Françesko Bartolomeo Rastrelli: Redaktələr arasındakı fərq
(9 istifadəçi tərəfindən edilmiş 24 dəyişiklik göstərilmir) | |||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Şəxs}} |
|||
{{Memar |
|||
|Adı = Françesko Bartolomeo Rastrelli |
|||
|Orijinal adı = {{lang-it|Francesco Bartolomeo Rastrelli}} <br/> {{lang-ru|Растрелли, Бартоломео Франческо}} |
|||
|Şəkil = Rastrelli.jpg |
|||
|Doğum tarixi = [[1700]] |
|||
|Doğum yeri = Paris, [[Fransa]] |
|||
|Vəfatı = [[1771]], [[29 aprel]] (71 yaşında) |
|||
|Vəfat yeri = [[Sankt-Peterburq]], [[Rusiya]] |
|||
|Vətəndaşlığı = {{RUS}} |
|||
|Üslubu = [[Barokko]] |
|||
|İşlədiyi şəhərlər = [[Sankt-Peterburq]] və [[Kiev]] |
|||
|Əsas tikililəri = |
|||
|Şəhərsalma = |
|||
|Abidələrin bərpası = |
|||
|Elmi işləri = |
|||
|Mükafatları = |
|||
|Sayt = |
|||
|İmzası = |
|||
|VikiAnbar = Category:Francesco Bartolomeo Rastrelli |
|||
}} |
|||
'''Françesko Bartolomeo Rastrelli''' ({{ |
'''Françesko Bartolomeo Rastrelli''' ({{Dil-it|Francesco Bartolomeo Rastrelli}}; {{Dil-ru|Растрелли, Бартоломео Франческо}}; {{DVTY}}) — Rusiya vətəndaşlığını qəbul etmiş italyan memarı. Françesko [[Sankt-Peterburq]] şəhərinə gələndən sonra burada erkən [[Barokko]] stilində məşhur incəsənət nümunələri yaratmışdır. [[Sankt-Peterburq]] şəhərində yerləşən ''[[Qış sarayı]]'' və ''Çarskoe selo'' ({{Dil-ru|Ца́рское Село}}) kompleksində yerləşən [[Böyük Yekaterina sarayı]] memarın ən məşhur işlərindən hesab olunur.<ref>{{Cite web |title=Bartolomeo Francesco Rastrelli. Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/491832/Bartolomeo-Francesco-Rastrelli |access-date=2014-10-01 |archive-date=2015-06-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150611170149/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/491832/Bartolomeo-Francesco-Rastrelli |url-status=live }}</ref> |
||
== Həyatı == |
|||
''Françesko Bartolomeo Rastrelli'' |
''Françesko Bartolomeo Rastrelli'' 1700-cü ildə [[Fransa]]nın paytaxtı [[Paris]] şəhərində memar ailəsində anadan olmuşdur. 1715-ci ildə atası və digər bir İtaliyalı memar olan ''Karlo Bartolomeo Rastrelli'' ilə birlikdə [[Rusiya]]ya gəlir. Gənc yaşlarında memarlığa böyük həvəs göstərən Françeskonun ən böyük arzusu ''İtaliya memarlıq incəsənəti'' ilə ''Moskva Barokko üslubunu'' birləşdirmək və bu iki memarlıq məktəbinin vəhdətindən yeni bir üslub formalaşdırmaq olur. Memarlıq fəaliyyətinin ilk illərində [[Sankt-Peterburq]] və ətraf ərazilərdə müxtəlif təyinatları binaların tikintisnə rəhbərlik etməyə başlayır, lakin Françeskoya özünü memar kimi təsdiq etməsi üçün ilk şansı 1721-ci ildə Boqdanın keçmiş qubernatoru [[Dmitri Kantemir]] üçün saray tikintisi üçün sifariş almaqla əldə edir. |
||
Memar |
Memar 1730-cu ildə ustad memarlıq ünvanını alır. Memarın ən son və önəmli işlərindən biri [[Sankt-Peterburq]] şəhərində inşa edilən Smolniy Monastırı olmuşdur. Ancaq 1762-ci ildə Çar I Yelizavetanın vəfat etməsi səbəbindən tikinti işləri yarımcıq dayandırılır. Vəfat edən çariçanın yerinə gələn [[II Yekaterina]] [[Barokko memarlığı]]nı sevməməsi səbəbindən Françesko Rastrelli memarlıq sənətin bıraxmalı olur. Memar həyatının qalan bölümünü inşaatı başladılmış saray və malikanələrin tamamlanması və dizayn işlərində çalışır. Eyni zamanda Françesko təqaüdə çıxdıqdan sonra İtaliyalı sənətkarlıq tacirləri ilədə əlaqələr yaratmışdır. |
||
⚫ | {{Şəkillər sırası|Talvipalatsi palatsiaukioolakatsottunaPanorama32324233f223f3f2.JPG|e1=600|m1= [[I Yekaterina]]nın sifarişi ilə memar ''Françesko Bartolomeo Rastrelli'' tərəfindən tikilən [[Qış sarayı]] 1732-1917-ci illər ərzində [[Rusiya hökmdarlarının siyahısı|Rusiya monarxlarının]] rəsmi iqamətgahı kimi istifadə edilmişdir.}} |
||
⚫ | {{Şəkillər sırası|Talvipalatsi palatsiaukioolakatsottunaPanorama32324233f223f3f2.JPG|e1=600|m1= [[I Yekaterina]]nın sifarişi ilə memar ''Françesko Bartolomeo Rastrelli'' tərəfindən tikilən [[Qış sarayı]] |
||
< |
< |
||
== |
== Məşhur sənət nümunələri == |
||
{| class="wikitable" style="text-align: center" |
{| class="wikitable" style="text-align: center" |
||
|- bgcolor="#cccccc" |
|- bgcolor="#cccccc" |
||
Sətir 38: | Sətir 20: | ||
|- |
|- |
||
| '''1''' |
| '''1''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:Rundalen1.jpg|150px]] |
||
| ''Rundāle Sarayı'' |
| ''Rundāle Sarayı'' |
||
| Pilsrundāle, [[Bauska]] yaxınlığında<br |
| Pilsrundāle, [[Bauska]] yaxınlığında<br>{{LVA}} |
||
| 1736–1740<br>1764–1767 |
|||
| [[1736]]—[[1740]]<br />[[1764]]—[[1767]] |
|||
|- |
|- |
||
| '''2''' |
| '''2''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:Biron Rezidenz.jpg|150px]] |
||
| ''Jalqva Sarayı'' |
| ''Jalqva Sarayı'' |
||
| [[Jalqva]]<br |
| [[Jalqva]]<br>{{LVA}} |
||
| 1738–1740<br>1763–1772 |
|||
| [[1738]]—[[1740]]<br />[[1763]]—[[1772]] |
|||
|- |
|- |
||
| '''3''' |
| '''3''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:Peterhof Fountains 01 - Big Cascade 02.jpg|150px]] |
||
| [[Peterhof (saray-park kompleksi)|Peterhof saray-park kompleksi]] |
| [[Peterhof (saray-park kompleksi)|Peterhof saray-park kompleksi]] |
||
| Peterhof, [[Sankt-Peterburq]] yaxınlığında<br |
| Peterhof, [[Sankt-Peterburq]] yaxınlığında<br>{{RUS}} |
||
| 1747–1755 |
|||
| [[1747]]—[[1755]] |
|||
|- |
|- |
||
| '''4''' |
| '''4''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:PeterhofEastChapel.jpg|135px]] |
||
| ''Peterhof Kilsə kompleksi'' |
| ''Peterhof Kilsə kompleksi'' |
||
| Peterhof, [[Sankt-Peterburq]] yaxınlığında<br |
| Peterhof, [[Sankt-Peterburq]] yaxınlığında<br>{{RUS}} |
||
| 1747–1751 |
|||
| [[1747]]—[[1751]] |
|||
|- |
|- |
||
| '''5''' |
| '''5''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:St. Andriy's Church in Kyiv.jpg|115px]] |
||
| ''Müqəddəs Andrey kilsəsi'' |
| ''Müqəddəs Andrey kilsəsi'' |
||
| [[Kiev]]<br |
| [[Kiev]]<br>{{UKR}} |
||
| 1748–1767 |
|||
| [[1748]]—[[1767]] |
|||
|- |
|- |
||
| '''6''' |
| '''6''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:Смольный собор 2.jpg|115px]] |
||
| ''[[Smolnı kafedralı]]'' |
| ''[[Smolnı kafedralı]]'' |
||
| [[Sankt-Peterburq]]<br |
| [[Sankt-Peterburq]]<br>{{RUS}} |
||
| 1748–1764 |
|||
| [[1748]]—[[1764]] |
|||
|- |
|- |
||
| '''7''' |
| '''7''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:Spb 06-2012 Vorontsov Palace.jpg|150px]] |
||
| ''Vorontsov Sarayı'' |
| ''Vorontsov Sarayı'' |
||
| [[Sankt-Peterburq]]<br |
| [[Sankt-Peterburq]]<br>{{RUS}} |
||
| 1749–1757 |
|||
| [[1749]]—[[1757]] |
|||
|- |
|- |
||
| '''8''' |
| '''8''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:DSC00991, Catherine’s Palace, Pushkin, St. Petersburg, Russia.jpg|150px]] |
||
| [[Böyük Yekaterina sarayı]] |
| [[Böyük Yekaterina sarayı]] |
||
| ''Çarın kəndi'' ([[Puşkin, Sankt-Peterburq|Puşkin]])<br |
| ''Çarın kəndi'' ([[Puşkin, Sankt-Peterburq|Puşkin]])<br>{{RUS}} |
||
| 1752–1756 |
|||
| [[1752]]—[[1756]] |
|||
|- |
|- |
||
| '''9''' |
| '''9''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:Catherine palace pavilion grotto.jpg|150px]] |
||
| ''Ermitaj Pavilyonu'' |
| ''Ermitaj Pavilyonu'' |
||
| ''Çarın kəndi'' ([[Puşkin, Sankt-Peterburq|Puşkin]])<br |
| ''Çarın kəndi'' ([[Puşkin, Sankt-Peterburq|Puşkin]])<br>{{RUS}} |
||
| |
| 1749 |
||
|- |
|- |
||
| '''10''' |
| '''10''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:2005-08-10 Kiev Mariinsky Palace 123.JPG|150px]] |
||
| ''Mariniski Sarayı'' |
| ''Mariniski Sarayı'' |
||
| [[Kiev]]<br |
| [[Kiev]]<br>{{UKR}} |
||
| |
| 1752<br>1870 |
||
|- |
|- |
||
| '''11''' |
| '''11''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:Строгановский дворец (24).jpg|150px]] |
||
| ''Stroqanov Sarayı'' |
| ''Stroqanov Sarayı'' |
||
| [[Sankt-Peterburq]]<br |
| [[Sankt-Peterburq]]<br>{{RUS}} |
||
| 1753–1754 |
|||
| [[1753]]—[[1754]] |
|||
|- |
|- |
||
| '''12''' |
| '''12''' |
||
| [[ |
| [[Fayl:WinterPalace.jpg|150px]] |
||
| [[Qış sarayı]] |
| [[Qış sarayı]] |
||
| [[Sankt-Peterburq]]<br |
| [[Sankt-Peterburq]]<br>{{RUS}} |
||
| 1754–1762 |
|||
| [[1754]]—[[1762]] |
|||
|} |
|} |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
{{İstinad siyahısı}} |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kateqoriya:1700-cü ildə doğulanlar]] |
[[Kateqoriya:1700-cü ildə doğulanlar]] |
||
Sətir 119: | Sətir 110: | ||
[[Kateqoriya:Rusiya memarları]] |
[[Kateqoriya:Rusiya memarları]] |
||
[[Kateqoriya:Barokko memarları]] |
[[Kateqoriya:Barokko memarları]] |
||
⚫ | |||
<references/> |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ |
Səhifəsinin 09:11, 4 aprel 2024 tarixinə olan son versiyası
Françesko Bartolomeo Rastrelli | |
---|---|
it. Bartolomeo Francesco Rastrelli | |
Doğum tarixi | 1700[1][2][…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 29 aprel (10 may) 1771[3][4] |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | memar |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Françesko Bartolomeo Rastrelli (it. Francesco Bartolomeo Rastrelli; rus. Растрелли, Бартоломео Франческо; 1700[1][2][…], Paris[5] – 29 aprel (10 may) 1771[3][4], Sankt-Peterburq) — Rusiya vətəndaşlığını qəbul etmiş italyan memarı. Françesko Sankt-Peterburq şəhərinə gələndən sonra burada erkən Barokko stilində məşhur incəsənət nümunələri yaratmışdır. Sankt-Peterburq şəhərində yerləşən Qış sarayı və Çarskoe selo (rus. Ца́рское Село) kompleksində yerləşən Böyük Yekaterina sarayı memarın ən məşhur işlərindən hesab olunur.[6]
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Françesko Bartolomeo Rastrelli 1700-cü ildə Fransanın paytaxtı Paris şəhərində memar ailəsində anadan olmuşdur. 1715-ci ildə atası və digər bir İtaliyalı memar olan Karlo Bartolomeo Rastrelli ilə birlikdə Rusiyaya gəlir. Gənc yaşlarında memarlığa böyük həvəs göstərən Françeskonun ən böyük arzusu İtaliya memarlıq incəsənəti ilə Moskva Barokko üslubunu birləşdirmək və bu iki memarlıq məktəbinin vəhdətindən yeni bir üslub formalaşdırmaq olur. Memarlıq fəaliyyətinin ilk illərində Sankt-Peterburq və ətraf ərazilərdə müxtəlif təyinatları binaların tikintisnə rəhbərlik etməyə başlayır, lakin Françeskoya özünü memar kimi təsdiq etməsi üçün ilk şansı 1721-ci ildə Boqdanın keçmiş qubernatoru Dmitri Kantemir üçün saray tikintisi üçün sifariş almaqla əldə edir.
Memar 1730-cu ildə ustad memarlıq ünvanını alır. Memarın ən son və önəmli işlərindən biri Sankt-Peterburq şəhərində inşa edilən Smolniy Monastırı olmuşdur. Ancaq 1762-ci ildə Çar I Yelizavetanın vəfat etməsi səbəbindən tikinti işləri yarımcıq dayandırılır. Vəfat edən çariçanın yerinə gələn II Yekaterina Barokko memarlığını sevməməsi səbəbindən Françesko Rastrelli memarlıq sənətin bıraxmalı olur. Memar həyatının qalan bölümünü inşaatı başladılmış saray və malikanələrin tamamlanması və dizayn işlərində çalışır. Eyni zamanda Françesko təqaüdə çıxdıqdan sonra İtaliyalı sənətkarlıq tacirləri ilədə əlaqələr yaratmışdır.
<
Məşhur sənət nümunələri[redaktə | mənbəni redaktə et]
No | Şəkil | Bina adı | Yerləşdiyi yer | İnşaat tarixi |
---|---|---|---|---|
1 | Rundāle Sarayı | Pilsrundāle, Bauska yaxınlığında Latviya |
1736–1740 1764–1767 | |
2 | Jalqva Sarayı | Jalqva Latviya |
1738–1740 1763–1772 | |
3 | Peterhof saray-park kompleksi | Peterhof, Sankt-Peterburq yaxınlığında Rusiya |
1747–1755 | |
4 | Peterhof Kilsə kompleksi | Peterhof, Sankt-Peterburq yaxınlığında Rusiya |
1747–1751 | |
5 | Müqəddəs Andrey kilsəsi | Kiev Ukrayna |
1748–1767 | |
6 | Smolnı kafedralı | Sankt-Peterburq Rusiya |
1748–1764 | |
7 | Vorontsov Sarayı | Sankt-Peterburq Rusiya |
1749–1757 | |
8 | Böyük Yekaterina sarayı | Çarın kəndi (Puşkin) Rusiya |
1752–1756 | |
9 | Ermitaj Pavilyonu | Çarın kəndi (Puşkin) Rusiya |
1749 | |
10 | Mariniski Sarayı | Kiev Ukrayna |
1752 1870 | |
11 | Stroqanov Sarayı | Sankt-Peterburq Rusiya |
1753–1754 | |
12 | Qış sarayı | Sankt-Peterburq Rusiya |
1754–1762 |
Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 Arkitekter verksamma i Sverige. 2014.
- ↑ 1 2 Bartolomeo Francesco Rastrelli // Union List of Artist Names (ing.).
- ↑ 1 2 http://www.saint-petersburg.com/famous-people/francesco-rastrelli/.
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France Bartolomeo Francesco Rastrelli // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 Sarabianov A. D., Bell A. Bartolomeo Francesco Rastrelli // Encyclopædia Britannica (ing.). Encyclopædia Britannica Inc., 1768.
- ↑ "Bartolomeo Francesco Rastrelli. Encyclopædia Britannica". 2015-06-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-10-01.