Sosial şəbəkə analizi

Bir qrup Facebook istifadəçisi arasındakı dostluq əlaqələrini göstərən sosial şəbəkə diaqramı.

Sosial şəbəkə analizi — şəbəkələrdən və qraf nəzəriyyəsindən istifadə etməklə sosial strukturların tədqiqi prosesi.[1] O şəbəkə strukturlarını qovşaqlar (fərdi aktyorlar, insanlar və ya şəbəkə daxilindəki əşyalar) və onları birləşdirən bağlar, uclar və ya əlaqələr (əlaqələr və ya qarşılıqlı əlaqələr) baxımından xarakterizə edir. Sosial şəbəkələrin təhlili vasitəsilə tez-tez vizuallaşdırılan sosial strukturlara sosial media şəbəkələri,[2][3] memin yayılması,[4] məlumat dövriyyəsi,[5] dostluq və tanışlıq şəbəkələri,[6] biznes şəbəkələri, bilik şəbəkələri,[7][8] çətin iş əlaqələri,[9] əməkdaşlıq qrafikləri, qohumluq, xəstəliklərin ötürülməsi və cinsi əlaqələr daxildir.[10][11] Bu şəbəkələr tez-tez qovşaqların nöqtələr, bağlantıların isə xətlər kimi göstərildiyi sosioqramlar vasitəsilə vizuallaşdırılır. Bu vizuallaşdırmalar, maraq atributlarını əks etdirmək üçün onların qovşaqlarının və uclarının vizual təsvirini dəyişdirərək şəbəkələri keyfiyyətcə qiymətləndirmək üçün vasitə təmin edir.[12]

Sosial şəbəkələrin təhlili müasir sosiologiyada əsas texnika kimi meydana çıxıb. O, həmçinin aşağıdakı sahələrdə əhəmiyyətli populyarlıq qazanıb: antropologiya, biologiya,[13] demoqrafiya, kommunikasiya tədqiqatları,[3][14] iqtisadiyyat, coğrafiya, tarix, informasiya elmi, təşkilati araşdırmalar,[7][9] politologiya,[15] ictimai səhiyyə,[16][8] sosial psixologiya, inkişaf tədqiqatları, sosiolinqvistika və informatika,[17] təhsil və distant təhsil tədqiqatı.[18] Hal-hazırda istehlakçı alət kimi mövcuddur.[19][20][21]

Sosial şəbəkə analizinin üstünlükləri ikiqatdır. O çoxlu əlaqəli verilənləri emal edə və ümumi əlaqəli şəbəkə strukturunu təsvir edə bilər.[22]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Otte, Evelien; Rousseau, Ronald. "Social network analysis: a powerful strategy, also for the information sciences". Journal of Information Science. 28 (6). December 2002: 441–453. doi:10.1177/016555150202800601.
  2. ↑ Grandjean, Martin. "A social network analysis of Twitter: Mapping the digital humanities community". Cogent Arts & Humanities. 3 (1). 31 December 2016. doi:10.1080/23311983.2016.1171458.
  3. ↑ 1 2 Hagen, Loni; Keller, Thomas; Neely, Stephen; DePaula, Nic; Robert-Cooperman, Claudia. "Crisis Communications in the Age of Social Media: A Network Analysis of Zika-Related Tweets". Social Science Computer Review. 36 (5). October 2018: 523–541. doi:10.1177/0894439317721985. OCLC 7323548177.
  4. ↑ Nasrinpour, Hamid Reza; Friesen, Marcia R.; McLeod, Robert D. "An Agent-Based Model of Message Propagation in the Facebook Electronic Social Network". 2016-11-22. arXiv:1611.07454 [cs.SI].
  5. ↑ Grandjean, Martin. "The Paris/Geneva Divide. A Network Analysis of the Archives of the International Committee on Intellectual Cooperation of the League of Nations" (PDF). Culture as Soft Power: Bridging Cultural Relations, Intellectual Cooperation, and Cultural Diplomacy (ingilis). 2022: 65–98. doi:10.1515/9783110744552-004. 2023-08-15 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-09-28.
  6. ↑ Paradowski, Michał B.; Jarynowski, Andrzej; Czopek, Karolina; Jelińska, Magdalena; və b. Peer interactions and second language learning: The contributions of Social Network Analysis in Study Abroad vs At-Home environments // Mitchell, Rosamond; Tyne, Henry (redaktorlar). Language, Mobility and Study Abroad in the Contemporary European Context. New York: Routledge. 2021. 99–116. doi:10.1017/S0261444820000580. ISBN 978-1-00-308795-3.
  7. ↑ 1 2 Brennecke, Julia; Rank, Olaf. "The firm's knowledge network and the transfer of advice among corporate inventors—A multilevel network study". Research Policy. 46 (4). May 2017: 768–783. doi:10.1016/j.respol.2017.02.002.
  8. ↑ 1 2 Harris, Jenine K.; Luke, Douglas A.; Zuckerman, Rachael B.; Shelton, Sarah C. "Forty Years of Secondhand Smoke Research". American Journal of Preventive Medicine. 36 (6). June 2009: 538–548. doi:10.1016/j.amepre.2009.01.039. OCLC 6980180781. PMID 19372026.
  9. ↑ 1 2 Brennecke, Julia. "Dissonant Ties in Intraorganizational Networks: Why Individuals Seek Problem-Solving Assistance from Difficult Colleagues". Academy of Management Journal. 63 (3). June 2020: 743–778. doi:10.5465/amj.2017.0399. OCLC 8163488129.
  10. ↑ Pinheiro, Carlos A.R. Social Network Analysis in Telecommunications. John Wiley & Sons. 2011. səh. 4. ISBN 978-1-118-01094-5.
  11. ↑ D'Andrea, Alessia; və b. An Overview of Methods for Virtual Social Network Analysis // Abraham, Ajith (redaktor). Computational Social Network Analysis: Trends, Tools and Research Advances. Springer. 2009. səh. 8. ISBN 978-1-84882-228-3.
  12. ↑ Grunspan, Daniel. "Understanding Classrooms through Social Network Analysis: A Primer for Social Network Analysis in Education Research". CBE: Life Sciences Education. 13 (2). January 23, 2014: 167–178. doi:10.1187/cbe.13-08-0162. PMC 4041496. PMID 26086650.
  13. ↑ Tringali, Angela; Sherer, David L.; Cosgrove, Jillian; Bowman, Reed. "Life history stage explains behavior in a social network before and during the early breeding season in a cooperatively breeding bird". PeerJ. 8. 10 February 2020: e8302. doi:10.7717/peerj.8302. PMC 7020825 (#bad_pmc). PMID 32095315 (#bad_pmid).
  14. ↑ Social network differences of chronotypes identified from mobile phone data. 2018. OCLC 1062367169.Şablon:Page needed
  15. ↑ Kim, Rakhyun E. "Is Global Governance Fragmented, Polycentric, or Complex? The State of the Art of the Network Approach". International Studies Review. 22 (4). 26 November 2020: 903–931. doi:10.1093/isr/viz052.
  16. ↑ Harris, Jenine K.; Clements, Bruce. "Using Social Network Analysis to Understand Missouri's System of Public Health Emergency Planners". Public Health Reports. 122 (4). July 2007: 488–498. doi:10.1177/003335490712200410. OCLC 8062393936. PMC 1888499. PMID 17639652.
  17. ↑ Ghanbarnejad, Fakhteh; Saha Roy, Rishiraj; Karimi, Fariba; Delvenne, Jean-Charles; Mitra, Bivas. Dynamics On and Of Complex Networks III Machine Learning and Statistical Physics Approaches. Cham: Springer International Publishing : Imprint: Springer. 2019. ISBN 978-3-030-14683-2. OCLC 1115074203.Şablon:Page needed
  18. ↑ Bozkurt, Aras; Akgun-Ozbek, Ela; Yilmazel, Sibel; Erdogdu, Erdem; Ucar, Hasan; Guler, Emel; Sezgin, Sezan; Karadeniz, Abdulkadir; Sen-Ersoy, Nazife; Goksel-Canbek, Nil; Dincer, Gokhan Deniz; Ari, Suleyman; Aydin, Cengiz Hakan. "Trends in distance education research: A content analysis of journals 2009–2013". The International Review of Research in Open and Distributed Learning (ingilis). 16 (1). 2015-01-20. doi:10.19173/irrodl.v16i1.1953. ISSN 1492-3831. 2023-06-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-28.
  19. ↑ "Facebook friends mapped by Wolfram Alpha app". BBC News. September 24, 2012. July 21, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 25, 2016.
  20. ↑ Frederic Lardinois. "Wolfram Alpha Launches Personal Analytics Reports For Facebook". Tech Crunch. August 30, 2012. July 9, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 25, 2016.
  21. ↑ Ivaldi M.; Ferreri L.; Daolio F.; Giacobini M.; Tomassini M.; Rainoldi A. "We-Sport: from academy spin-off to data-base for complex network analysis; an innovative approach to a new technology". J Sports Med Phys Fitness. 51 (suppl. 1 to issue 3). hdl:2318/90491. The social network analysis was used to analyze properties of the network We-Sport.com allowing a deep interpretation and analysis of the level of aggregation phenomena in the specific context of sport and physical exercise.
  22. ↑ Yao, Qi; Li, Rita Yi Man; Song, Lingxi; Crabbe, M. James C. "Construction safety knowledge sharing on Twitter: A social network analysis". Safety Science. 143. 1 November 2021: 105411. doi:10.1016/j.ssci.2021.105411.

Əlavə ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vikianbarda Sosial şəbəkə analizi ilə əlaqəli mediafayllar var.