[rus., əsli lat.] : realni məktəb – 1917-ci il inqilabından əvvəlki Rusiyada: tədris planında təbii və dəqiq elmlərə çox yer verilən, qədim dillər keç
is. [lat.] Klinik ölüm vəziyyətində olan insanın canlanmasına yönəlmiş bədbəxt hadisə, xəstəlik nəticəsində həyat əlamətli orqanların qəflətən itirilm
is. [lat.] Fiqurlar, işarələr və rəsmlər vasitəsilə düzəldilən tapmaca
[ital. recitatio] mus. İntonasiya və ritm cəhətdən ifadəli nitqə yaxın olan vokal musiqi əsər forması; hava ilə deyilən deklamasiya
[lat. redaction – qaydaya, səliqəyə salma] 1. Mətni işləmə və düzəltmə, redaktə etmə. Protokolun son redaksiyası
is. [lat.] bax redaksiya 1-ci mənada. Yaxşı bir şerimi redaktə vaxtı; “Hələ qalsın!” – deyə qoydu kənara
[lat.] 1. Hər hansı bir işi (kitabı, qəzeti, jurnalı və s.) redaktə edən adam (bax redaktə). Əsərin redaktoru
is. Redaktorun fəaliyyəti, işi, vəzifəsi. Sabirin “Nizədar” imzası ilə çap etdirdiyi satiralarının hamısı 1934-cü ildə yazıçı Seyid Hüseynin redaktorl
[lat. reducere – qaytarmaq, geri çəkmək] 1. xüs. Mürəkkəb haldan sadə hala keçmə, bir şeyin bu və ya başqa cəhətdən azalması, zəifləməsi
is. [lat.] Maşının təkərləri hərəkətə gətirən hissəsi
is. [fr.] Müdafiə üçün kvadrat, düzbucaqlı və ya çoxbucaqlı formasında düzəldilmiş qapalı səhra istehkam tikilisi
[lat. referre – məruzə etmək, məlumat vermək] 1. Elmi əsərin, oxunmuş kitabın və s. şifahi və ya yazılı qısa məzmunu, xülasəsi
sif. [lat.] Kitab, məqalə və s.-nin məzmununu qısa referat şəklində ifadə edən. Referativ jurnal
[lat. referendum – məlumat verilməli] Xüsusi əhəmiyyətli dövlət məsələlərinin həlli üçün ümumxalq sorğusu, ümumi rəy sorğusu
is. Firma və ya müəssisənin alım-ödəmə qabiliyyətinin şəhadətlik zəmanəti
[lat. referentis – məlumat verən] Bir idarədə, təşkilatda müəyyən məsələlər üzrə məlumat və məsləhət verən vəzifəli şəxs
[lat. reflexus – inikas, əksetmə] 1. fiziol. Canlı orqanizmin qıcıqlanmaya, təsirə qarşı əsəb reaksiyası
sif. [lat.] Qeyrişüuri, mexaniki, şüursuz, refleks nəticəsində olaraq (bax refleks 1-ci mənada). Refleksiv (reflektiv) hərəkət
[lat. reflektor – inikas etmək, əks etmək] 1. İşıq mənbəyindən çıxan şüaları əks etdirən. Lampanın reflektoru
sif. [lat.] fiziol. Qeyri-şüuri, mexaniki. Reflektor hərəkət
sif. Reflektoru olan, reflektorla təchiz edilmiş. Reflektorlu teleskop
[lat.] tar. XVI əsrdə Qərbi Avropada: kəndlilərin və törəməkdə olan burjuaziyanın feodalizmə qarşı mübarizəsi zəminində ortaya çıxaraq, sonradan katol
[lat.] Reformizm tərəfdarı
[lat. reformatio – dəyişmə, dəyişiklik] Fəhlə hərəkatında inqilabi sinfi mübarizənin, sosialist inqilabının və proletar diktaturasının zəruriliyini in
[lat. refractio – sınma və metreo – ölçürəm] Müxtəlif cisimlərdə işığın sınma göstəricilərini ölçmək üçün cihaz
[fr.] 1. Soyuducu maşının, mayenin buxarlandığı və aşağı temperaturun əmələ gəldiyi hissəsi; buxarlandırıcı
[lat. regentis – idarə edən] Padşah əvəzinə ali hakimiyyəti həyata keçirən, dövləti müvəqqəti idarə edən şəxs
is. Padşahın xəstələnməsi, uzun müddət başqa yerdə olması, yaxud həddi-büluğa çatmaması və b. səbəblərə görə monarxiya ölkələrində dövləti bir və ya b
is. [lat.] Ərazi, ölkə, rayon
is. [lat.] Siyahı, göstərici
[fr.] 1. Dövlət quruluşu, idarə üsulu. Çar rejimi. Xalq demokratik rejimi. 2. Yaşamaq, işləmək, istirahət etmək, yemək-içmək, yatmaq və s
[fr. regisseur, lat. rego – idarə edirəm] Teatr və ya kinematoqrafiya quruluşunun bədii rəhbəri; quruluşçu
is. 1. Rejissorun işi, sənəti, vəzifəsi. 2. Tamaşanın, filmin quruluşuna rəhbərlik; rejissura. [Əmrulla:] Əsərin rejissorluğu Gülsabah xanıma tapşırıl
[fr.] 1. Rejissorun fəaliyyəti, işi. 2. Tamaşanın, filmin quruluşuna rəhbərlik. 3. top. Tamaşa, film quruluşunun rəhbərləri; rejissorlar
[lat. reclamare – qışqırmaq] 1. Bir adama və ya bir şeyə şöhrət qazandırmaq, yaxud istehlakçı, müştəri, tamaşaçı cəlb etmək məqsədilə görülən tədbirlə
[lat. reclamatio – inkar, etiraz] tic. Malın keyfiyyəti aşağı olduğu üçün zərəri ödəmək haqqında tələb, iddia
is. Reklam tərtib edən, reklam düzəldən; reklam tərtibçisi
is. [lat.] Genetik rekombinasiyanın elementar vahidi
[ing.] 1. İdman yarışında göstərilən ən yüksək nailiyyət. Dünya rekordu. Respublika rekordu. 2. Əməyin, təsərrüfatın hər hansı bir sahəsində ən yüksək
is. 1. bax rekordsmen. Rekordçu neft ustası. Rekordçu ekskavatorçu. 2. Rekordlara, rekordizmə çox uyan adam
bax rekordizm
[ing.] idm. Qeyri-sağlam rəqabət nəticəsində rekord qazanmağa göstərilən ifrat səy, rekorda uyma; rekordçuluq
[ing.] 1. Rekord əldə etmiş idmançı; rekordçu. 2. dan. Əmək fəaliyyətində ən yüksək nailiyyətlər əldə etmiş adam
[lat. rector – rəhbər, idarə edən] Ali məktəbə, habelə ali və orta dini məktəbə rəhbərlik edən şəxs. Universitet rektoru
[lat.] bax rektorluq 2-ci mənada
is. 1. Rektorun vəzifəsi, işi. 2. Ali məktəbin, rektorun başçılıq etdiyi inzibati tədris idarəsi; rektorat
is. [lat.] Dini matəm mərasimində oxunan çoxsəsli silsilə xor əsəri
[lat. requisitum – tələb olunan] Tamaşa və ya kinofilm çəkilən zaman lazım olan bütün əşyalar. [“Hamlet”də] dekorlar, paltarlar, rekvizit, musiqi şərt
bax rekvizitor