Üçüncü hissə: Menuetto. ===

İyirmi yeddinci simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1773-cü ilin aprel ayında yazılmışdır. Bu, Zalsburqda 1773-cü il və 1774-cü il arasında arasında Motsartın yazdığı doqquz simfoniyadan ikincisidir. O zaman Motsartın 17 yaşı var idi. == Quruluşu == Simfoniya üç hissədən ibarətdir, "şərti olaraq forma və musiqi dili" olan bir konsert simfoniyasıdır. Allegro, 3/4. Andantino grazioso, 2/4. Presto, 3/8.Avstriya musiqişünası, bəstəkarı və dirijoru Paumqartner Bernxardın fikrincə, simfoniyanın üstünlük dərəcəsi incə bir xarakter daşıyır, onun sonluğu oynaq xarakterli bir lirik opera üçün bir uvertüra ilə müqayisə edilə bilər.

İyirmi üçüncü simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1773-cü ildə yazılmışdır. O zaman müəllif on yeddi yaşında idi. Bu əsər İtalyan simfoniya tipinə (uvertüra növü) uyğundur. == Tarixi == Bu əsər Motsart tərəfindən 1773-cü ilin mart ayından 1774-cü ilədək olan dövrdə Zalsburqda yazılmış doqquz simfoniyadan biridir. Simfoniyanın əlyazması Vyanada şəxsi kolleksiyada saxlanılır. Bu simfoniya Volfqanq Amadey Motsartın vəfatından sonra Hamburqda Avqust Kranz tərəfindən nəşr olunmuşdu. Musiqişünas Volkerin tədqiqatlarına əsasən (2005) bu simfoniyada Mannheim məktəbinin təsiri aydın şəkildə özünü göstərir. "Motsartın Mannheim üslubunun xarakterik üsusiyyətləri; məsələn, dar, şıltaq forte-fortepiano dəyişiklikləri və ya "Presto assai"nin birinci və ikinci skripkaları arasındakı dialoq hissələri kimi alətlərin işlənməsinin təfərrüatları qeyd edilə bilər". == Quruluşu == Simfoniya üç hissədən ibarətdir.

== Məzmun == Film müharibə illərində və 20 il keçəndən sonra Leytenant Şmidt adına Bakı Maşınqayırma Zavodu uşaq bağçasının qruplarından birinin tarixçəsi haqqında bəhs edir.

XXIII sülalə - Qədim Misirdə hakimiyyətdə olmuş və üçüncü aralıq dövrə aid edilən sülalə. Liviyadan gəlmiş meşveş bərbərlərinin nəslindən idilər. == Ümumi məlumat == Arxeoloji tapıntıların azlığından bu sülalə barədə geniş məlumat yoxdur. Güman edilir ki, onlar Yuxarı Misirdə hökmranlıq ediblər. Və hakimiyyətlərinin bir hissəsi XXII sülalə ilə üst-üstə düşüb. Məlumdur ki, XXIII sülalə Aşağı Misirdəki Tanis şəhərindən olublar. Ancaq bu şəhər XXII sülalənin hakimiyyəti altında idi. Buna görə yeni xanədanlıq doğma şəhərlərini tərk edərək Leontopolisə gəlmişlər. Pianxinin stelasında firon II İtupun Leontopolisi paytaxt kimi istifadə etdiyi qeyd edilir. Bu dövrdə Tebes kahinləri Yuxurı Misirdə təsirlərini saxlayırdılar.

XXIV sülalə — üçüncü aralıq dövrdə hakimiyyətdə olmuş Qədim Misir sülaləsi. Misir tarixində ən qısa müddət hökmranlıq etmiş xanədanlıqlardan biridir. == Ümumi məlumat == Üçüncü aralıq dövrdə Misirdə mərkəzləşdirilmiş dövlət yox idi. Ölkə bir neçə yerə bölünmüşdü və ayrı-ayrı sülalələr tərəfindən idarə olunurdu. XXIV sülalənin yalnız iki fironu məlumdur. Onlar Sais şəhəri və ətraf bölgələrin hakimləri idilər. XXII sülalənin zəiflədiyi bir dövrdə Tefnaxt adlı şəxs Nil deltasının qərbini ələ keçirib, müstəqil idarə etməyə başladı. Onu stellalarda "qərbin böyük hakimi" kimi adlandırırlar. Tefnaxtın hakimiyyətini daha geniş ərazilərə yaymaq istəyi uğursuzluqla bitdi. Bu dövrdə Yuxarı Misirdə XIII sülalənin hökmdarları hakimiyyətdə idilər.

Baqirmi sultanlığı— Orta Afrikada, indiki Çadda 1522-1897-ci illərdə iqtidarda olan İslam sultanlığı. == Tarixi == Baqirmi Çad gölünün cənubi-şərqi və Şari çayının şərqində yerləşir; bölgənin əski tarixi bilinmir. XVI əsrin başlarında Baqirmi bölgəsində yasayan göçəbə bütpərəst Kenka qəbiləsi, Birni Bəsi liderliyində (1522-1536) Çad gölünün 200 km. şərqində qalan Masinyada güclü bir dövlət qurdu. İslamiyətin bölgədə yayılması, XVI əsrin başlarında Fülani qəbilə¬sindən bir şeyxin müridləriylə birlikdə həccə gedərkən Masinya yakınındaki Bidiridə (Biddən) bir zaviyə açmasıyla başladı. Bunun yanında qonşu Bornu dövlətinin də İslamın Baqirmiyə yayılması və kökləşməsində böyük ölçüdə qatkısı olmuşdur. Buradaki fəaliyətlər sonucunda müsəlmanlığı qəbul edən Baqirmi dövlətinin dördüncü hökmdarı Sultan Abdullah Hac (1568-1608) bəzi müəssəsələri İslamiləşdirməyə çalışdıysa da, xalq arasında əski bütpərəst inanclar böyük ölçüdə yaşamağa davam etdi. Mbanq ünvanını alan Sultan Abdulla monarxik bir idarəylə dövlətin gücünü artdırdı. Ancaq bir ara, İdris Alavma olaraq bilinən Bornu sultanı İdris bin Əli (1570-1602) düzənlədiyi çeşidli səfərlər sonunda Bagirmini hakimiyəti altına alaraq vergiyə bağladı. Fəqət bu durum çox uzun sürmədi, Alavmanın ölümündən sonra Baqirmi yenə istiqlalına qovuşdu (1631.

Kürdəmir bələdiyyələri — Kürdəmir rayonu ərazisində fəaliyyət göstərən bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Sığırçı durnalar (lat. Aramidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin durnakimilər dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi.

komandalar yığını – mikroprosessorun tanıdığı və yerinə yetirdiyi maşın komandaları sistemi. Komandalar yığınına toplama, çıxma, vurma və bölmə kimi aşağı səviyyəli addım-addım komandalar daxildir. Hər bir mikroprosessorun öz komandalar yığını var, ancaq bəzi hallarda komandalar yığını daha geniş təyin olunur və ora proqramlaşdırma dillərindəki komandalar daxil olur. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Ot yığını — təbii ekosistemlərdə rast gəlinən, otlaqlarda yaşıl yem, bağlarda dekorativ ot kimi istifadə edilən təbii bitki. Qırtıckimilər ailəsindəndir və çəmən şəklində deyil, top-top şəklində yığılmış düz çəmənliklərdə rast gəlinir. Adətən bir mövsümdən çox yaşayırlar. Bir çox növün kökləri 2 metr və ya daha çox olur. Bu yolla maili yerlərdə torpağı eroziyadan qoruyurlar. Onun kökləri digər bitkilərə nisbətən daha dərin və nəm yerlərə çata bilir. Onlar həşəratlar (kəpənəklər daxil olmaqla), quşlar, xırda heyvanlar və daha böyük ot yeyənlər üçün yaşayış yeri təmin edir və torpağı süni şəkildə qidalandırırlar. Onun yarpaqları yerli xalqlar və müasir rəssamlar tərəfindən səbət toxuması kimi məqsədlər üçün istifadə olunur.

Sianuk cığırı — Kambocada Vyetnam müharibəsi (1960–1975) zamanı Vyetnam Xalq Ordusu və onun Vyetkonq partizanları tərəfindən istifadə edilən logistik təchizat sistemi. 1966-cı və 1970-ci illər arasında istifadə olunan bu sistem Laos krallığının cənub-şərq hissəsindən keçən və daha çox tanınan Ho Şi Min cığırı ilə eyni şəkildə işləyir, eyni məqsədlərə xidmət edirdi. Bu ad ABŞ tərəfindən verilmişdir və Şimali Vyetnama görə, bu iki sistem ayrı deyildilər. ABŞ-nin bu sistemə mane olmaq cəhdləri 1969-cu ildə başlamışdır. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Kissinger, Henry A., White House Years Morris, Virginia and Hills, Clive, Ho Chi Minh's Blueprint for Revolution: In the Words of Vietnamese Strategists and Operatives, McFarland & Co Inc, 2018. Morris, Virginia and Hills, Clive, A History of the Ho Chi Minh Trail: The Road to Freedom, Orchid Press, 2006.

Genişləndirilmiş ASCII yığını – kodları ASCII yığınının 128–255 (onaltılıq 80h–FFh) aralığında olan hər hansı simvollar yığını. Genişləndirilmiş ASCII yığınının standart yığından fərqi odur ki, o, sabit deyil və kompüterdən, əməliyyat sistemindən, proqramlardan, şriftlərdən, qrafik simvollar yığınından asılı olur. Standart ASCII yığını bütün kompüterlərin işləməli olduğu ən vacib simvolları (hərfləri, rəqəmləri və durğu işarələrini) əhatə edir, genişləndirilmiş ASCII yığınına isə vurğulu hərflər, qrafik simvollar və xüsusi simvollar kimi əlavə 128 simvol daxildir. Genişləndirilmiş ASCII yığınını kodlaşdırmaq üçün baytda olan səkkiz bitin hamısından (standart ASCII yığınında 7 bitdən) istifadə olunur.