Əhməd Cəlayırın Külliyyatı

Əhməd Cəlayırın KülliyyatıCəlairilər sultanlığının hökmdarı və həmçinin şair olan sultan Əhməd Cəlayırın "Külliyyatı".[1]

Külliyyat
Külliyyatın əlyazmaları
Külliyyatın əlyazmaları
Müəllif Əhməd Cəlayır
Orijinal dili Azərbaycan dili, ərəb dili, fars dili
Yazılma ili təxmini XIV əsrin sonu, XV əsrin əvvəlləri
Vikimənbənin loqosu Əhməd Cəlayırın Külliyyatı Vikimənbədə

Bu əsər müəllifin dövrümüzə gəlib çıxan yeganə əsəridir. Sultan Əhməd Cəlayır Azərbaycan-türk dilində, farscaərəbcə əsərlər qələmə almışdır. Dövrümüzə Azərbaycan-türk dilində yalnız 1 əsəri gəlib çatıb. Bu əsər "Eyləməz" adlı rədifli qəzəldir.[2]

Külliyyat 7 hissədən ibarətdir və hər biri özlüyündə müxtəlif şeir növlərini əhatə edir.[1][3] Əsər hal-hazırda Türkiyədə Türk və İslam əsərləri Muzeyində 2046 qeydiyyat nömrəsi altında saxlanılır.[1]

Sultan Əhmədin "Külliyyat"ı[1][3]
Divan Tərkibi
1 Kitalbul-hidayə 159 qəzəl, 1 müxəmməs, 1 müstəzad, 6 qitə
2 Künüzzul-uşşak 166 qəzəl, 6 qəsidə, 7 tərcibənd, 8 məsnəvi, 2 müsəmmən, 11 qitə, 24 müfrəd, 14 rübai, 7 misra
3 Kitabuş-şərqiyyət 135 qəzəl, 1 qəsidə, 4 məsnəvi, 1 müsəmmən, 49 qitə, 70 müfrəd, 40 rübai
4 Kitabül-bədiyyət 121 qəzəl, 2 tərcibənd, 21 məsnəvi, 5 qəsidə, 23 qitə, 24 müfrəd, 35 rübai, 8 misra
5 Kitabül-müqəddimə 179 qəzəl, 2 tərci, 10 məsnəvi, 23 qitə, 47 rübai, 31 mürfəd, 42 misra
6 Kitabül-qərbiyyət 214 qəzəl, 3 tərci, 11 qəsidə, 10 məsnəvi, 49 qitə, 1 müstəzad, 46 müfrəd, 50 rübai, 6 misra
7 Kitabu Ləvamıl-ənvar 78 qəzəl, 2 tərci, 6 qəsidə, 8 məsnəvi, 21 rübai, 12 müfrəd, 3 misra
  1. 1 2 3 4 Nimet Yıldırım, 1991. səh. 22
  2. Veyis Değirmençay, 2021. səh. 12 (birinci bölüm)
  3. 1 2 Veyis Değirmençay, 2021. səh. 11 (birinci bölüm)
  • Nimet Yıldırım. Sultan Ahmed Celayir ve «Kitabu'l-Mukaddime» adlı divan (PDF). İstanbul: T.C. Yükseköğretim Kurulu Dökümantasyon Merkezi. 1991. 13.07.2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  • Veyis Değirmençay. Sultan Ahmed Celayir "Kitabu'l-Garbiyyat" (Altıncı Divan). Ərzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınevi. 2021. 09.10.2024 tarixində arxivləşdirilib.