KNYAZLIQ

Knyazlıq — krallıqlardan daha kiçik olan dövlətlərdirlər. Knyazlıqlar bir qayda olaraq monarxiya formasında idarə olunurlar və onlar daha çox bir şəhərdən (şəhər-dövlət) ibarətdirlər. Bu tipli dövlətlərin adları da əsasən şəhərin adı ilə eyni olur. Bəzi knyazlıqların ərazisinə bir neçə şəhər daxil ola bilər. Müasir knyazlıqlara misal olaraq Monakonu nümunə göstərmək mümkündür. Adından da göründüyü kimi knyazlıqları knyaz tituluna malik olan hökmdar idarə edir. Bundan əlavə, müxtəlif ölkələrə bağlı olan bəzi muxtar dövlətləri də knyazlıq adlandırmaq mümkündür.

Lübek knyazlıq-yepiskopluğu (alm. Fürstbistum Lübeck‎ və ya Hochstift Lübeck) — 1180-ci ildən 1803-cü ildə Almaniya mediatizasiyasına qədər Müqəddəs Roma imperiyası daxilində mövcud olmuş dini knyazlıq. Knyazlıq müasir Şlezviq-Holşteyn ərazisində yerləşirdi və 1500-cü ildən Aşağı Saksoniya imperiya dairəsinin bir hissəsi olmuşdur. == Gerbi == Əvvəlcə Lübek knyazlıq-yepiskopluğunun gerbi qırmızı bir sahədə qızıl xaçın təsvir olunduğu heraldik qalxandan ibarət idi. Yepiskop tiarası qalxanın üstündə, yepiskop əyrisi isə qalxanın arxasında yerləşdirilmişdir. Son dövrdə gerb əhəmiyyətli dərəcədə dəyişdirilmişdir. Burada qalxanın sahəsi göy rəngə dəyişdirilmiş və yepiskop tiarası qızıl rəngli xaç kimi xaçın üstündəki qalxanın içərisinə yerləşdirilmişdir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Ольденбургский дом // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб..

Dunay knyazlıqları (rum. Principatele Dunărene (Молдо-Валахия, yun. Μολδοβλαχία) — XIV—XIX əsrlərdə mövcud olmuş Moldavia knyazlığı və Valaxiya knyazlığı dövlətlərini adlandırmaq üçün istifadə edilən termin. Knyazlıqların mövcudluğu dövründə istifadə edilməyib. 1774-cü ildə Kiçik Qaynarca sülh müqaviləsi imzalanandan sonra Avstriya imperiyasında işlədilib. == Tarixi == Dunay knyazlıqları bir çox tarixi hadisələrə şahidlik edib.1774-cü ildə Osmanlı dövləti ilə Rusiya arasında Bolqarıstanın Kiçik Qaynarca kəndində sülh bağlandı. Buq və Dnepr arasındakı ərazilər, Krımdakı Kerc, Yeniqala, Kubana qədər olan torpaqlar Rusiyaya keçdi.Krım xanlığı Osmanlı asılılığından çıxaraq müstəqil oldu.(sonralar 1783-cü ildə Rusiya tərəfindən işğal olundu. Kiçik Qaynarca sülhü Krım xanlığının işğalını asanlaşdırdı. Kırım xanlığı xeyli zəiflədiyindən Osmanlı da ona hərbi yardım edə bilmədi). Rusiya Azov qalasını möhkəmləndirmək hüququ aldı.

Verxovsk və ya Verxneoksk knyazlıqları — XII–XIII əsrlərdə Çerniqov knyazlığının taleyi olaraq ortaya çıxan Oka çayının yuxarı hissəsindəki rus xüsusi prinsplərdir. 1246-cı ildən bəri, Mixail Vsevolodoviçin kiçik övladları və onların nəsillərinin hakimiyyəti altında. Litva Böyük Hersoqluğunun (ON) Bryansk knyazlığına (1357) təsirinin yayılması ilə, knyazların adətən Chernigov Grand Dukes tituluna sahib olduğu Verxov knyazlıqları demək olar ki, müstəqil oldular. 1375–1380-ci illərdə Tver əleyhinə bir kampaniyada və Kulikovo döyüşündə Moskva Knyazlığına ittifaq etdilər. Lakin artıq 15-ci əsrin əvvəllərində onlar Litva Böyük Hersoqluğundan asılı vəziyyətə düşdülər, ona "uçuş" (yəni illik xərac) ödənilirdi. Bu knyazlıqların bəziləri tamamilə Litva Böyük Hersoqluğunun hakimiyyəti altına düşdü və müstəqilliklərini itirdilər, lakin bəziləri hətta qoşulduqdan sonra daxili muxtariyyətlərini və hakim sülalələrini tamamilə qorudular. Beləliklə, 15-ci əsrin ikinci yarısında Vorotynski, Odoevski və Belevski knyazlıqları Litvanın yurisdiksiyası altında olsalar da, Litva Böyük Hersoqluğu Casimir daxili işlərinə qarışmadı və yalnız bəzən döyüşlərdə iştirak etməyi tələb etdi. Hər bir knyazlıq varis qardaşları arasında hissələrə bölündü ("dolnitsy"). Litva Böyük Hersoqluğu ilə daxili çəkişmələr və mübahisələr Verkhov knyazlarını 1487–1494-cü illər Sərhəd Müharibəsinə səbəb olan Moskva III İvan İskəndərinin "gedişlərinə" səbəb oldu. Nəticədə 1494-cü il müqaviləsinə əsasən Litva Böyük Hersoqluğu bu knyazlıqların Moskva dövlətinə daxil olmasını tanımağa məcbur oldu.