leş-leşə:
leş-leşə söykənmək, qalanmaq və i.a. леш-лешинал кӀватӀ хьун, къвал-къвала чилиз экӀя хьанвай гзаф кьадар мейитрин гьакъинда; leş-leşə qatmaq (çatmaq) леш-лешиник акадрун, къирмишун, кукӀварун (душман).
Leş milçəkləri
Leş milçəkləri lat. Calliphoridae-Yaşıl və göy tona malik olan metalaçalan parlaq rəngdədirlər.
== Quruluşu ==
Yaşıl və göy tona malik olan metalaçalan parlaq rəngdədirlər. Bığcıqları uzundur və lələkşəkillidir. Sürfələri heyvan cəmdəklərində, ət tullantılarında, nəcisdə və s. inkişaf edir. Az bir qisim növləri məməlilərdə, bəziləri də həşərat və başqa onurğasız heyvanlarda parazitlik edir. Leş milçəklərinin insanların yaşadığı yerlərlə əlaqəli olan və epidemioloji əhəmiyyəti olan növləri də vardır. Bu milçəklər xəstəlik törədən mikrobları və parazir qurdların yumurtalarını yaymaqda mühüm rol oynayır. Calliphora və Lucilia cinslərinin bəzi növləri isə heyvanların açıq yaralarına yumurtalarını qoymaqla heyvandarlığa böyük zərər verirlər.
Leş yeyənlər
Leş yeyən — ölmüş, gəbərmiş və artıq çürümə gedən canlıların digən canlılar tərəfində yeyənlərə deyilir. Leş yeyənlər yırtıcılara daxil edilsələrdə onlar öz cinsindən olanların leşlərini belə yeyə bilirlər.
Bu tip canlılara misal kimi Zolaqlı kaftar, Afrika marabusu, Amerika leşyeyənləri, Qəbr böçəkləri kimi canlıları göstərmək olar. Belə bir fikir varki, dinozavrlar arasında leşyeyənlər Tirannozavrlardır.
Nekroqaf həşəratlar vardır ki, onların köməyi ilə ölümün nə zaman baş verdiyini müəyyənləşdirmək olur. İlkin istintaqda bundan yararlanılır.
Leş-Nihan sindromu
Leş-Nihan sindromu ― orqanizmdə hipoksantin-quanin-fosforiboziltransferaza fermentinin (HQFTF) fəallığının çox aşağı olması və ya tamamilə olmaması ilə xarakterizə edilən və hiperurikemiya ilə müşahidə olunan ağır irsi xəstəlikdir.
== Səbəbi ==
Leş-Nihan X xromosomu ilə resessiv ötürülən irsi xəstəlikdir. Sindrom zamanı sərbəst purin əsaslarından purin nukleotidlərinin sintezi pozulur, nəticədə bu birləşmələrin de novo sintezi həddindən artıq sürətlənir, orqanizmdə sidik turşusu duzlarının miqdarı artır.
Leş-Nihan sindromu zamanı müşahidə edilən psixi dəyişikliklərin meхanizmi isə aydın deyil. Ola bilər ki, beyində maddələr mübadiləsinin normal gedişi üçün sərbəst azot əsaslarından İMF və QMF-in sintez edilməsinin xüsusi əhəmiyyəti vardır. Normal halda beyində hipoksantin-quaninfosforiboziltransferaza fermentinin fəallığının yüksək olması bu fikri sübut edir.
== Əlamətləri ==
Purin nukleotidlərinin sintezinin artması orqanizmdə normal haldakına nisbətən 3–6 dəfə artıq sidik turşusu duzları əmələ gəlir. Bu isə həyatın ilk illərində podaqra əlamətlərinin və böyrək daşlarının əmələ gəlməsinə (nefrolitiaz), eyni zamanda hiperurikemiyaya səbəb olur.
Xəstəlik zamanı müşahidə olunan hallardan biri xəstələrin öz bədənlərinə xəsarət yetirməyə meyilli olmasından ibarətdir. Xəstələr 2–3 yaşında olarkən barmaqlarını və dodaqlarını dişləməyə başlayırlar.
Leş yeyən və kiçik qız
Leş yeyən və kiçik qız (ing. The vulture and the little girl) - Cənubi Afrikalı fotoqraf Kevin Karter tərəfindən Sudanın (indiki Cənubi Sudan) Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən təşkil olunmuş Ayod qidalanma düşərgəsi yaxılığında çəkdiyi foto. Şəklin 1993-cü ilin mart ayında çəkildiyi təxmin olunur. Bu şəkilə görə Kevin Karter 1994-cü ildə Pulitser mükafatına layiq görülmüşdür.
“Bang-Bang Club”un keçmiş üzvü olmuş hərbi fotoqraf Joao Silvanın xatirələrinə görə, Kevin Sudana olan səfərində ilk dəfə kütləvi aclığın şahidi olmuş və rast gəldiyi səhnələrdən heyrətə gəlmişdir. Şəkili çəkilmiş qızın valideynləri həmin anda Ayod şəhərində humanitar yardım təyyarəsinin boşaldılması ilə məşğul idilər. Qısa müddətdə olsa onlar uşaqlarını tək qoymalı olurlar. Bu zaman qızın yanına leşcil ağqartal uçub gəlir.
Həm qızın, həm də leşcil ağqartalın hər ikisinin fokusa düşməsi üçün Karter sakitcə qıza yaxınlaşaraq quşu hürkütmədən 10 m məsafədən bir sıra şəkillər çəkmişdir. Bundan sonra o, leşcil ağqartalı qovmuşdur.