1) açıq, aşkar; 2) qanuni, qanunla icazə (yol) verilən, qanunla açıq (qeyri-leqal əksi) fəaliyyətə çıxmış
lat. lit(t)era – hərf; licentiatus – icazə, ixtiyar verilmiş 1) mətbəə yığımında çap üçün bir ucunda hərf, işarə, rəqəm və s
əsərin ana xəttini təşkil edən əsas fikir, müddəa. Məsələn, romanın leytmotivi.
lat. liberalis – azad 1) azadfikirli; 2) ifrat dərəcədə iltifatlı, güzəştə gedən; 3) liberal partiyasının üzvü; 4) liberallıq göstərən, zərərli bir iş
1) azadfikirlilik; 2) lüzumsuz yumşaqlıq, rəhmdillik, mərhəmət göstərmə; güzəştə getmə, yumşaqlıq göstərərək zərərli bir işə yol verməmək
ing. leader – aparıcı, rəhbər, başçı 1) aparıcı, istiqamətləndirici; 2) hər şeydə (siyasətdə, elmdə, ədəbiyyatda, idmanda və s
lat. limes – sərhəd 1) istifadə norması, istifadə üçün qoyulan hədd; 2) son norma; 3) ayrı-ayrı sahələrdə ehtiyatın göstəricisi; 4) hər hansı bir şeyi
lat. licentia – azadlıq, hüquq, icazə 1) mal aparmaq və ya gətirmək, çeşidli işlərlə məşğul olmaq üçün verilən rəsmi icazə sənədi; 2) idxal və ixrac l
yun. Lykeion – xüsusi isim, Afinanın yaxınlığında Likeyli Apollon məbədinin bağçasındakı məktəbin adı 1) bir sıra Qərbi Avropa, Latın Amerikası və Afr
maddi-texniki təminatın və mal ehtiyatlarının idarə edilməsi haqqında elmdir.
yerli əhəmiyyətli, müəyyən yerə mənsub olan. Məsələn, lokal məsələ.
lat. localis – yerli 1) yayılmağa qoymama; 2) məhdudlaşdırma; 3) hər hansı bir hadisənin baş verdiyi yerdən kənara çıxmasına yol verməmə
firmanın xüsusi olaraq işlənib hazırlanmış tam və ya qısaldılmış şəkildə orijinallıqla rəsm edilmiş adı
1) qanunlara riayət edən; 2) bir şeyə bitərəf (bitərəfcəsinə) münasibət göstərən; 3) dövlət hakimiyyəti qanunlarına, qərarlarına (bəzən yalnız zahiri,
1) sözlük; 2) köhnəlmiş söz: dil; 3) dildə olan sözlərin məcmusu, leksikon; 4) müəyyən üsulla düzülüb, mənası, başqa dilə tərcuməsi, düzgün imlası, tə
1) bilik və təhsil yayımı; 2) əhali arasında savad, bilik, mədəniyyət yaymaq üçün mütəşəkkil surətdə həyata keçirilən tədbirlər sistemi
1) rəsmi bir sənəddə, siyahıda və s.-də müstəqil bölgü; bənd, paraqraf; 2) büdcədə və s.-də gəlirin mənbəyini və ya məxaricin yerini göstərən hissə
lat. magister – rəis, mürəbbi, rəhbər 1) qədim Romada bəzi vəzifəli şəxslərə verilən ad; 2) Vizantiyada: sarayda yüksək ad; 3) orta əsrlərdə: ruhani r
1) Qədim Romada ali dövlət vəzifəsi, eləcə də həmin vəzifəni tutan şəxslərin məcmusu; 2) bir sıra xarici ölkələrdə dövlət məmurlarının və xüsusilə də
ital. macchietta – eskiz 1) bir şeyin (bəzən əvvəlcədən düzəldilmiş) kiçik modeli, nümunəsi; 2) əvvəlcədən nəzərdə tutulmuş bir şeyin (məs
1) əlin və ya hər iki əlin müəyyən bir işlə bağlı hərəkəti; əl işində dəqiqlik tələb olunan əməliyyat; 2) fırıldaq kələk, hiylə
yun. mania – ağılsızlıq 1) şüurun və hisslərin hər hansı bir ideya üzərində cəmlənməsi ilə baş verən psixi xəstəlik vəziyyəti; 2) məcazi mənada hər ha
proqramlaşdırma dillərindən biri; informasiyanın rəqəmlə hesablayan maşında (RHM) təsviri üçündür. Maşın dilində idarəedici (əmrlər) və işlənən (ilk v
1) hesablayan elektron maşınla mətnin bir təbii dildən digərinə tərcüməsi. Həmin maşınların universal və ixtisaslaşdırılmış növləri var
lat. matricula – açıq siyahı tələbənin qiymətləri qeyd olunan sənəd; zaçot dəftərçəsi.
mətbəədə yığılmış mətnin (hürufatın) əks surəti olan karton qəlib. Məsələn, kitabın yeni nəşri matrisadan çap olunub
1) dövri çap olunan qəzet və jurnalların ümumi adı; 2) mətbuat.
lat. memorandum – yadda saxlanmalı şey 1) beynəlxalq münasibətlərdə diplomatik yazışma forması. Memorandum xatırlatma notasının oxşarıdır
lat. memoriallis – yaddaş (abidə) yazısı 1) qeyd dəftərçəsi, gündəlik; 2) mühasibatda əməliyyat dəftəri (gündəlik ticarət qeydləri üçün)
fr. memoires – xatirələr, xatirat, yada salma; lat. memoria – yaddaş 1) müəllifinin müasiri və ya iştirakçısı olduğu insanlar və hadisələr haqqında xa
xalqın ruhunun və vərdişlərinin təzahürü; xilqət.
elmə, incəsənətə, ədəbiyyata hamilik, himayədarlıq edən, yardım göstərən adam.
yun. methodos – tədqiq etmə 1) təbiət və ictimai həyat hadisələrinin dərk və tədqiq üsulu; hadisəni öyrənmək üçün elmi cəhətdən yanaşma
1) metodikaya aid (müvafiq) olan. Məsələn, metodik vəsait, metodik rəhbərlik (əvvəlcədən nəzərdə tutulmuş vahid iş planı, iş üsulu, iş qaydası); 2) bi
1) hər hansı bir işin icrası üçün məqsədə müvafiq olan öyrədilmə yolları, metodları, üsulları və vasitələri məcmusu; həmçinin tədris üsulları haqqında
1) hər hansı bir fənnin tədrisi metodikası mütəxəssisi; 2) hər hansı bir fənnin tədris üsullarını tətbiq edən və təcrübi şəkildə həmin fənni metodika
yun. methodos, logos – təlim, elm 1) ümumiyyətlə, elmi metod və ayrı-ayrı elmlərin metodları haqqında təlim; 2) metodların qurulma prinsipləri, onları
1) bütün, tamam, hamı; 2) yekun, cəm. Məsələn, ədədlərin məcmusu.
jurnal, bədii əsərlər, məqalə, hekayə, şeir və s. toplusu.
1) əhatə olunmuş, dövrələnmiş, hüdudlanmış; 2) kiçik, əhəmiyyətsiz, az, cüzi. Məsələn, məhdud miqdarda, vəsait məhduddur; 3) məlumatı, biliyi az, düny
bir şeyin alındığı yer, əsil yeri; mənbə.
ərəb. yazı yazılan yer 1) təhsil ocağı (müəssisəsi); 2) bilik, təcrübə mənbəyi, insanların təhsilini həyata keçirən təlim-tərbiyə müəssisəsi
hər hansı bir məqsədlə, yaxud bir şeyi xəbər verib bildirmək üçün yazılıb poçt və ya başqa vasitə ilə birinə göndərilən kağız
1) qəzet janrlarından biri: elmi, ədəbi, gündəlik hadisələr haqqında qəzet və ya jurnallarda dərc olunan yazı; 2) səhifəlik; 3) jurnalistikanın əsas j
1) qəbul olunan, bəyənilən, xoşagələn, yaxşı; 2) şagirdin, tələbənin biliyinə verilən kafi qiymət. Məsələn, fizikadan “məqbul” almaq
1) fəlsəfi anlayış. İnsanın şüurlu fəaliyyəti və davranış elementlərindəndir; təfəkkürdə nəticənin qabaqcadan düşünülməsi və müəyyən vasitələrin köməy
proses yaxud, hadisənin maddi və ya ideal modeli məqsəd kimi təsəvvür edilən müəyyən (nisbətən başa çatmış) vəziyyətə uyğun gəlməsi
1) hesablama texnikası: rəqəmlər, əsas, sübut, dəlil; 2) informasiyanın ötürülməsi nəzəriyyəsində: uyğun zaman anında təsadüfi kəmiyyət olan informasi
əvvəlcədən təyin edilmiş mövzu ətrafında kompyüterdə yığılmış məlumatlar. Sistematik formada təqdim olunan məlumatlar (faktlar) məlumat bazası çərçivə
1) təfəkkürün forma və qanunları haqqında elm. “Məntiq” həmçinin insan şüurunda obyektiv gerçəkliyin düzgün inikasını bildirən termin kimi işlədilir;