Pop-art
Pop-art (ing. pop art, popular art sözünün qısaldılmış forması — populyar və ya təbii incəsənət) — 1950-60-cı illərdə Qərbi Avropa və ABŞ-də abstrakt ekspressionizmə əks reaksiya kimi meydana gəlmiş təsviri incəsənət istiqaməti[1], partlayış, şok effekti əmələ gətirən incəsənət[2].
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
"Pop-art" terminini ilk dəfə 1966-cı ildə ingilis kritiki Lourens Elleoueya işlətmişdir. Pop-art incəsənətdə bədii cərəyan kimi 1950-ci illərin 2-ci yarısından ABŞ və Qərbi Avropa ölkələrində meydana gəlmişdir. Cərəyanın əsasını ABŞ-də Robert Rauşenberq, Roy Lixtenşteyn[3], Casper Cons[4][5], Ceys Rozenkvist, Klas Oldenburq, Cim Dayn, Endi Uorhol, Böyük Britaniyada Piter Bleyk, Riçard Hamilton və b. qoymuşdur[6].
Xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Pop-art nümayəndələrinin "əsərlərində" bədii obrazlar real həyatdan götürülmüş əşyalar yığımı ilə əvəz olunur, beləliklə də natura, əşya "əsərin" əsas (bəzən də yeganə) komponenti kimi nümayiş etdirilir. Pop-art nümayəndələri adi məişət əşyalarını, kitab və jurnallardan kəsilmiş şəkilləri, plastik materiallardan düzəldilmiş ərzaq məmulatını kompozisiyaya daxil edir, bəzən rəngli şəkillər üzərinə metal, ağac, zinət əşyakarı qeyri-məntiqi şəkildə yapışdırmaqla kompozisiya yaradırlar[2].
Görkəmli nümayəndələri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Billi Apl
- Evelyne Aksell
- Ser Piter Bleyk
- Derek Boşier
- Pauline Botyi
- Patrik Kaulfield
- Alan D'Arkangelo
- Cim Dayn
- Burhan Doqansi
- Rosalin Dreksler
- Robert Doud
- Ken Elias
- Erró
- Marisol Eskobar
- Ceyms Gill
- Bryus Gray
- Red Grooms
- Riçard Hamilton
- Keyt Harinq
- Cann Hauors
- Devid Hokni
- Doroti İannone
- Robert İndiana
- Casper Cons
- Allen Cones
- Aleks Katz
- Korita Kent
- Konrad Klaphek
- Kiki Kogelnik
- Nikolas Kruşenik
- Yayoi Kusama
- Gerald Laing
- Roy Lixtenşteyn
- Riçard Lindner
- Con MakHale
- Piter Maks
- Marta Minuçin
- Takaşi Murakami
- Yoşitomo Nara
- Klaes Oldenburq
- Culian Opie
- Eduardo Paolotsi
- Piter Fillips
- Siqmar Polk
- Hariton Puşuaqner
- Mel Ramos
- Robert Rauşenberq
- Larri Rivers
- Ceyms Rizzi
- Ceyms Rozenkvist
- Ed Ruşa
- Niki de Sent Falle
- Piter Saul
- Corc Seqal
- Kolin Self
- Marjorie Strider
- Aya Takano
- Uayne Siebaud
- CoyTilson
- Andi Uarhol
- Idelle Ueber
- Con Uesli
- Tom Uesselman
Sitatlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Pop-art — populyar, ötəri, hazırcavab, tez unudulan, seksual və gəncdir. — Riçard Hamilon.
Pop — bu, sevgidir, pop hər şeyi tanıyır ... Pop bomba partlamasına bənzəyir. Bu amerikan arzusu, optimist, səxavətli və sadədir. — Robert İndiana
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rus dilində[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Жан Бодрийяр. Поп-арт: искусство общества потребления? // Бодрийяр Жан. Общество потребления. Его мифы и структуры. — М.: Культурная революция; Республика, 2006. — С. 150—158.
- Рыков А. В. Проблема поп-арта в англо-американской теории искусства // Рыков.
İngilis dilində[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Diggory, Terence (2013) Encyclopedia of the New York School Poets (Facts on File Library of American Literature). ISBN 978-1-4381-4066-7
- Francis, Mark and Foster, Hal (2010) Pop. London and New York: Phaidon.
- Haskell, Barbara (1984) BLAM! The Explosion of Pop, Minimalism and Performance 1958-1964. New York: W.W. Norton & Company, Inc. in association with the Whitney Museum of American Art.
- Lifshitz, Mikhail, The Crisis of Ugliness: From Cubism to Pop-Art. Translated and with an Introduction by David Riff. Leiden: BRILL, 2018 (originally published in Russian by Iskusstvo, 1968).
- Lippard, Lucy R. (1966) Pop Art, with contributions by Lawrence Alloway, Nancy Marmer, Nicolas Calas, Frederick A. Praeger, New York.
- Selz, Peter (moderator); Ashton, Dore; Geldzahler, Henry; Kramer, Hilton; Kunitz, Stanley and Steinberg, Leo (April 1963) "A symposium on Pop Art" Arts Magazine, pp. 36–45. Transcript of symposium held at the Museum of Modern Art on December 13, 1962.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ В. Г. Власов. Иллюстрированный художественный словарь. — СПб.: Икар, 1993. — С. 173.
- ↑ 1 2 Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә ]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев . 1983. С. 600.
- ↑ Hendrickson, Janis. Roy Lichtenstein. Cologne, Germany: Benedikt Taschen. 1988. səh. 31. ISBN 3-8228-0281-6.
- ↑ Robert Rosenblum, "Jasper Johns" Art International (September 1960): 75.
- ↑ Hapgood, Susan, Neo-Dada: Redefining Art, 1958-62. New York: Universe Books, 1994.
- ↑ de la Croix, H.; Tansey, R., Gardner's Art Through the Ages, New York: Harcourt Brace Jovanovich, Inc., 1980.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Pop Art: A Brief History, MoMA Learning (ing.)
- Pop Art in Modern and Contemporary Art, The Met (ing.)
- Brooklyn Museum Exhibitions: Seductive Subversion: Women Pop Artists, 1958–1968, Oct. 2010-Jan. 2011 (ing.)
- Brooklyn Museum, Wiki/Pop (ing.)
- Tate Glossary term for Pop art Arxivləşdirilib 2017-02-15 at the Wayback Machine (ing.)
