Françesko Bartolomeo Rastrelli: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
 
(12 istifadəçi tərəfindən edilmiş 36 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
{{İş gedir}}
{{Şəxs}}
{{Memar
|Adı = Françesko Bartolomeo Rastrelli
|Orijinal adı = {{lang-it|Francesco Bartolomeo Rastrelli}} <br/> {{lang-ru|Растрелли, Бартоломео Франческо}}
|Şəkil = Rastrelli.jpg
|Doğum tarixi = [[1700]]
|Doğum yeri = Paris, [[Fransa]]
|Vəfatı = [[1771]], [[29 aprel]] (71 yaşında)
|Vəfat yeri = [[Sankt-Peterburq]], [[Rusiya]]
|Vətəndaşlığı = {{RUS}}
|Üslubu = [[Barokko]]
|İşlədiyi şəhərlər = [[Sankt-Peterburq]] və [[Kiev]]
|Əsas tikililəri =
|Şəhərsalma =
|Abidələrin bərpası =
|Elmi işləri =
|Mükafatları =
|Sayt =
|İmzası =
|VikiAnbar = Category:Francesco Bartolomeo Rastrelli
}}


'''Françesko Bartolomeo Rastrelli''' ({{lang-it|Francesco Bartolomeo Rastrelli}} ; {{lang-ru|Растрелли, Бартоломео Франческо}}) - Rusiya vətəndaşlığını qəbul etmiş İtaliyalı memar. Françesko [[Sankt-Peterburq]] şəhərinə gələndən sonra burada erkən [[Barokko]] stilində məhşur incəsənət nümunələri yaratmışdır. [[Sankt-Peterburq]] şəhərində yerləşən ''[[Qış sarayı]]'' və ''Çarskoe selo'' ({{lang-ru|Ца́рское Село}}) kompleksində yerləşən [[Böyük Yekaterina sarayı]] memarların ən məhşur işlərindəndəndir.
'''Françesko Bartolomeo Rastrelli''' ({{Dil-it|Francesco Bartolomeo Rastrelli}}; {{Dil-ru|Растрелли, Бартоломео Франческо}}; {{DVTY}}) Rusiya vətəndaşlığını qəbul etmiş italyan memarı. Françesko [[Sankt-Peterburq]] şəhərinə gələndən sonra burada erkən [[Barokko]] stilində məşhur incəsənət nümunələri yaratmışdır. [[Sankt-Peterburq]] şəhərində yerləşən ''[[Qış sarayı]]'' və ''Çarskoe selo'' ({{Dil-ru|Ца́рское Село}}) kompleksində yerləşən [[Böyük Yekaterina sarayı]] memarın ən məşhur işlərindən hesab olunur.<ref>{{Cite web |title=Bartolomeo Francesco Rastrelli. Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/491832/Bartolomeo-Francesco-Rastrelli |access-date=2014-10-01 |archive-date=2015-06-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150611170149/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/491832/Bartolomeo-Francesco-Rastrelli |url-status=live }}</ref>


== Həyatı ==
''Françesko Bartolomeo Rastrelli'' [[1700]]-cü ildə [[Fransa]]nın paytaxtı [[Paris]] şəhərində memar ailəsində anadan olmuşdur. [[1715]]-ci ildə atası və digər bir İtaliyalı memar olan ''Karlo Bartolomeo Rastrelli'' ilə birlikdə [[Rusiya]]ya gedir. Gənc yaşlarında memarlığıa böyük həvəs göstərən Françeskonun ən böyük arzusu ''İtaliya memarlıq incəsənəti'' ilə ''Moskva Barokko üslubunu'' birləşdirmək və bu iki memarlıq məktəbinin vəhdətindən yeni bir üslub formalaşdırmaq olur. Memarlıq fəaliyyətinin ilk illərində [[Sankt-Peterburq]] və ətraf ərazilərdə müxtəlif təyinatları binaların tikintisnə rəhbərlik etməyə başlayır. Lakin Françeskoya özünü memar kimi təsdiq etməsi üçün ilk şansı [[1721]]-ci ildə Boqdanın keçmiş qubernatoru [[Dmitri Kantemir]] üçün saray tikintisi üçün sifariş almaqla əldə edir.
''Françesko Bartolomeo Rastrelli'' 1700-cü ildə [[Fransa]]nın paytaxtı [[Paris]] şəhərində memar ailəsində anadan olmuşdur. 1715-ci ildə atası və digər bir İtaliyalı memar olan ''Karlo Bartolomeo Rastrelli'' ilə birlikdə [[Rusiya]]ya gəlir. Gənc yaşlarında memarlığa böyük həvəs göstərən Françeskonun ən böyük arzusu ''İtaliya memarlıq incəsənəti'' ilə ''Moskva Barokko üslubunu'' birləşdirmək və bu iki memarlıq məktəbinin vəhdətindən yeni bir üslub formalaşdırmaq olur. Memarlıq fəaliyyətinin ilk illərində [[Sankt-Peterburq]] və ətraf ərazilərdə müxtəlif təyinatları binaların tikintisnə rəhbərlik etməyə başlayır, lakin Françeskoya özünü memar kimi təsdiq etməsi üçün ilk şansı 1721-ci ildə Boqdanın keçmiş qubernatoru [[Dmitri Kantemir]] üçün saray tikintisi üçün sifariş almaqla əldə edir.


Memar [[1730]]-cu ildə ustad memarlıq ünvanını alır. Memarın ən son və önəmli işlərindən biri [[Sankt-Peterburq]] şəhərində inşa edilən Smolniy Monastırı olur. Ancaq [[1762]]-ci ildə Çar I Yelizavetanın vəfat etməsi səbəbindən tikinti işləri yarımcıq dayandırılır. Vəfat edən çariçanın yerinə gələn [[II Yekaterina]] [[Barokko memarlığı]]nı sevməməsi səbəbindən Françesko Rastrelli memarlıq sənətin bıraxmalı olur. Memar həyatının qalan bölümünü inşaatı başladılmış saray və malikanələrin tamamlanması və dizayn işlərində çalışır. Eyni zamanda Françesko təqaüdə çıxdıqdan sonra İtaliyalı sənətkarlıq tacirləri ilədə əlaqələr qurmuşdur.
Memar 1730-cu ildə ustad memarlıq ünvanını alır. Memarın ən son və önəmli işlərindən biri [[Sankt-Peterburq]] şəhərində inşa edilən Smolniy Monastırı olmuşdur. Ancaq 1762-ci ildə Çar I Yelizavetanın vəfat etməsi səbəbindən tikinti işləri yarımcıq dayandırılır. Vəfat edən çariçanın yerinə gələn [[II Yekaterina]] [[Barokko memarlığı]]nı sevməməsi səbəbindən Françesko Rastrelli memarlıq sənətin bıraxmalı olur. Memar həyatının qalan bölümünü inşaatı başladılmış saray və malikanələrin tamamlanması və dizayn işlərində çalışır. Eyni zamanda Françesko təqaüdə çıxdıqdan sonra İtaliyalı sənətkarlıq tacirləri ilədə əlaqələr yaratmışdır.
{{Şəkillər sırası|Talvipalatsi palatsiaukioolakatsottunaPanorama32324233f223f3f2.JPG|e1=600|m1= [[I Yekaterina]]nın sifarişi ilə memar ''Françesko Bartolomeo Rastrelli'' tərəfindən tikilən [[Qış sarayı]] 1732-1917-ci illər ərzində [[Rusiya hökmdarlarının siyahısı|Rusiya monarxlarının]] rəsmi iqamətgahı kimi istifadə edilmişdir.}}

{{Şəkillər sırası|Catherine Palace, 2008.jpg|e1=300|m1=}}
<
<

== Məhşur sənət nümunələri ==
== Məşhur sənət nümunələri ==
{| class="wikitable" style="text-align: center"
{| class="wikitable" style="text-align: center"
|- bgcolor="#cccccc"
|- bgcolor="#cccccc"
Sətir 39: Sətir 20:
|-
|-
| '''1'''
| '''1'''
| [[Şəkil:Rundalen1.jpg|150px]]
| [[Fayl:Rundalen1.jpg|150px]]
| ''Rundāle Sarayı''
| ''Rundāle Sarayı''
| Pilsrundāle, [[Bauska]] yaxınlığında<br />{{LVA}}
| Pilsrundāle, [[Bauska]] yaxınlığında<br>{{LVA}}
| 1736–1740<br>1764–1767
| [[1736]]—[[1740]]<br />[[1764]]—[[1767]]
|-
|-
| '''2'''
| '''2'''
| [[Şəkil:Biron Rezidenz.jpg|150px]]
| [[Fayl:Biron Rezidenz.jpg|150px]]
| ''Jalqva Sarayı''
| ''Jalqva Sarayı''
| [[Jalqva]]<br />{{LVA}}
| [[Jalqva]]<br>{{LVA}}
| 1738–1740<br>1763–1772
| [[1738]]—[[1740]]<br />[[1763]]—[[1772]]
|-
|-
| '''3'''
| '''3'''
| [[Şəkil:Petergofskiy dvorez 3.jpg|150px]]
| [[Fayl:Peterhof Fountains 01 - Big Cascade 02.jpg|150px]]
| [[Peterhof (saray-park kompleksi)|Peterhof saray-park kompleksi]]
| [[Peterhof (saray-park kompleksi)|Peterhof saray-park kompleksi]]
| Peterhof, [[Sankt-Peterburq]] yaxınlığında<br />{{RUS}}
| Peterhof, [[Sankt-Peterburq]] yaxınlığında<br>{{RUS}}
| 1747–1755
| [[1747]]—[[1755]]
|-
|-
| '''4'''
| '''4'''
| [[Şəkil:PeterhofEastChapel.jpg|135px]]
| [[Fayl:PeterhofEastChapel.jpg|135px]]
| ''Peterhof Kilsə kompleksi''
| ''Peterhof Kilsə kompleksi''
| Peterhof, [[Sankt-Peterburq]] yakınında<br />{{RUS}}
| Peterhof, [[Sankt-Peterburq]] yaxınlığında<br>{{RUS}}
| 1747–1751
| [[1747]]—[[1751]]
|-
|-
| '''5'''
| '''5'''
| [[Şəkil:St._Andriy's_Church_in_Kyiv.jpg|115px]]
| [[Fayl:St. Andriy's Church in Kyiv.jpg|115px]]
| ''Müqəddəs Andrey kilsəsi''
| ''Müqəddəs Andrey kilsəsi''
| [[Kiev]]<br />{{UKR}}
| [[Kiev]]<br>{{UKR}}
| 1748–1767
| [[1748]]—[[1767]]
|-
|-
| '''6'''
| '''6'''
| [[Şəkil:Смольный собор 2.jpg|115px]]
| [[Fayl:Смольный собор 2.jpg|115px]]
| ''[[Smolnı kafedralı]]''
| Smolniy Monastırı
| [[Sankt-Peterburq]]<br />{{RUS}}
| [[Sankt-Peterburq]]<br>{{RUS}}
| 1748–1764
| [[1748]]—[[1764]]
|-
|-
| '''7'''
| '''7'''
| [[Şəkil:Spb 06-2012 Vorontsov Palace.jpg|150px]]
| [[Fayl:Spb 06-2012 Vorontsov Palace.jpg|150px]]
| ''Vorontsov Sarayı''
| ''Vorontsov Sarayı''
| [[Sankt-Peterburq]]<br />{{RUS}}
| [[Sankt-Peterburq]]<br>{{RUS}}
| 1749–1757
| [[1749]]—[[1757]]
|-
|-
| '''8'''
| '''8'''
| [[Şəkil:DSC00991, Catherine’s Palace, Pushkin, St. Petersburg, Russia.jpg|150px]]
| [[Fayl:DSC00991, Catherine’s Palace, Pushkin, St. Petersburg, Russia.jpg|150px]]
| [[Böyük Yekaterina sarayı]]
| [[Böyük Yekaterina sarayı]]
| [[Tsarskoe Selo]] ([[Puşkin, Sankt-Peterburq|Puşkin]])<br />{{RUS}}
| ''Çarın kəndi'' ([[Puşkin, Sankt-Peterburq|Puşkin]])<br>{{RUS}}
| 1752–1756
| [[1752]]—[[1756]]
|-
|-
| '''9'''
| '''9'''
| [[Şəkil:Catherine palace pavilion grotto.jpg|150px]]
| [[Fayl:Catherine palace pavilion grotto.jpg|150px]]
| ''Ermitaj Pavilyonu''
| ''Ermitaj Pavilyonu''
| Çarın kəndi ([[Puşkin, Sankt-Peterburq|Puşkin]])<br />{{RUS}}
| ''Çarın kəndi'' ([[Puşkin, Sankt-Peterburq|Puşkin]])<br>{{RUS}}
| [[1749]]
| 1749
|-
|-
| '''10'''
| '''10'''
| [[Şəkil:2005-08-10 Kiev Mariinsky Palace 123.JPG|150px]]
| [[Fayl:2005-08-10 Kiev Mariinsky Palace 123.JPG|150px]]
| ''Mariniski Sarayı''
| ''Mariniski Sarayı''
| [[Kiev]]<br />{{UKR}}
| [[Kiev]]<br>{{UKR}}
| [[1752]]<br />[[1870]]
| 1752<br>1870
|-
|-
| '''11'''
| '''11'''
| [[Şəkil:Строгановский дворец (24).jpg|150px]]
| [[Fayl:Строгановский дворец (24).jpg|150px]]
| ''Stroqanov Sarayı''
| ''Stroqanov Sarayı''
| [[Sankt-Peterburq]]<br />{{RUS}}
| [[Sankt-Peterburq]]<br>{{RUS}}
| 1753–1754
| [[1753]]—[[1754]]
|-
|-
| '''12'''
| '''12'''
| [[Şəkil:WinterPalace.jpg|150px]]
| [[Fayl:WinterPalace.jpg|150px]]
| [[Qış sarayı]]
| [[Qış sarayı]]
| [[Sankt-Peterburq]]<br />{{RUS}}
| [[Sankt-Peterburq]]<br>{{RUS}}
| 1754–1762
| [[1754]]—[[1762]]
|}
|}

== Həmçinin bax ==
* [[Qış sarayı]]
* [[Peterhof (saray-park kompleksi)]]
* [[Böyük Yekaterina sarayı]]

== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
{{Rastrelli}}
{{Rastrelli}}
{{Xarici keçidlər}}


[[Kateqoriya:1700-cü ildə doğulanlar]]
[[Kateqoriya:1700-cü ildə doğulanlar]]

Səhifəsinin 09:11, 4 aprel 2024 tarixinə olan son versiyası

Françesko Bartolomeo Rastrelli
it. Bartolomeo Francesco Rastrelli
Doğum tarixi 1700[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 29 aprel (10 may) 1771[3][4]
Vəfat yeri
Fəaliyyəti memar
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Françesko Bartolomeo Rastrelli (it. Francesco Bartolomeo Rastrelli; rus. Растрелли, Бартоломео Франческо; 1700[1][2][…], Paris[5]29 aprel (10 may) 1771[3][4], Sankt-Peterburq) — Rusiya vətəndaşlığını qəbul etmiş italyan memarı. Françesko Sankt-Peterburq şəhərinə gələndən sonra burada erkən Barokko stilində məşhur incəsənət nümunələri yaratmışdır. Sankt-Peterburq şəhərində yerləşən Qış sarayıÇarskoe selo (rus. Ца́рское Село) kompleksində yerləşən Böyük Yekaterina sarayı memarın ən məşhur işlərindən hesab olunur.[6]

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Françesko Bartolomeo Rastrelli 1700-cü ildə Fransanın paytaxtı Paris şəhərində memar ailəsində anadan olmuşdur. 1715-ci ildə atası və digər bir İtaliyalı memar olan Karlo Bartolomeo Rastrelli ilə birlikdə Rusiyaya gəlir. Gənc yaşlarında memarlığa böyük həvəs göstərən Françeskonun ən böyük arzusu İtaliya memarlıq incəsənəti ilə Moskva Barokko üslubunu birləşdirmək və bu iki memarlıq məktəbinin vəhdətindən yeni bir üslub formalaşdırmaq olur. Memarlıq fəaliyyətinin ilk illərində Sankt-Peterburq və ətraf ərazilərdə müxtəlif təyinatları binaların tikintisnə rəhbərlik etməyə başlayır, lakin Françeskoya özünü memar kimi təsdiq etməsi üçün ilk şansı 1721-ci ildə Boqdanın keçmiş qubernatoru Dmitri Kantemir üçün saray tikintisi üçün sifariş almaqla əldə edir.

Memar 1730-cu ildə ustad memarlıq ünvanını alır. Memarın ən son və önəmli işlərindən biri Sankt-Peterburq şəhərində inşa edilən Smolniy Monastırı olmuşdur. Ancaq 1762-ci ildə Çar I Yelizavetanın vəfat etməsi səbəbindən tikinti işləri yarımcıq dayandırılır. Vəfat edən çariçanın yerinə gələn II Yekaterina Barokko memarlığını sevməməsi səbəbindən Françesko Rastrelli memarlıq sənətin bıraxmalı olur. Memar həyatının qalan bölümünü inşaatı başladılmış saray və malikanələrin tamamlanması və dizayn işlərində çalışır. Eyni zamanda Françesko təqaüdə çıxdıqdan sonra İtaliyalı sənətkarlıq tacirləri ilədə əlaqələr yaratmışdır.

<

Məşhur sənət nümunələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

No Şəkil Bina adı Yerləşdiyi yer İnşaat tarixi
1 Rundāle Sarayı Pilsrundāle, Bauska yaxınlığında
Latviya Latviya
1736–1740
1764–1767
2 Jalqva Sarayı Jalqva
Latviya Latviya
1738–1740
1763–1772
3 Peterhof saray-park kompleksi Peterhof, Sankt-Peterburq yaxınlığında
Rusiya Rusiya
1747–1755
4 Peterhof Kilsə kompleksi Peterhof, Sankt-Peterburq yaxınlığında
Rusiya Rusiya
1747–1751
5 Müqəddəs Andrey kilsəsi Kiev
Ukrayna Ukrayna
1748–1767
6 Smolnı kafedralı Sankt-Peterburq
Rusiya Rusiya
1748–1764
7 Vorontsov Sarayı Sankt-Peterburq
Rusiya Rusiya
1749–1757
8 Böyük Yekaterina sarayı Çarın kəndi (Puşkin)
Rusiya Rusiya
1752–1756
9 Ermitaj Pavilyonu Çarın kəndi (Puşkin)
Rusiya Rusiya
1749
10 Mariniski Sarayı Kiev
Ukrayna Ukrayna
1752
1870
11 Stroqanov Sarayı Sankt-Peterburq
Rusiya Rusiya
1753–1754
12 Qış sarayı Sankt-Peterburq
Rusiya Rusiya
1754–1762

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 Arkitekter verksamma i Sverige. 2014.
  2. 1 2 Bartolomeo Francesco Rastrelli // Union List of Artist Names (ing.).
  3. 1 2 http://www.saint-petersburg.com/famous-people/francesco-rastrelli/.
  4. 1 2 Bibliothèque nationale de France Bartolomeo Francesco Rastrelli // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  5. 1 2 Sarabianov A. D., Bell A. Bartolomeo Francesco Rastrelli // Encyclopædia Britannica (ing.). Encyclopædia Britannica Inc., 1768.
  6. "Bartolomeo Francesco Rastrelli. Encyclopædia Britannica". 2015-06-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-10-01.