SLAVYANLAR
гз. славянар (Европада яшамиш жезвай, чӀалар ва культура сад-садаз гзаф мукьва тир чӀехи халкьарин группа, славян халкьар; мес. урусар, украинвияр, белорусар, полякар, чехар, словакар, болгарар, сербар, словенар ва мсб.).
Slavyanlar
Səqləblər ya da Slavyanlar (q.slav. словѣнє, belar. славяне, ukr. слов'яни, bolq. славяни, serb. və mak. Словени, xorv. və bosn. Slaveni, sloven. Slovani, pol.
Müsəlman slavyanlar
Müsəlman slavyanlar və ya Slavyan müsəlmanları — slavyanlar arasında İslam dininin davamçıları olan etnik və ya subetnik qrup. Bu termin əksər hallarda Balkan xalqlarına aid olunur.
== Cənub slavyan müsəlmanları ==
Boşnaklar və ya "Bosniya müsəlmanları" Bosniya və Hersoqovinada çoxluq təşkil edən millət, həmçinin Serbiya, Şimali Makedoniya, Xorvatiya, Sloveniya, Monteneqro və Kosovoda etnik milli azlıqlar hesab olunurlar.
Müsəlmanlar (etnik qrup) keçmiş Yuqoslaviya Sosialist Federativ Respublikasında təsisçi millət.
Bolqarıstan müsəlmanları və ya pomaklar
Torbeşlər — Makedoniya müsəlmanları
Goralılar — Kosovo, Albaniya və Makedoniyada kiçik etnik qrup
Xorvat müsəlmanları
Serb müsəlmanları
Sloven müsəlmanlarıQərbi Balkanlarda yaşayan etnik slavyan müsəlmanlar sünni məzhəbinin altkateqoriyası olan Hənəfi məzhəbinin davamçılarıdılar.
Cənub slavyanları
Cənub slavyanları — müasir slavyan xalqları və əsasən Balkanlarda yaşayan cənubi slavyan dillərində danışan tayfaların bir qrupu.
== Cənub-şərq qrupu ==
bolqarlar
makedonlar
== Cənub-qərb qrupu ==
serblər
xorvatlar
bosniyalılar
monteneqrolular
slovenlərTarixən, xüsusilə vahid Yuqoslaviya dövründə, cənub slavyanlarının cənub-qərb alt qrupunu "Yuqoslavlar" adlı vahid millətçi ünsürə birləşdirmək cəhdi görülmüşdür.
=== Müsəlman slavyanlar ===
Osmanlı dövründə türklərin güclü təsiri altında yaşayan cənub slavyanlar qrupunda müsəlman slavyanlar önə çıxır.
== Ölkələr ==
Cənub slavyanlarının əsas əhali olduğu yeddi ölkə var:
Bolqarıstan (84 % bolqarlar)
Serbiya (82 % serblər, 2 % boşnaklar, 1 % yuqoslavlar, 1 % xorvatlar, 1 % monteneqrolular)
Xorvatiya (90 % xorvatlar, 4 % serblər, 1,7 % boşnaklar)
Bosniya və Herseqovina (48 % boşnaklar, 37 % serblər, 14 % xorvatlar)
Şimali Makedoniya (65 % makedonlar, 2 % serblər, 1 % boşnaklar)
Sloveniya (83 % slovenlər, 2 % serblər, 2 % xorvatlar 1 % boşnaklar)
Monteneqro (44,98 % monteneqrolular, 28,73 % serblər, 8,65 % boşnaklar, 3,31 % müsəlman slavyanlar, 0,97 % xorvatlar, 0,34 % serblər-monteneqrolular, 0,19 % yuqoslavlar, 0,15 % makedonlar, 0,07 % boşnaklar, 0,06 % slovenlər, 0,04 % müsəlman monteneqrolular, 0,03 % qoralılar)Bundan əlavə, qeyri-slavyan qonşu ölkələrdə ənənəvi olaraq xeyli cənub slavyan azlıqları yaşayır:
İtaliya: (slovenlər, xorvatlar)
Avstriya: (azlıq kimi tanınan slovenlər və xorvatlar.
Slavyanların Azərbaycana yürüşləri
Rusların Qafqaz ekspedisiyaları və ya Xəzər ekspedisiyaları — qədim rusların 864–1041-ci illərdə Xəzər dənizi sahillərinə etdiyi hərbi basqınlardır. Ruslar IX əsrdə Serklandda ortaya çıxdılar. Onlar Volqa ticarət yolu boyunca tacir kimi səyahət edir və xəz, bal və kölə satırdılar. İlk kiçik miqyaslı basqınlar IX əsrin sonları-X əsrin əvvəllərində baş verdi. Ruslar 914-cü ildə ilk böyük miqyaslı basqınlarını etdilər; 500 gəmi ilə gələrək müasir İran ərazisindəki Qorqanı və qonşu əraziləri talan etdilər və qul və qənimət əldə etdilər. Qayıdanda müsəlman xəzərlər şimal basqınçılarına Volqa deltasında hücum etdi və onları məğlub etdi. Qaçanlar orta Volqada yerli tayfalar tərəfindən öldürüldü.
944-cü il ekspedisiyasında ruslar müasir dövrdə Azərbaycanda yerləşən Arranın paytaxtı Bərdəni işğal etdi. Ruslar bir neçə ay burada qaldı. Bu müddətdə onlar şəhərin sakinlərini öldürdü və böyük qənimət ələ keçirdi.