Dağın beli, aşırım. Ərzurumun gədiyinə varanda, Onda gördüm burum-burum qar gəlir. Lələ dedi: gəl bu yoldan qayıdaq, Dedim: dönmək namusuma ar gəlir
Dağın beli, aşırım, dağ keçidi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, gədikləri busaram, Qancırğadan qanlı başlar asaram, Bolu bəy, sənə bir qılın
Suvaq işlərində istifadə olunan, gillə gipsin qarışığından istifadə olunmuş maddə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bir-birinin üzünə baxanda gördülər ki
Məcazi mənada: ağlı-başı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Cavan gəlinlərə qohumları tərəfindən verilən ad. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu dedi: – Yaxşı, gəlinbacı ol! Bundan sonra sənə gəlinbacı deyərə
Gəlin (əzizləmə) – gəlinciyim; kiçik gəlin, sevgili gəlin. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Qarşılıqlı gedib-gəlmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Alıcı quşlara şikar almağı öyrətmək, onları şikar üçün şirnikdirmək (ovçu alıcı quşu şikara buraxmazdan əvvəl acıqlandırır, buna “quş küsdürmək” deyir
Məsləhət üçün müraciət etmək, məsləhətləşmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Halaypozan Koroğluya gənəşdi, Koroğlu buna da razılaşdı
Əgər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Gər girişsəm çalhaçala, Quş gərəkdi qanad sala, Çəkib uçurdaram qala, Bəy, paşa, sultan başına
Bax: gərdən. Gözləyə-gözləyə qallam yolları, Yadıma düşübdü şirin dilləri. Baxış deyər, yarın siyah telləri, Düzülmüş gərdanda sərasər, hanı?
Boyunun ön tərəfi; boyun. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Duruşu bənzər tərlana, Gözəl doğub gözəl ana, Töküb tellərin gərdana Məhbub xanım, Məhbub xan
Toyda oğlan evində gəlin üçün pərdə ilə ayrılmış xüsusi yer. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Yeddi gün, yeddi gecə toy büsatı quruldu, yeddinci gecə qız
Təzə evlənənlər üçün ev. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Bax: gərdan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mənə qara deyən gözəl Qaşların qara deyilmi? Tökülübdü dal gərdənə Saçların qara deyilmi?
Boyunun ön tərəfi; boyun. Nə yaxşıdı oban, elin, Yaraşır kəmərə belin. Tökülüb gərdənə telin, Könül sənə bənd olubdu
Boyunbağı. Gözəllər yığılıb hamısı kəndə, Sənəyin doldurub burdan ötən də, Şamaxı şəddəli gərdənbənd təndə, Əyrimcədən keçər beli qızların
Qəşəng, gözəl gərdəni olan // enlidöş (at haqqında) (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Ərəb atın dastanını söylərəm, Üç yaşında hər nişanı bəlli olur
1. Gəzinti, seyr. 2. Dövran, dövranetmə, dolanma. Ay ilə gün gərdiş eylər, ötüşər, İki sevgi peymanına bitişər, Ruzi müqərrərdi, gələr yetişər, Həzəra
1. Gəzinti, seyr. 2. Dövran, dövran etmə, dolanma. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Ərəb pəhləvan meydana çıxdı, bir o başa gərdiş elədi, bir bu başa gər
Bax: girdiyar. Səni yaradıbdı Cəlilü Cabbar, Hüsnün kitabının adı gərdiyar... (“Qurbani”)
Nəfəslə çalınan uzun boru şəklində qədim musiqi aləti. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Carçılar çığrışır, gərənay bozlar, Ərəb atlar macal tapmaz qaçana
Gərilmək, tarım çəkilmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Gəzmə, dolanma, seyr. Bağçalarda qurudulur barama, Naşı təbib məlhəm eylər yarama. Dedim: Pərim, zülflərini darama, Könül gəştə çıxar xallara doğru
1. Gətirmək. 2. Qaldırmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Çoxdanışan, lağlağı, yanşaq, naqqal. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Sən demə bu yanşaq gəvəzənin biri imiş
Kobud yemək; yanmış kömürdə bişirmək, odda bişirmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
fars. giysu Saç, hörük. Sinəyə, sima gərdənə tökülüb gəysuların, Bənzəyir dörd gecəlik göydə aya əbruların
Nişan almaq, oxu gəzinə qoymaq, oxu kərtiyində yerləşdirmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Nəşələnmək, qızmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Yenə günlərin bir günündə Düratın nadincliyi tutdu
Pis, alçaq, yaramaz, etibarsız. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Gidi xonkar, qıl başının çarəsin, Koroğlu üstünə dəllərlə gəlib
Üzümün, narın və s. meyvələrin hər bir dənəsi. Dastanda plov giləsi ifadəsi də işlənir. Mən bir plov giləsi kimi onun buğuna yapışaram
1. Burulğan. 2. Məcazi mənada: həyatın keşməkeşi, çıxılmaz vəziyyət, ağır qorxulu hal. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İki dərya arasında gəmim var, Çıx
Bax: girdiyar. Sığıl girdikara, tapginən qərar, Zülmə dözüb, səbir eləmək çağıdı. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Qat-qat. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Boynunun əti girdin-girdin, bığlar kəl buynuzu kimi. (“Həmzənin Qıratı aparmağı”)
Allah, tanrı. Çox aşıq xəlq etdi qüdrət girdiyar, Olubdu sözləri tamam dildə car, Cəmi hicran çəkən nə ki aşıq var, Mənim kimi dərdə giriftar olmaz
Girəvələmək, fürsət tapmaq, əlverişli vəziyyət axtarmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Girələyib Eyvazın çiyin damarlarını saldı cənginə
1. Pusqu, marıq. 2. Əlverişli vəziyyət, fürsət. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Sənəmin də gözü Koroğluya düşmüşdü
Yaxa. Su duran yerləri sonam göl eylər, Çeşmim yaşı giribandan sel eylər, Bəzirganlar üstümüzdən yol eylər, Onda mənim halım olar yaman, hey!
Tutulmuş, düçar, mübtəla. Qurbaniyə gətir məzə! Dərd üstündə dərdim təzə. Dərd biləni dərd bilməzə, Giriftar eyləmək olmaz
Bax: girəvə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) 1. Keçid. 2. Keçidlərdə, yollarda qar yığını. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qollarına dəmir polad taxdıran,
Ağlayan, sızlayan, ağlar. Başına döndüyüm, qurvan olduğum, Məni axtarsan, o Kişmirə gəlginən! Yanıf, ataşına giryan olduğum, Məni axtarsan, o Kişmirə
Aşağı rütbəli inzibati işçi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dialektlərimizdə bu söz icraçı mənasında işlənməkdədir
Gizləmək feilinin birgəlik növü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mərd igidlər bir-biriynən üzləşər, Müxənnətlər kol dibində gizləşər, Qılınc vurram, ya
Gizli. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Xəncərşəkilli iri bıçaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, bir ac qurdam, Çənlibeldə ağır yurdam, Qan çıxardar indi gordam, Tök malını, get, b
Bax: gavur. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Nə eldirərəm, eldirərəm, Dəlilərə bildirərəm, Haydı səni öldürərəm, Dindən dönmüş govuram mən
Gövdə. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Bax: gövtar.
fars. göftar, güftar 1. Danışıq, söhbət. 2. Kəlam, söz. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qoç igidin bu tövr olur iqrarı, Yarsız necə tutar səbrü qərarı