ə. 1) boyunbağı; 2) ipə düzülmüş inci, cavahir və s. İqdi-ərəq inci kimi düzülmüş tər damcıları; iqdi-sürəyya yeddi qardaş, ülkər (ulduz); iqdi-şəbnəm
ə. təşəbbüs göstərmə, bir işə girişmə; başlama
ə. qüvvətlən(dir)mə, qüdrət vermə
ə. azal(t)ma
ə. əsli y. 1) ölkə, diyar; 2) bir yerin ab-havası
ə. və f. ölkələr alan, məmləkətlər tutan; istilaçı
İQNA’ ə. 1) qənaətlən(dir)mə, qənaətbəxş olma; 2) qan(dır)- ma, başa salma; 3) razı salma, razılıq. İqnai-nəfs özünü razı salma
İQRA’ ə. oxu! (Mələk Cəbrailin Məhəmməd peyğəmbərə müraciətən çatdırdığı ilk ilahi kəlam; «Qur’an» adı bu əmrə əsasən verilmişdir)
ə. 1) qərarlaş(dır)ma, yerləş(dir)mə; 2) dillə söyləmə, ifadə etmə, demə, söyləmə; 3) danışıq; 4) təsdiq etmə, qəbul etmə, boynuna alma, etiraf etmə;
ə. təsdiq edilən
ə. borc vermə
ə. and içmə
İQTA’ ə. 1) bağışlanmış və ya icarəyə verilmiş yer; 2) malikanə
ə. 1) borc alma, istifadə etmə; 2) bir fikri və ya sözü eynilə, yaxud məzmunca başqasından köçürmə; sitat gətirmə
ə. iqtibas edərək, istifadə edərək
İQTİDA’ ə. 1) nümunə götürmə, özünü ona oxşatma (məs.: namazda imama iqtida etmə); 2) yamsılama; 3) tabe olma, sözünə qulaq asma
ə. 1) edə bilmə, bacarma; 2) qüdrət, qüvvət, güc; 3) hakimiyyət
İQTİFA’ ə. 1) arxasınca getmə, ardına düşmə, təqib etmə; 2) təqlid etmə, yamsılama
ə. şiddətli hücum, həmlə
ə. fikirləşmədən və bədahətən şeir və s. söyləmə
ə. 1) yaxınlaşma, birləşmə; 2) nikah bağlama, nikaha girmə, evlənmə
ə. 1) qənaət; 2) təsərrüfatı idarə etmə; 3) cəmiyyətin təsərrüfat quruluşu
ə. 1) qənaətə məxsus; 2) təsərrüfatla bağlı olan, təsərrüfata aid olan
ə. «iqtisadi» c. 1) t. ölkənin iqtisadi quruluşu; 2) t. təsərrüfatdan bəhs edən elm, iqtisad elmi
ə. paylaşma, bölüşmə, pay, bölgü
ə. qısal(t)ma, gödəl(t)mə
ə. 1) meyvə dərmə; 2) m. bir işin nəticəsindən faydalanma, fayda götürmə
İQTİZA’ ə. 1) lazım olma; lüzum; 2) möhtac olma, ehtiyac; 3) tələb etmə, tələb
ə. çarə
ə. doğ(ul)ma, doğ(ul)uş
ə. Allah, Tanrı
ə. islamiyyətdən qabaq: qadın cinsindən olan büt
İLAHİ1 ə. 1) Allaha aid, Tanrıya dair; 2) m. yerdə olmayan, yerdə tapılmayan. İLAHİ2 ə. 1) Allah, Tanrı; gözəgörünməz fövqəladə qüvvə; 2) ay Allah! ay
ə. «ilahi» c. din elmləri, dini elmlər
ə. «ilahi» c. fəlsəfənin ilahiyyat sahəsi ilə məşğul olanlar; ilahiyyatçılar
İLAL’ƏBƏD ə. əbədi, həmişəlik
ə. işıqlaşana qədər
ə. libas gey(dir)mə, paltar gey(dir)mə
İLCA’ ə. bir işə və s. əl atmağa məcbur etmə; məcburiyyət
ə. ona, ona doğru, ona tərəf
ə. …və başqa …və sair («ila axər» ifadəsinin ixtisarı)
ə. «illət» c. xəstəliklər, bəlalar, illətlər
İLĞA’ ə. ləğv etmə, aradan qaldırma
ə. 1) alovlan(dır)ma, yan(dır)ma; 2) üfunətlən(dir)- mə, iy vermə
ə. kafirlik; ateizm; Allaha inanmama; dinsizlik, etiqadsızlıq
ə. təkid etmə, israr etmə, üz vurma
ə. 1) qatma, qoşma, əlavə etmə; 2) özgə ərazisini qeyri-qanuni öz ərazisinə qatma
ə. bir şeydən təsirlənib ruhlanma, yüksək ruh coşqunluğu; təb (şair, aşıq və s. haqqında)
İLİYYİN, İLİYYUN ə. 1) göyün yuxarı təbəqəsi; göy, səma; 2) cənnətin ən yaxşı yeri; 3) qədim yunanlara görə: göyün od və işıqla dolu ən yüksək təbəqəs