Abstrakt ekspressionizm

Abstrakt ekspressionizm (ing. abstract expressionism) — amerikan rəssamlığında II Dünya Müharibəsindən sonra ortaya çıxan və Nyu-Yorkda yaranan rəssamlıq hərəkatı.^[1] Abstrakt ekspressionizm termini amerikan rəssamlığına ilk dəfə 1946-cı ildə rəsm tənqidçisi Robert Kotes (1897-1973) tərəfindən aid edilmiş, lakin ilk olaraq 1919-cu ildə "Der Sturm" jurnalında alman ekspressionizmini ifadə etmək üçün işlədilmişdir. ABŞ-də bu termini ilk dəfə 1929-cu ildə Alfred Barr Vasili Kandinskinin əsərlərini təsvir etmək üçün istifadə etmişdir.^[2]

Abstrakt ekspressionizm qeyri-həndəsi ştrixlər, böyük fırçalar istifadə edərək, emosiyaları tam üzə çıxarmaq üçün bəzən rəngləri kətan üzərinə damladaraq sürətlə və böyük lövhələrdə rəsm çəkən rəssamların məktəbi və ya hərəkatıdır. Bu hərəkatda ekspressiv rəngləmə metodu rəsm çəkməklə eyni mənanı daşıyır. Belə yaradıcılıq üslubunda rəssamın məqsədi öz daxili dünyasını, şüuraltını məntiqi təfəkkürlə izah edilməyən xaotik formalarda qəfil ifadə etməkdir.

Bu hərəkatın ilkin fazası olan abstrakt sürrealizm (abstract surrealism) 1940-cı illərdə Andre Bretonun ideyaları əsasında yaranmışdır. Onun əsas tərəfdarları amerikan rəssamları Hans Hofman, Arşil Qorki, Adolf Qotlib və başqaları idilər. 1950-ci illərdə Cekson Pollok, Mark Rotko və Villem de Kuninqin bu hərəkatın başına keçməsilə o geniş miqyas qazandı. Minimalist rəssam Aqnes Martin də özünü abstrakt ekspressionist adlandırırdı.

Abstrakt ekspressionizmin formalarından biri taşizmdir. Hər iki cərəyanın ideologiyası və yaradıcılıq metodu demək olar ki, eyni olsa da, özünü taşist və abstrakt ekspressionist hesab edən rəssamların şəxsi tərkibi tam eyni deyil. Rus rəssamları arasında isə ən məşhur abstrakt ekspressionist 1950-1980-ci illərdə yaradan Yevgeni Mixnov-Voytenko hesab edilir.

Vikianbarda Abstrakt ekspressionizm ilə əlaqəli mediafayllar var.

• Abstract expressionism Arxivləşdirilib 2009-02-04 at the Wayback Machine  (ing.)
• Jackson Pollock
• Louis Schanker
• Philip Guston Arxivləşdirilib 2004-06-24 at the Wayback Machine
• Perle Fine
• Perle Fine Abstract Expressionism-1950s New York action painter' — YouTube platformasında
• Albert Kotin
• Albert Kotin Abstract Expressionism 1950s-New York School 1950s action painting — YouTube platformasında
• James Brooks Abstract Expressionist painter 1906–1992
• James Brooks Abstract Expressionsim-New York School 1950s — YouTube platformasında
• American Abstract Artists
• Beginning of the New York School 1950s-Abstract Expressionism of the 1950s — YouTube platformasında
• Clyfford Still Museum
• Abstract expressionism 1950s-New York School Artists of the 9th St Show Reminisce — YouTube platformasında
• 9th Street Art Exhibition-abstract expressionist artists reminisce — YouTube platformasında
• Nicolas Carone-Abstract Expressionism-Artist of the 9th St. Show — YouTube platformasında
• Conrad Marca-Relli Abstract Expressionism 1950s-New York School collage-painter — YouTube platformasında
• Robert Richenburg Abstract Expressionism 1950s-New York School 1950s — YouTube platformasında
• Joe Stefanelli Abstract Expressionism 1950s-New York School 1950s — YouTube platformasında