İstifadəçi profili

Tipik istifadəçi profili.

İstifadəçi profili[1] — istifadəçi ilə əlaqəli parametrlər və məlumat toplusu. Bu, şəxsiyyəti müəyyən etmək üçün istifadə olunan kritik məlumatları, məsələn, adı, yaşı, fotoşəkili, həmçinin bilik və ya təcrübə kimi fərdi xüsusiyyətləri özündə əks etdirir.[2] İstifadəçi profilləri ən çox "Facebook", "Instagram" və "LinkedIn" kimi sosial media saytlarında mövcuddur. Onlar fərdin könüllü rəqəmsal şəxsiyyəti kimi xidmət edir, onların əsas xüsusiyyətlərini və xüsusiyyətlərini vurğulayır.[3] Fərdi kompüter və əməliyyat sistemlərində istifadəçi profilləri faylları, parametrləri və sənədləri "hesablar" kimi tanınan fərdi istifadəçi mühitləri üzrə kateqoriyalara ayırmağa xidmət edir. Həmçinin əməliyyat sistemini istifadəçiyə daha yaxın və uyğunlaşdırılmış olmağa imkan yaradır.[4] Fiziki istifadəçi profilləri pasportlar, sürücülük vəsiqələri və hüquq sistemində fərdi şəxsiyyəti müəyyən etmək üçün istifadə edilən hüquqi sənədlər kimi şəxsiyyət sənədləri kimi xidmət edir.

İstifadəçi profili həmçinin, istifadəçi modelinin kompüter təsviri kimi qəbul edilir. İstifadəçi modeli fərdi istifadəçi haqqında müəyyən xüsusiyyətləri əldə etmək üçün istifadə edilən (məlumat) strukturdur və istifadəçi profilinin əldə edilməsi prosesi istifadəçi modelləşdirmə və ya profilləşdirmə adlanır.[5]

Mənşəyi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstifadəçi profillərinin mənşəyi pasportun mənşəyi ilə izlənilə bilər ki, bu da 1920-ci ildə Birinci Dünya müharibəsindən sonra Millətlər Liqasında aparılan danışıqlardan sonra məcburi hala gətirilən şəxsiyyət vəsiqəsi (ŞV) ilə əlaqəlidir.[6] Pasport fiziki şəxsin rəsmi dövlət qeydiyyatı rolunu oynayırdı. Nəticə etibarilə, fərdin mənşə ölkəsini müəyyən etmək üçün 1924-cü il immiqrasiya aktı qəbul edilmişdir. XXI əsrdə pasportlar hüquq sistemində fərdin şəxsiyyətini təsdiq edən mənbə kimi geniş şəkildə qəbul edildiyi üçün indi çox tələb olunan bir məhsula çevrilmişdir.[7]

Rəqəmsal inqilabın və sosial media saytlarının meydana çıxması ilə istifadəçi profilləri istifadəçi və sistem arasındakı qarşılıqlı əlaqəni təsvir edən mütəşəkkil məlumat qrupuna keçmişdi.[8] "Instagram" kimi sosial media saytları fərdləri istədikləri şəxsiyyət və imiclərini təmsil edən profillər yaratmaq imkanı ilə təmin edir. Profil məlumatının bütün sahələrini doldurmaq mənalı özünütəqdimat formalaşdırmaq üçün zəruri olmaya bilər. Odur ki, fərdlər özlərinin ən mənalı atributlarını təqdim edə bilərlər və bu, onlara öz şəxsiyyətləri üzərində daha çox nəzarət imkanı yaradır.[9] Şəxsi istifadəçi profili fərdin ictimai şəxsiyyətinin qurulduğu sosial şəbəkə təcrübəsinin əsas aspektidir.[10]

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ İmamverdiyev Y. N, "İnformasiya təhlükəsizliyi terminlərinin izahlı lüğəti", 2015,"İnformasiya Texnologiyaları" nəşriyyatı,160 səh.
  2. ↑ "User profiles - Digital Guides". guides.service.gov.au. 2021-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-14.
  3. ↑ Massari, Luisa. "Analysis of MySpace user profiles". Information Systems Frontiers (ingilis). 12 (4). 1 September 2010: 361–367. doi:10.1007/s10796-009-9206-8. ISSN 1572-9419.
  4. ↑ Russinovich, Mark. "User Account Control Inside Windows 7" (PDF). 2023-04-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-08-23.
  5. ↑ Piao, Guangyuan; Breslin, John G. "Inferring User Interests in Microblogging Social Networks: A Survey". User Modeling and User-Adapted Interaction. 28 (3). 2018: 277–329. arXiv:1712.07691. doi:10.1007/s11257-018-9207-8.
  6. ↑ "The history of the passport". The West Australian (ingilis). 23 September 2014. 2018-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-30.
  7. ↑ "A History of the Passport". Travel (ingilis). 16 May 2017. 2021-05-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-14.
  8. ↑ Counts, Scott; Stecher, Kristin. Self-Presentation of Personality During Online Profile Creation. Proceedings of the International AAAI Conference on Web and Social Media. Proceedings of the ... International AAAI Conference on Weblogs and Social Media (ingilis). 3 (1). 20 March 2009. ISSN 2334-0770. 5 April 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 August 2023.
  9. ↑ Hu, Yuheng; Manikonda, Lydia; Kambhampati, Subbarao. What We Instagram: A First Analysis of Instagram Photo Content and User Types. Proceedings of the International AAAI Conference on Web and Social Media. Proceedings of the ... International AAAI Conference on Weblogs and Social Media (ingilis). 8 (1). 16 May 2014. ISSN 2334-0770. 11 April 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 August 2023.
  10. ↑ Counts, Scott; Stecher, Kristin. Self-Presentation of Personality During Online Profile Creation. Third International Conference on Weblogs and Social Media, ICWSM (ingilis). 11 December 2016. 6 April 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 August 2023.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]