DƏRƏLİK – TƏPƏLİK Uçurum, dərəlik sıldırım qayalıq yerlərdən keçirdim (A.Şaiq); Dünən Saracı axtarırdın, deyəsən, təpəlikdə? (M
DƏRHAL – GEC Dərhal pəncərədən çəkildi (A.Şaiq); Mart ayının on beşində bərk yağış yağdığı üçün səpin beş gün də gec başlandı (Ə
DƏRİN – DAYAZ Bulandırıb saf suyu; Qazıdın dərin quyu (A.Şaiq); Nurəddin dayaz yer axtararkən gəlib bir yerə çatdı ki, orada bir uzun ağac sınıb körpü
DƏRİNLİK – DAYAZLIQ Dərinlik çox gözəldir: sadə olarsa; Nə çıxır o şeirdən, başımı yorsa? (M.Müşfiq); Hər bir müəllif öz əsərində yaratdığı obrazı hər
DƏRMƏK – YIĞMAQ Bir nimçə üzüm dərmişdi (S.Qədirzadə); Vaxtında səpək, vaxtında yığaq, vaxtında təhvil verək (Ə
DƏRRAKƏLİ – BALQABAQ Geniş ürəkli, dərrakəli, xeyirxah şəxs belə əhəmiyyətdən və minnətdarlıqdan istisna olunur (M
DƏRRAKƏSİZ – DÜŞÜNCƏLİ Adə, nə dərrakəsizsən, barının nə qədər uzunluğu var? (C.Cabbarlı); Əhmədin..
DƏYİRMİ – YASTI Üzün ağ, dəyirmi, gözün məstanə; Baxışın bağrımı döndərdi qanə (M.P.Vaqif); Maya gücünü toplayıb çırpındı və sağ qolunu onun əlindən q
DƏYİŞİK – DÜZ Dəyişik salma, hər birin öz yerinə qoy (Ə.Haqverdiyev); Ayaqqabını düz geyin
DƏYİŞİKLİK – SABİTLİK Dəyişiklik nə vaxt olacaqdır? (S.Vəliyev); Frazeologizmləri müəyyənləşdirən meyarlardan biri də məna sabitliyidir (H
DƏYİŞKƏN – SABİT Melodiyanı təşkil edən bu zil və bəm səslərin... bəziləri dəyişkən və dayanıqsız olur (Ə
DƏYİŞMƏK – SABİTLƏŞMƏK Elə ki, Dürdanə gənc ana oldu; Dəyişib başqa bir Dürdanə oldu (M.Rahim); Sabit birləşmələrdə tərəflər (sözlər) öz əvvəlki forma
DƏYMƏDÜŞƏR – TƏMKİNLİ Yox, ay dəymədüşər qız, şairdən inciməzlər (H.Hüseynzadə); Aydın Qaradağlının aləmə tanış, təmkinli səsi eşidildi (S
DƏYMİŞ – KAL Dəymişini qoyub, kalını dərir (Ata. sözü)
DIRMANMAQ – DÜŞMƏK At belində yavaş-yavaş dırmanırıq dağlara (S.Rüstəm); Qaraca qız armudları dərib, pişiyi qucağına alaraq yerə düşdü (S
DIŞARI – İÇƏRİ Di onda mən cəhrəni, xurcunu qoyum içəri, qapını bağlayım gedək (Ə.Haqverdiyev); Bacı, köpəkdən qorxuram, dışarı çıx (S
DİB – BAŞ Başı, dibi qar, boran; Papaq geymiş dumandan (A.Şaiq). DİB – ÜZ Sanki qalxmaq istəyir göyə dənizin dibi (R
DİK – ALÇAQ Girdmanın igid sərkərdəsi meydanda dik bir yerdə görünərdi (M.Hüseyn); Qarşıda yol qırağında olan alçaq daxmalarda, uca ağaclar, dəmir dir
DİKBAŞ – MÜLAYİM Hər xalqın dikbaş, lovğa cavanları da olur, səmimi, gözəl qızları da (S.Vəliyev); Xasiyyətcə çox mülayim adamdır (A
DİKBAŞLIQ – TƏVAZÖKARLIQ Dikbaşlığın axırı budur (A.Şaiq); Şərəf oğlu dostunun bu hərəkətini təvazökarlıq sayıb ürəkdən razı qalırdı (M
DİKDİR – DƏRƏ O biri tərəfdən isə yenə bir dikdir var idi (S.Vəliyev); Dərələrdən və çaylardan duman qalxırdı (S
DİKƏLMƏK – ƏYİLMƏK Züleyxa və Balaxanım adını eşidər-eşitməz, papirosları yerdə qoyub dikəldi (C.Cabbarlı); Əyilib yerdən pencəyini götürdü
DİQQƏTLƏ – AYAQÜSTÜ Aslan adamları diqqətlə gözdən keçirirdi (S.Vəliyev); Malik camaatın rahat olduğunu görüb ayaqüstü mitinqi bağladı (M
DİQQƏTLİ – HUŞSUZ Aslan onu diqqətli və davamlı süzüb oturmaq üçün yer göstərdi (M.İbrahimov); Bayram balkonda durmasına baxmayaraq, sanki huşsuz, fik
DİLCAVABI – YAZILI Əmanətim də, dilcavabı sifarişim də var (A.Şaiq); Mənə yazılı cavab verərsiniz
DİLƏNÇİ – DÖVLƏTLİ İndi dilənçi sifətində gəzirəm. Deməli, dövlətli, varlı bir bəy idim (Ə.Haqverdiyev)
DİLƏNMƏK – VARLANMAQ Mən də elsiz-obasız bir qoca dilənçiyəm. Kəndlərdə dilənirəm (S.S.Axundov); Nurcabbar var-dövlətə də, varlanmaq ehtirası ilə özün
DİLGİR – ŞƏN Mənə giley yazan şagirdlərdən mən özüm çox artıq dərəcədə dilgirəm (C.Məmmədquluzadə);
DİLXOR – ŞAD General bu gün çox dilxor idi (S.Rəhman); Biz buna çox şadıq (İ.Əfəndiyev)
DİLXORLUQ – ŞADLIQ Pirinin dilxorluğu bir anda sovuşdu (İ.Əfəndiyev); Sarışın olan yerdə hər zaman gülüşmə, şadlıq başlardı (S
DİLLƏŞMƏK – BARIŞMAQ Onunla dilləşmə, çəkil, get (A.Şaiq); Sabah ikisini də danlayıb barışdıracağam (Ə
DİLLİ – HƏYALI Sən də anan kimi dillisən (S.Vəliyev); ...Ananın yanında cavan oğlandan daha çox həyalı bir gəlin kimi dolanan Səməd, indi ananın da be
DİLLİLİK – QARADİNMƏZLİK Uşaq adəti xilafına olaraq, bu axşam bir az dillilik edirdi (Ə.Əbülhəsən); Onun qaradinməzliyi gediş-gəlişə maneçilik törətdi
DİNAMİK – STATİK Dinamik fellərdə hərəkət, iş, aktivlik, statik fellərdə isə halvəziyyət, passivlik var
DİNC – NARAHAT Məmmədhəsən əmi dinc adamdır (C.Məmmədquluzadə); Vahabzadə bu sözün ən yaxşı mənasında narahat bir şairdir (M
DİNCƏLMƏK – İŞLƏMƏK Gah yalquzaq kimi ulayır külək, gah da quduz kimi yatır, dincəlir (S.Vurğun); Mən texnikumu bitirib bir sənət qazanacaqdım, başqal
DİNCLİK – NARAHATLIQ Dedim: – Şirin şey varmı həyatda dinclik kimi? (S.Rüstəm); Etiraf etməliyəm ki, bu narahatlıq mənə həm də ləzzət verir (S
DİNDAR – KAFİR Dindarın bu sözü Mələyin ürəyini yaraladı. Bu kafirlərə inananları haqq yola qaytar (Ə
DİNLƏMƏK – SÖYLƏMƏK Rəis sizi məmnuniyyətlə dinləyir (İ.Əfəndiyev); Mən sizə əqidəmi söylədim (M.İbrahimov)
DİNMƏK – SUSMAQ Daha dinmədilər; Susdular artıq (M.Rahim)
DİNMƏZ – ZƏVZƏK Eyzən fikirdə, kefsiz, dinməz, yəqin burada bir hikmət vardır (Ü.Hacıbəyov); Çox zəvzək adamdır
DİNMƏZLİK – ZƏVZƏKLİK Əsgərin dinməzliyini o buna görə də pis yerə yozmurdu (Ə.Əbülhəsən); Zəvzəkliyinə görə hamı ondan uzaqlaşır
DİNSİZ – MÖMİN Dinsizin öhdəsindən imansız gələr (Ata. sözü); Mərhum Zeynəb xanım mömin, müsəlman bir Allah bəndəsi idi (Q
DİRÇƏLMƏK – XƏSTƏLƏNMƏK Uşaq böyümüş, rəngi açılmış, dirçəlmiş, çevikləşmişdi (Mir Cəlal); Əziz on iki yaşında olanda bərk xəstələnmişdi (Ə
DİRİBAŞ – MAYMAQ Xala, sən nə diribaş qarısan? (N.Vəzirov); Bir nəfər mənə demişdir ki, bəzi maymaqlar açarı qıfılın içərisinə qoyur (M
DİRİBAŞLIQ – MAYMAQLIQ Biri o birilərindən diribaşlığı, hazırcavablığıyla seçilirdi (M.Eynullayeva); Maymaqlıq edib Ağasəlimi əldən buraxmısan (C
DİRİLİK – YOXLUQ Bir söz ki bir cavanın diriliyinə səbəb olacaq, onu demək günahdır (Ə.Haqverdiyev); Qaynım həmişəki kimi indi də Midhədin yoxluğunu m
DİRİLMƏK – ÖLMƏK Öləcəyəm, bir də diriləcəyəm (C.Cabbarlı)
DİŞİ – ERKƏK ...Hər yuvada bircə dişi arı olar, ona şah deyərlər (S.S.Axundov); Erkək atı yəhərləyib minəndə ixtiyarsız olaraq gülürəm (Ə
DİŞİCİK – ERKƏKCİK Bəzi bitkilərin qönçələrində olduğu kimi pambığın qönçəsində də erkəkcik və dişicik var idi (Ə