I
сущ.
1. макароны:
1) пищевой продукт из пресного теста в виде высушенных трубочек
2) кушанье из этого пищевого продукта
2. макаронина (одна трубочка макарон)
II
прил. макаронный:
1. относящийся к макаронам. Makaron fabriki макаронная фабрика, makaron məmulatları макаронные изделия
2. приготовленный из макарон. Makaron şorbası макаронный суп
Makaron
Makaron (it. pasta) — un məhsulu. İtaliya mətbəxinin əsas məhsuludur. İlk dəfə 1154-cü ildə Siciliyada ortaya çıxmışdır. Əsasən su və yumurtadan yoğrulmuş buğda unu xəmirinin qurudulmasından hazırlanmış yeyinti məhsulu, habelə ondan hazırlanmış xörəkdir. Dilimizə italyanca maccherone sözündən keçmişdir.
== İstehsalı ==
2015–2016-cı illərdə dünyanın ən böyük makaron istehsal edən ölkələr İtaliya (3,2 mln. ton), ABŞ (2 mln. ton), Türkiyə (1.3 mln. ton), Braziliya (1.2 mln.
Makaron şirniyyatı
Makaron (fr. macaron, /makaʁɔ̃/) —Yumurtanın ağından, şəkər tozundan, ovulmuş badamlardan hazırlanmış Fransız şirniyyatıdır.
== Hazırlanması ==
Adətən peçenye formasında olub, ikisinin arasına krem və ya cem qoyulur. İtalyanca makaron "dağıtmaq, parçalamaq" mənasındadır. Onun əsas inqrediyenti badam ovuntusudur. Hazır şirniyyatlar yumşaq olub, üzəri hamar olur, ağızda əriyir, müxtəlif dadda olurlar.
== Tarixi ==
Makaronun resepti üzərində daima münaqişələr mövcuddur. Belə ki, elə düşünürlər ki, makaron məhz İtaliyanın Venesiya bölgəsində yaradılıb. Bəzi fərziyyələrdə isə 791-ci ildə Fransanın Kormeri bölgəsində meydana gəlmişdir. Bəzi rəvayətlərə görə şirnini Fransaya İtaliyalı aşbazlar tərəfindən Yekatirina Mediçinin II Henrix ilə nikahından sonra gətirilmişdir.1830-cu ildə makaronları likör ilə təqdim edirdilər.
Makaroni
Makaroni (it. Maccheroni) - boruşəkilli makaron məmulatı. Əsasən İtaliya mətbəxinə xas yeməkdir.
== Makaron məmulatları ==
Makaron məmulatları təsdiq edilmiş qaydalara uyğun olaraq reseptlərin sanitar qaydalarını və texnoloji təlimatlarını gözləmək şərtilə standartın tələblərinə əsasən hazırlanmalıdır. Bu məmulatların əsasən makaron, vermişel, əriştə və s. kimi növləri var.
== Tarixi ==
Makaron dediyimiz zaman ağlımıza gələn ilk şey İtaliya olsa da, makaronun Çin, Yaponiya, Fransada kəşf olunduğunu iddia edənlər də vardır. Hətta bu gün makaron istehlakının ən yüksək olduğu İtaliyaya da bu yeməyin XIV əsrdə italyan taciri və səyyahı Marko Polo (1254-1324) tərəfindən Çin səyahətindən sonra gətirildiyi iddia edilir. Sözsüz ki, italyanlar bu iddianı rədd edirlər. Çində makaronun I əsrdə kəşf olunduğu, hətta 960-1280 illər arasında hökmdarlıq etmiş Sun xanədanlığı zamanında populyarlığının artıb, xüsusi makaron dükanlarının da açıldığı bilinməkdədir.
Makaroni (dəb)
Makaroni (İngilis. macaroni, daha qədimdən maccaroni), XVIII əsrin 70-ci illərində İngiltərədə dəbli geyinməyi sevən, dəb dalınca qaçan və öz ədəbazlığı ilə diqqəti cəlb etməyə çalışan gənclərə verilən addır (ləqəbdir).
== Xronologiya ==
Sözün əsli italyancadır. Müxtəlif dillərdən alınan sözlərin qarışıq şəkildə işlədilməsi yolu ilə yaradılan satirik və gülməli şeirlərə makaronik poeziya deyirdilər. XV əsrdə İtaliyada latın sözləri və qafiyələri ilə italyan sözləri və qafiyələrini qarışıq işlədilən poetik əsərlərə bu adı verirdilər. XVIII əsrin ingilis gəncləri moda dalınca qaçanda bəzək-düzəkdə bir çox elementləri qarışdırdıqlarına görə onlara "makaroni" ləqəbi verilmişdi. Bu gənclər Londonda özləri üçün xüsusi "Makaronilər klubu" düzəltmişdilər.
== İstinad ==
Çarlz Dikkens - Oliver Tvistin Macəraları, səhifə 9. Bakı Qanun Nəşriyyatı, 2015.
Makaronlar pinqvini
Makaronlar pinqvini (Eudyptes chrysolophus) — Subantarktik iqlimdə yerləşən Antarktida yarımadasında tapılan pinqvin növləridir.
== Adlandırılması ==
Rusdilli elmi ədəbiyyatda "Qızıl saçlı pinqvin" adı qəbul edilir.. İngilis dilində Macaroni Penguin adı istifadə olunur. Adı makarondan gəlir — başlarına qeyri-adi saç düzümü taxan 18-ci əsrin ingilis zənciləri. Rus dilinə tərcümələrdə bu pinqvinlər tez-tez "Makaron pinqvinləri" (böyük hərflə) adlanır, bəlkə də "Makaron"un bir alimin soyadı və ya Macquarie pinqvinləri ilə bənzətdiyi coğrafi ad olduğunu nəzərə alsaq.
== Təsviri ==
Qızıl saçlı pinqvinin görünüşü Eudyptes schlegeli-yə bənzəyir, əvvəllər onlar bir növə birləşdirilib iki alt növə bölünürdülər. Ancaq bu gün bunların iki fərqli növ olduğuna inanılır. Bütün pinqvinlərə xas olduğu kimi, demək olar ki, qara başı və ağ qarnı olan tünd dorsal tərəfə malik olmaqla, gözlərin üstündə qızılı-sarı lələk tutamlarının olması ilə fərqlənirlər. Qızıl saçlı pinqvinlərin bədən uzunluğu 65–76 sm, çəkisi isə 5 kq-dan bir qədər çoxdur.
== Yayılması ==
Yalnız eyniadlı adada böyüyən Macquarie pinqvinlərindən fərqli olaraq, qızıl saçlı pinqvinlər Atlantik və Hind okeanlarının cənubundakı koloniyalarda geniş yayılmışdır.