QRAM

Qram (fr. gramme; işarələməsi: q, g) — Kütlənin ölçü vahidi, SQS vahidlər sisteminin 3 əsas vahidlərindən biri.

n {\displaystyle n} -ölçülü U {\displaystyle U} unitar fəzanın x 1 , x 2 , … , x n {\displaystyle x_{1},x_{2},\ldots ,x_{n}} vektorlarının ( x i , x j ) {\displaystyle (x_{i},x_{j})} skalyar hasillərindən düzəldilən n {\displaystyle n} Γ ( x 1 , x 2 , … , x n ) = | ( x 1 , x 1 ) ( x 1 , x 2 ) … ( x 1 , x n ) ( x 2 , x 1 ) ( x 2 , x 2 ) … ( x 2 , x n ) … … … … ( x n , x 1 ) ( x n , x 2 ) … ( x n , x n ) | {\displaystyle \Gamma (x_{1},x_{2},\ldots ,x_{n})={\begin{vmatrix}(x_{1},x_{1})&(x_{1},x_{2})&\ldots &(x_{1},x_{n})\\(x_{2},x_{1})&(x_{2},x_{2})&\ldots &(x_{2},x_{n})\\\ldots &\ldots &\ldots &\ldots \\(x_{n},x_{1})&(x_{n},x_{2})&\ldots &(x_{n},x_{n})\\\end{vmatrix}}} determinantına x 1 , x 2 , … , x n {\displaystyle x_{1},x_{2},\ldots ,x_{n}} vektorlarının Qram determinantı deyilir.

Hans Kristian Qram (dan. Hans Christian Gram) (13 sentyabr 1853[…], Kopenhagen – 14 noyabr 1938[…], Kopenhagen) — Dan bakterioloq. Hüquq Professoru olan Frederik Terkel Qram və Luis Kristian Roulun övladı olmuşdur. Kopenhagen Universitetində botanika oxudu və sonra zooloq Yapetus Steenstrupun assistenti kimi işləməyə başladı. Bitkiylə bağlı işləri onu farmakologiya əsasları və mikroskopun istifadəsini öyrənməsinə gətirib çıxardı. 1878-ci ildə tibb məktəbində təhsil almağa başladı və 1883-cü ildə məzun oldu. Eyni zamanda təhsili boyunca Avropanı gəzdi. 1884-ci ildə Berlində, iki böyük bakteriya sinfinin ayırd edilməsi üçün bir üsul inkişaf etdirdi. Metod Qram boyama adını aldı və biokimya və mikrobiologiya standart prosedur oldu. 1891-ci ildə Qram farmakologiya dərsləri verməyə başladı və ilin sonunda Kopenhagen Universitetində farmakologiya professoru təyin olundu.

Formal qrammatika — dedikdə elə qaydalar sistemi başa düşülür ki, onun vasitəsilə verilmiş formal dilin(yalnız bu dilin) düzgün sözləri qura bilir. Qrammatika vasitəsilə qurulan formal dilin sözlər çoxluğu sonlu, sonsuz, və ya boş çoxluq ola bilər. Qrammatika sözlər çoxluğunu ixtiyari qaydada qura, yaxud müəyyənləşdirə bilər. Beləliklə, qrammatika sözlərin daxili quruluşunun qanunlarını açıqlayır ki, bunlara sintaksis deyilir. Formal qrammatika— müəyyən sintaksis nəzəriyyə çərçivəsində qurulan qrammatik riyazi modeldir. == Formal qrammatikanın növləri == Alqoritmik nöqteyi-nəzərdən formal qrammatikaların aşağıdakı növləri var: Tanıyan qrammatikalar: Bu qrammatikalar bir növ elə qurğudur ki, bunun girişinə daxil olan söz verilmiş dilə aiddirsə, "hə", aid deyilsə- "yox" çap olunur. Sadalayan qrammatikalar: Bu qrammatikalar verilmiş dilin bütün sözlərini bir-bir çap etməklə(sadalamaqla) iş görür. Aydındır ki, dilin sözlərinin sayı sonsuz olarsa, qrammatika heç zaman dayanmayacaq. Ancaq qrammatikanı məcburi o zaman dayandırmaq olar ki, lazım olan söz çap olunmuşdur. Doğuran qrammatikalar: Bunlar elə "qurğu"dur ki, dilin lazımlı sözlərini qurur.

Mali i Qrames (alb. Mali i Gramës) ― Korab dağ silsiləsinin Albaniya hissəsində yerləşən dağ. Mali i Qramesin hündürlüyü 2345 metr yüksəkliyə çatır. Dağın ətrafında bir çox göl yerləşir, onlar içərisində eyni adı paylaşan Qrames gölü də yer alır, hansı ki eyni zamanda Korab dağının ən böyük gölüdür. Məkan Korab dağından təxminən kilometr yarım qərbdədir, hansı ilə ki, o, uzun silsilə vasitəsi ilə birləşir. Qrames olaraq zirvənin özü, eyni zamanda Korab silsiləsinin təxminən səkkiz kilometr uzunluğundakı bütün cənub-qərb qolu adlanır. Şimal hissədə Qrames axını dərin kanyondan terasa axır. Onun şərqində Qrames gölünə (dəniz səviyyəsindən təqribən 1750 metr hündürlükdə) rast gəlmək olar. Qramesi əhatə edən bölgədə bir neçə gips yatağı tapılıb. Bölgədə təbii abidələr içərisindən "Karst i Malit të Bardhë", "Pasqyrat e Gramës"də selen yatağı və "Bjeshka e Zonjave"də kar relyef formalarının xatırlatmaq olar.

Mənsubiyyət kateqoriyası — sahib şəxslə mənsub əşya arasındakı münasibəti bildirən ümumi qrammatik kateqoriya. Müasir Azərbayсan dilində mənsubiyyət kateqoriyası iki üsulla ifadə edilir: morfoloji üsul, sintaktik üsul. Morfoloji üsulda mənsubiyyət məfhumunun yaranması üçün həmişə iki sözün bir tərkib şəkildə işlənməsi şərt deyildir. Sahib anlayışı verən subyekt (şəxs əvəzliyi) iştirak etmədən də obyektlə-isimlə (mənsub əşya ilə) həmin məzmunu yaratmaq mümkündür. Məsələn: Dərdimin, qəmimin səndin ortağı (B.Vahabzadə). Sintaktik üsulla ifadə olunan mənsubiyyət kateqoriyasının iki tərəfi var. Birinсi tərəf sahib şəxs, ikinсi tərəf isə mənsub şəxs və ya əşyadan ibarət olur. Məsələn: İndi kimə açım dərdimi bir-bir, Kim mənim dərdimə yanar sən qədər? (B.Vahabzadə). Rus dilində mənsubiyyət kateqoriyası yalnız sintaktik üsulla yaranır.

Otvari qrammofonçiçək (lat. Ipomoea hederacea) - i̇pomeya cinsinə aid bitki növü.

İpomeya (lat. Ipomoea) — sarmaşıqkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. ?*Otvari qrammofonçiçək (Ipomoea hederacaea Jacq.) ?*Sibir qramafonçiçəyi (Ipomoea sibirica (L.) Pers.) Ipomoea aristolochiaefolia Ipomoea sloteri Ipomoea × multifida İpomeya:The Plant List saytında takson barədə məlumat.

Qramafonçiçək batat (lat. Ipomoea batatas) – i̇pomeya cinsinə aid bitki növü. Batat şirin kartof da adlanır. Kartofa oxşayır, əsasən Çində, Cənubi Amerikada, Yaponiyada, Hindistanda, Yeni Zelandiyada, Türkmənistanda və Şimali Qafqaz bölgəsində yayılmışdır. Batat istisevən çoxillik bitkidir. Uzunsov formalıdır, çəkisi 0,3-dən 1,5 kq-a qədərdir. Tərkibində orta hesabla 72,5% (7-175%) su, 3,75% zülal, 24% karbohidrat, o cümlədən 15-20% nişasta və 1,2-2% şəkər, 0,8-1,5% mineral maddə, 1% sellüloza vardır. 100 qr batat 466 kCoul enerji verir. Tərkibində 397 mq% K, 49 mq% P, 1 mq% Fe, vitaminlərdən mq%-lə: C – 23, B1 – 0,10, B2 – 0,05, P – 0,5 və 0,3 mq% karotin vardır. Batatın ətli hissəsi ağ-qırmızı və ya çəhrayı olur.

Qrammatika — yunan sözüdür. Dili bütün sahələri ilə ələ alıb, araşdıran elmin adıdır. Ərəb dilində sərf və nəhv olaraq tanınan bu elm, qərb dillərində qrammatika olaraq adlandırılır. Bir dili səslərdən cümlələrə qədər, ehtiva etdiyi bütün komponentləri ilə, geniş bir şəkildə araşdıran elmə qrammatika deyilir. Qrammatika digər bir çox qaydanın əksinə müəyyən bir qrup tərəfindən hazırlanmayıb, o dili istifadə edən insanların zaman keçdikcə lazımlı qaydaları yaratmalarından və ya mövcud olan qaydaları dilin inkişafına dəyişdirmələrindən meydana gəlib. Qrammatika sözlərin dəyişməsi və onların cümlədə birləşməsi qaydalarının məcmusudur. Qrammatika bizə nitqimizi düzgün qurmaq, fikrimizi səlis və aydın ifadə edə bilmək, sözləri cümlədə necə dəyişdirmək və işlətmək, onları bir-biri ilə necə əlaqələndirmək, hansı ardıcıllıqla düzmək və s. qayda-qanunlarını öyrədir.

Qramersi Park (ing. Gramercy Park) — Nyu-York şəhərinin Manhetten borosunda yerləşən hasarlanmış özəl park və həmçinin sadəcə Qramersi adlanan rayon. Tarixi Qramersi Park Rayonunda yerləşən təxminən 2 akr (0,8 ha) sahəsi olan park Nyu-York şəhərinin iki (digəri Kuinsdəki Sanisayd Qardens parkıdır), Nyu-York ştatının isə 3 özəl parkından biridir; açar yalnız park ətrafında yaşayan və illik ödəmə ödəyən şəxslərdə var, parkın ətrafındakı səkilər qaçış, gəzmə və it gəzintisi üçün məşhur marşrutlar olsa da, açarsız parka giriş qadağandır. Rayon əsasən 6-cı bələdiyyə dairəsində yerləşir, kiçik hissəsi isə 5-ci bələdiyyə dairəsinə aiddir. Ümumiyyətlə sakit və təhlükəsiz ərazi hesab olunur. Rayon, müvafiq tarixi yerlər və bütövlükdə park müsbət rəylər qazanmışdır. Onu "ölməkdən imtina edən Viktoriyan centlmeni" adlandıran Şarlotta Deqri New York Times qəzetinə "ölkədə Qramersi Parka bənzər bir şey olmadığını" bildirmişdir.

Qramersi Park (ing. Gramercy Park) — Nyu-York şəhərinin Manhetten borosunda yerləşən hasarlanmış özəl park və həmçinin sadəcə Qramersi adlanan rayon. Tarixi Qramersi Park Rayonunda yerləşən təxminən 2 akr (0,8 ha) sahəsi olan park Nyu-York şəhərinin iki (digəri Kuinsdəki Sanisayd Qardens parkıdır), Nyu-York ştatının isə 3 özəl parkından biridir; açar yalnız park ətrafında yaşayan və illik ödəmə ödəyən şəxslərdə var, parkın ətrafındakı səkilər qaçış, gəzmə və it gəzintisi üçün məşhur marşrutlar olsa da, açarsız parka giriş qadağandır. Rayon əsasən 6-cı bələdiyyə dairəsində yerləşir, kiçik hissəsi isə 5-ci bələdiyyə dairəsinə aiddir. Ümumiyyətlə sakit və təhlükəsiz ərazi hesab olunur. Rayon, müvafiq tarixi yerlər və bütövlükdə park müsbət rəylər qazanmışdır. Onu "ölməkdən imtina edən Viktoriyan centlmeni" adlandıran Şarlotta Deqri New York Times qəzetinə "ölkədə Qramersi Parka bənzər bir şey olmadığını" bildirmişdir.

Qrammatik — orta əsr peşəsi: qrammatika alimi. Aqnomen kimi müxtəlif şəxslər tərəfindən istifadə olunurdu: Sakson Qrammatik (1150 — 1206) — Danimarka salnaməçisi. Vladislav Qrammatik (XV əsr) — orta əsr bolqar yazıçısı.

Qrammatik induksiya — bu dildə məlum üzvlüyə malik bir sıra müşahidələr (nümunələr) əsasında dilin formal qrammatikasını bərpa edən maşın öyrənmə proseduru. Prosedur nəticəsində müşahidə olunan obyektlərin modeli nəticə çıxarma qaydaları və ya generasiya qaydaları[az], sonlu avtomat və ya başqa növ avtomat şəklində qurulur. Ümumiyyətlə, qrammatik nəticə, nümunə məkanının sətirlər, ağaclar, qrafiklər kimi diskret kombinator obyektlərindən ibarət olduğu maşın öyrənmə sahələrindən biridir. Qrammatik nəticə tez-tez müxtəlif tipli sonlu avtomatların öyrənilməsi probleminə çox diqqət yetirir , çünki bu problem üçün effektiv alqoritmlər 1980-ci illərdən bəri mövcuddur. 2000-ci illərin əvvəllərindən etibarən bu yanaşmalar kontekstsiz qrammatikaların və çoxlu kontekstsiz qrammatikalar və paralel çoxsaylı kontekstsiz qrammatikalar kimi daha zəngin formalizmlərin nəticə çıxarmaq vəzifəsinə qədər genişləndirilmişdir. Qrammatik nəticənin öyrənildiyi qrammatikaların digər sinifləri də digər qrammatika sinifləri — kontekstual qrammatikalar və nümunə dilləri üçün də öyrənilmişdir. Ən sadə öyrənmə növü öyrənmə alqoritmi sözügedən dilin sözlərindən yalnız nümunələr toplusunu, bəzən isə əks nümunələri qəbul etməsidir. Digər öyrənmə modelləri də var. Tez-tez öyrənilən alternativlərdən biri, məsələn, dəqiq öyrənmə modelində və ya Anqluin [2] tərəfindən təqdim edilən minimal adekvat müəllim modelində olduğu kimi, şagirdin sözün dilə mənsubiyyəti haqqında sual verə bilməsi halıdır. Qrammatik nəticə çıxarmaq üçün müxtəlif üsullar işlənib hazırlanmışdır.

Qrammatika — yunan sözüdür. Dili bütün sahələri ilə ələ alıb, araşdıran elmin adıdır. Ərəb dilində sərf və nəhv olaraq tanınan bu elm, qərb dillərində qrammatika olaraq adlandırılır. Bir dili səslərdən cümlələrə qədər, ehtiva etdiyi bütün komponentləri ilə, geniş bir şəkildə araşdıran elmə qrammatika deyilir. Qrammatika digər bir çox qaydanın əksinə müəyyən bir qrup tərəfindən hazırlanmayıb, o dili istifadə edən insanların zaman keçdikcə lazımlı qaydaları yaratmalarından və ya mövcud olan qaydaları dilin inkişafına dəyişdirmələrindən meydana gəlib. Qrammatika sözlərin dəyişməsi və onların cümlədə birləşməsi qaydalarının məcmusudur. Qrammatika bizə nitqimizi düzgün qurmaq, fikrimizi səlis və aydın ifadə edə bilmək, sözləri cümlədə necə dəyişdirmək və işlətmək, onları bir-biri ilə necə əlaqələndirmək, hansı ardıcıllıqla düzmək və s. qayda-qanunlarını öyrədir.

Qrammatika yoxlayıcısı (ing. grammar checker, ru. cистема проверки грамматики) — cümlələrin qrammatik düzgünlüyünü yoxlayan proqram. Uğursuz ifadələri, buraxılmış vergülləri, hallanma səhvlərini və s. yanlışlıqları tapa, qeyd edə və dəyişdirməyi tövsiyə edə bilər. İnkişaf etmiş mətn prosessorlarının əksəriyyətində belə imkan var. Foxit PhantomPDF Business Foxit PhantomPDF Business proqramı peşəkar şəkildə pdf hazırlama proqramıdır. Bu proqramla müxtəlif formalarda pdf faylları hazırlaya bilər, hazır pdf fayllar üzərində dəyişikliklər edə bilər, pdf fayllarınızı şifrələyə bilər və pdf faylları office proqramları formatlarına çevirə bilərsiniz. Adobe Acrobat PDF hazırlama və redaktə proqramıdır. Proqramın köməyilə pdf-lər hazırlaya bilər, onları redaktə edə bilərsiniz.

Qrammofon (yun. fone - səs və grammein - yazmaq) və ya fonoqraf — iki ayrı hissədən ibarət olan, musiqi dinləmə cihazı. Qrammofon iki bölmədən ibarətdir:Lövhə və maşın. Lövhə plastik maddələrdən hazırlanan bir diskdir. İki tərəfində də spiral şəklində oyuğlar vardır. Bu oyuğlar girintili, çıxıntılıdır. Özəl olaraq hazırlanmış qrammafon iynəsi bu oyuğlar arasında dolaşarkən, əmələ gələn titrəşimlər, lövhəyə gələn səsin yenidən eşidilməsinə səbəb olur. Maşın, lövhənin davamlı olaraq və eyni sürətlə fırlanmasını təmin edən bir motor ilə, səsi yansıtan bir bölümdən ibarətdir. Motor elektriklə işləyir və dəqiqədə ortalama hesabla 78 dəfə dövr edir. Elektriklə işləyən qrammofonlara pikap deyilir.

Qrammofon (yun. fone - səs və grammein - yazmaq) və ya fonoqraf — iki ayrı hissədən ibarət olan, musiqi dinləmə cihazı. Qrammofon iki bölmədən ibarətdir:Lövhə və maşın. Lövhə plastik maddələrdən hazırlanan bir diskdir. İki tərəfində də spiral şəklində oyuğlar vardır. Bu oyuğlar girintili, çıxıntılıdır. Özəl olaraq hazırlanmış qrammafon iynəsi bu oyuğlar arasında dolaşarkən, əmələ gələn titrəşimlər, lövhəyə gələn səsin yenidən eşidilməsinə səbəb olur. Maşın, lövhənin davamlı olaraq və eyni sürətlə fırlanmasını təmin edən bir motor ilə, səsi yansıtan bir bölümdən ibarətdir. Motor elektriklə işləyir və dəqiqədə ortalama hesabla 78 dəfə dövr edir. Elektriklə işləyən qrammofonlara pikap deyilir.

Qramon (fr. Gramond, oks. Gramont) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Barakvil-Sovter kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Rodez. INSEE kodu — 12303. Kommuna təxminən Parisdən 510 km cənubda, Tuluza şəhərindən 105 km şimal-şərqdə, Rodezdən isə 20 km cənub-şərqdə yerləşir. 2008-ci ildə əhalinin sayı 385 nəfər təşkil edirdi. 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 183 nəfər (15–64 yaş arasında) arasında 145 nəfər iqtisadi fəal, 38 nəfər fəaliyyətsiz (fəaliyyət göstərici 79,2%, 1999-cu ildə 66,0%) olmuşdur.

Qrampa, Ziazan — Ermənistanın Üçkilsə rayonunda kənd.

Qrampian dağları(ing. Grampian Mountains şot.kelt Am Monadh) — Şotlandiyanın şimal-şərqində yerləşən dağ sistemi. Qrampian dağları Şotlandiya dağlıq yaylasının cənub-şərq hissəsini təşkil edir. Hündürlüyünə görə Böyük Britaniyanın ən yüksək dağ silsiləsidir. Ərazinin ən hündür zirvəsi olan Ben Nevis həmdə Böyük Britaniyanın ən hündür dağıdır. Qrampian dağları Şimal-qərb dağlıq yaylasından Qreyt Qlen (Qreyt Mor) tektoknik sınma zolağı vasitəsi ilə ayrılır. Şimal-qərb və Qrampian dağları birlikdə Şotlandiya dağlıq yaylasını formalaşdırır. Qrampian dağları Şotlandiya ərazisinin üçdə bir hissəsini təşkil edir. Ərazinin ən hündür zirvələri Ben Nevis (1344 m) və Ben Makduidir.(1309 m) Bu zərvələr Qrampian dağlarının bir hissəsi olan Kerinqorum dağlarında yerləşir. Dağlıq qurşağın şimal sərhəddi Kaledon kanalından keçir.

Sakson Qrammatik və ya Sakso Qrammatik (lat. Saxo Grammaticus; təq. 1150, Zelandiya – 1220 və ya təq. 1206) — Danimarka salnaməçisi, tarixşünası, teoloqu. O, on altı cildlik xronika olan "Danların əməlləri"nin (lat. Gesta Danorum) müəllifidir. Onun motivləri Uilyam Şekspirin "Danimarka şahzadəsi Hamletin faciəvi əhvalatı" faciəsində istifadə edilmişdir. Sakson Qrammatikin həyatı barədə demək olar ki, heç bir məlumat yoxdur və ona əsərlərindən kənar edilən istinadların hamısının doğruluğu sual altındadır. "Danların əməlləri" əsərində müəllifin atasının və babasının kral Böyük Valdemarın ordusunda xidmət göstərdiyi, eləcə də müəllifin özünün Müzəffər Valdemara xidmət etdiyi yazılmışdır. Saksonun latın üslublu yazıçılıq barədə hərtərəfli məlumatlı olduğuna görə onun Danimarkadan kənarda təhsil aldığı ehtimal olunur.

Sakson Qrammatik və ya Sakso Qrammatik (lat. Saxo Grammaticus; təq. 1150, Zelandiya – 1220 və ya təq. 1206) — Danimarka salnaməçisi, tarixşünası, teoloqu. O, on altı cildlik xronika olan "Danların əməlləri"nin (lat. Gesta Danorum) müəllifidir. Onun motivləri Uilyam Şekspirin "Danimarka şahzadəsi Hamletin faciəvi əhvalatı" faciəsində istifadə edilmişdir. Sakson Qrammatikin həyatı barədə demək olar ki, heç bir məlumat yoxdur və ona əsərlərindən kənar edilən istinadların hamısının doğruluğu sual altındadır. "Danların əməlləri" əsərində müəllifin atasının və babasının kral Böyük Valdemarın ordusunda xidmət göstərdiyi, eləcə də müəllifin özünün Müzəffər Valdemara xidmət etdiyi yazılmışdır. Saksonun latın üslublu yazıçılıq barədə hərtərəfli məlumatlı olduğuna görə onun Danimarkadan kənarda təhsil aldığı ehtimal olunur.

Sibir qramafonçiçəyi (lat. Ipomoea sibirica) - i̇pomeya cinsinə aid bitki növü.