Rüknəddin Məsud Məsihi: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 17: | Sətir 17: | ||
'''Məsihi''' - Mənşəcə Azərbaycan türklərindən olan məşhur şair və həkim. |
'''Məsihi''' - Mənşəcə Azərbaycan türklərindən olan məşhur şair və həkim. |
||
Məsihi XVII əsrin ən gorkəmli şair və həkimlərindən biridir. Əslən həkimlər sulaləsindən olan Məsihinin atası Nizaməddin Əli [[İran]] və [[Hindistan]]ın müxtəlif hökmdarlarının saraylarında həkimbaşı olmuşdur. Onun qardaşları Qütbə və Nasir, eləcə də oğlu Məhəmməd Hüseyn də həkim olmuşlar. Onların hamısı o dövrün butun savadlı adamları kimi şer yazmışlar. |
|||
Nizaməddin Əli oğlunun təbabət sahəsində savadlanması ilə şəxsən məşğul olur və Məsihi artıq gənc yaşlarından nəinki müalicə fəaliyyətinə başlayır, hətta müalicə həkimləri üçün sonralar böyük şöhrət qazanmış "Zabitət ül-əlac" ( "Müalicə qaydaları") adlı kitab da yazır. Lakin poetik irsinin əksər qisminin itirilməsinə baxmayaraq, Məsihi hazırda daha çox şair kimi məşhurdur. Bir sıra kiçik həcmli lirik və epik əsərləri ilə yanaşı onun [[1629]]-cu ildə [[Azərbaycan türkcəsi]]ndə qələmə aldığı "[[Vərqa və Gülşa]]" poeması da bizə çatmış və şairə böyük şöhrət qazandırmışdır. Bu əsərin nadir əlyazma nüsxələri Britaniya muzeyində və Tehran universitetinin kitabxanasında saxlanır. Həmin nüsxələrdən ikincisi əvvəlcə alim və şairlərə himayədarlığı ilə şöhrət tapmış, özü də ortabab şair olan [[Qarabağ]] bəylərbəyi [[Uğurlu xan Ziyadoğlu]] Qacara (bu vəzifəyə [[1664]]-cü ildə təyin olunub) məxsus olmuşdur. Nüsxədə bu haqda qeyd də var. Sonradan bu nüsxə müəmmalı bir tərzdə [[Moskva]]da üzə çıxır və Məhəmməd Hatəmi oğlu Hüseynqulu Kahdamini [[1749]]-[[1750]]-ci ildə onu oradan alıb, [[Tehran]]a aparır. [[London]] nüsxəsi poemanın yazılıb başa çatmasından 17 il sonra köçürülüb. [[Qarabağ]] nüsxəsi isə ondan 4 il sonra köçürülüb. Uğurlu xana məxsus nüsxəni cildləmiş ustanın adı da məlumdur: o, tanınmış [[Azərbaycan]] xəttatı [[Həbibullah ibn Əsədullah Dumbuli]]dir. |
|||
==Mənbə== |
==Mənbə== |
||
16:43, 12 sentyabr 2009 tarixindəki versiya
| MƏSİHİ | |
|---|---|
| Fayl:Mesihi.jpg | |
| Doğum tarixi | 1580 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1655 |
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı |
|}
Məsihi - Mənşəcə Azərbaycan türklərindən olan məşhur şair və həkim.
Məsihi XVII əsrin ən gorkəmli şair və həkimlərindən biridir. Əslən həkimlər sulaləsindən olan Məsihinin atası Nizaməddin Əli İran və Hindistanın müxtəlif hökmdarlarının saraylarında həkimbaşı olmuşdur. Onun qardaşları Qütbə və Nasir, eləcə də oğlu Məhəmməd Hüseyn də həkim olmuşlar. Onların hamısı o dövrün butun savadlı adamları kimi şer yazmışlar.
Nizaməddin Əli oğlunun təbabət sahəsində savadlanması ilə şəxsən məşğul olur və Məsihi artıq gənc yaşlarından nəinki müalicə fəaliyyətinə başlayır, hətta müalicə həkimləri üçün sonralar böyük şöhrət qazanmış "Zabitət ül-əlac" ( "Müalicə qaydaları") adlı kitab da yazır. Lakin poetik irsinin əksər qisminin itirilməsinə baxmayaraq, Məsihi hazırda daha çox şair kimi məşhurdur. Bir sıra kiçik həcmli lirik və epik əsərləri ilə yanaşı onun 1629-cu ildə Azərbaycan türkcəsində qələmə aldığı "Vərqa və Gülşa" poeması da bizə çatmış və şairə böyük şöhrət qazandırmışdır. Bu əsərin nadir əlyazma nüsxələri Britaniya muzeyində və Tehran universitetinin kitabxanasında saxlanır. Həmin nüsxələrdən ikincisi əvvəlcə alim və şairlərə himayədarlığı ilə şöhrət tapmış, özü də ortabab şair olan Qarabağ bəylərbəyi Uğurlu xan Ziyadoğlu Qacara (bu vəzifəyə 1664-cü ildə təyin olunub) məxsus olmuşdur. Nüsxədə bu haqda qeyd də var. Sonradan bu nüsxə müəmmalı bir tərzdə Moskvada üzə çıxır və Məhəmməd Hatəmi oğlu Hüseynqulu Kahdamini 1749-1750-ci ildə onu oradan alıb, Tehrana aparır. London nüsxəsi poemanın yazılıb başa çatmasından 17 il sonra köçürülüb. Qarabağ nüsxəsi isə ondan 4 il sonra köçürülüb. Uğurlu xana məxsus nüsxəni cildləmiş ustanın adı da məlumdur: o, tanınmış Azərbaycan xəttatı Həbibullah ibn Əsədullah Dumbulidir.
Mənbə
Həmçinin Bax
Məsihi. Vərqa və Gülşa. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2005.- 336 səh.
